میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین، با سخنان عباس عراقچی درباره اینکه «ایران حق دارد از چرخه کامل سوخت هستهای بهرهمند شود» موافقت کرد.
او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ترجیح میدهم در این مرحله حساس از گفتوگوها، از اظهار نظرهای جزیی خودداری کنم، اما عراقچی کاملا درست میگوید.»
اولیانوف افزود: «بر اساس پیمان انپیتی، کشورهای عضو نهتنها موظف به رعایت تعهداتی پایهای هستند، بلکه از حقوقی اساسی نیز برخوردارند که نمیتوان آنها را زیر سوال برد.»
عراقچی شامگاه جمعه در ایکس نوشت: «تکرار ادعاهای نادرست، واقعیتهای بنیادین را تغییر نمیدهد. ایران بهعنوان یکی از امضاکنندگان بنیانگذار پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای، کاملا حق دارد که چرخه کامل سوخت هستهای را در اختیار داشته باشد. افزون بر این، کشورهای دیگری نیز در چارچوب انپیتی هستند که بدون داشتن سلاح هستهای، به غنیسازی اورانیوم ادامه میدهند.»
روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده خامنهای اداره میشود، با اشاره به تعویق مذاکرات با آمریکا در این هفته، نوشت غنیسازی طبق معاهده انپیتی «حق صریح ایران است» و «دارندگان و کاربران وقیح بمب اتمی»، نمیتوانند اعضایانپیتیرا از حق «تولید صلحآمیز اورانیوم غنی شده» محروم کنند.
انپیتی پیمان عدم اشاعه و منع گسترش سلاحهای هستهای است.
کیهان نوشت: «طرف ایرانی شاید آماده باشد سطح غنیسازی را تا آستانهای غیرنظامی کاهش و اجازه دهد این کاهش بهصورت مستقل راستیآزمایی شود، اما هرگز به خلع کامل هستهای تن نخواهد داد.»
این روزنامه از توافقهای پیشین با آمریکا عنوان «گروکشی دولت اول اوباما» بر سر سوخت ۲۰ درصد رآکتور تهران و کارشکنی بر سر خرید آن یاد کرد و نوشت این تجربه نشان داد «وابستگی به دشمن» در این حوزه، غلط و غیر عقلانی است.
این یادداشت با اشاره به سرنوشت مذاکرات نوشت: «انتظار معجزهای در کار نیست. آنچه باقی مانده، نه یک فرصت طلایی، بلکه آخرین رشته امید است: اینکه دونالد ترامپ از مسیری که بهوضوح به فاجعه ختم میشود، بازگردد. مسیری که اگر در آن پافشاری کند، نهتنها به زنجیرهای از شکستهای خیرهکننده در سیاست خارجی خواهد انجامید، بلکه چهره معاملهگر نابغه را در هم فرو خواهد ریخت.»
شامگاه جمعه ۱۲ اردیبهشت نیز عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در ایکس نوشت تهران «کاملا حق دارد از چرخه کامل سوخت هستهای بهرهمند شود».
او افزود: «برخی از کشورهای عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای، بدون داشتن سلاح هستهای به غنیسازی اورانیوم میپردازند.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت چهاردهم، درباره تهدید اسرائیل برای بمباران ایران و هشدار اروپا برای بازگرداندن تحریمها در صورت نرسیدن تهران به توافقی با واشینگتن، گفت اگر بخواهند کاری کنند، «طبیعتا ایران پاسخ بسیار محکمی خواهد داد».
او به خبرگزاری ایلنا گفت: «اصلا به اینکه مناقشهای در منطقه شکل بگیرد، علاقهمند نیستیم. به همین جهت هم علاقهمند به مذاکره و گفتوگو هستیم. اما فارغ از اینکه نتیجه چه خواهد بود، ما داریم امور کشور را پیش میبریم.»
مهاجرانی افزود: «ولی طبیعتا وارد مذاکرات شدیم چون دلمان میخواهد به نتیجه مثبت برسیم. وارد نشدیم که بخواهیم وقتمان را تلف کنیم.»

عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی شامگاه جمعه دوازدهم اردیبهشت در ایکس نوشت جمهوری اسلامی حق کامل دارد که از چرخه کامل سوخت هستهای برخوردار باشد.
او گفت چندین کشور عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای، از جمله چند کشور آسیایی، اروپایی و آمریکای جنوبی وجود دارند که بهطور کامل سلاح هستهای را رد میکنند و به غنیسازی اورانیوم میپردازند.
عراقچی افزود: «اتخاذ مواضع حداکثری و استفاده از لحن تحریکآمیز، هیچ نتیجهای جز کاهش احتمال موفقیت به همراه ندارد. دستیابی به توافقی معتبر و پایدار کاملا در دسترس است؛ تنها چیزی که لازم دارد، اراده سیاسی قاطع و رویکردی منصفانه است.»

