لیندسی گراهام، سناتور جمهوریخواه آمریکایی در سفر به اسرائیل از این که گروه مسلح فلسطینی حماس و گروه حزبالله لبنان، در حال مسلح شدن دوباره هستند، ابراز نگرانی کرد و گفت امیدوار است سال ۲۰۲۶ «سال از میان برداشتن آدم بد» باشد.
به گزارش تایمز اسرائیل، گراهام یکشنبه ۳۰ آذر در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در اورشلیم گفت که «برای یک هدف» به اسرائیل آمده است و آن این است که اطمینان حاصل کند سال ۲۰۲۶ «سال صلح و از میان برداشتن آدم بد» باشد.
او توضیحات بیشتری درباره «آدم بد» ارائه نکرد، اما پیشتر گزارشهایی درباره تلاش اسرائیل برای هدف گرفتن علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در جریان جنگ ۱۲ روزه با جمهوری اسلامی منتشر شده است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، ششم تیرماه پس از برقراری آتشبس و پایان جنگ ۱۲ روزه اعلام کرد که او علی خامنهای را از «مرگی بسیار زشت و خفتبار» نجات داده است.
او در تروث سوشیال، شبکه اجتماعی خود، نوشت: «من دقیقا میدانستم او در کجا پنهان شده بود، و اجازه ندادم که اسرائیل یا نیروهای مسلح ایالات متحده – که بیهیچ شکی بزرگترین و نیرومندترین ارتش جهان هستند – جان او را بگیرند.»
ترامپ در ادامه افزود : «من او را از مرگی بسیار زشت و خفتبار نجات دادم، آیا لازم نیست او بگوید: متشکرم، رییسجمهوری ترامپ!؟»
اوایل آذرماه اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات، نیز اعلام کرد «دشمن» در پی هدف قرار دادن رهبر جمهوری اسلامی، است.
همزمان با این اظهارات گراهام، ایال زمیر، رییس ستاد ارتش اسرائیل، اعلام کرد این کشور در مقابله با دشمنانش به «هر جا که لازم باشد»، حمله خواهد کرد.
پایگاه خبری تایمز اسرائیل این اظهارات را اشارهای به ضرورت حمله مجدد به جمهوری اسلامی دانست.
مسلح شدن دوباره حماس و حزبالله
گراهام گفت که حماس «در حال خلع سلاح نیست بلکه آنها در حال تسلیح مجدد هستند و برداشت من این است که آنها تلاش میکنند قدرت خود را تثبیت کنند، نه اینکه آن را در غزه واگذار کنند.»
سناتور ایالت کارولینای جنوبی تاکید کرد که حزبالله لبنان، گروه مسلح تحت حمایت جمهوری اسلامی نیز «در تلاش است سلاحهای بیشتری تولید کند.»
گراهام گفت: «این یک وضعیت غیرقابل قبول است.»
نتانیاهو در واکنش به این اظهارات گفت که گراهام «در هر دو مورد درست میگوید.»
در آبانماه، نتانیاهو گفته بود که اسرائیل برای دستیابی به هدفی که با دونالد ترامپ رییسجمهوری آمریکا بر سر آن توافق شده، یعنی خلع سلاح حماس و غیرنظامی کردن غزه و حفظ کامل امنیت خود، با واشینگتن همکاری میکند.
او قبل از آن نیز گفته بود حماس باید سلاحهایش را تحویل دهد و خلع سلاح شود، وگرنه «جهنم برپا خواهد شد».
نخست وزیر اسرائیل همچنین گفته است که این کشور هر کاری که برای جلوگیری از بازسازی توان حزبالله لازم است، انجام خواهد داد و در غزه نیز همین کار را میکند.
دیدار گراهام و نتانیاهو یک هفته پیش از دیدار نتانیاهو و ترامپ در فلوریدا صورت گرفته است.
قرار است در نشست رهبران اسرائیل و آمریکا درباره آینده آتشبسهای شکننده در غزه و لبنان گفتوگو شود.
