مطالب مرتبط
در این گزارشها، بدون اشاره به نام فخریزاده، از چهرههای تاثیرگذار در برنامه اتمی جمهوری اسلامی و از فرماندهان سپاه پاسداران، آمده این سه نفر «در پوشش محموله مشروبات الکلی، اقدام به وارد کردن تجهیزات به کشور کردند که در نهایت منجر به ترور یکی از شخصیتها شد.»
محمود علوی، وزیر اطلاعات دولت حسن روحانی، آذرماه ۱۴۰۱ اعلام کرده بود تعقیب عوامل کشتن فخریزاده ناکام مانده است.
علوی با اشاره به این که نیروهای امنیتی توانستند در پرونده فخریزاده، «افراد درگیر در حادثه را مشخص کنند»، گفت: «ما منزل افرادی در غرب تهران را شناسایی کردیم، به سمت آن رفتیم تا نیم ساعت قبل از این که ما برسیم منزل را ترک کردند. بعد در اراک رد آنها را پیدا کردیم و باز هم صحنه را ترک کردند. بعد به همدان رفتند و از همدان به سنندج و بعد به سقز اما چون در سقز دوربین نبود، امکان شناسایی نبود. بعد هم از کشور خارج شدند.»
فخریزاده، از برجستهترین چهرههای برنامه هستهای جمهوری اسلامی، پیشتر مدیریت سپند (نهاد زیرمجموعه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در برنامه هستهای جمهوری اسلامی) را بر عهده داشت.
او هفتم آذر ۱۳۹۹ در جاده آبسرد در حدود ۸۰ کیلومتری شرق تهران به ضرب گلوله کشته شد.
ایراناینترنشنال آذر ماه سال ۱۴۰۳ در گزارشی نوشت به اطلاعاتی اختصاصی دست یافته که نشان میدهد پنج شهروند کرد براساس اعتراف اجباری به دست آمده در شکنجه، به اتهام کمک در انتقال تجهیزات سلاح مورد استفاده در کشتن فخریزاده به اعدام و زندان طولانیمدت محکوم شدهاند.
جزییات بیشتر درباره سه کولبر اعدامی
ادریس آلی، فرزند صالح، متولد دهم دی ماه سال ۶۸ در روستای دولهگرم سردشت بود. به گفته یک منبع نزدیک به خانواده ادریس، او را که دو فرزند دختر دارد هشت ماه در بازداشتگاه وزارت اطلاعات نگهداری کردند و بعدا به زندان مرکزی ارومیه بردند.
آزاد شجاعی، فرزند رحمان، متولد پنجم مرداد ماه سال ۵۸ در سردشت بود. یک منبع محلی به ایراناینترنشنال گفت که آزاد و ادریس، کولبر بودند و مشروبات خارجی وارد میکردند. آنها در ملاقات با خانوادهشان گفتهاند که تحت شکنجه در اعتراف اجباری جلوی دوربین تلویزیون گفتهاند که تجهیزات سلاح رباتیک به کار رفته در ترور فخریزاده را وارد کشور کردهاند.
رسول احمد محمد هم اهل سلیمانیه عراق بود. به گفته یک منبع مطلع، این کاسبکار مرزی در قلادزه ساکن بود. ماموران امنیتی شماره تلفن او را روی گوشی ادریس پیدا کردند و یک هفته بعد او را دستگیر کردند، یعنی دو سال پس از مرگ فخریزاده.
عوامل اصلی ترور که بودند؟
فخریزاده ساعت ۱۴:۲۰ روز هفتم آذرماه سال ۱۳۹۹ در در تقاطع جاده فیروزکوه و آبسرد در ۹۱ کیلومتری تهران کشته شد. اگرچه در روایتهای اولیه از هجوم چند فرد مسلح به خودروی فخریزاده گزارش شده بود، اما پس از پنج روز خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران خبر داد که او با یک تیربار اتوماتیک کنترل از راه دور ترور شده است.
