آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، جمعه ۲۴ آذر در دیدار با محمد شیاع سودانی، نخستوزیر عراق، در بغداد با اشاره به پیامدهای احتمالی ناشی از تحولات سوریه، بر تعهد آمریکا به شراکت استراتژیک خود با عراق و حفظ امنیت، ثبات و تمامیت سرزمینی این کشور تاکید کرد.
بلینکن تاکید کرد اکنون که مردم سوریه از سالها دیکتاتوری رژیم اسد عبور کردهاند، ضروری است که همه طرفها از آنان حمایت کنند.
کانون نویسندگان ایران و شماری از فعالان دانشجویی جمعه ۲۳ آذر، در بیانیههای جداگانهای با انتقاد شدید از مصوبه مجلس شورای اسلامی موسوم به «قانون عفاف و حجاب»، تاکید کردند که زنان ایران از آزادیخواهی پا پس نمیکشند.
پیشتر محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی، اعلام کرده بود که قانون «عفاف و حجاب» روز ۲۳ آذر برای اجرا ابلاغ خواهد شد، با این حال، هنوز خبری درباره ابلاغ مصوبه مجلس به دولت منتشر نشده است.
کانون نویسندگان در بیانیه خود نوشته است:«خیابانهای ایران از نخستین سالهای استقرار جمهوری اسلامی، عرصهی مقاومت زنان بوده است؛ مقاومتی که در روزهای جنبش آزادیخواهی مردم ایران در سال ۱۴۰۱ به اوج خود رسید و تا امروز ادامه یافته است.»
در این بیانیه گفته شده است: « آنچه امروز تحت عنوان «قانون حجاب و عفاف» شاهد آنیم، اعلام رسمی جنگی است که در چهل و چند سال گذشته، هر روز و هر لحظه بر ضد زنان در جریان بوده است.»
بر اساس متن نهایی لایحه موسوم به «عفاف و حجاب»، برای نافرمانی در برابر حجاب اجباری تا ۱۶۵ میلیون تومان جریمه در نظر گرفته شده و برای پوشش مردان نیز تعیین تکلیف شده است.
کانون نویسندگان ایران در ادامه بیانیه خود نوشته است: « قانون حجاب و عفاف تصویری پرجزییات از میزان عداوت حکومت با زنان و نمایشی از سرکوب و تحدید آزادی است. با این همه تاریخ چهل و چند ساله جنگ حکومت علیه زنان نشان میدهد که زنان هرگز به عقب باز نخواهند گشت. حاکمیت هرگز نتوانسته است عرصههایی را که زنان با مبارزه و پرداخت هزینههای سنگین به کف آوردهاند، از آنان بازپس بگیرد.»
در این بیانیه تاکید شده است: «تصویب و اجرایی شدن قانون حجاب و عفاف بیتردید سرکوب مضاعف زنان و نقض آزادی بیان نیمی از جامعه است، اما زنان که همواره در مبارزه پیشتاز بودهاند، این بار نیز ابتکار عمل را به دست خواهند گرفت و جامعه نیز از حمایت آنان دست نخواهد کشید.»
دهها فعال دانشجویی نیز در بیانیهای که جمعه ۲۳ آذر منتشر شد، گفتند:« قانون عفاف و حجاب، با مجرم انگاشتن کودکان در امر حجاب، پیشبینی جریمههای مالی سنگین و حبسهای طولانیمدت برای زنان، نظارت شهروندان از طریق دوربینهای تشخیص چهره و الزام دیگر شهروندان به رصد کردن زنان و گزارشدهی به نهادهای امنیتی و حتی اجبار رانندگان تاکسی های اینترنتی مبنی بر گزارش نوع پوشش مسافران، موجب تشدید شکافهای اجتماعی و افزایش تنشهای جامعه میشود.»
