مطالب بیشتر
یک مقام اطلاعاتی منطقهای به سیانان گفت حملات مستقیم میان جمهوری اسلامی و اسرائیل به پایان رسیده است.
بامداد جمعه مقامهای آمریکایی اعلام کردند انفجارهای گزارش شده در همین روز در ایران در پی حمله اسرائیل رخ داده است.
به گزارش رسانههای آمریکایی، اسرائیل روز جمعه به ۹ هدف در خاک ایران حمله کرد.
بر اساس این گزارشها، واشینگتن و متحدانش پیش از این حملات از تصمیم اسرائیل مطلع شده بودند.
به گزارش برخی رسانههای آمریکایی، اسرائیل بدون ورود به حریم هوایی ایران و «از طریق عراق» این حمله را انجام داده است.
رسانههای داخلی شنیده شدن صدای انفجارها را تایید کردند و گفتند سامانههای پدافند ایران در چند منطقه به ویژه در منطقه اصفهان فعال شدهاند.
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران نوشت صدای سه انفجار در حوالی پایگاه شکاری ارتش در شمال غرب اصفهان شنیده شد.
بیشتر بخوانید: درباره پایگاه هشتم شکاری اصفهان که هدف حمله قرار گرفت چه میدانیم؟
خبرگزاری صداوسیما گزارش داد به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی حملهای نشده و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تایید کرد هیچ آسیبی به سایتهای اتمی ایران نرسیده است.
هوشنگ حسنیاری، کارشناس مسائل نظامی درباره حمله اسرائیل به اهدافی در خاک ایران گفت که این حمله از نظر جغرافیایی «بسیار وسیع» بوده است.
او افزود: «پیام این حمله این است که اسرائیل قادر است همزمان در چند نقطه وارد عملیات جنگی شود.»
یک مقام اسرائیلی نیز به واشینگتنپست گفت حمله پهپادهای اسرائیلی به یک سایت نظامی در ایران با هدف ارسال این پیام انجام شده که اسرائیل میتواند به داخل ایران حمله کند.
کارشناس شبکه خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی درباره حمله روز جمعه اسرائیل گفت: «ریزپرندهها توسط "عوامل نفوذی" از داخل کشور پرواز داده شده است.»
علی عباسی با فیلمهای شلی، مرز و عنکبوت مقدس و همین طور دو قسمت مینیسریال آخرین بازمانده ما در کارنامه، ماه آینده با فیلم کارآموز درباره دونالد ترامپ راهی جشنواره کن، مهمترین جشنواره سینمایی جهان میشود.
علی عباسی، کارگردان ایرانی- دانمارکی که با فیلم «عنکبوت مقدس» برای تماشاگر فارسیزبان آشناست، فیلمسازی است که نه به فیلمسازان ایرانی ساکن ایران شباهت دارد و نه میتوان جایگاه او را با فیلمسازان ایرانی خارج از ایران مقایسه کرد. تفاوت او با سایرین شاید در دو نکته نهفته باشد: نخست، او فیلمسازی را در شکل حرفهای و صنعتیاش در بزرگترین صنعت سینمای جهان -هالیوود- تجربه میکند و دوم اینکه عباسی موفقترین کارگردانِ غیر مؤلف ایرانی است.
فیلم نخست او یک اثر آماتوری و کمهزینه در ژانر ترسناک بود. عباسی در اولین فیلم بلند خود «شلی» تجربهای از سر میگذراند که قدمی است به نزدیکتر شدنش به صنعت سینما. ژانر ترسناک- با نشانههایی از زیرژانر رازآلود- اگرچه تجربهای است متوسط که نمونههای بهتر آن در همان صنعت سینمای هالیوود بارها دیده شده، اما نسبت به امکانات بسیار محدود یک فیلماولی که تجربههای قصهگویی کلاسیک را در دانمارک از سر میگذارند، فیلمی است در حد خود توفیقیافته.
تجربه بعدی او فیلم «مرز» است که جایزه نوعی نگاه جشنواره کن را از آن خود کرده؛ اثری در حال و هوای ژانر فانتزی با زیرژانر دلهره، و باز در قالب کلاسیک روایت. با اینحال به نظر نمیرسد که اگر علی عباسی زبان قصهگویی کلاسیک را نمیدانست و مخاطب اصلیاش مردم عادی نبود، جشنواره کن و موفقیتهای مرز و فیلمی آماتوری (شلی) برای جلب رضایت سرمایهگذاران پروژه بسیار پرهزینه عنکبوت مقدس کافی باشد.