با تعویق یک هفتهای دور چهارم مذاکرات تهران و واشینگتن که قرار بود شنبه ۱۳ اردیبهشت در رم برگزار شود، گمانهزنیها درباره سرنوشت توافق احتمالی بر سر برنامه هستهای ایران، شدت بیشتری گرفته است.
عباس عراقچی، وزیر امور اخرجه جمهوری اسلامی لغو مذاکرات با آمریکا را به دلایل تدارکاتی و فنی خواند و ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه فت بر خلاف آنچه تهران مطرح کرد، هیچ دیداری میان مقامهای اروپاییها و ایرانی برای روز جمعه دوازدهم اردیبهشت برنامهریزی نشده بود.
تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اعلام کرد ادامه مشارکت واشینگتن در مذاکرات با جمهوری اسلامی هنوز تایید نشده است.
شوراهای سردبیری دو روزنامه واشینگتنپست و نیویورکپست که مواضع سیاسی متفاوتی دارند، در سرمقالههای خود از مذاکره و توافق با جمهوری اسلامی، بهشرط آنکه به توافقی بهتر از برجام بینجامد و خطر دستیابی ایران به سلاح هستهای را برطرف سازد، حمایت کردهاند اما در عین حال نسبت به نتایج نامطلوب این مذاکرات هشدار دادند.
خبرگزاری رویترز به نقل از هشت مقام و دیپلمات آگاه از روند مذاکرات جمهوری اسلامی آمریکا گزارش داد که این مذاکرات برای محدود کردن و نه برچیدن برنامه هستهای تهران، به توافقی نزدیک میشود که تفاوت چندانی با برجام ندارد.
با اینحال مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، تاکید کرد جمهوری اسلامی باید غنیسازی اورانیوم، ساخت موشک دوربرد و حمایت از تروریسم را متوقف کند.
سناتورهای جمهوریخواه آمریکا ضمن حمایت از دونالد ترامپ تاکید کردند که ایران نباید هیچگاه اجازه غنیسازی اورانیوم یا دستیابی به سلاح هستهای را داشته باشد.
مشروح رویدادهای مربوط به تنش میان تهران و واشینگتن در ۱۱ و ۱۲ اردیبهشت را اینجا بخوانید.


واشینگتنپست در گزارشی تازه اعلام کرد انفجار مرگبار در بندر رجایی از آتش گرفتن مواد شیمیایی در یک کانتینر باری شروع شد و قدرت انفجاری معادل ۵۰ تن تیانتی داشت.
این گزارش بر اساس بررسی بیش از ۹۰ ویدیو، بازبینی دهها عکس و تصاویر ماهوارهای، گفتوگو با شاهدان عینی و تحلیل کارشناسان شیمیایی، مواد منفجره و ایمنی بندری نتیجه میگیرد که این حادثه به احتمال زیاد ناشی از یک واکنش شیمیایی شدید بود که به یک آتشسوزی و سپس انفجاری مهیب انجامید.
گزارش با بررسی ویدیو دوربین مداربستهای آغاز میشود که نخستین بار روز سهشنبه، ۹ اردیبهشت در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد. در آغازِ این ویدیو یک لیفتراک وارد یک کانتینر باری و سپس از آن خارج میشود. چند لحظه بعد، شعلههایی درون کانتینر ظاهر میشود، آتش به سرعت گسترش مییابد، دود غلیظی از آن بلند میشود و حدود ۹۰ ثانیه بعد، انفجاری بزرگ شعلهها و ترکشها را در سراسر بندر رجایی میپراکند.
گَرِت کالِت، سرتیپ بازنشسته ارتش بریتانیا، دارای دکترای مهندسی مواد منفجره و کارشناس خنثی کردن بمبهای تروریستی، تصاویر این ویدیو را نشانی از «نگهداری یک ماده اکسیدکننده در فضایی تنگ و بسته» میداند. اکسیدکننده یا اُکسیدان به موادی پرخطر گفته میشود که اکسیژن مورد نیاز برای اشتعال را در خود دارند، بهراحتی واکنش نشان میدهد و سبب گسترش آتش میشوند.
محمد جمالیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، روز سهشنبه، دهم اردیبهشت به خبرگزاری ایلنا گفته بود که یک شرکت واردکننده مواد شیمیایی، بهاشتباه این مواد شیمیایی را کمخطر اعلام کرده بود، به همین دلیل راننده لیفتراک با تصور کمخطر بودن این مواد، بدون احتیاط لازم کیسهها را جابهجا کرد و همین باعث ایجاد جرقه و انفجار شد.
چهار کارشناسی که واشینگتنپست نظر آنها را جویا شده، از جمله آقای کالِت احتمال شروع آتش در اثر یک واکنش شیمیایی شدیدِ منجر به انفجار را قوی میدانند.