در این بیانیه گفته شده است: «این قانون، که در مجلسی که رای اکثریت مردم را ندارد تصویب شده، نشانهای آشکار از استیصال حاکمیت در پیشبرد سیاستهای خود است. این سیاستها نهتنها بحرانهای اجتماعی را تشدید کرده، بلکه فشارهای اقتصادی فزایندهای را نیز بر مردم تحمیل میکند. در شرایطی که جامعه با مشکلاتی چون تورم، بیکاری و کاهش توان معیشتی روبهروست، این قانون با جریمهها و محدودیتهای سنگین خود بهجای حل بحرانها، آنها را عمیقتر میکند.»
پیشتر در روز جمعه ۲۳ آذرِ، کارشناسان سازمان ملل متحد هم در بیانیهای نگرانی خود را از تصویب قانون موسوم به «عفاف و حجاب» در ایران ابراز کرده بودند. این کارشناسان از جمهوری اسلامی خواستند فورا این قانون را لغو کند.
کارشناسان سازمان ملل، قانون جدید حجاب اجباری را حملهای دیگر به حقوق و آزادیهای زنان در ایران دانستند و هشدار دادند این قانون، شدت کنترل حکومت بر بدن زنان در ایران را افزایش خواهد داد.
سازمان عفو بینالملل هم ۲۰ آذر قانون تحمیل حجاب اجباری در ایران را موجب تشدید سرکوب زنان و دختران خواند و هشدار داد مقامهای جمهوری اسلامی در تلاشند تا سیستم سرکوب موجود علیه زنان را تثبیت کنند.
یون ساک یول، رییسجمهوری کره جنوبی، شنبه ۲۴ آذر، بهدلیل تلاش کوتاه مدت خود برای اعمال حکومت نظامی، با دومین استیضاح در پارلمان این کشور روبهرو میشود.
اقدام رییسجمهوری کره جنوبی این کشور را در یک بحران سیاسی فرو برده و حزب قدرت مردم، حزب حاکم و حامی رییسجمهوری را منشعب کرده است.
تصمیم یون برای اعمال حکومت نظامی در ۱۳ آذر پس از آنکه پارلمان علیه آن رای داد لغو شد، اما درخواستهای بسیاری را برای کنارهگیری او از قدرت برانگیخت.
احزاب مخالف قصد دارند روز شنبه در ساعت ۴ بعد از ظهر به وقت محلی، برای استیضاح رییسجمهوری رای گیری کنند. آنها همچنین تظاهراتی بزرگ علیه یون را پیش از رایگیری برای استیضاح برگزار خواهند کرد.
حزب محافظهکار قدرت مردم اولین رایگیری استیضاح را یک هفته قبل تحریم کرد و مانع آن شد که جلسه پارلمان به حد نصاب لازم برسد.
اما پس از آن، و بهویژه پس از آنکه یون از تصمیم خود برای اعلام حکومت نظامی دفاع کرد، هان دوُنگهون، رهبر حزب قدرت مردم از اعضای حزب خواسته است تا روز شنبه به استیضاح یون رای دهند. حداقل هفت عضو حزب مردم گفتهاند که به استیضاح رییسجمهوری رای خواهند داد.
احزاب اپوزیسیون ۱۹۲ کرسی از ۳۰۰ کرسی پارلمان کره جنوبی را در اختیار دارند و برای رسیدن به حد نصاب دو سوم آرای پارلمان، به حداقل هشت رای حزب قدرت مردم نیازمندند.
با این حال، رهبر حزب قدرت مردم جمعه گفت که موضع حزب، هنوز مخالفت با استیضاح است.
قانونگذاران حزب قدرت مردم قرار است صبح شنبه برای تصمیمگیری در مورد تغییر این موضع دیدار کنند.
در صورت استیضاح، یون اختیارات خود را از دست میدهد اما تا زمانی که دادگاه قانون اساسی او را برکنار کند در سمت خود باقی میماند. در این مدت، هان داکسو، نخستوزیر، بهعنوان رییسجمهوری موقت فعالیت خواهد کرد.
اگر دادگاه یون را برکنار کند یا او از مقام خود کناره بگیرد، انتخابات ریاست جمهوری باید ظرف ۶۰ روز برگزار شود.
یون بهطور جداگانه به اتهام شورش بر سر اعلام حکومت نظامی تحت تحقیقات جنایی قرار دارد و مقامات او را از سفر به خارج از کشور منع کردهاند.