عنکبوت مقدس داستانی است ملتهب درباره یک قاتل زنجیرهای ایرانی که به نام دین، زنان بدکاره را میکشت. نقش «شهر» در این داستان بسیار حائز اهمیت است زیرا شهر مذهبی مشهد - به ظاهر- عامل این قتلهاست؛ بنابراین باید جلوههای شهر و حرم امام هشتم را با جزئیات نشان داد. در عنکبوت مقدس شهر مشهد به شکل جزئینگر بازسازی شده - بیآنکه مانند فیلمهای خارجی درباره ایران نظیر آرگو، سنگسار ثریا و ... بتوان متوجه این شد که فیلمی است ساخته شده در خارج از ایران - تا حدی که از این لحاظ به یکی از موفقترین فیلمهای ایرانی در سال گذشته بدل شد.
باید تفاوت قائل شد میان فیلمساز مؤلف و غیرمؤلف. کارگردانی یک فیلم لزوما یک امر خلاقه نیست؛ بلکه میتوان از طریق مبانی آکادمیک و شکل مرسوم تصویر کردن ایدههای فیلمنامه یک فیلم را کارگردانی کرد. معمولا یک کارگردان غیرمؤلف موفق، فنسالار قابلی است ولی لزوما دنیای شخصیاش و رویکردهای هنری سینما را نمیتوان در فیلمهایش پیگیری کرد.
فیلمهای عباسی تا اینجای کار هیچکدام یک اثری هنری نیستند، بلکه داستانهایی هستند جالبتوجه که به شکلی مردمپسند به تصویر کشیده شدهاند. با اینحال او در همین جایگاه، تنها فیلمسازی است که در پنج سال گذشته این میزان موفقیت تجاری و هنری را در سینماها و جشنوارهها به دست آورده است.
علی عباسی یک مؤلف نیست امّا مؤلف بودن مگر اهمیت دارد؟ برای کارگردانی در جایگاه او، شاید لزومی هم نداشته باشد. عباسی دقیقا مانند کارگردان/ تکنسینهای بیشمار سینمای هالیوود که پروژههای بزرگ و نامآشنای بدنه اصلی را مدیریت میکنند، هر فیلمش یک تجربه متوسط (و موفق) در ژانر است. در سالهای اخیر بهترین فنسالارهای کره جنوبی و ژاپن پشت بزرگترین محصولات تجاری هالیوود قرار داشتند و اکنون یک ایرانی به چنین جایگاهی رسیده است. او اتفاقا در فیلمهایش سعی دارد داستانهای روز را با تکنولوژی بهروزِ سینما اما به کلاسیکترین شکل ممکن کارگردانی کند و شاید همین باعث شده امکان ساخت فیلمهایی پرهزینه برایش محقق شود.
او داستانسرای مخاطب عادی است و میداند تماشاگر عام با چگونه فیلمی ارتباط برقرار میکند. حالا چرا او موفقترین کارگردان ایرانی است؟ زیرا این شکل از قصهگویی در فرهنگ ایرانی - و فرهنگ اسکاندیناوی- مرسوم نیست. اسکاندیناوی - قله مدرنیسم در ادبیات نمایشی- اساسا شهرت سینماییاش را وامدار فیلمسازانی است که جهان شخصی و مدرن خود را به عرصه سینما رساندهاند. هنر سینما مدیون فیلمسازان مؤلف اسکاندیناوی است، و ایران نیز کشوری است که پیشینه درامنویسی ندارد و بهجز دورهای کوتاه پیش از انقلاب، صنعت سینما نیز نداشته. هیچکدام از این دو کشور بسترهای خوبی برای تبدیل کردن علی عباسی به یک کارگردان صنعتی نبوده در حالی که او تنها با کارگردانی سه فیلم وارد پروژه عظیم «آخرین بازمانده ما» شده است. رسیدن به سریالسازی (آن هم چنین محصول پرسروصدایی) بیشک بزرگترین موفقیت برای یک «کارگردان» است.
