مطالب بیشتر
حسین آقایی، پژوهشگر امور استراتژیک و روابط بینالملل به ایراناینترنشنال گفت: «سقوط بشار اسد، در واقع سقوط ایدئولوژی جمهوری اسلامی و تروریسم منطقهای آن است تا دیگر نتواند بقای خودش را از این طریق حفظ کند.»
او تاکید کرد که کابوسهای جمهوری اسلامی با دکترین فشار حداکثری دولت ترامپ و زنجیره واکنش اسرائیل همچنان ادامه خواهد داشت.
این پژوهشگر امور استراتژیک، فروپاشی ارتش سوریه را در سقوط اسد موثر دانست و گفت: «اگر منافع روسیه ایجاب کند، پوتین همان کاری که با اسد کرد با جمهوری اسلامی هم انجام خواهد داد.»
به گفته آقایی، بازنده اصلی جنگ سوریه جمهوری اسلامی است که جیب مردم ایران را خالی کرد.
او با ارزیابی شرایط بعد از سقوط اسد گفت پوتین همچنان بازی با کارت جمهوری اسلامی را ادامه میدهد، ترکیه نفوذ ژئوپولتیک خود را در سوریه ادامه خواهد داد و اسرائیل با دوگانه تهدید و فرصت روبهروست.
بیژن کیان، کارشناس امنیت ملی در گفتوگو با ایراناینترنشنال گفت: «وقتی روسیه دستش را از پشت بشار اسد برداشت، در واقع به جمهوریاسلامی هم دستور داد نیروهایش را از سوریه خارج کند.»
کیان از دست دادن روسیه، حزبالله، حماس و بازوهای نیابتی جمهوریاسلامی را برای خامنهای، ورشکستگی کامل توصیف و پیشبینی کرد شاید تا ماههای آینده چیزی از جمهوریاسلامی باقی نماند.
سفارت روسیه در دمشق اعلام کرد به فعالیتهای معمول خود ادامه میدهد و دائما با حکومت سوریه در تماس است.
عرفان نوربخش، کارشناس مسائل اوراسیا، در مصاحبه با ایراناینترنشنال گفت روسیه میکوشد از طرق ترکیه با شورشیان در سوریه ارتباط برقرار کند.
او افزود ترجیح روسیه حفظ پایگاههای نظامی خود در سوریه است، نه حفظ رژیم بشار اسد.
به گفته این تحلیلگر، پایگاه دریایی روسیه در سوریه تنها پایگاه دریایی این کشور در مدیترانه است که مسکو از آن برای «قدرتنمایی» در این منطقه، خاورمیانه و شمال آفریقا استفاده میکند.
حسین آقایی، تحلیلگر روابط بینالملل و امور استراتژیک، در مصاحبه با ایراناینترنشنال گفت حمص از نظر سیاسی، اقتصادی و نظامی، شهری راهبردی است و دروازه ورود به دمشق، پایتخت سوریه، به شمار میرود.
او افزود با توجه به پیشرویهای اخیر مخالفان اسد، ارتش سوریه دسترسی زمینی خود را به شمال این کشور از دست داده است.
آقایی تاکید کرد در صورت سقوط حمص، رژیم اسد در آستانه سرنگونی قرار میگیرد و مسیر لجستیکی جمهوری اسلامی در سوریه عملا بهطور کامل قطع خواهد شد.
مشاور دونالد ترامپ در امور خاورمیانه اعلام کرده است که رییسجمهوری جدید آمریکا سه اولویت اصلی در قبال جمهوری اسلامی ایران دارد:
اولویت نخست این است که جمهوری اسلامی ایران بههیچوجه نباید به سلاح هستهای دست یابد؛
اولویت دوم مقابله با برنامه موشکی جمهوری اسلامی است که تهدیدی برای اسرائیل و کشورهای منطقه محسوب میشود؛
و اولویت سوم، حذف تهدید گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه است.
مسعد فارس بولوس، که یک آمریکایی-لبنانی و پدر داماد ترامپ است، در توضیح این سه اولویت اظهار داشت که ایران نباید به یک قدرت هستهای تبدیل شود. او برنامه موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی را تهدیدی علیه کشورهای حوزه خلیج فارس دانسته و تاکید کرده که گروههای نیابتی ایران در غزه، لبنان، عراق و یمن مشکلاتی جدی برای منطقه ایجاد کردهاند.
