دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، خبر داد به‌زودی با همتایان روسی و اوکراینی خود و سپس با مقامات ناتو برای پایان دادن به جنگ گفت‌وگو خواهد کرد. کرملین نیز اعلام کرد در صورت دستیابی به توافق‌هایی مشخص، احتمال دیدار رهبران روسیه و اوکراین وجود دارد.
ترامپ شنبه ۲۷ اردیبهشت در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت دوشنبه ۲۹ اردیبهشت به‌صورت تلفنی با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه و پس از آن با ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، صحبت خواهد کرد.
سخنگوی کرملین نیز اعلام کرد مقدمات گفت‌وگوی تلفنی پوتین و ترامپ در حال انجام است.
به گفته ترامپ، محور این گفت‌وگو هم «تجارت» و هم توقف «حمام خونی» است که هر هفته به‌طور میانگین جان بیش از پنج هزار سرباز روس و اوکراینی را می‌گیرد.
رییس‌جمهوری آمریکا افزود پس از این تماس‌ها، همراه با زلنسکی با شماری از اعضای ناتو گفت‌وگو خواهد داشت.
ترامپ ابراز امیدواری کرد دوشنبه «روز پرباری باشد، آتش‌بسی برقرار شود و این جنگ بسیار خشونت‌بار که اصلا نباید آغاز می‌شد، پایان یابد».
ساعاتی پیش نیز گزارشی درباره گفت‌وگوی تلفنی سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه و مارکو روبیو، همتای آمریکایی او، درباره مذاکرات صلح استانبول منتشر شد.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد روبیو در این تماس، بر درخواست ترامپ برای برقراری آتش‌بس فوری در اوکراین تاکید کرد.
احتمال دیدار پوتین و زلنسکی
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، شنبه ۲۷ اردیبهشت گفت روسیه چنین دیداری را تنها در صورتی ممکن می‌داند که دو طرف بتوانند «به نتایجی مشخص در قالب توافق» دست یابند.
او با این حال مشخص نکرد از نظر مسکو، چه نوع توافقاتی پیش‌شرط دیدار رهبران اوکراین و روسیه محسوب می‌شود.
پسکوف افزود: «هنگام امضای اسنادی که هیات‌های مذاکره‌کننده باید درباره آن‌ها به توافق برسند، آنچه برای ما اهمیت اساسی دارد این است که چه کسی از طرف اوکراین این اسناد را امضا خواهد کرد.»
تنها دیدار پوتین و زلنسکی تاکنون، آذر ۱۳۹۸ در شهر پاریس برگزار شد.
پوتین ۲۱ اردیبهشت پیشنهاد برگزاری مذاکرات مستقیم مسکو و کی‌یف در استانبول را مطرح کرد.
در پی این پیشنهاد، زلنسکی آمادگی خود را برای شرکت در مذاکرات مستقیم صلح با روسیه و دیدار با پوتین اعلام کرد.
با این حال، رییس‌جمهوری روسیه به‌جای خود، گروهی از دستیاران و مقام‌های دولتی را برای گفت‌وگو با مذاکره‌کنندگان اوکراینی به استانبول اعزام کرد.
پوتین پیش‌تر مشروعیت زلنسکی را زیر سوال برده بود، چرا که دوره قانونی ریاست‌جمهوری او سال گذشته به پایان رسیده است.
اوکراین که به‌‌دلیل دفاع در برابر تهاجم روسیه تحت حکومت نظامی قرار دارد، هنوز تاریخی برای برگزاری انتخابات جدید اعلام نکرده است.
مذاکرات ۲۶ اردیبهشت در استانبول نخستین گفت‌وگوهای دوجانبه و مستقیم کی‌یف و مسکو از فروردین ۱۴۰۱ تاکنون بود، اما به برقراری آتش‌بس موقت منجر نشد.
زلنسکی خواستار وضع تحریم‌های شدیدتر علیه روسیه شد
تنها چند ساعت پس از برگزاری نخستین دور مذاکرات مستقیم صلح میان مسکو و کی‌یف، ارتش روسیه به یک دستگاه اتوبوس در منطقه سومی در شمال شرق اوکراین حمله پهپادی کرد و جان ۹ نفر را گرفت.
زلنسکی این حمله را «قتل عمدی غیر نظامیان» خواند و گفت: «آمریکا و اروپا باید بر روسیه فشار آورد تا به کشتار پایان دهد. بدون تحریم‌های شدیدتر، بدون فشار قاطع‌تر، روسیه به دیپلماسی واقعی تن نخواهد داد.»
او با انتقاد از ترکیب مذاکره‌کنندگان روسی در استانبول افزود مسکو «هیاتی ضعیف و ناآماده» را بدون اعطای اختیار لازم به آن‌ها به استانبول فرستاد، در حالی که برای پایان دادن به جنگ، «گام‌های واقعی» لازم است.
تنها نتیجه عملی مذاکرات استانبول، توافق برای آزادی هزار نفر از هر طرف بود که بزرگ‌ترین مبادله اسرا از آغاز جنگ اوکراین به شمار می‌رود.
به گفته کریلو بودانوف، رییس اطلاعات ارتش اوکراین، این مبادله ممکن است در روزهای آینده انجام شود.
واکنش بریتانیا و فرانسه به مذاکرات استانبول
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، که تاکنون بارها خواستار آغاز مذاکرات صلح میان مسکو و کی‌یف شده، پیش از دیدار نمایندگان دو کشور در استانبول گفت تا زمانی که خودش با پوتین دیدار نکند، «هیچ اتفاقی نمی‌افتد».
گفت‌وگوهای صلح استانبول که کم‌تر از دو ساعت به طول انجامید، واکنش‌هایی را در کشورهای اروپایی به دنبال داشته است.
دیوید لمی، وزیر امور خارجه بریتانیا، ۲۷ اردیبهشت مسکو را به «ابهام‌افکنی» پس از مذاکرات استانبول متهم کرد و گفت: «بار دیگر شاهد فقدان اراده جدی روسیه برای صلح پایدار بودیم. روسیه بار دیگر ثابت کرد که جدی نیست.»
لمی افزود: «سوال این است که چه زمانی باید به پوتین گفت: دیگر کافی است؟»
امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری فرانسه، نیز مذاکرات استانبول را «بی‌ثمر» توصیف کرد.
او در نشست خبری مشترک با نخست‌وزیر آلبانی گفت: «امروز چه چیزی در دست داریم؟ هیچ... مطمئنم ترامپ که نگران اعتبار آمریکاست، به این رویکرد طعنه‌آمیز پوتین، واکنش نشان خواهد داد.»
بیشتر بخوانید: موسسه اقتصاد استکهلم هشدار داد زمان به نفع روسیه نیست