ناگفته نماند که پیش از علی عباسی، رامین بحرانی کارگردان ایرانی غیرمؤلفی است که به صنعت سینمای هالیوود وارد شده اما در کارنامه او نه میتوان پروژههای معتبری چون آخرین باز مانده ما را دید و نه در رسیدن به آثار معتبر هالیوود سرعت رشد عباسی را داشته است. برای سینماگران غیرمؤلف، تولید فیلم به مثابه تولید یک کالای فرهنگی است و اصولا یک فیلمساز مؤلف نمیتواند چنین رویکردی را برگزیند. در عین حال ارزشگذاری میان فیلم به عنوان کالای فرهنگی و فیلم به مثابه هنر کاری است بیهوده. سینما به هر دوی اینها نیاز دارد.
با این حال و از آنجا که علی عباسی بهعنوان یک غیر مؤلف، فیلمنامه فیلمهایش را خود مینویسد، میتوان مؤلفههایی مشترک در داستانها برای سینمای او برشمرد. عباسی به داستانهایی گرایش دارد که انسانها در فضایی مالیخولیایی، دست به ویرانی خود و دیگری میزنند. شخصیتهای رواننژند فیلمهای او آدمهایی مطرود جامعه هستند که به مرور به هیولایی بدل شده و بیماری خود را تکثیر میکنند. یکجور جلوه آخرالزمانی در فیلمهایش بهچشم میخورد و آدمها -چونان بیگانگان خطرناک- جهان را به تسخیر خود درمیآورند. برای نمونه به پایان سه فیلم بلند او توجه کنید که هرکدام با تمرکز بر یک کودک (نماینده نسل آینده) به همهگیری بیماری درونی انسانها میپردازد. در دو فیلم نخست، کودک نشانی از شیطان دارد که پا به نسل آینده میگذارد و در فیلم سوم عنکبوت مقدس، ادامهدهنده نسل توحش، فرزند قاتل است.
نکته حائز اهمیت اینجاست که سریال آخرین بازمانده ما یک مجموعه پسا-آخرالزمانی است و دو قسمت پایانی که عباسی کارگردان آن بوده، به تکثیر هیولاها (انسانهایی دهشتناکتر از زامبینماها) میپردازد و اصلا اینکه هالیوود دو قسمت واپسین - و کلیدی- مینیسریال آخرین بازمنده ما را به او سپرده، یعنی او بیش از تصور ما کارگردان موفقی است.
روابط ایران و روسیه پس از حمله روسیه به اوکراین وارد مرحله جدیدی شده است. تحویل سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰ که از پیشرفتهترین تسلیحات پدافند موشکی روسیه است، میتواند از قدرت بازدارندگی آمریکا و اسرائیل در مقابل ایران بکاهد.
مقامات جمهوری اسلامی و روسیه بارها اعلام کردهاند روابطشان استراتژیک است و با توجه به اینکه هر دو کشور تحت تحریم هستند، ایران آماده ارائه راهکارهای مختلف به روسیه برای کاهش تاثیر تحریمها و در اختیار گذاشتن تجربیات ایران در دور زدن تحریمها به روسیه است.
حمله پهپادی جمهوری اسلامی به اسرائیل و واکنش روسیه
پس از حملات پهپادی و موشکی ایران به اسرائیل کشورهای منطقه و بیشتر قدرتهای جهانی بلافاصله به این حملات واکنش نشان دادند و ضمن دعوت طرفین به خویشتنداری حملات جمهوری اسلامی را محکوم کردند. وزارت خارجه روسیه ، پس از چندین ساعت سکوت، اولین واکنش رسمی خود را به این حملات نشان داد و «نگرانی شدید» خود را در مورد «تشدید تنشها در منطقه» اعلام کرد.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه چهار روز پس از حملات پهپادی ایران به اسرائیل از همه طرفهای درگیر در خاورمیانه خواست از اقدامی که منجر به یک رویارویی جدید میشود خودداری کنند.
پوتین در بخش دیگری از سخنانش ریشه اصلی تنش و بیثباتی کنونی در خاورمیانه را درگیریهای حلنشده بین فلسطینیها و اسرائيل دانست.
شروع فصل جدید در روابط نظامی ایران و روسیه
ایران در چند دهه اخیر سرمایهگذاری زیادی روی صنعت پهپادی و موشکی خود انجام داده است. در ماه اکتبر گذشته دبیرخانه شورای امنیت سازمان ملل، با ارسال یادداشتی به کشورهای عضو سازمان ملل متحد، پایان رسمی مقررات بندهای سه، چهار و شش ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱ علیه ایران را به اطلاع کشورها رسانید.
