سایت خبری اکسیوس در گزارشی اختصاصی اعلام کرد که ایالات متحده در پیشنهادی محرمانه به جمهوری اسلامی، اجازه غنیسازی محدود اورانیوم در خاک ایران را داده است؛ اقدامی که با مواضع علنی مقامات دولت ترامپ، از جمله استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخ سفید، و مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در تضاد است.
این پیشنهاد که شنبه از سوی ویتکاف به تهران ارائه شد، به ایران اجازه میدهد برای مدتزمانی که در مذاکرات آتی مشخص خواهد شد، غنیسازی سطح پایین اورانیوم را ادامه دهد.
منابع مطلع به اکسیوس گفتهاند که این پیشنهاد مسیر جدیدی را برای دستیابی به توافق باز میکند، اگرچه با خطر واکنش منفی متحدان آمریکا، بهویژه اسرائیل و سناتورهای جمهوریخواه در کنگره همراه است.
به گفته این منابع، ایران در قالب این پیشنهاد اجازه دارد غنیسازی را تا سقف سه درصد ادامه دهد، اما باید تاسیسات زیرزمینی خود را برای مدتی معین غیرفعال کرده و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته را متوقف کند.
همچنین قرار است نظارتهای شدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعمال شود و اجرای فوری پروتکل الحاقی مورد انتظار باشد. لغو تدریجی تحریمها نیز منوط به تایید پایبندی ایران به مفاد توافق از سوی واشینگتن و آژانس خواهد بود.
کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، بدون رد جزئیات منتشرشده، به اکسیوس گفت: «ترامپ تاکید کرده که ایران هرگز نباید به سلاح هستهای دست یابد. فرستاده ویژه ویتکاف پیشنهاد دقیقی را به رژیم ایران ارائه داده و به نفع تهران است که آن را بپذیرد. اما از احترام به روند جاری مذاکرات، دولت از اظهار نظر بیشتر خودداری میکند.»
در واکنش، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، اعلام کرد که ایران هنوز درباره زمان و نحوه لغو تحریمها تضمینهای کافی دریافت نکرده و پیشنهاد آمریکا را همچنان در دست بررسی دارد.
او همچنین ارزیابی کاخ سفید مبنی بر «قابل قبول بودن» این پیشنهاد برای ایران را رد کرد.
این پیشنهاد در شرایطی ارائه شده که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، بارها با هرگونه توافقی که به ایران اجازه غنیسازی بدهد مخالفت کرده و حتی نسبت به اقدام نظامی هشدار داده است.
به گزارش اکسیوس، ترامپ در گفتوگو با نتانیاهو او را از اقداماتی که ممکن است مذاکرات را به شکست بکشاند برحذر داشته، اما مقامهای آمریکایی نگراناند اسرائیل بهطور یکجانبه وارد عمل شود.
متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.