مطالب بیشتر
شبکه الجزیره گزارش داد که در حمله اسرائیل به خانهای در اردوگاه پناهندگان جبالیا بیش از ۲۵ نفر کشته شدهاند.
شبکه المیادین نیز از کشته شدن ۱۲ نفر در حمله به ساختمانی در اردوگاه پناهندگان الشاطی در غرب نوار غزه خبر داد.
افیخای ادرعی، سخنگوی عرببان ارتش اسرائیل عصر روز پنجشنبه از ساکنان شمال غربی شهر غزه خواست فورا این منطقه را ترک کرده و به سمت جنوب بروند.
او با انتشار هشداری در ایکس، بهطور ویژه ساکنان محلههای شمال الشاطی، النصر، عبدالرحمن، شهرک العوده و الکرامه را خطاب قرار داد.
برخی رسانهها گزارش دادهاند که برایان هوک، نماینده آمریکا در امور ایران در دولت پیشین دونالد ترامپ، نقشی قابل توجه در روند تشکیل کابینه آتی رییسجمهوری منتخب ایالات متحده ایفا خواهد کرد. ناظران معتقدند این موضوع میتواند بیانگر رویکرد سختگیرانه ترامپ در قبال تهران باشد.
شبکه سیانان به نقل از سه منبع آگاه خبر داد انتظار میرود هوک رهبری تیم انتقالی ترامپ را در وزارت امور خارجه آمریکا بر عهده بگیرد.
پایگاه خبری پولیتیکو نوشت هوک با تکیه بر تجربیات خود در دولت اول ترامپ، «نظارت بر برنامههای وزارت امور خارجه» را در دولت آتی او نیز عهدهدار خواهد بود.
روزنامه گاردین هم گزارش داد مسئولیت دیپلماتهای آمریکایی در دوران انتقال قدرت، به هوک که به رویکرد سختگیرانهاش در قبال جمهوری اسلامی شهرت دارد، محول شده است.
او میکوشید حتی پس از خروج ترامپ از برجام، راهی برای حل برنامه هستهای جمهوری اسلامی بیابد اما در نهایت در سال ۲۰۲۰ از سمت خود بهعنوان نماینده آمریکا در امور ایران کنارهگیری کرد، رویدادی که میتوان آن را شکست تلاشهای دیپلماتیک برای رسیدن به توافق با تهران برشمرد.
ترامپ در دوران پیشین حضور خود در کاخ سفید بین سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱، سیاست فشار حداکثری را در برابر جمهوری اسلامی در پیش گرفت و از توافق بر سر برنامه هستهای حکومت ایران، موسوم به برجام، خارج شد.
این سیاست با کاهش قابل توجه صادرات نفتی جمهوری اسلامی همراه بود و اقتصاد ایران را به شدت تحت تاثیر قرار داد.
در آن مقطع زمانی، ترامپ میکوشید تهران را تحت فشار به تسلیم وادارد و در همین راستا، هوک نقشی محوری در اعمال تحریمها علیه حکومت ایران داشت؛ این امر باعث شد بسیاری او را مسئول فروپاشی اقتصاد ایران و بحران مالی جمهوری اسلامی قلمداد کنند.
هوک پس از کنارهگیری از مقام خود، در مصاحبه با روزنامه نیویورک تایمز گفت: «گاهی مقصد مهم است و گاهی مسیر. در مورد استراتژی ما در قبال ایران، هر دو مهم هستند. ما خواهان یک توافق جدید با رژیم [ایران] هستیم. اما در همین حین، فشار ما فروپاشی مالی آنها را در پی داشته است.»
او همچنین رویکرد دولت ترامپ در برابر جمهوری اسلامی را یک «موفقیت» ارزیابی کرد و افزود: «تقریبا با هر معیاری، رژیم و نیروهای تروریستی وابسته به آن ضعیفتر از سه سال و نیم گذشته هستند. با توافق یا بدون توافق، ما [در برابر ایران] بسیار موفق بودهایم.»
