مایکل پرجنت، افسر پیشین اطلاعاتی و مشاور نظامی آمریکا، در مصاحبه با ایراناینترنشنال هشدار داد تا زمانی که جمهوری اسلامی با پیامدهای سیاستهای خود در حمایت از حماس مواجه نشود، اولتیماتوم اخیر دونالد ترامپ به این گروه درباره آزادی همه گروگانهای اسرائیلی، محکوم به شکست خواهد بود.
پرجنت در مصاحبه با پادکست نگار مجتهدی در وبسایت انگلیسی ایراناینترنشنال تاکید کرد: «تهران باید بداند که تهدید جدی است و احساس خطر کند.»
او در پاسخ به این پرسش که دولت ترامپ برای آزادی گروگانهای در بند حماس، قادر به اعمال چه فشارهایی علیه جمهوری اسلامی است، گفت: «کافی است به آنها اعلام شود که در قبال کشتهشدن هر گروگان یا هرگونه تاخیر در آزادی آنها، مسئول و پاسخگو خواهند بود.»
به گفته پرجنت، ایالات متحده باید علاوه بر اعمال فشارهای اقتصادی بر جمهوری اسلامی، از همکاری عراق با حکومت ایران جلوگیری کند و برخورد مستقیمتری با گروههای مسلح متحد تهران در منطقه، از جمله حوثیهای یمن، حزبالله لبنان و حماس، داشته باشد.
پرجنت با اشاره به گروگانهای اسرائیلی باقیمانده در اسارت حماس تصریح کرد: «اگر ایران به حماس دستور آزادی گروگانها را بدهد، آنها این کار را انجام خواهند داد.»
ترامپ ۲۲ بهمن هشدار داد چنانچه تمامی گروگانهای باقیمانده در غزه تا ۲۷ بهمن آزاد نشوند، در این باریکه «جهنم به پا خواهد شد».
او در جمع خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «تا جایی که به من مربوط میشود، اگر تمامی گروگانها تا ساعت ۱۲ شنبه آزاد نشوند، که به نظرم زمان مناسبی است، میگویم آتشبس را لغو کنید. در آن صورت، همه توافقات کنار گذاشته خواهند شد.»
این سخنان صریحترین تهدیدی است که تاکنون از سوی رهبر یک کشور غربی علیه این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی مطرح شده است.
ترامپ همچنین بارها اعلام کرده قصد دارد غزه را تحت مالکیت آمریکا درآورد و اداره آن را در دست بگیرد.
با این حال، جمهوری اسلامی به حمایتهای مادی، تسلیحاتی و ایدئولوژیک خود از گروههای مسلح فلسطینی ادامه میدهد.
بر اساس گزارش وزارت امور خارجه آمریکا در سال ۲۰۲۰، تهران سالانه حدود ۱۰۰ میلیون دلار به گروههای شبهنظامی فلسطینی، از جمله حماس، کمک مالی میکند.
نقش قطر
پرجنت که در دوران ریاست دیوید پترائوس بر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در عراق خدمت میکرد، در مصاحبه با ایراناینترنشنال ترامپ را رهبری «قاطع و تاثیرگذار» خواند.
او گفت ترامپ درک درستی از خاورمیانه دارد، اما برخی اعضای دولت او بیش از حد به قطر نزدیک شدهاند.
پرجنت در این باره افزود: «این سرمایهگذاریها یا منتقدان را به سکوت وا میدارد یا آنها را به تمجید از اقدامات قطر سوق میدهد. مدام میشنویم که میگویند قطر کار خداپسندانه انجام میدهد. در مورد ویتکاف، میدانیم که قطریها ملکی را در نیویورک به مبلغ ۶۲۳ میلیون دلار خریداری کردند. این موضوع در نیویورک تایمز منتشر شده است. البته من نمیگویم که او تطمیع شده است.»
استیو ویتکاف، سرمایهگذار برجسته بخش املاک و مستغلات که اکنون بهعنوان فرستاده ویژه ایالات متحده در خاورمیانه فعالیت میکند، نقشی محوری در میانجیگری برای برقراری آتشبس و توافق تبادل گروگانها و زندانیان فلسطینی میان اسرائیل و حماس ایفا کرد.
نیویورک تایمز پیشتر گزارش داد ویتکاف پیش از پیوستن به تیم ترامپ، در سال ۲۰۱۸ هنگام خرید و فروش یک هتل در منهتن، با دو صندوق سرمایهگذاری دولتی در ارتباط بود.
به گزارش نیویورک تایمز، در این معامله، صندوق سرمایهگذاری دولتی قطر با پرداخت ۶۲۳ میلیون دلار، هتل متعلق به ویتکاف و شرکایش را خریداری کرد.
