رییس‌جمهوری فنلاند: تنها برنده تنش لفظی ترامپ و زلنسکی، پوتین بود

مارتین گلین، نویسنده سوئدی، در مقاله‌ای در نشریه گاردین نوشت که دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، عملا در برابر اوکراین، جانب روسیه را گرفته است.

او با اشاره به دومینیک دو ویلپن، وزیر خارجه پیشین فرانسه که در سال ۲۰۰۳ با سخنرانی معروف خود در شورای امنیت سازمان ملل مخالفت فرانسه را با جنگ عراق اعلام کرد، نوشت اروپا اکنون در برابر بحران دیپلماتیکی قرار دارد که «جدی‌ترین شکاف در روابط اروپا و آمریکا در ۸۰ سال اخیر» محسوب می‌شود.

الشرق الاوسط و الجزیره، شنبه ۱۱ اسفند به نقل از منابع خبری آمریکایی اعلام کردند هواپیمای ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، خاک آمریکا را ترک کرده و به سمت بریتانیا در حرکت است.

این سفر پس از تنش شدید میان او و دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا در کاخ سفید صورت می‌گیرد.

هم‌زمان روزنامه نیویورک تایمز گزارش داد که امکان دارد ترامپ انتقال اطلاعات امنیتی را به ارتش اوکراین متوقف کند.

این اقدام در صورت اجرایی شدن، توان اطلاعاتی اوکراین را در مقابله با روسیه به‌شدت کاهش خواهد داد.

روزنامه واشینگتن پست نیز به نقل از منابع آگاه گزارش داد که دولت ترامپ به‌طور جدی در حال بررسی قطع تمامی کمک‌های نظامی به اوکراین است.

جنگ اوکراین و روسیه، یکی از پرهزینه‌ترین جنگ‌های تاریخ بوده که میلیاردها دلار خسارت به هر دو طرف تحمیل کرده است.

نقیب بیان، خبرنگار ایران‌اینترنشنال، از هزینه‌های این جنگ که وارد سال سوم خود شده، گزارش می‌دهد:

صحنه‌های «خیره‌کننده» در دفتر بیضی‌ کاخ سفید، تیتر اصلی روزنامه‌های بریتانیا در روز شنبه ۱۱ اسفند شد و اکثر گزارش‌ها از این دیدار با لحنی وحشت‌زده یاد کردند.

واژه‌هایی مانند «فاجعه‌بار» و «شرم‌آور» برای توصیف جلسه‌ای به کار رفت که در آن دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا و جی‌دی ونس، معاون او، به‌طور علنی ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین را سرزنش کردند.

روزنامه گاردین این دیدار را با نقل قولی از ترامپ برجسته کرد: «شما با جنگ جهانی سوم قمار می‌کنید.»

دیوید اسمیت، تحلیل‌گر این نشریه نیز در یادداشتی جداگانه نوشت: «ترامپ روز جمعه یکی از بزرگ‌ترین فجایع دیپلماتیک تاریخ معاصر را رقم زد.»

در بیانیه‌ای که شنبه ۱۱ اسفند از سوی کمیته اجرایی پ‌ک‌ک منتشر شد، آمده است که آتش‌بس از همین روز اجرا می‌شود.

اعضای این کمیته در بیانیه خود تاکید کردند که اعلام آتش‌بس، گامی برای «هموار کردن راه» فراخوان رهبر این گروه به منظور «برقراری صلح و جامعه دموکراتیک».

کمیته اجرایی پ‌ک‌ک که در شمال عراق مستقر است، اعلام کرد: «هیچ کدام از نیروهای ما دست به اسلحه نخواهند برد، مگر آن که هدف حمله قرار بگیرند.»

خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد گروه‌های مسلح کرد که فعالیت آن‌ها در ترکیه ممنوع است، اعلام کردند که با آنکارا آتش‌بس برقرار می‌کنند.

از سوی دیگر، هم‌زمان با استقبال دبیر کل سازمان ملل، آمریکا، آلمان و عراق از تصمیم اوجالان، برای زمین گذاشتن سلاح‌ها و انحلال گروه پ‌ک‌ک، هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، از آمریکا خواست از حمایت از «پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ» در سوریه دست بردارد.