این محدودیتها شامل آزمایشهای موشکی، محدودیت صادرات و واردات اقلام موشکی به ایران و تحریمهای مربوط به توقیف اموال و ارائه خدمات مالی به افراد و نهادهای ایرانی تحت تحریم شورای امنیت بود. لغو این محدودیتها هشت سال پس از اجرای برجام صورت گرفت.
پس از لغو این تحریمها شرایط مناسبی برای ایران برای افزایش صادرات تسلیحات نظامی فراهم شد؛ هر چند ایران در دو سال گذشته با تامین پهپادهای شاهد و موشکهای بالستیک به روسیه باعث تغییر موقعیت جنگ در برخی مناطق به نفع روسیه شده بود.
در نوامبر گذشته، گروه هکری «شبکه پرانا» با انتشار گزارشی مدعی شد ایران و روسیه یک قرارداد به ارزش ۱.۸ میلیارد دلار برای فروش شش هزار پهپاد «شاهد» ایرانی به روسیه منعقد کردهاند. باید خاطر نشان کرد که ایران پول پهپادهای صادر شده به روسیه را از طریق شمش طلا تحویل گرفته است.
در تابستان گذشته و در جریان سفر یک هیات نظامی از ایران به ریاست سرتیپ کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش، ایران و روسیه برای افزایش همکاریهای دفاعی توافق کرده بودند.
فارغ از هزینه نامتوازن بین پهپادها و سامانههای دفاعی برای روشن شدن اهمیت صادرات پهپاد ایران به روسیه باید به این نکته باید توجه کرد که نابودکردن زیرساختهای اوکراین با استفاده از پهپادها هیچ هزینه اضافی برای روسیه ندارد و تامین این پهپادها هیچ هزینهای برای ایران نمیتراشد.
با توجه به حملات پهپادی و موشکی اخیر ایران به اسرائیل و تداوم صادرات سلاح به روسیه از سوی جمهوری اسلامی رهبران اتحادیه اروپا در جلسهای که در روز چهارشنبه ۲۹ فروردین در بروکسل برگزار شد، تصمیم گرفتند تحریمها علیه ایران را تشدید کنند و برای تضعیف توانایی ایران در حوزه دستیابی، تولید یا انتقال تسلیحات، هماهنگی نزدیک داشته باشند.
تحویل سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰ روسیه به ایران؟
این روزها در حالی خبر تمایل روسیه برای فروش سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰ به ایران در رسانهها منتشر میشود که روسیه در سال ۹۵ و پس از ۹ سال تاخیر، سیستم دفاع موشکی اس-۳۰۰ را به ایران تحویل داده بود.
مجموعههای پدافند موشکی اس-۴۰۰ یا تریومف که در طبقهبندی ناتو به نام اس.ای -۲۱ شناخته میشوند، از پیشرفتهترین تسلیحات پدافند موشکی روسیه بهشمار میآیند. این سامانه قادر است هواپیماها را تا فاصله ۴۰۰ کیلومتری هدف قرار دهد و همچنین موشکهای بالستیکی را تا فاصله ۶۰ کیلومتری هدف قرار دهد.
مقامات دولت بایدن در مورد احتمال تحویل جنگندههای سوخو-۳۵ و سامانههای پدافند موشکی اس-۴۰۰ از سوی روسیه به ایران، بارها هشدار دادهاند که اگر روسیه جنگندههای سوخو-۳۵ و سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰ را در اختیار ایران قرار دهد قدرت بازدارندگی آمریکا و اسرائیل در مقابل جمهوری اسلامی با چالش بسیار جدی روبهرو خواهد شد.
غفلت جامعه جهانی از اوکراین
پس از حملات هفت اکتبر حماس علیه اسرائیل، مساله بحران غزه به تیتر اول رسانهها تبدیل شد. توجه جامعه جهانی نیز از جنگ اوکراین به واکنش اسرائیل به حملات حماس معطوف شد. در این بین علیرغم تصویب کمک مالی ۶۰ میلیارد دلاری آمریکا توسط دولت بایدن به اوکراین اعضای جمهوری خواه کنگره با این مصوبه دولت بایدن مخالفت کردند و این شرایط را برای ارتش و دولت اوکراین در جنگ با روسیه سختتر کرد.