العربیه یکشنبه ۳۰ آذر گزارش داد با آنکه جمهوری اسلامی در دو سال گذشته با حملات پی در پی اسرائیل به حزبالله لبنان و همچنین سقوط حکومت بشار اسد در سوریه ضربات سختی متحمل شده، اما بار دیگر بهطور فعال هم به تسلیح بازوهایش در منطقه و هم بازسازی برنامه موشکی خود روی آورده است.
یک مقام آمریکایی به العربیه گفت جمهوری اسلامی از همه راههای ممکن برای ارسال این سلاحها به نیروهای نیابتی خود استفاده میکند؛ یعنی همچون روند سالهای اخیر، هم مسیر زمینی را به کار میگیرد و هم بنادر و سواحل دریایی را.
او افزود: «برآورد ما این است که ایران، تسلیح بازوها و شبهنظامیان را از اولویتهای خود میداند.»
العربیه به نقل از مقامهای رسمی و منابعی در آمریکا نوشت تهران سلاحها را برای شبهنظامیان وابسته به خود در عراق از جمله از طریق قاچاقچیانی ارسال میکند که در اقلیم کردستان فعال هستند.
با وجود حضور نظامی آمریکا در منطقه مرزی و راهبردی التنف برای قطع مسیر قاچاق، شبهنظامیان وابسته به جمهوری اسلامی مسیرهای جایگزین پیدا کردهاند و سلاح را به شمالشرق سوریه میرسانند.
این منطقه هم تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) است که متحد واشینگتن محسوب میشوند و هم نیروهای آمریکایی در آن حضور دارند، و همین موضوع کار آمریکا را پیچیده کرده است.
برخی، قسد را به ارتباط با عناصر حکومت اسد، جمهوری اسلامی و شبهنظامیان وابسته به آن متهم میکنند.
منابع العربیه در آمریکا گفتند قسد یا قاچاقچیانی که در مناطق تحت کنترلشان فعالیت میکنند، این عملیات را برای منافع مالی و گاهی به دلایل سیاسی انجام میدهند.
به گفته این منابع، کردهای ساکن شمالشرقی سوریه احساس میکنند از سوی ترکیه در شمال تحت فشارند و دولت جدید سوریه قصد دارد کنترل مناطق آنها را در دست بگیرد و آنها را به ارتش سوریه ملحق کند.
این موضوع به اعتقاد آنان به «از دست رفتن استقلالشان» میانجامد.
حزبالله در آن سوی مرزها فعال است
به گفته العربیه، حزبالله که در دهههای گذشته شبکههای گستردهای در سوریه داشت، طی یک سال گذشته توانسته بخش قابل توجهی از فعالیتهای خود را حفظ کند و از مسیرهای مختلف در خاک سوریه برای دریافت سلاح از ایران بهره ببرد.
برآورد آمریکاییها نشان میدهد یکی از عوامل باز ماندن مسیرهای قاچاق این است که دولت جدید سوریه هنوز توان روشن و کافی برای کنترل کامل قلمرو خود ندارد و ساختار فرماندهی و کنترل آن ضعیف است.
در ماههای اخیر سوریه بارها از کشف و متلاشی کردن باندهای قاچاق اسلحه در داخل خاک خود خبر داده است.
با اینحال، تکمیل این ساختار شاید سالها زمان ببرد تا دولت جدید بتواند مرزهایش را مهار و از قاچاق از طریق خاک سوریه جلوگیری کند.
در مرز لبنان و سوریه نیز دهها مسیر وجود دارد که حزبالله از آنها برای جابهجایی سلاح استفاده میکند.
منابع امنیتی لبنان میگویند حزبالله موفق میشود سلاح و مهمات را از طریق مرزهای سوریه به لبنان قاچاق کند و مسیر اصلی بازتسلیح این گروه همچنان خاک سوریه است.
ارتش لبنان تا حد زیادی درگیر کنترل اوضاع در جنوب کشور است و نیروهای امنیتی لبنان عملا توان بستن گذرگاههای مرزی با سوریه را ندارند.
منابع امنیتی آمریکا تاکید کردند تهران از بنادر لبنان نیز استفاده میکند.