رنگ آتش و دود چه میگوید؟
رنگ دود منتشر شده از آتش از وجود ترکیبهای حاوی نیترات یا پرکلراتها در محل انفجار حکایت دارد. سه نفر از متخصصان در گفتوگو با واشینگتنپست گفتهاند که پرکلراتها یا برخی نیتراتها در ساخت سوخت موشک به کار میروند. افزون بر این، برای تولید موادی که کاربرد غیرنظامی دارند، مانند انواع کود شیمیایی هم از آنها استفاده میشود.
دودِ آتشی که حدود ساعت ۱۲:۰۴ ظهر به وقت محلی از کانتینرهای پایانه سینا در بندر رجایی آغاز شد، ابتدا زرد بود، بعد به نارنجی روشن و سپس خاکستری تبدیل شد، آتش گسترش یافت و ظرف یک دقیقه به حریقی بزرگتر انجامید. برخی رهگذران حین گسترش آتش با آرامش از کنار صحنه عبور میکردند.
یک کارشناس آمریکاییِ مواد منفجره که نامش نزد واشینگتنپست محفوظ مانده، گفت: «دود اولیه با ویژگیهای نیترات مطابقت دارد. هیچیک از انواع پرکلراتها بهتنهایی دودی در این حد نارنجی ایجاد نمیکنند اما ممکن است در انفجار بزرگتر دخیل باشند.»
در ویدیو دیگری که در منابع مختلف از جمله تلگرام منتشر شد، فردی میگوید: «به ماشین گاز بگید بره، الان میترکه.» آتش در حدی وسعت میگیرد که از جرثقیل مجاور هم مرتفعتر است. همان فرد میگوید: «فرار کنید». حاضران در صحنه شروع میکنند به دویدن، انفجار رخ میدهد و ویدیو قطع میشود.
بنابر گزارشهای محلی، این ویدیو را شخصی به نام سامان ظریفی، راننده کامیون ضبط میکرد. او لحظاتی بعد از ضبط ویدیو جانش را از دست داد.
جرج هربرت، استاد موسسه مطالعات بینالمللی مونتری و متخصص انفجار و دفاع موشکی و انفجارها به واشینگتنپست گفت که «شعلههای بسیار روشن سفید تا زرد و دود بسیار قرمز» میتواند نشاندهنده پرکلرات سدیم باشد، اگرچه احتمال وجود نوع دیگری مانند پرکلرات آمونیوم هم وجود دارد.
به گفته گَرِت کالِت، کاربرد عمده پرکلراتها در صنایع نظامی، بهویژه تولید سوختهای ترکیبی موشک و مواد منفجره برای استخراج معدن یا ساختوسازهای عظیم است و کاربرد بیخطر کمی دارد، با اینحال ممکن است در مقادیر زیاد برای تولید کود هم استفاده شود.»
فابیان هینز، تحلیلگر نظامی و پژوهشگر موسسه جهانی مطالعات راهبردی گفت که ایران با وجود اینکه توان تولید داخلی پرکلرات سدیم را دارد، واردکننده این ماده هم هست.»
واشینگتنپست با تحلیل دادههای گمرکی به این نتیجه رسیده است که مواد شیمیایی قابل اشتعال، نظیر کودهای نیتراتی بهطور منظم از این بندر عبور میکنند. به گفته کالِت برخی از این مواد قابلیت انفجار دارند و دودی با رنگ مشابه آنچه در انفجار بندر شهید رجایی دیدیم، تولید میکنند.
حدود نیم کیلومتر دورتر از محل انفجار، ستونهای دود قرمز تیره و خاکستری از محل انفجار دیده میشود. کالِت رنگ خاکستری تیره را ناشی از آوار میداند، در حالی که رنگ قرمز آن به احتمال زیاد نشانه وجود پرکلرات یا نیترات است؛ شبیه به آنچه پس از انفجار در کارخانه مواد شیمیایی در نوادا، در سال ۱۹۸۸ دیده شد. کالِت تاکید میکند تنها با اتکا به رنگ دود نمیتوان نوع دقیق ماده شیمیایی را با قطعیت مشخص کرد.
این کارشناس همچنین با بررسی اندازه و فاصله دو گودالی که با فرونشستن دود و غبار از محل حادثه در تصاویر ماهوارهای پیداست، نتیجه گرفته است که دستکم دو کانتینر حامل مواد شیمیایی آتش گرفته، سپس بهطور تقریبا همزمان منفجر شدهاند. او تاکید میکند تحلیل گودالها به عوامل گوناگونی از جمله جنس خاک وابسته است و میتواند تا ۳۰ درصد خطا داشته باشد.
این رسانه با اتکا به نظر کارشناسان تخمین میزند که قدرت مجموع انفجارها معادل حدود ۵۰ تن تیاِنتی بوده است. قدرت تخمینی انفجار بندر بیروت در سال ۲۰۲۰ چیزی معادل ۵۰۰ تا ۱۱۰۰ تن تیانتی تخمین زده شده بود.