فیدان، جمعه ۱۰ اسفند گفت که فعالیت این گروه تنها محدود به سوریه نیست و در ایران، عراق و ترکیه نیز فعالیت می‌کند.

اوجالان، پس از دهه‌ها نبرد با دولت ترکیه، خواستار زمین گذاشتن سلاح و انحلال این حزب شد.

در بیانیه او که حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها آن را منتشر کرد، گفته شده همه گروه‌ها باید سلاح‌های خود را زمین بگذارند.

سخنگوی سازمان ملل به نقل از آنتونیو گوترش، دبیر کل این سازمان، گفت که پیام اوجالان می‌تواند درگیری طولانی‌مدت در ترکیه را حل کند.

برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز پنجشنبه ابراز امیدواری کرد که این موضوع نگرانی ترکیه را درباره شمال سوریه کاهش دهد.

با این حال مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه، گفت که درخواست اوجالان در مورد گروه تحت رهبری او نیست.

او هم‌زمان از پیام اوجالان استقبال کرد و گفت که این اقدام «پیامدهای مثبتی در منطقه» خواهد داشت.

ترکیه نیروهای دموکراتیک سوریه، کردهای مورد حمایت آمریکا را وابسته به حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) می‌داند و بر «ریشه‌کن کردن» آنان تاکید دارد.

برخی تحلیل‌گران فروپاشی رژیم بشار اسد در سوریه و خلاء قدرت در منطقه را یکی از دلایل پیام اوجالان ذکر کرده‌اند.

وزارت خارجه عراق در بیانیه‌ای از پیام اوجالان استقبال کرد و آن را «اقدامی مهم برای دست‌یابی به ثبات در منطقه» خواند.

نچیروان بارزانی،ریس اقلیم کردستان عراق نیز گفت که آماده است به فرآیند صلح کمک کند.

ترکیه در سال‌های گذشته بارها شمال عراق را برای هدف قرار دادن مواضع پ‌ک‌ک بمباران کرده است.

وزارت خارجه آلمان، پیام اوجالان را «فرصتی تاریخی و نخستین گام مهم برای پایان دادن به درگیری پ‌ک‌ک و دولت ترکیه» خواند.

در اطلاعیه این وزارت‌خانه تاکید شده است که آلمان از تضمین حقوق فرهنگی و دموکراتیک کردها حمایت خواهد کرد.

ابهام‌ها درباره نحوه صلح بین پ‌ک‌ک و دولت ترکیه

با وجود استقبال‌ها از پیام اوجالان، هنوز بحث عمومی قابل‌ توجهی در مورد این‌که چه‌ کسی بر اجرای درخواست او نظارت خواهد کرد، یا سرنوشت نیروهایی که از آن تبعیت کنند چه خواهد بود و این‌که دولت ترکیه در قبال خلع سلاح احتمالی چه امتیازی (اگر وجود داشته باشد) ارائه می‌کند، مطرح نشده است.

رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه، در سخنرانی‌ای که ژانویه گذشته در جمع اعضای حزبش داشت گفت که دولت هیچ امتیازی به گروه اوجالان نداده است اما پایان درگیری، هم به نفع ترک‌ها و هم به نفع کردها خواهد بود.

ترکیه و پ‌ک‌ک، طی این سال‌ها بارها تلاش کردند تا این درگیری را حل کنند که آخرین مورد، مذاکرات صلحی بود که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد اما در سال ۲۰۱۵، این مذاکرات فروپاشید و مرحله جدیدی از خشونت آغاز شد.

برخی تحلیل‌گران اعلام کرده‌اند که رفع این درگیری ممکن است سال‌ها طول بکشد. برخی نیز گفته‌اند که اردوغان ممکن است قصد اصلاح قانون اساسی و نامزدی دوباره در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری را داشته باشد.

اوجالان، رهبر پ‌ک‌ک، در سال ۱۹۹۹ میلادی دستگیر و به حبس ابد محکوم شد و مدت‌هاست در شرایط انزوا، در زندان امرالی نگهداری می‌شود.