به گفته آنها، مقامهای لبنانی برای جلوگیری از استفاده جمهوری اسلامی و حزبالله از بنادر بزرگ و کوچک در سواحل لبنان، به زمان و ارادهای جدی نیاز دارند.
یک مقام آمریکایی گفت: «ایالات متحده در حال تلاش برای بازدارندگی ایران از قاچاق سلاح به شبهنظامیان وابسته به خود در منطقه است و همزمان با همه طرفها، از جمله ارتش لبنان، دولت سوریه و حتی دولتهای دیگری در منطقه مانند اردن و عراق، برای حفاظت از مرزها همکاری میکند.»
به گزارش خبرگزاری اینترفکس روسیه، اوشاکوف یکشنبه ۳۰ آذر گفت: «مطمئن هستم پیشنهادهایی که اروپاییها و اوکراینیها ارائه دادهاند یا در حال تلاش برای ارائه آن هستند، قطعا نه این سند [طرح آمریکا] را بهبود میبخشد و نه امکان دستیابی به صلحی پایدار و بلندمدت را افزایش میدهد.»
مذاکرهکنندگان اروپایی و اوکراینی در حال رایزنی درباره اعمال اصلاحاتی بر مجموعه پیشنهادهای آمریکا برای دستیابی به توافق آتشبس میان مسکو و کییف هستند.
با این حال، تاکنون جزییاتی درباره ماهیت این تغییرات و میزان تفاوت آنها با پیشنهادهای اولیه آمریکا منتشر نشده است.
مذاکرهکنندگان آمریکایی ۲۹ آذر با هیات روسیه در ایالت فلوریدا دیدار کردند.
کیریل دیمیتریف، فرستاده ویژه پوتین، پس از دیدار با استیو ویتکاف، نماینده ویژه ایالات متحده و جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، گفتوگوهای فلوریدا را «سازنده» خواند و از ادامه آن در ۳۰ آذر خبر داد.
زلنسکی خواستار مشورت بیشتر با اروپاییها شد
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، ۳۰ آذر پس از مذاکرات اخیر میان تیمهای آمریکایی و اوکراینی در فلوریدا، خواستار رایزنیهای گستردهتر با شرکای اروپایی کییف شد.
او در پیامرسان تلگرام نوشت: «ما با سرعت نسبتا بالایی در حال پیشروی [در مذاکرات] هستیم و تیم ما در فلوریدا در حال همکاری با طرف آمریکایی است.»
زلنسکی همچنین از تماس تلفنی خود با یوناس گار استوره، نخستوزیر نروژ، خبر داد.
رییسجمهوری اوکراین پیشتر از تصمیم اتحادیه اروپا برای دادن وام بدون بهره ۹۰ میلیارد یورویی در دو سال آینده قدردانی کرد.
همزمان با ادامه گفتوگوها در فلوریدا، کرملین تاکید کرد هیچ گفتوگوی مستقیمی میان آمریکا، اوکراین و روسیه برنامهریزی نشده است.
بازرسی از یک کشتی روسی در آبهای سوئد
اداره گمرک سوئد ۳۰ آذر اعلام کرد در پی بروز نقص فنی در موتور یک کشتی باری روسیه، مأموران سوئدی وارد این کشتی شدهاند.
این کشتی پس از بروز مشکل فنی، ۲۸ آذر در آبهای سوئد لنگر انداخت.
مارتین هوگلوند، سخنگوی اداره گمرک سوئد، گفت مالکان این کشتی با نام «آدلر» در فهرست تحریمهای اتحادیه اروپا قرار دارند.
او افزود: «اندکی پس از ساعت یک بامداد یکشنبه با پشتیبانی گارد ساحلی سوئد و پلیس، برای انجام بازرسی گمرکی وارد کشتی شدیم. این بازرسی همچنان ادامه دارد.»
هوگلوند از ارائه جزییات درباره یافتههای احتمالی داخل کشتی خودداری کرد.