اما در مقطع کنونی که شبهنظامیان تحت حمایت تهران در سراسر منطقه به فناوریهای پیشرفته مجهز شدهاند، نیروهای آمریکایی را تهدید میکنند، با اسرائیل در نبرد هستند و کشتیرانی بینالمللی را هدف قرار میدهند، موفقیت مد نظر هوک چندان آشکار به نظر نمیرسد.
تاکنون بسیاری از بازگشت ترامپ به کاخ سفید ابراز خرسندی کردهاند، اما مقامهای حکومت ایران در واکنش به پیروزی نامزد جمهوریخواهان در انتخابات، رویکردی محتاطانه را در پیش گرفتهاند، زیرا میدانند روی کار آمدن دولتی با مواضع سختگیرانه در واشینگتن، عواقبی گسترده برای تهران به همراه خواهد داشت.
جاناتان شانزر، معاون ارشد تحقیقات در بنیاد دفاع از دموکراسیها، تاکید کرد قدرت گرفتن مجدد ترامپ در عرصه سیاسی ایالات متحده تنها حامل یک پیام برای حکومت ایران خواهد بود: «فشار حداکثری.»
علاوه بر اعمال تحریمهای سنگین و خروج از برجام، ترامپ در اقدامی جسورانه، فرمان هدف قرار دادن قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران، را صادر کرد، کسی که مسئول کشتن تعدادی از نیروهای آمریکایی بود و در حملات زیادی در سراسر جهان دست داشت.
سلیمانی در دیماه ۱۳۹۸ در حمله پهپادی آمریکا به فرودگاه بغداد جان خود را از دست داد و از آن زمان تاکنون، مقامهای جمهوری اسلامی بارها بهصورت علنی از قصد خود برای هدف قرار دادن ترامپ و سایر مقامهای دولت پیشین ایالات متحده به دلیل دست داشتن در کشته شدن سلیمانی خبر دادهاند.
جیسون برادسکی، مدیر سیاستگذاری در سازمان اتحاد علیه ایران هستهای، در مصاحبه با ایراناینترنشنال به حضور هوک در تیم انتقالی ترامپ پرداخت و بر اهمیت «نیروی انسانی» در تعیین سیاستهای دولت آتی آمریکا تاکید کرد.
او گفت نقشآفرینی هوک در این برهه نشان میدهد «دولت آتی ترامپ سیاست کنونی ایالات متحده در قبال ایران را بازنگری و رویکرد فشار حداکثری را که بسیار موفق بود، احیا خواهد کرد».
پیشینه هوک باعث شده بسیاری از تحلیلگران مسائل ایران، مانند برادسکی، بازگشت او را به عرصه سیاست خارجی آمریکا مثبت ارزیابی کنند.
این در حالی است که وزارت امور خارجه ایالات متحده همچنان برای کنترل بحران ناشی از اخراج رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران در دولت بایدن، میکوشد.
مجوز امنیتی مالی در آوریل ۲۰۲۳ به حالت تعلیق درآمد و او به مرخصی بدون حقوق فرستاده شد. پیشتر و در روز ۲۱ اردیبهشت، پولیتیکو خبر داد بازرسان افبیآی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا مالی در زمینه اطلاعات محرمانهای که در اختیار او بوده، مرتکب جرمی شده است یا نه.
برادسکی در ادامه مصاحبه خود با ایراناینترنشنال گفت: «برایان هوک زمانی که نماینده ویژه آمریکا در امور ایران بود، تیمی خلاق و قوی را رهبری میکرد و از اینکه میبینم او در فرآیند انتقال قدرت [در آمریکا] نقش خواهد داشت، خرسندم.»
پولیتیکو نوشت علاوه بر هوک، دیگر چهرههای «تندرو» نیز در کنار ترامپ حضور خواهند داشت، از جمله مارک پائولِتا که قرار است رهبری برنامههای انتقالی وزارت دادگستری را بر عهده بگیرد و رابرت لایتیزر که برای رهبری تیم اقتصادی ترامپ معرفی شده است.
وزیر دفاع آلمان در واکنش به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گفت: «باید برای این واقعیت آماده شد که ایالات متحده در آینده احتمالا توجه کمتری به دفاع از اروپا خواهد داشت.»
بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان و همتای فرانسوی او، سباستیان لکورنو یک روز پس از انتخاب دونالد ترامپ بهعنوان رییسجمهوری ایالات متحده آمریکا خواستار همکاری بیشتر میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا شدند.
وزیران دفاع آلمان و فرانسه در حاشیه دیداری در پاریس، با اشاره به تحولات اخیر در عرصه جهانی و نتیجه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا گفتند که محور اصلی گفتگوهایشان بر سر تعیین موضع در سیاست جهانی متمرکز بوده است.
دو طرف همچنین بر اهمیت همکاری نزدیکتر بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا در امور دفاعی، تاکید کردند.
لکورنو همچنین خواستار ادغام بیشتر صنایع دفاعی شد.
پیستوریوس و لکورنو همچنین از برگزاری نشست پنج جانبه با وزیران دفاع بریتانیا، لهستان و ایتالیا در برلین خبر دادند.
مسعود پزشکیان شامگاه روز چهارشنبه در گردهمایی مسئولان «ستاد امید» گفت: «برای ما هرگز تفاوتی ندارد که چه کسی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیروز شده است.»
او افزو: «کشور و نظام ما به قدرت درونی خود با ملتی با عزت و عظمت متکی است.»
- اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در اولین واکنش به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا گفت: «از سیاستها و رویکردهای دولتهای مختلف آمریکا تجربیات بسیار تلخی داریم.»
دولت ائتلافی آلمان پس از آن که اولاف شولتز، صدراعظم این کشور، کریستین لیندنر، وزیر دارایی از حزب دموکرات آزاد را برکنار کرد فروپاشید. شولتز قصد دارد جلسه رای اعتماد را ۱۵ ژانویه برگزار کند تا انتخابات پیش از موعد در ماه مارس برگزار شود.
فریدریش مرتز، رهبر حزب دموکرات مسیحی، از این تصمیم انتقاد کرد و از شولتز خواست تا رای اعتماد را در اسرع وقت (حداکثر تا یک هفته دیگر) برگزار کند.
برکناریها و استعفاها
شولتز، لیندر را متهم کرد که اعتمادش را زیر پا گذاشته و علنا خواستار یک سیاست اقتصادی کاملا متفاوت شده که شامل کاهش مالیات به ارزش میلیاردها یورو برای چند نفر از افراد ارشد و در عین حال کاهش حقوق بازنشستگی برای همه بازنشستگان بوده است.
برکناری لیندر باعث شد که سه وزیر دیگر از حزب دموکراتهای آزاد نیز از دولت استعفا دهند و به این ترتیب، دولت ائتلافی که از سه حزب سوسیال دموکراتها، سبزها و دموکراتهای آزاد تشکیل شده بود، عملا سقوط کرد.
شولتز قصد دارد با فردریش مرتز، رهبر حزب دموکرات مسیحی و بزرگترین اپوزیسیون پارلمان تماس بگیرد. هدف این تماس، مشورت درباره راههای تقویت اقتصاد، دفاع و تصویب قوانین مهم از طریق پارلمان است.
صبح پنجشنبه، وزیر حملونقل، فولکر ویسینگ، که از اعضای حزب دموکراتهای آزاد بود و شب قبل از سمت خود کنارهگیری کرده بود، بهطور غیرمنتظرهای استعفای خود را پس گرفت و تصمیم گرفت به عنوان وزیر باقی بماند، اما از حزب دموکراتهای آزاد خارج شود.
این حرکت غیرمنتظره وضعیت را پیچیدهتر و آینده دولت را بیش از پیش نامشخص کرد.
انتقادهای تند و درخواست برای رای اعتماد فوری
شولتز در شرایط کنونی قصد دارد رهبری دولت اقلیت را به عهده بگیرد؛ اما این تصمیم با واکنش سریع احزاب مخالف مواجه شده است.
پس از فروپاشی دولت ائتلافی، او از قصد خود برای درخواست رای اعتماد در ۱۵ ژانویه و احتمال برگزاری انتخابات زودهنگام در ماه مارس خبر داد.
