مطالب بیشتر
مسعود پزشکیان در گفتوگوی تلفنی با محمد بنسلمان ولیعهد عربستان سعودی گفت که جمهوری اسلامی «هیچگاه به دنبال جنگ و درگیری نبوده» است.
او افزود: «استفاده غیرصلحآمیز از انرژی هستهای نیز به هیچوجه جایی در دکترین امنیتی و دفاعی ما ندارد.»
پزشکیان همچنین گفت: «جمهوری اسلامی آماده تعامل و گفتوگو در زمینه رفع برخی تنشها، بر اساس منافع و احترام متقابل است، ما با هیچ کشوری سر جنگ نداریم.»
لورا روزن، خبرنگار مستقل آمریکایی، به نقل از یک منبع ایرانی گزارش داد که ایران با شروع مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا درباره موضوع هستهای موافقت کرده است و اگر مراحل اولیه در خصوص توافق بر سر چارچوب مذاکرات پیشرفتی داشته باشد، مذاکرات را بهطور مستقیم ادامه خواهد داد.
این منبع که نخواست نامش فاش شود، افزود: «در صورت توافق آمریکا، ممکن است دور نخست گفتوگوهای غیرمستقیم طی دو تا سه هفته آینده در عمان آغاز شود.»
او پیشبینی کرده است که این دور از مذاکرات بدون حضور رسانهها و در سکوت خبر ی برگزار شود.
این منبع از حضور مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزارت خارجه جمهوری اسلامی و کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی این وزارتخانه در ترکیب تیم مذاکرهکننده ایران خبر داد. مجید تختروانچی سال ۲۰۱۵ در مذاکرات برجام هم حضور داشت.
لورا روزن، روزنامهنگار باسابقه سیاست بینالملل، سالها با رسانههایی چون پولیتیکو و فارینپالیسی همکاری داشته و در حال حاضر نویسنده خبرنامهای به نام دیپلماتیک در پلتفرم سابستَک است.
ترامپ و مساله مذاکره با جمهوری اسلامی
ترامپ در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳، نامهای به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی فرستاد. احمد قرقاش، مشاور ارشد رئیس امارات متحده عربی نامه را به تهران تحویل داد. پاسخ رسمی جمهوری اسلامی نیز ۱۵ روز بعد از طریق عمان به ایالات متحده منتقل شد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور جمهوری اسلامی، دهم فروردین در جلسه هیات دولت گفته بودگفته بود: «آینده مذاکرات به رفتار آمریکاییها بستگی دارد. ما به آنها گفتهایم اگرچه مذاکره مستقیم میان دو طرف رد شده، اما مسیر مذاکره مستقیم باز است.ایران هیچگاه از مذاکره پرهیز نداشته و بدعهدی آمریکاییها باعث بروز مشکل در این مسیر شده که باید جبران شود و اعتمادها بازسازی شوند.»
چندی پیش، نشریه دیپلماتیک گزارش داده بود که ایالات متحده تمایل دارد با مقاماتی از ایران که قدرت تصمیمگیری دارند، بهطور مستقیم گفتوگو کند.
واکنش استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه به پست وزیر خارجه ایران که روز چهارشنبه، ۱۳ فروردین در ایکس منتشر شد، همسو با نظری است که در دیپلماتیک بازتاب یافت.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در پستی به زبان انگلیسی نوشت: «ایران بار دیگر تاکید میکند که هرگز، تحت هیچ شرایطی به دنبال ساخت، توسعه یا دستیابی به سلاح هستهای نخواهد بود.»
حساب شخصی ویتکاف در ایکس، در پاسخ به این پست نوشت: «عالیه!» این واکنش حدود یک ساعت بعد از انتشار، حذف شد.
همان روز، یک مقام آمریکایی به اکسیوس گفت: «پس از تبادل نامهها، در حال بررسی گامهای بعدی برای شروع گفتوگو و اعتمادسازی با طرف ایرانی هستیم.»
کلودیا شینبائوم، رییسجمهور مکزیک، اعلام کرد که کشورش همچنان در حال مذاکره با آمریکا درباره تعرفهها بر صنعت خودرو، فولاد و آلومینیوم است.
او گفت: «حذف مکزیک از تعرفههای عمومی آمریکا برای ما اتفاق خوبی است» و تاکید کرد که روابط میان دو کشور، بهویژه پس از اعلام تعرفههای جدید، بر پایه گفتوگو و همکاری بنا شده است.
شینبائوم اشاره کرد که بهزودی تماسی با دونالد ترامپ نخواهد داشت، اما افزود: «آمریکا تعرفهها را به مسائلی چون فنتانیل و مهاجرت مرتبط میداند و گفته با همکاری بیشتر، این تعرفهها ممکن است از ۲۵ درصد به ۱۲ درصد کاهش یابد.»
او همچنین به خودروسازان آلمانی توصیه کرد صادرات قطعات خودرو را در چارچوب توافق سهجانبه آمریکا-مکزیک-کانادا انجام دهند و گفت دولت برای کاهش تاثیر تعرفهها بر این شرکتها در مکزیک، اقدامات حمایتی در نظر خواهد گرفت.
رییسجمهور مکزیک تاکید کرد که اقتصاد کشورش همچنان قوی باقی مانده و از شرکتهای کشورهای آسیبدیده از تعرفههای آمریکا دعوت کرد تا با سرمایهگذاری در مکزیک از مزایای توافق سهجانبه آمریکا-مکزیک-کانادا بهرهمند شوند.