بر اساس دادههای سامانه ردیابی کشتیها «مارین ترافیک»، آدلر یک کشتی کانتینربر به طول ۱۲۶ متر است که در نزدیکی هوگانس در جنوبغرب سوئد لنگر انداخته است
به گفته سخنگوی گمرک سوئد، این کشتی حدود یک هفته پیش بندر سنپترزبورگ روسیه را ترک کرده و مقصد نهایی آن برای مقامهای استکهلم مشخص نیست.
رویترز یکشنبه ۳۰ آذر گزارش داد که ولادیمیر پوتین این اهداف را در حالی دنبال میکند که مذاکرهکنندگان در تلاش برای پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین هستند؛ مذاکراتی که بر اساس آن، قلمرو بسیار محدودتری برای مسکو در نظر گرفته شده است.
به نوشته رویترز و به نقل از منابع آگاه، این ارزیابی تصویری کاملاً متفاوت از روایتی ارائه میدهد که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، و تیم مذاکرهکننده او ترسیم کردهاند؛ روایتی که بر تمایل پوتین به پایان دادن به این درگیری تاکید دارد.
یکی از این منابع که نامش فاش نشده، به رویترز گفت: «جدیدترین گزارشهای در دسترس به اواخر سپتامبر، یعنی حدود سه ماه پیش، بازمیگردد.»
به نوشته این خبرگزاری، گزارشها با انکار رهبر روسیه مبنی بر اینکه کشورش تهدیدی برای اروپا به شمار نمیرود، در تضاد است.
رویترز اشاره کرد ارزیابیهای ایالات متحده از زمان آغاز تهاجم تمامعیار روسیه در سال ۲۰۲۲ ثابت بودهاند.
این منابع گفتند یافتهها تا حد زیادی با دیدگاههای رهبران اروپایی و سازمانهای جاسوسی مبنی بر اینکه او به تمام اوکراین و سرزمینهای کشورهای بلوک شوروی سابق، از جمله اعضای ناتو، طمع دارد، همسو است.
مایک کوئیگلی، نماینده دموکرات و عضو کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان آمریکا، در گفتوگو با خبرگزاری رویترز گفت: «اطلاعات همواره نشان میدهد که پوتین خواهان امتیازات بیشتری است. اروپاییها به این نتیجه رسیدهاند، لهستانیها کاملاً به آن باور دارند و کشورهای بالتیک نیز معتقدند که خودشان در خط مقدم این تهدید قرار دارند.»
در حال حاضر، روسیه حدود ۲۰ درصد از خاک اوکراین را کنترل میکند.
بر اساس این گزارش، پوتین میگوید که کریمه و هر چهار استان شرقی اوکراین متعلق به روسیه هستند. به گفته دو منبع آگاه، ترامپ به عنوان بخشی از یک توافق صلح پیشنهادی، کییف را تحت فشار قرار داده است تا نیروهای خود را از بخش کوچکی از دونتسک که در کنترل اوکراین است خارج کند؛ خواستهای که ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، و اکثر مردم اوکراین آن را رد میکنند.
یک مقام کاخ سفید بدون اشاره به گزارشهای اطلاعاتی گفت: «تیم رییسجمهوری پیشرفت چشمگیری در رابطه با پایان دادن به جنگ داشته است» و ترامپ گفته که توافق صلح «از هر زمان دیگری نزدیکتر است.»
تولسی گابارد: روسیه به دنبال جلوگیری از یک جنگ بزرگتر با اروپا است
تولسی گابارد، مدیر اطلاعات ملی آمریکا، شنبه ۲۹ آذر در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که افسران اطلاعاتی به قانونگذاران اطلاع دادهاند که «روسیه به دنبال جلوگیری از یک جنگ بزرگتر با اروپا است» و عملکرد نیروهایش در اوکراین نشان میدهد که در حال حاضر فاقد ظرفیت برای تسلط بر «تمام اوکراین است، چه رسد به اروپا».
نمایندگان ترامپ، جرد کوشنر، داماد او، و استیو ویتکاف، میلیاردر و نماینده ویژه رییسجمهوری آمریکا، هفتههاست که در حال مذاکره در مورد طرح صلح با مقامات اوکراینی، روسی و اروپایی هستند.