یون تمایلی به استعفا ندارد و در یک سخنرانی در پنجشنبه ۲۳ آذر قول داد که «تا آخر بجنگد». او از فرمان اعلام حکومت نظامی دفاع کرد و آن را اقدامی ضروری برای غلبه بر بنبست سیاسی و محافظت از کشور در برابر سیاستمداران داخلی که دموکراسی را تضعیف می کنند، دانست.
یون، رییسجمهوری چهارمین اقتصاد بزرگ آسیا، امیدوار است که متحدان سیاسی برای حمایت از او گرد هم آیند، اما بهنظر میرسد که ااظهارات آتشین او با واکنشهای متفاوتی در میان قانونگذاران حزب قدرت مردم روبهرو شده است.
نظرسنجی گالوپ کره در روز جمعه نشان داد که دو سوم حامیان حزب یون با استیضاح مخالفت کردند، اگرچه سه چهارم پاسخ دهندگان از آن حمایت کردند.
یون که در سال ۲۰۲۲ انتخاب شد، به دلیل لفاظی هایش در دفاع از دموکراسی و آزادی جهانی در واشنگتن و سایر پایتخت های غربی مورد استقبال گسترده قرار گرفت، اما منتقدان می گویند که این امر مشکلات فزاینده در داخل را پنهان می کند.
او با قانونگذاران اپوزیسیون که آنها را «نیروهای ضد دولتی» خوانده است، درگیر شد و سازمان های آزادی مطبوعات از رویکرد خشن او در پوشش رسانه ای که او آن را منفی می داند، انتقاد کرده اند.
بحران و عدم اطمینان متعاقب آن، بازارهای مالی را تکان داد و تهدید کرد که شهرت کره جنوبی را به عنوان یک داستان موفقیت پایدار و دموکراتیک تضعیف کند.
سهام کره جنوبی روز جمعه برای چهارمین جلسه متوالی افزایش یافت به این امید که عدم اطمینان سیاسی پس از رای گیری استیضاح پارلمان در آخر هفته کاهش یابد.
وبسایت آکسیوس، به نقل از دو منبع مطلع که نامشان را اعلام نکرد، گزارش داد که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در خاورمیانه، چهارشنبه ۲۱ آذر به عربستان سعودی سفر و با محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور دیدار کرد.
این اولین دیدار محمد بن سلمان و یکی از اعضای دولت آینده ترامپ از زمان پیروزی او در انتخابات پنجم نوامبر است.
ترامپ استیو ویتکاف، یکی از نزدیکترین دوستان و معتمدان خود، را بهعنوان نماینده ویژهاش در خاورمیانه منصوب کرد. به نوشته آکسیوس هدف ترامپ رسیدن به یک توافق بزرگ با عربستان سعودی است؛ روندی که در زمان دولت بایدن آغاز شد، اما به نتیجه نرسید.
این وبسایت به نقل از منابع آگاه خود نوشت که ترامپ میخواهد این توافق شامل یک پیمان صلح تاریخی بین اسرائیل و عربستان سعودی و نیز حداقل پیشرفتهایی در جهت پایان دادن به مناقشه اسرائیل و فلسطین باشد.
ترامپ اوایل هفته به مجل تایم گفت:«من یک صلح طولانی مدت میخواهم. من نمیگویم که این یک سناریو بسیار محتمل است ... من خواهان صلحی هستم که در آن سه سال دیگر ۷ اکتبر نداشته باشیم. من دوست دارم ببینم همه خوشحال هستند.»
سفر ویتکاف به منطقه بخشی از مجموعه تعاملاتی است که مشاوران ترامپ با رهبران خاورمیانه در هفتههای اخیر داشتهاند.
آکسیوس به نقل از یکی از منابع خود نوشت ویتکاف و محمد بن سلمان در مورد روابط ایالات متحده و عربستان سعودی، جنگ غزه، امکان عادیسازی روابط با اسرائیل و مسائل دیگر گفتگو کردند.