دی ماه همان سال شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل با پخش تصاویر بازسازی شده، روایتی از ترور فخریزاده ارائه کرد که در آن تیرباری که پشت نیسان جاسازی شده بود، از فاصله ۱۵۰ متری به فخریزاده شلیک کرد، با دستوری که از طریق هوش مصنوعی از خاک اسرائیل صادر شد.
دو روز بعد از این اتفاق، برخی رسانههای نزدیک به سپاه پاسداران، و یک کانال تلگرامی وابسته به کارکنان ارتش، تصویر و مشخصات فردی به نام محسن کیانپور، ۳۱ ساله را به عنوان یکی از متهمان ترور فخریزاده منتشر کردند و از شهروندان خواستند در صورت مشاهده او به وزارت اطلاعات خبر بدهند.
پاییز سه سال پیش، یک افسر موساد به نام خگای ایتکین در مصاحبهای با شبکه ۱۲ اسرائیل، جزئیات بیشتری از عملیات ترور را فاش کرد. ایتکین در زمان ترور فخریزاده، مدیر بخش فنآوری موساد بود. این شبکه به نقل از این افسر موساد خبر داد فخریزاده با یک مسلسل رباتیک به وزن یک تن ترور شد، سلاحی که اسرائیل طی چند ماه به طور قاچاقی در قطعات کوچک به ایران فرستاد و در مقصد دوباره سرهمبندی شد.
به گفته این افسر موساد، دوربینهایی که از قبل در محل ترور نصب شده بود، زوایای دید را در جهتهای مختلف برای اپراتورهای اسرائیلی فراهم کرد و نرم افزار هوش مصنوعی فاصله زمانی لحظه ورود تصاویر به مرکز راه دور تا زمان بازگشت فرمان به میدان را محاسبه میکرد.
علاوه بر این، یک دوربین با نرمافزار تشخیص چهره قرار داده شد تا گلولهها فقط به فخریزاده برخورد کند و نه همسرش. عملیاتی که کلا سه دقیقه طول کشید و تنها نقصش این بود که قرار بود سلاح رباتیک بعد از ترور جوری منفجر شود که آثاری از آن باقی نماند. منفجر شد، اما تکههایی از آن باقی ماند.
۱۰ روز بعد از ترور فحزیزاده نیروهای سپاه پاسداران و نیروی انتظامی دستکم ۲۰ نفر را در شهر بانه بازداشت کردند. رسانه ههنگاو خبر داد ماموران در جریان تفتیش ده خانه، عکس محسن کیانپور را به شهروندان نشان میدادند. کیانپور عضو تیم حفاظت فخریزاده معرفی شد. ظاهرا ماموران به دنبال کسی بودند که نیسان آبی حاضر در صحنه ترور، به نام او ثبت شده بود.
همان موقع رادیو بینالمللی فرانسه به نقل از یک روزنامهنگار عرب ساکن لندن، خبر داد وزارت اطلاعات عکس و مشخصات سه نفر دیگر به نامهای حمید باقرپناهی، حسن کماندار و غلام سبزواری را برای شناسایی در هتلهای کشور توزیع کرده است.
با اذعان وزیر پیشین اطلاعات مشخص شده عوامل اصلی مشارکتکننده در این ترور منتسب به موساد، از کشور گریختهاند و جمهوری اسلامی برای سرپوش گذاشتن بر شکست اطلاعاتی در این ترور، دستکم سه کولبر را براساس اعتراف اجباری متاثر از شکنجه شدید، به اعدام محکوم کرده است.
سمافور در تحلیلی به بررسی سیاست خارجی ترامپ در خاورمیانه پرداخته است و با اشاره به اینکه کاخ سفید، رویکرد ترامپ را با شعار معروف رونالد ریگان، رییسجمهوری پیشین آمریکا، «صلح از مسیر قدرت»، توصیف میکند، نوشته این شعاری یکی از ارکان ایدئولوژی حزب جمهوریخواه است.
به نوشته سمافور در حالی که بخشی از جمهوریخواهان غیرمداخلهگرا از چرخش ترامپ به سوی دیپلماسی پس از بمباران ایران حمایت میکنند، جناح تندرو حزب همچنان در حال ارزیابی است که آیا ترامپ به اندازه کافی سختگیرانه عمل کرده است یا خیر.