دوحه همچنین از روابط نزدیکی با حماس برخوردار است. سخنگوی وزارت خارجه قطر پیش از این به رسانههای غربی گفت رهبر ارشد حماس در خارج از غزه تا مدتی قبل در این کشور اقامت داشته، اما دفتر سیاسی حماس در دوحه اکنون بهطور دائم تعطیل شده است.
قطر، امیرنشین کوچکی در خلیج فارس، به مهمترین میانجی در مذاکرات آزادی گروگانها در جهان تبدیل شده است. این کشور ثروتمند نفتی با همکاری مصر و آمریکا، نقش مهمی در مذاکرات برای برقراری آتشبس غزه ایفا کرد.
در سال ۲۰۲۳ و درست پیش از حمله مرگبار هفتم اکتبر حماس، دوحه توانست میان واشینگتن و تهران میانجیگری کند؛ توافقی که بر اساس آن، شهروندان آمریکایی بازداشتشده در ایران در ازای آزادسازی شش میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده ایران، به کشور خود بازگشتند.
پرجنت با انتقاد از نقش قطر در مذاکرات حماس و اسرائیل گفت وقتی به کشوری که خود بخشی از مشکل است نقش میانجی داده میشود، نمیتوان به موفقیت امیدوار بود.
او تاکید کرد: «برای آزادی گروگانها، باید پای تهران به میان کشیده شود.»
پرجنت معتقد است در حالی که حکومت ایران بر حماس نفوذ دارد، قطر نیز بر آمریکا اعمال نفوذ میکند: «منظور من این است که وقتی قطر با پول خود، شما را از مشکلات مالی نجات میدهد، انتقاد از این کشور بسیار دشوار میشود. این همان نفوذی است که من از آن سخن میگویم.»
به گفته این مقام اطلاعاتی پیشین ایالات متحده، تا وقتی دوحه در مذاکرات نقش اصلی را ایفا میکند و جمهوری اسلامی هم برای حمایت از حماس هزینهای نمیپردازد، نمیتوان به پایان این درگیری خوشبین بود.
او در پایان گفت: «بدون تغییر، هیچ اتفاق مثبتی نخواهد افتاد.»
خانواده کریگ و لیندسی فورمن شنبه ۲۷ بهمن در بیانیهای که از سوی وزارت امور خارجه بریتانیا منتشر شد، نوشتند بازداشت غیرمنتظره این زوج موجب نگرانی شده و آنها تمام تلاش خود را برای تضمین امنیت و سلامت عزیزانشان انجام خواهند داد.
این خانواده در بیانیه خود با اشاره به اینکه بهطور مداوم با دولت بریتانیا و مقامات مربوطه در حال تعامل هستند، افزودند بار عاطفی این وضعیت بر دوششان سنگینی میکند و حمایتهای دوستان، خانواده و جامعه باعث دلگرمیشان شده است.
بیبیسی جهانی ۲۷ بهمن گزارش داد کریگ و لیندسی فورمن که که کمی بیش از ۵۰ سال سن دارند، در حال سفر دور دنیا با موتورسیکلت بودند که در ایران بازداشت شدند.
آنها ۱۰ دی از مرز ارمنستان وارد خاک ایران شدند و قرار بود ۱۵ دی به پاکستان برسند اما در حالی که پس از اقامت در شهرهای تبریز، تهران و اصفهان با همراهی راهنمای تور گردشگری به کرمان سفر کرده بودند، هرگز در هتل خود در این شهر حضور پیدا نکردند.
پیش از این در ۲۴ بهمن، دادگستری کرمان از ملاقات هوگو شورتر، سفیر بریتانیا، با این دو شهروند بریتانیایی زندانی در این استان خبر داد و اعلام کرد این افراد «متهم به جرایم امنیتی» هستند.
به گزارش رسانهها در ایران، این دیدار در محل دادسرای عمومی و انقلاب مرکز استان کرمان برگزار شد و مهدی بخشی، دادستان کرمان و رحمان جلالی، معاون امنیتی-انتظامی استانداری کرمان، نیز در آن حضور داشتند.
وزارت امور خارجه بریتانیا همچنین اعلام کرد با مقامهای جمهوری اسلامی در خصوص وضعیت این دو نفر در تماس است و کمکهای کنسولی خود را در اختیار آنها قرار میدهد.
هماکنون تعدادی از شهروندان اروپایی در ایران در زندان به سر میبرند که از آن جمله میتوان به سسیل کوهلر، معلم فرانسوی و شریک زندگیاش ژاک پاریس، و اولیویه گروندو، جهانگرد ۳۴ ساله فرانسوی اشاره کرد.
فعالان حقوق بشر بازداشت شهروندان کشورهای غربی از سوی جمهوری اسلامی را «گروگانگیری حکومتی» میدانند و میگویند تهران از این حربه برای تحت فشار گذاشتن غرب و گرفتن امتیاز از آن استفاده میکند.