همزمان با افزایش تنشها میان آمریکا و جمهوری اسلامی، مسعود پزشکیان رییس جمهوری اسلامی با مهدی المشاط رییس شورایعالی سیاسی حوثیهای یمن تلفنی گفتوگو کرد.
بر اساس گزارش رسانههای حکومتی در ایران، پزشکیان در این گفتوگو گفت: «اگر مسلمانان متحد و منسجم باشند دشمنان نمیتوانند هیچیک از ملتهای مسلمان را مورد ظلم قرار دهند.»
بر اساس این گزارش، المشاط نیز گفت: «میتوانیم با تمرکز بر نقاط اشتراک متحد و منسجم باشیم و بر دشمنان فائق شویم.»
در هفتههای اخیر و همزمان با حملات آمریکا به مواضع حوثیهای یمن، دونالد ترامپ رییسجمهور آمریکا از جمهوری اسلامی خواست که حمایت خود از این گروه را متوقف کند.
پنجشنبه، یک مقام ارشد ایرانی به روزنامه تلگراف گفت که جمهوری اسلامی با وجود تشدید حملات هوایی آمریکا علیه حوثیها، دستور خروج نیروهای نظامی خود از یمن را صادر کرده است.
به گفته این مقام، هدف از این تصمیم، جلوگیری از درگیری مستقیم با آمریکا در صورت کشته شدن احتمالی نیروهای ایرانی است.
یک مقام ارشد ایرانی به روزنامه تلگراف گفت که جمهوری اسلامی با وجود تشدید حملات هوایی آمریکا علیه حوثیها، دستور خروج نیروهای نظامی خود از یمن را صادر کرده است. به گفته این مقام، هدف از این تصمیم، جلوگیری از درگیری مستقیم با آمریکا در صورت کشته شدن احتمالی نیروهای ایرانی است.
این مقام افزود که جمهوری اسلامی راهبرد خود مبنی بر حمایت از گروههای نیابتی منطقهای را کاهش داده و بر مقابله با تهدیدهای مستقیمِ آمریکا متمرکز است.
این منبع به تلگراف گفت: «دغدغه اصلی تهران، ترامپ و چگونگی برخورد با اوست. این موضوع باقی بحثها را در جلسات تحتالشعاع قرار داده و دیگر از گروههای منطقهای که پیشتر مورد حمایت بودند، صحبت نمیشود.»
این منبع نزدیک به جمهوری اسلامی به این نکته اشاره کرده است که ایران باور دارد حوثیها دیگر قادر به ادامهی فعالیت نخواهند بود و در ماهها یا حتی روزهای پایانی خود هستند، بنابراین حمایت از آنها که بخشی از زنجیره وابسته به حسن نصرالله و بشار اسد بودند، دیگر منطقی نیست.»
از زمان افشای پیامهای گروهی میان مقامات ارشد دولت ترامپ درباره برنامهریزی حملات، آمریکا تقریبا روزانه مواضع حوثیها را هدف قرار داده است؛ حملاتی که ترامپ آنها را «بهشکلی باورنکردنی موفق» توصیف کرده، اهداف نظامی مهمی را ویران کرده و فرماندهان حوثیها را کشته است.
سخنگوی پنتاگون به تلگراف گفته است که جنگندههای بیشتری به منطقه اعزام خواهند شد، اما جزئیات بیشتری ارائه نداد. نیروی هوایی آمریکا ماه گذشته اعلام کرده بود که «چندین» هواپیمای تهاجمی و ۳۰۰ نیروی نظامی به خاورمیانه اعزام خواهند شد.
در حال حاضر ناو هواپیمابرِ هری ترومن در دریای سرخ مستقر است و فرماندهی عملیات علیه حوثیها را بر عهده دارد. ناو هواپیمای کارل وینسون، مستقر در آسیا، هماکنون در مسیر خاورمیانه است تا به ناو ترومن ملحق شود.
اعزام نیروها بخشی از فشارهای فزاینده دولت آمریکا بر ایران و مجبور کردن این کشور برای مذاکره است. هفته گذشته نیز ترامپ دستور داد بمبافکنهای رادار گریز بی-۲ به پایگاه نظامی مشترک آمریکا و بریتانیا در مجمعالجزایر لاگوس در اقیانوس هند اعزام شوند.
حوثیها مدعی شدهاند که کشتیهای آمریکایی در دریای سرخ، از جمله ناو هری ترومن را مورد هدف قرار دادهاند.
هرچند هنوز هیچیک از کشتیها مورد اصابت قرار نگرفته، اما نیروهای دریایی آمریکا اعلام کرده است که این عملیات حوثیها شدیدترین حملهای است که ملوانان آمریکایی پس از جنگ جهانی دوم تجربه کردهاند.
محمود شهره، دیپلمات پیشین یمنی در گفتوگو با تلگراف به این نکته اشاره کرده است که در حال حاضر حوثیها تسلیحاتی در اختیار دارند که نسبت به دیگر بازیگران نیابتی تحت حمایت جمهوری اسلامی در منطقه پیشرفتهتر است.
به گفته او پس از فروپاشی حزبالله و رژیم اسد، اکنون حوثیها در خط مقدم قرار دارند و کوشیدهاند جای خالی آنها را پر کنند. در حال حاضر هم حملات علیه مواضع آمریکا را شدت بخشیدهاند چون به باور آنها حیات سیاسیشان در یمن در گرو تشدید این حملات است.»
محمود شهره میگوید: حوثیها نام خود را روی موشکها و پهپادهای دریافتی از ایران اضافه میکنند تا از این طریق وابستگی خود به ایران را انکار کنند.»