لیندزی گراهام، سناتور جمهوریخواه، پس از اعلام آتشبس اسرائیل و ایران در گفتوگو با سمافور با تاکید بر اینکه آتشبسی که به صلح پایدار و تغییر سیاست ایران برای نابودی اسرائیل و به رسمیت شناختن آن منجر شود، مطلوب است گفت «اما اگر این آتشبس چنین دستاوردی نداشته باشد، احتمالا گامی به عقب است، چون به ایران زمان بازسازی و تجدید قوا میدهد.»
به نوشته سمافور، ترامپ میتوانست اجازه دهد اسرائیل به طور مستقل جنگ را ادامه دهد یا حتی مسیر تغییر رژیم در ایران را در پیش بگیرد «اما او گزینهای میانه را انتخاب کرد که موجب شکاف در صفوف حزب جمهوریخواه شده است.»
مارجری تیلور گرین، نماینده جمهوریخواه، در گفتوگو با سمافور حملات هوایی ترامپ به تاسیسات هستهای ایران را «یک فریب کامل برای راضی کردن نئومحافظهکارها» توصیف کرد و مارک لوین، مفسر جمهوریخواه در گفتوگو با همین رسانه، نسبت به موفقیت آتشبس ابراز تردید کرد.
سمافور در ا دامه تحلیل خود تاکید کرده در همین حال، بسیاری از جمهوریخواهان معتقدند دکترین سیاست خارجی ترامپ تعریف روشنی ندارد و تنها به قضاوت او درباره منافع آمریکا بستگی دارد.
دیوید شنکر، معاون پیشین وزیر خارجه در امور خاور نزدیک، در همین باره به این رسانه گفت: «هیچ قضاوت قطعی درباره سیاست خارجی ترامپ نمیتوان داشت. اما یک چیز روشن است: او نئومحافظهکار نیست.»
مارک شورت، رییس دفتر مایک پنس در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ، او را «واقعگراتر» توصیف کرد و به سمافور گفت: «ترامپ درباره ایران موضعی ثابت و روشن داشته است. او توافق هستهای اوباما را پاره کرد، تحریمها را بازگرداند و نشان داد که برای سازش با تهران فضای کمی قائل است.»
به نوشته سمافور به نقل از یکی از نزدیکان ترامپ، سیاست خارجی او از کسانی تاثیر گرفته که «از ریگانیسم آسیب دیدهاند» و این افراد ظرافتهای رویکرد ترامپ را درک نکردهاند. او گفت: «ایده اینکه ترامپ اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هستهای برسد، هیچوقت تغییر نکرده است. کسانی که حالا تازه به این نتیجه رسیدهاند، به مهمانی خوش آمدند!»
سخنگوی کاخ سفید پیشتر با تاکید بر اینکه «رویکرد اثباتشده ترامپ در چارچوب صلح از مسیر قدرت، آمریکاییها را ایمن نگه داشته، گفت این سیاست تهدیدها را بازداشته و به ثبات در مناطق بحرانزده کمک کرده است.
به نوشته سمافور در حالی که معدود جمهوریخواهان غیرمداخلهگرا در روزهای اخیر از اقدامات ترامپ انتقاد کردهاند، به نظر میرسد آنها نیز در حال تطبیق با واقعیت جدید هستند.
از آن جمله رند پل، سناتور جمهوریخواه، که دو روز پس از پایان حملات هوایی آمریکا به تاسیسات هستهای ایران برای موفقیت ترامپ در دیپلماسی آرزوی موفقیت کرد، پس از حملات هوایی گفت: «تمام نئومحافظهکارانی که همیشه خواهان حضور ما در هر جنگی در خاورمیانه بودهاند، از خوشحالی سر از پا نمیشناسند.»
پل در گفتوگو با سمافور تاکید کرد: «برخی جمهوریخواهان در زمینه جنگ، به اندازه کافی خویشتندار نیستند. امیدوارم آتشبس دوام بیاورد و غریزه طبیعی رییسجمهور برای پرهیز از اعزام نیرو به خاورمیانه غلبه کند.»