ویتکاف در روزهای اخیر همچنین در یک کنفرانس رمزنگاری در امارات متحده عربی شرکتا کرد. چند ماه پیش او با ترامپ همکاری کرد و یک شرکت ارز دیجیتال به نام «ورلد لیبرتی فایننشال» (World Liberty Financial، Inc ) تاسیس کرد.
به گفته دو منبع، ویتکاف در سفر خود به ابوظبی با مشاور امنیت ملی امارات دیدار و درباره جنگ در غزه، آشفتگی در سوریه و دیگر مسائل منطقهای گفتوگو کرد.
آکسیوس همچنین گزارش داد که مسعد بولس، مشاور ارشد ترامپ در امور کشورهای عربی و خاورمیانه نیز این هفته در منطقه بود و در دوحه با نخستوزیر قطر دیدار کرد.
این وبسایت به نقل از یک منبع مطلع نوشت که بولس چهارشنبه گذشته در واشینگتن با ملک عبدالله، پادشاه اردن، دیدار کرد.
یک مقام اسرائیلی به آکسیوس گفت این دیدار در همان روزی صورت گرفت که بولس و ویتکاف در واشینگتن با ران درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل، نزدیکترین چهره مورد اعتماد بنیامین نتانیاهو، دیدار کردند.
یک مقام اسرائیلی دیگر نیز گفت که انتظار میرود آدام بولر، فرستاده ویژه جدید ترامپ در امور گروگانگیری، هفته آینده برای اولین بار از زمان انتصاب خود به این سمت، اسرائیل سفر کند.
پیامدهای حمله حماس به اسرائیل برای عربستان و آمریکا
پیش از حملات حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر، دولت بایدن در حال مذاکره با عربستان سعودی و اسرائیل بر سر یک توافق بزرگ بود که از جمله شامل عادیسازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی میشد.
کاخ سفید همچنین میخواست این توافق بزرگ شامل یک پیمان دفاعی بین ایالات متحده و عربستان سعودی و توافقی در مورد همکاری هستهای غیرنظامی بین دو کشور باشد. کاخ سفید امیدوار بود که اگر این توافق بخشی از یک توافق گستردهتر باشد، سنای آمریکا نیز آن را تصویب کند.
محمد بن سلمان نیز بر این باور بود که دستیابی به یک معامله بزرگ، از نظر سیاسی تنها در دولت جو بایدن امکانپذیر است، اما حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتیر سال گذشته این مذاکرات را از مسیر خود خارج کرد.
با این حال، ولیعهد سعودی و مشاوران ارشد او در ماههای اخیر به طور خصوصی و علنی گفتهاند که هنوز علاقهمند به دستیابی به چنین توافقی هستند، اما اکنون بر یک شرط کلیدی عربستان سعودی تاکید میکنند: تعهد اسرائیل به مسیری برگشتناپذیر در زمانی معین برای ایجاد یک کشور فلسطینی.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، تاکنون از موافقت با این درخواست خودداری کرده است. دو منبع به آکسیوس گفتند که نخستوزیر اسرائیل و مشاوران ارشد او فکر میکنند که در دور دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ و با پیروزیهای نظامی اخیر اسرائیل بر جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتیاش، سعودیها شرط تشکیل کشور مستقل فلسطینی را کنار خواهند گذاشت.
ترامپ در مصاحبه خود با مجله تایم، دیگر از طرح صلحی که در دوره اول ریاست جمهوری خود ارائه کرده بود و در آن از راه حل دو کشوری برای مناقشه اسرائیل و فلسطین حمایت کرده بود، سخن نگفت.
مارک دوبوویتز، مدیرعامل بنیاد دفاع از دموکراسیها که به برخی چهرهها در تیم سیاست خارجی ترامپ نزدیک است، به آکسیوس گفت که رییسجمهوری منتخب احتمالا طرح «صلح برای رفاه» خود را بهعنوان سنگ بنای استراتژی خاورمیانهای خود احیا خواهد کرد.
دوبوویتز گفت: «این امر برای تسهیل توافق صلح بین اسرائیل و عربستان سعودی کلیدی است و در عین حال میتواند پایان جنگ در غزه را امکانپذیر کند.»
