امامجمعه میبد گفت: «دشمنان با بهرهگیری از رسانهها و فضای مجازی تلاش دارند جامعه ایران را به دوران پیش از انقلاب بازگردانند.» او با تاکید بر تحمیل حجاب اجباری افزود: «مردان غیور و خانوادهها باید هوشیار باشند و اجازه ندهند فرهنگ غربی در خانهها و مدارس نفوذ کند.»
غفوری درباره بحران آب اضافه کرد: «یکی از راههای رفع خشکسال، توبه، استغفارو طلب رحمت الهی است»
فوربس جمعه ۲۱ آذر در گزارشی نوشت که بعید بهنظر میرسد که ادعای جمهوری اسلامی درباره بازسازی پدافند هوایی خود به ویژه در زمینه جایگزینی سامانههای وارداتی مانند اس-۳۰۰ درست باشد.
محمود موسوی، معاون عملیات ارتش جمهوری اسلامی، ۲۹ تیر نابود شدن «بخشی از سامانههای پدافندی» جمهوری اسلامی در جنگ با اسرائیل را تایید کرد اما گفت سامانههای آسیبدیده جایگزین و در محلهای از پیش تعیینشده مستقر شدند.
موسوی گفت: «ما توانستیم با بهرهگیری از سامانههای پدافندی موجود و جایگزینی سامانههای جدید، فضای کشور را پوشش دهیم و امنیت حریم هوایی ایران را تامین کنیم.»
به گفته مقامات اسرائیلی، در جریان جنگ ۱۲ روزه، نیروهای این کشور توانستند در مدت زمان کوتاهی بر آسمان بخشی از ایران از جمله تهران مسلط شوند.
به گفته آنان، اطلاعات بهدستآمده از موساد، اطلاعات ارتش و تیمی ویژه در بخش اطلاعات هوایی، به اسرائیل امکان داد تا دقیقا محل ۸۴ سامانه پدافند ایران را شناسایی و آنها را در چند شب متوالی منهدم کند.
پیشتر ایراناینترنشنال گزارش داده بود که در جریان جنگ، اسرائیل به ۸۰ سامانه پدافند هوایی جمهوری اسلامی حمله کرد.
این اولین بار نبود که اسرائیل پدافندهای هوایی جمهوری اسلامی را هدف گرفت.
در سال ۱۴۰۳ نیز روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز گزارش داد بر اساس تصاویر ماهوارهای، حمله اسرائیل به پایگاه هوایی هشتم شکاری اصفهان به بخش مهمی از پدافند هوایی اس-۳۰۰ اصابت کرده، باعث نابودی آن شده یا به آن آسیب رسانده است.
مدعی شده پس از جنگ ۱۲ روزه بخش بزرگی از توان پدافند هوایی خود را بازیابی کرده است، ادعایی که بعید به نظر میرسد، بهویژه درباره
تمرکز جمهوری اسلامی بر تولید موشک
فوربس همچنین اضافه کرد به نظر میرسد تهران به این جمعبندی رسیده که یک جنگ هوایی دیگر با اسرائیل در آینده نزدیک اجتنابناپذیر است و اکنون تمرکز خود را بر تولید انبوه موشکهای بالستیک گذاشته است.
در ادامه گزارش این نشریه آمده است: «مقامهای ایرانی هشدار دادهاند که هدف دارند توان شلیک ۲ هزار موشک در یک حمله واحد علیه اسرائیل را به دست آورند؛ ادعایی که عملی بودن آن هنوز روشن نیست.»
روزنامه تایمز اسرائیل پنجشنبه ۲۰ آذر نوشت این کشور معتقد است آسیبی که در جنگ ۱۲ روزه به برنامه موشکی بالستیک جمهوری اسلامی وارد کرده، کمتر از آن چیزی بوده که در ابتدا ارزیابی شده بود.
یک مقام اسرائیلی به این روزنامه گفت کشورش نمیتواند این موضوع را برای بلندمدت بپذیرد.
فوربس همچنین در پایان گزارش خود به اظهارات اخیر حسن روحانی، رییس پیشین دولت جمهوری اسلامی اشاره کرد و با توجه به سوابق روحانی در دفاع هوایی، اظهارات او را قابل توجه دانست.
هشتم آذر، روحانی گزافهگویی درباره قدرت نظامی حکومت ایران از سوی مقامات این کشور را «خیانت» دانست و هشدار داد این اقدام موجب خطای محاسباتی در مواجهه با اسرائیل و آمریکا میشود.
فوربس نوشت: «آنچه اکنون کاملا روشن شده و حسن روحانی نیز به آن اذعان کرده، این است که تلاشهای ایران برای شکل دادن به پدافند هوایی منطقه بهعنوان سپری اضافی در برابر حملات اسرائیل، با شکست کامل مواجه شده است.»
نفیسی جمعه ۲۱ آذر به خبرگزاری ایلنا گفت هر سال حدود ۲۰ هزار بیمار جدید مبتلا به سرطان سینه در کشور شناسایی میشود.
او این آمار را نشاندهنده شیوع بالای سرطان در میان زنان ایرانی دانست و گفت این امر نیاز به توجه ویژه به پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان موثر این بیماری را نشان میدهد.
این پزشک اضافه کرد: «بین ۲۵ تا ۳۰ درصد از بیماران زیر ۴۰ سال سن دارند و نیمی از بیماران زیر ۵۰ سال هستند. همچنین، بین سه تا پنج درصد از بیماران زیر ۳۰ سال هستند.»
نفیسی ۱۲ مهرماه در کنفرانسی همزمان با ماه اکتبر که ماه جهانی آگاهیبخشی درباره سرطان پستان است، هشدار داد با ادامه روند فعلی ابتلا به سرطان پستان در ایران، تا سال ۱۴۰۹ تعداد مبتلایان دو برابر خواهد شد.