در شرایطی که مقامات آمریکایی میگویند پیشرفتهایی داشتهاند، اختلافات عمدهای در مورد مسائل مربوط به قلمرو همچنان پابرجاست.
یک مقام کاخ سفید گفت کوشنر و ویتکاف جمعه ۲۸ آذر با مذاکرهکنندگان اوکراینی در میامی در ایالت فلوریدا دیدار کردند و قرار است در پایان این هفته نیز با نمایندگان روسیه مذاکره کنند.
مذاکرهکنندگان آمریکایی، اوکراینی و اروپایی دوشنبه ۲۴ آذر در مذاکرات برلین به اجماع گستردهای در مورد آنچه چهار دیپلمات اروپایی و دو منبع آگاه، گرفتن تضمینهای قوی ایالات متحده برای امنیت اوکراین در برابر تجاوز آینده روسیه عنوان کردند، دست یافتند.
یک منبع و یک دیپلمات گفتند که این تضمینها منوط به موافقت زلنسکی با واگذاری مناطقی به روسیه است. اما سایر دیپلماتها گفتند که این موضوع صحت ندارد و گزینههای جایگزین همچنان در حال بررسی هستند زیرا زلنسکی واگذاری قلمرو را رد کرده است.
این دیپلماتها گفتند که این تضمینها که پس از امضای توافق صلح اجرایی میشوند، خواستار استقرار یک نیروی امنیتی عمدتاً اروپایی در کشورهای همسایه و در اوکراین به دور از خطوط مقدم برای کمک به دفع هرگونه حمله آینده روسیه هستند.
یک منبع گفت که تعداد نیروهای ارتش اوکراین به ۸۰۰ هزار نفر محدود خواهد شد. اما چند دیپلمات گفتند که روسیه به دنبال کاهش تعداد نیروهایی است که آمریکاییها حاضر به پذیرش آن هستند.
آنها گفتند که ایالات متحده اطلاعات و سایر پشتیبانیها را ارائه خواهد داد و این بسته توسط سنای ایالات متحده تصویب خواهد شد.
به گفته دو منبع آگاه از مذاکرات، طرح واشینگتن شامل گشتهای هوایی با حمایت ایالات متحده بر فراز اوکراین نیز خواهد بود.
زلنسکی پنجشنبه ۲۷ آذر در مورد این پیشنهادها محتاط به نظر میرسید و گفت: «پرسشی وجود دارد که هنوز نمیتوانم به آن پاسخی بدهم: این تضمینهای امنیتی واقعاً چه کاری انجام خواهند داد؟»
به نوشته رویترز، کاملاً مشخص نیست که آیا پوتین با چنین تضمینهایی موافقت خواهد کرد یا خیر، زیرا او بارها استقرار نیروهای خارجی در اوکراین را رد کرده است.
روسیه همچنان بر خواستههای ارضی خود پافشاری میکند
پوتین در نشست خبری جمعه ۲۸ آذر خود هیچ مصالحهای نکرد، اگرچه گفت که آماده مذاکره برای صلح است.
او گفت که شرایطش باید برآورده شود زیرا نیروهایش امسال به پیشرویهایی دست یافتهاند.
مشخص نیست که مقامات آمریکایی چگونه به خواستههای پوتین پاسخ دادهاند. ویتکاف پیش از این گفته بود که روسیه حق دارد بر چهار استان و کریمه ادعای ارضی مطرح کند.
برخی از مقامات دولت ترامپ اذعان کردهاند که پوتین ممکن است حاضر نباشد به کمتر از هدف اولیه خود، یعنی فتح اوکراین رضایت دهد.
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، جمعه در یک نشست مطبوعاتی گفت: «من نمیدانم که آیا پوتین میخواهد معامله کند یا میخواهد کل آن کشور را تصرف کند. اینها چیزهایی است که او آشکارا گفته است.»
او اشاره کرد: «ما میدانیم که آنها هنگام شروع جنگ چه میخواستند به دست آورند. آنها به آن اهداف نرسیدهاند.»