ارتش اوکراین با کمبود مهمات جنگی از جمله گلوله توپ و نیروی نظامی روبهرو است و کمکهای اروپا نیز نتوانسته است همه نیازهای دولت اوکراین را تامین کند. حمله پهپادی و موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل شرایط را برای دولت اوکراین در جنگ با روسیه سختتر کرد.
آینده همکاری نظامی ایران و روسیه
تحولات منطقهای و توازن جدید قوا در منطقه باعث نزدیکی بیشتر روابط تهران با مسکو خواهد شد. حتی برخی کارشناسان از ایجاد ائتلاف جدید در منطقه پس از حمله پهپادی ایران به اسرائیل خیر میدهند. باید در نظر داشت که روسها در دهههای گذشته حضور فعالی در صنعت انرژی ایران داشتهاند اما در زمان تحریمها همیشه از صنعت انرژی ایران خارج شدهاند.
تابستان دو سال قبل نیز تفاهمنامه ۴۰ میلیارد دلاری شرکت ملی نفت ایران با گازپروم روسیه منعقد شد اما پس از گذشت نزدیک به دوسال این تفاهمنامه هنوز عملیاتی نشده است.
برخی کارشناسان ایرانی بر این باور هستند که پس از مذاکرات نظامی با عربستان و امارات، روسیه نیز به دنبال حفظ توازن قوا در منطقه است و قرارداد فروش سامانههای اس-۴۰۰ به ترکیه و احتمالا به عراق نشان از این تلاش دارد. همچنین، حضور هواپیماهای اف-۳۵ آمریکایی در پایگاههای منطقهای میتواند توازن قوا را در منطقه به هم بزند. از طرفی، پیشنهاد فروش سامانه اس-۴۰۰ به ایران پس از انهدام پهپاد آمریکایی به دست سامانههای پدافندی ایرانی، نشان از نیاز مسکو به حفظ نقش خود در توازن قوا در منطقه دارد.
در حالی که خبر از تمدید قرارداد همکاری ۲۰ ساله ایران و روسیه نیست. افزایش همکاری نظامی بین ایران و روسیه بیشتر به نفع مسکو خواهد بود. در بدترین سناریو در مورد تنش در منطقه اگر دامنه درگیری بین ایران و اسرائیل گسترش یابد، این امر نه تنها باعث نزدیکی بیشتر ایران و روسیه بههم خواهد شد بلکه در صورت همکاری آمریکا با اسرائیل در واکنش به حملات پهپادی و موشکی ایران به اسرائیل، میتوان انتظار داشت نه تنها دامنه همکاری ایران با روسیه افزایش پیدا کند، بلکه روسيه تسلیحات پیشرفته و جنگندههای سوخوی مورد نیاز را در اختیار ایران قرار دهد.
هر چقدر قدرت دفاعی جمهوری اسلامی افزایش یابد، یعنی یا با توسعه برنامه هستهای موشکی و پهپادی یا با خرید سیستم دفاع موشکی و جنگندههای سوخو از روسیه شرایط برای تداوم سیاست تنشزای جمهوری اسلامی فراهمتر از قبل خواهد شد.
ویدیوهای رسیده نشان میدهند بامداد جمعه ۳۱ فروردین خودروهای آتشنشانی در اطراف پایگاه هشتم شکاری اصفهان در حال تردد هستند.
ساعتی پیش رسانههای وابسته به حکومت از برقراری وضعیت «عادی» در شهر اصفهان خبر داده و گفته بودند هیچ خسارتی به اماکن نظامی و غیرنظامی وارد نشده است.
مقامهای ارتش نیز اعلام کردند شنیده شدن صدای انفجار در اصفهان به دلیل شلیک پدافند هوایی به اشیای پرنده ناشناس و مشکوک بود.
عمان، حمله منتسب به اسرائیل را به اصفهان محکوم کرد.
بامداد روز جمعه صدای انفجارهایی در پایگاه شکاری ارتش جمهوری اسلامی در اصفهان شنیده شد اما تاکنون دولت یا ارتش اسرائیل حمله به ایران را تایید یا رد نکردهاند.
ژان نوئل بارو، معاون وزیر خارجه فرانسه گفت: «اسرائیل حق دارد از خود در چارچوب قوانین بینالملل دفاع کند.»
او در واکنش به گزارشها مبنی بر حمله هوایی اسرائیل به خاک ایران، در عینحال گفت که این کشور خواستار کاهش تنش در بحران خاورمیانه است.