آکسیوس به نقل از چند منبع نوشت که ترامپ از اینکه در زمان میانجیگری پیمان ابراهیم برنده جایزه صلح نوبل نشد، ناامید شده بود. دوبوویتز گفت که یک معامله بزرگ با عربستان سعودی میتواند او را نامزد دریافت این جایزه کند.
آکسیوس به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه چهارشنبه به عربستان سعودی سفر و با محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور، دیدار کرد.
به گفته یکی از این منابع، بن سلمان و ویتکاف درباره احتمال عادیسازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل، جنگ غزه و روابط واشینگتن-ریاض گفتوگو کردند.
طبق این گزارش هدف ترامپ از تعیین ویتکاف به عنوان نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه این است که آمریکا با عربستان به یک توافق جامع برسد که این توافق شامل عادیسازی روابط عربستان و اسرائیل و پایان درگیریهای اسرائیل و فلسطین است.
شرکت اوپنایآی، مالک ربات هوش مصنوعی چت جیپیتی، جمعه ۲۳ آذر اعلام کرد که سالم آلتمن، مدیر این شرکت در حال برنامهریزی برای اهدای یک میلیون دلار به صندوق مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رییسجمهوری منتخب ایالات متحده است.
جف بزوس، مالک آمازون، نیز روز پنجشنبه ۲۲ آذر اعلام کرده بود که قصد دارد یک میلیون دلار به صندوق مراسم تحلیف دونالد ترامپ اهدا کند.
اوپن آی و آمازون تازهترین شرکتهای بزرگ فناوری هستند که برای بهبود روابط خود با ترامپ تلاش میکنند.
مارک زاگربرگ، مدیرعامل شرکت متا، شرکت مادر فیسبوک، اینستاگرام و واتساپ، نیز چهارشنبه گفت که یک میلیون دلار به صندوق مراسم تحلیف رییسجمهوری منتخب ایالات متحده کمک خواهد کرد. او پیشتر در اقامتگاه ترامپ در فلوریدا با او دیدار کرده بود.
در همین حال، جمعه ۲۳ آذر اعلام شد که تیم کوک، مدیرعامل اپل، در عمارت مار-ئه-لاگو اقامتگاه ترامپ در فلوریدا با رییسجمهوری منتخب دیدار خواهد کرد.
در جریان رقابتهای انتخاباتی، ایلان ماسک ثروتمندترین فرد جهان به حمایت از دونالد ترامپ پرداخت و با اهدای بیش از ۲۵۰ میلیون دلار به کارزار انتخاباتی او، به یکی از نزدیکترین افراد به رییسجمهوری منتخب ایالات متحده بدل شد.
سام آلتمن، مدیر اجرایی شرکت اوپنایآی، جمعه در بیانیهای کتبی به نیویورکتایمز گفت: «ترامپ کشور ما را به عصر هوش مصنوعی هدایت خواهد کرد و من مشتاق حمایت از تلاشهای او برای اطمینان از جلوتر ماندن آمریکا هستم.»
این در حالی است که به گزارش نیویورکتایمز، شرکت اوپنایآی اخیرا مدیرانی با نقشهای کلیدی را استخدام کرده است که قبلا برای دولتهای دموکرات کار کردهاند.
آمازون و بنیانگذار آن، جف بزوس، هم درگذشته درگیریهایی با ترامپ داشتهاند. ترامپ پیش از این از رویکرد واشینگتنپست که جف بزوس مالک آن است بهتندی انتقاد کرده بود، اما بزوس اخیر در رسانههای اجتماعی از دونالد ترامپ تمجید کرده و گفته است که نسبت به دولت آینده ترامپ «بسیار خوشبین» است.
ترامپ در جریان رقابتهای انتخاباتی توانست حمایت سلیکیون ولی و شرکتهای فناوری را که بهطور سنتی از حزب دموکرات حمایت میکردند به دست آورد.
سیاستهای او در زمینه هوش مصنوعی و رمزارزها و انتخابهایش برای نظارت و سیاستگذاری در این حوزه با استقبال مواجه شده است.