وی همچنین افزود که ترامپ در صورت بازگشت به قدرت، بار دیگر سیاست «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی را به اجرا خواهد گذاشت.
سیاست فشار حداکثری و نتایج آن در دوره اول ترامپ
سیاست فشار حداکثری در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ (۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰) با هدف کاهش صادرات نفت ایران به صفر طراحی شد.
در این راستا، شدیدترین تحریمهای نفتی علیه جمهوری اسلامی اعمال شد که منجر به کاهش صادرات نفت ایران از ۲.۸ میلیون بشکه در روز به زیر ۲۰۰ هزار بشکه شد.
اما با آغاز ریاست جمهوری جو بایدن در سال ۲۰۲۰، این سیاست کنار گذاشته شد و بهجای آن، رویکردی موسوم به «مماشات حداکثری» در پیش گرفته شد.
سیاست مماشات دولت بایدن و تبعات آن
رویکرد بایدن به جمهوری اسلامی شامل آزادسازی شش میلیارد دلار از داراییهای ایران در کره جنوبی و نادیده گرفتن صادرات نفت قاچاق بود که منجر به افزایش صادرات نفت ایران به حدود ۱.۷ تا ۲ میلیون بشکه در روز شد.
این سیاست، انتقادات تند جمهوریخواهان را بههمراه داشت. منتقدانی چون مارکو روبیو و تد کروز، وزیر امور خارجه بایدن یعنی آنتونی بلینکن، را به حمایت از جمهوری اسلامی و تقویت تهدیدات آن علیه آمریکا و اسرائیل متهم کردند.
بااینحال، جمهوری اسلامی در دوره بایدن نهتنها به توافق با آمریکا نزدیک نشد، بلکه سیاستهای تهاجمیتری در پیش گرفت.
رهبر جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران، از حملات گروههای نیابتی مانند حماس و حزبالله برای مقابله با توافق ابراهیم و روند عادیسازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل حمایت کردند.
حمله حماس به اسرائیل و حمایت جمهوری اسلامی از این اقدام، تبعات اقتصادی سنگینی برای مردم ایران داشته است.
افزایش نرخ دلار از ۴۹ هزار تومان پیش از حمله حماس به ۷۲ هزار تومان در حال حاضر، باعث کاهش ۵۰ درصدی ارزش پول ملی و داراییهای مردم شده است. این افزایش قیمت دلار، که ناشی از سیاستهای تهاجمی و ماجراجویانه جمهوری اسلامی در منطقه است، بار اقتصادی بیشتری را بر دوش مردم ایران تحمیل کرده است و این مردم ایران هستند که صورتحساب حمله حماس به اسرائیل را می پردازند.
تشکیل ائتلاف غیررسمی علیه جمهوری اسلامی
در شرایط فعلی، به نظر میرسد که آمریکا، اروپا و اسرائیل بهتدریج در مقابله با برنامه هستهای، موشکی و فعالیت گروههای نیابتی جمهوری اسلامی به وحدت نظر رسیدهاند.
با افزایش تهدیدات ایران، احتمال دارد که محاسبات آمریکا، اروپا و اسرائیل به جایی برسد که از نظر آنها هزینه مقابله مستقیم با جمهوری اسلامی از هزینه مهار جمهوری اسلامی کمتر به نظر برسد.
در نهایت، رویکردهای تهاجمی جمهوری اسلامی و تهدیدات آن علیه کشورهای منطقه و جهان، به افزایش تنشها و کاهش احتمال هرگونه توافق میان ایران و آمریکا، بهویژه پس از بازگشت ترامپ به قدرت، منجر شده است.
به نظر میرسد که خود جمهوری اسلامی با سیاستهای خود، موضوع ضرورت سرنگونیاش را روی میز قرار داده و جامعه جهانی را به سوی اتحاد بیشتری در برابر تهدیداتش سوق داده است. صحبت های عباس عراقچی و تهدید او به خروج ایران از ان. پی. تی در عمل تهدید به ساخت بمب اتمی و نماد این افزایش تنش و حرکت به سوی تقابل است.