فریدریش مرتز، رهبر حزب دموکرات مسیحی، از این تصمیم انتقاد کرد و از شولتز خواست تا رای اعتماد را در اسرع وقت (حداکثر تا یک هفته دیگر) برگزار کند.
مرتز تاکید کرد که دولت فعلی فاقد اکثریت در پارلمان است و نباید ماهها بدون اکثریت به فعالیت ادامه دهد: «برای ما قابل قبول نیست که چندین ماه بدون دولت اکثریت کشور اداره شود و در نهایت وارد یک دوره طولانی تبلیغات انتخاباتی شویم.»
مرتز افزود که در صورت شکست شولتز در رای اعتماد، رییسجمهور آلمان میتواند پارلمان را منحل کرده و انتخابات زودهنگام برگزار کند.
به گفته مرتز، حزبش آماده همکاری با دولت اقلیت برای پیشبرد برخی از اولویتهای ملی از جمله طرحهای اقتصادی و دفاعی است.
از آنجایی که دولت شولتز دیگر اکثریت پارلمان را در اختیار ندارد، او احتمالا موفق به کسب رای اعتماد نخواهد شد. در این سناریو، رییسجمهور آلمان میتواند ظرف مدت ۲۱ روز پارلمان را منحل کند تا پس از آن انتخابات زودهنگام در ژانویه برگزار شود.
چالشهای پیش روی دولت اقلیت
فروپاشی دولت ائتلافی و تشکیل دولت اقلیت به رهبری سوسیال دموکراتها و سبزها، بهویژه در شرایط اقتصادی کنونی، دشواریهای زیادی را به همراه خواهد داشت.
شولتز با چالشهای بزرگی در جلب حمایت پارلمان برای تصویب قوانین مالی و اقتصادی روبهرو است، بهویژه اینکه هنوز کسری بودجه قابل توجهی برای سال ۲۰۲۵ وجود دارد که نیازمند تامین منابع است.
جایگزینی لیندنر نیز سریعا در دستور کار قرار گرفته و جرگ کوکیس، مشاور اقتصادی شولتز به عنوان گزینه احتمالی برای تصدی وزارت دارایی معرفی شده است.
آخیم وامباخ، تحلیلگر از مرکز تحقیقات اقتصادی اروپا، با تردید نسبت به آینده دولت اقلیت گفت: «مشکلات آلمان برای تحمل یک دوره طولانی بنبست سیاسی، بسیار زیاد است.»
به گفته او دولت آلمان که تلاش میکرد تا میان حرکت به سمت بیطرفی کربنی، رشد اقتصادی و امنیت اجتماعی توازن برقرار کند، نتوانست به این هدف دست یابد.
وامباخ گفت اقتصاد آلمان در حال رکود است و سرمایهگذاریها نیز عملی نشدهاند.
بحران اقتصادی و پیچیدگیهای بینالمللی
بحران اقتصادی آلمان در حالی رخ داد که اقتصاد آلمان با چالشهای بزرگی از جمله رکود اقتصادی و سرمایهگذاریهای ناموفق مواجه است.
وضعیت آلمان با تنشهای ژئوپلیتیکی نظیر جنگها در اروپا و خاورمیانه، و سیاستهای اقتصادی محدودکننده همچون تعرفهها و یارانههای ملی پیچیدهتر شده است.
فروپاشی دولت آلمان، نتیجه هفتهها اختلاف بین احزاب ائتلافی بر سر راههای تقویت اقتصاد بیمار آلمان بود.
حزب دموکراتهای آزاد به رهبری لیندنر، که مواضع اقتصادی طرفدار کسبوکارها دارد، افزایش مالیاتها و تغییر در محدودیتهای سختگیرانه بدهی را رد کرد.
در سوی مقابل سوسیال دموکراتها و حزب سبزها خواستار سرمایهگذاریهای عمده دولتی بودند و با پیشنهادهای دموکراتهای آزاد برای کاهش برنامههای رفاهی مخالفت کردند.
انتخاب دونالد ترامپ در آمریکا این مشکلات را تشدید کرده و بر فشارهای اقتصادی و امنیتی اروپا افزوده است.
