لاریجانی که در مراسمی به مناسبت مرگ محمدسعید ایزدی، فرمانده شاخه فلسطین نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سخنرانی میکرد، اظهارات دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا را مشابه نظرات مغولها، هیتلر و ناپلئون دانست و گفت: «یک فکر ارتجاعی [صلح از طریق قدرت] دوباره خود را در صحنه بین الملل نشان می دهد. … بعد از جنگ جهانی دوم نظامهایی ایجاد شد که این فکر از بین برود.»
مشاور رهبر جمهوریاسلامی پرسید: «این سازمان ملل و شورای امنیت را برای چه گذاشتند؟»
در این مراسم، لاریجانی به دکترین ترامپ طعنه زد. ایده «صلح از طریق قدرت»، اولینبار از سوی دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ مطرح شد. ایدهای که او در دور اول ریاست جمهوری خود آن را آغاز کرد و پس از پیروزی دوباره در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴، بار دیگر آن را از سر گرفت.
۱۷ تیرماه، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل که برای اولینبار پس از جنگ ۱۲ روزه، به آمریکا سفر کرده بود، پس از دیدار با دونالد ترامپ، تاکید کرد: «من و ترامپ هر دو به دیدگاه صلح از طریق قدرت باور داریم.»
از سوی دیگر، در دوران ریاست جمهوری ترامپ، او که به شعار «اول آمریکا» اعتقاد دارد، در روابط دیپلماتیک با جمهوری اسلامی، مانند سایر روسای جمهور آمریکا، مذاکرات را با اروپاییها پیش نمیبرد. او در دور اول ریاست جمهوری خود، بر خلاف اروپا، در سال ۱۳۹۷، به طور یکجانبه از برجام خارج شد و پس از آن هم دستور هدف قرار دادن قاسم سلیمانی را صادر کرد.
در سال ۱۳۹۹، همزمان با دنیاگیری کرونا و عدم پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری، برنامه ترامپ درباره جمهوری اسلامی متوقف شد. اما او در بازگشت به کاخ سفید، دوباره همان سیاست را در پیش گرفت و در اسفند ۱۴۰۳، در نامهای به خامنهای برای او ضربالاجی دو ماهه تعین کرد. درحالیکه جمهوری اسلامی امیدوار بود در مذاکرات با آمریکا بتواند حداقل امتیازهایی را دریافت کند، ضربالاجل به پایان رسید و اسرائیل به ایران حمله کرد.
لاریجانی در ادامه مدعی شد جمهوری اسلامیی «با رهبری علی خامنهای» توانسته «بر دهن ترامپ بکوبد.»
او اظهار امیدواری کرد خاورمیانه جدید، بنابر خواست «ملتها» شکل بگیرد.
علی لاریجانی ترامپ را «شومن» خواند که با «سروصدا» بهدنبال اهداف خود است و اضافه کرد:«همه باید بدانیم و کشورهای منطقه باید فکر کنند که با «سر و صدا و قلدری» می خواهند کشورهای ضعیف را تسلیم کنند. اقتصاد و سیاست آنان «تحت نفوذ اسرائیل» می رود. یک «جریان پوچی» با سروصدا می خواهد کشورها را تصاحب کند.»
این سخنان در حالی بیان میشود که رییسجمهوری آمریکا هشتم تیر اعلام کرد برخی از کشورهای منطقه خاورمیانه تمایل خود را برای پیوستن به پیمان ابراهیم و عادیسازی روابط با اسرائیل ابراز کردهاند. در همین حال، اخباری از احتمال پیوستن سوریه و لبنان -دو پایگاه قدیمی جمهوریاسلامی در «محور مقاومت» که اکنون با سقوط بشار اسد و خلعسلاح حزبالله لبنان آنان را از دست داده است- به ایین پیمان منتشر شده است.
گروههای نیابتی جمهوری اسلامی با عنوان «محور مقاومت» از حزبالله لبنان و عراق تا جهاد اسلامی و حماس در غزه، یکی پس از دیگری در منطقه از بین رفته یا به شدت تضعیف شدند. برنامه هستهای و توان موشکی جمهوری اسلامی نیز در جریان جنگ ۱۲ روزه، به شدت تضعیف شده است. اگرچه جمهوریاسلامی، برای ادامه مذاکرات با آمریکا و غرب اظهار تمایل میکند، اما عملا ابزارهای خود برای چانهزنی در مذاکرات را از دست داده است.
اگرچه هنوز از پشت پرده مذاکرات اطلاعات دقیقی منتشر نشده، اما در چنین شرایطی، به نظر میرسد سخنرانی لاریجانی صحنه را به روشنی ترسیم میکند، خواسته آمریکا «تسلیم» یا «جنگ» است.