سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، شنبه ۱۲ مهر با انتقاد از تعلل بانک مرکزی در تامین ارز دارو، آن را ناشی از «عدم درک درست نسبت به سلامت کشور» دانست و گفت: «بانک مرکزی فکر میکند این ارز هم مانند تخصیص ارز به کالاهایی چون موبایل، ماشین و مواردی از این دست است.»
او با هشدار نسبت به بروز «فجایع انسانی» در صورت عدم تامین به موقع واکسن و دارو تصریح کرد: «بانک مرکزی مدعی است که به دلیل تحریمها برای تامین ارز با مشکل مواجه است. بانک مرکزی فقط توضیح دهد در ماههای اخیر چقدر ارز برای غذای سگ و گربه و مواردی از این دست تخصیص داده و تامین کرده است؟»
ششم مهرماه، مهدی پیرصالحی، رییس سازمان غذا و دارو، با بیان اینکه «مکانیسم ماشه حتما بر روند تامین دارو و صنعت داروسازی تاثیر خواهد داشت»، گفت: «نمیتوان توقع داشت که کشور تحریم باشد اما داروهای خاص به طور کامل تامین شود. شرکتهای وارداتی تحت تاثیر تحریمها نمیتوانند ارز را منتقل کنند.»
استفاده تبلیغاتی از تحریم، با قربانی کردن سلامت شهروندان
در سالهای اخیر، پس از هر دور تشدید تحریمها علیه جمهوریاسلامی، بازار دارو در کشور دچار تنش شده است.
جمهوری اسلامی همواره گفته است که تحریمها علت این تنشهاست اما منابع خارجی با جدیت این موضوع را رد کردهاند.
برای نمونه، سال ۱۳۹۸، در پی خروج ایالات متحده از برجام، بازار دارو در کشور دچار تنش شد. در آن زمان حسن روحانی، رییسجمهوری وقت و مقامات دولتی، تحریمها را عامل فشار بر مردم و تنش در بازار دارو معرفی کردند.
با این حال برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، در پیامی صراحتا هرگونه تحریم در بخش دارو و درمان را تکذیب و اعلام کرد: «ایالات متحده تمامی خدمات مرتبط با دارو و خدمات و تجهیزات درمانی برای مردم ایران را از شمول تحریمها معاف کرده است. طبق قوانین ایالات متحده یک مجوز کلی برای صدور تجهیزات پزشکی از ایالات متحده برای مردم ایران وجود دارد.»
پیش از مکانیسم ماشه
روند خبرها درباره بازار دارو پس از فعال شدن مکانیسم ماشه در سال ۱۴۰۴، مشابه سال ۱۳۹۸ پس از خروج آمریکا از برجام است. در آن زمان نیز بازار دارو دچار تنش شد و پس از آن، مقامات دولتی، تحریمها را عامل کمبود و افزایش قیمت دارو معرفی کردند.
محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آذر ۱۴۰۳، زمانی که هنوز حتی بحث فعال شدن مکانیسم ماشه مطرح نبود، از حذف ارز ترجیحی دارو و تجهیزات پزشکی خبر داد و گفت دارو قرار است با ارز نیمایی وارد شود.
پس از این اظهارات و از دی ۱۴۰۳، شرکتهای دارویی محصولات خود را تا پنج برابر گران کردند.
سازمان تامین اجتماعی، بهمن ۱۴۰۳ از افزایش قیمت بیش از ۴۰۰ قلم از داروهای تحت پوشش این سازمان خبر داد.
حذف ارز دولتی دارو و تجهیزات پزشکی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، از فروردین ماه اثرات خود را آشکار کرد.