مهرماه ۱۴۰۳ نیز رامین صرامیفروشانی، رییس پژوهشکده سرطان معتمد جهاد دانشگاهی، اعلام کرد شایعترین سرطان در میان زنان سرطان پستان است.
نفیسی در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره اینکه چرا سن ابتلا به سرطان سینه در کشور ۱۰ سال پایینتر از میانگین جهانی است، به ایلنا گفت: «یکی از دلایل این موضوع این است که جمعیت جوان کشور ما بسیار زیاد است. در نتیجه، میانگین سنی جامعه پایین میآید. زمانی که جمعیت جوانی که بهویژه متولدین دهه ۶۰ و قبل از آن به بالای ۵۰ سال برسند، این میانگین به سمت پایینتر حرکت میکند.»
این جراح بیماریهای سینه افزود: «۹۰ درصد از سرطانهای سینه قابل درمان هستند و کمتر از ۱۰ درصد از بیماران فوت میکنند. بنابراین، آمار مرگ و میر ناشی از سرطان پستان بالا نیست. در واقع، نسبت به آمار کلی، میزان مرگ و میر در این زمینه پایین است.»
سوم آبان نیز سودابه کاظمیاسکی، رییس انجمن علمی متخصصین زنان و زایمان ایران، درباره پایین بودن سن ابتلا در ایران به روزنامه اعتماد گفت که استرس، آلودگی هوا، چاقی، کمتحرکی و جهشهای ژنتیکی از عوامل مهم هستند.
کاظمیاسکی به اضافهشدن ۱۷ تا ۱۹ هزار مورد جدید ابتلا در هر سال اشاره کرد و گفت شش تا هفت هزار نفر از این بیماران جان خود را از دست میدهند.
او ضعف غربالگری برای تشخیص این سرطان برای درمان زودهنگام را ترس از مراجعه، مشکلات اقتصادی، نابرابری دسترسی بین شهر و روستا و کمبود مراکز تشخیصی عنوان کرد و گفت: بسیاری از زنان تنها زمانی مراجعه میکنند که بیماری پیشرفت کرده است.
علیرضا زالی، رییس دانشگاه علوم پزشکی بهشتی نیز دیماه ۱۴۰۳ گفته بود از هر هشت زن ایرانی یک یا دو نفر در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند.
شرکت آمبری در یک ارزیابی خود که جمعه منتشر شد، بهویژه کشتیهای مرتبط با آمریکا و بهخصوص نفتکشهای حامل نفت خام در خلیج فارس و دریای عمان در وضعیت «ریسک فزاینده» ارزیابی میشوند و احتمال دارد جمهوری اسلامی آنها را توقیف کند.
این شرکت افزود بر این باور است که احتمال تلافی از سوی ونزوئلا کمتر است.
با این حال، آمبری به شرکتها/کشتیهایی که به آمریکا وابستگی دارند، هشدار داد که بهتر است «گزینههای موجود برای مدیریت ریسک» را ارزیابی کنند.
پم باندی، دادستان کل ایالات متحده، ۱۹ آذر اعلام کرد که آمریکا حکم توقیف یک نفتکش حامل نفت خام را که برای حمل نفت تحریمشده ونزوئلا و ایران استفاده میشد، اجرا کرده است.
همزمان ترامپ، این عملیات را تایید کرد و به خبرنگاران گفت: «ما همین حالا یک نفتکش را در سواحل ونزوئلا توقیف کردهایم؛ نفتکشی بزرگ، بسیار بزرگ، در واقع بزرگترین نفتکشی که تاکنون توقیف شده است.»
او بدون اشاره به جزییات بیشتر، گفته بود: «اتفاقات دیگری هم در جریان است که بعدا خواهید دید و با دیگران دربارهاش صحبت خواهید کرد.»
ارزیابی آمبری از افزایش موارد مشابه
آمبری احتمال توقیف نفتکشهای بیشتر را با توجه به تحریمهای آمریکا علیه ونزوئلا زیاد ارزیابی کرد.
این شرکت نوشت: «با احتمال بسیار زیاد، آمریکا به هدف قرار دادن کشتیهایی با همین نوع ارتباط ادامه خواهد داد و با توجه به تحریمهای آمریکا علیه ونزوئلا، این اقدام میتواند گستردهتر شود.»
این نخستین توقیف یک محموله یا نفتکش حامل نفت ونزوئلا از زمان آغاز تحریمهای آمریکا در سال ۲۰۱۹ است.
این اقدام همزمان با استقرار گسترده نیروهای نظامی آمریکا در کارائیب جنوبی و کارزار فشار دونالد ترامپ برای کنار زدن مادورو انجام شد.
ارزیابی اخیر آمبری یک روز پس از آن منتشر شده که رویترز گزارش داد که آمریکا در حال آماده شدن برای توقیف شمار بیشتری از کشتیهای ناوگان سایه ونزوئلا و ایران است که نفت تحریمشده این کشورها را منتقل میکنند.
شش منبع آگاه که نامشان فاش نشده، پنجشنبه به این خبرگزاری گفتند انتظار میرود اقدامات مستقیم بیشتری از سوی آمریکا در هفتههای آینده صورت بگیرد.
به گفته این منابع آگاه، این نفتکشها ممکن است همچنین پیشتر نفت کشورهای دیگری مانند ایران را حمل کرده باشند که تحت تحریم آمریکا هستند.
طبق گفته یکی از این منابع، آمریکا فهرستی از چند نفتکش تحت تحریم تهیه کرده است که ممکن است توقیف شوند.
سعید حسینیزاده آرانی، استادیار گروه جامعهشناسی دانشگاه بروجردی و طاها عشایری، استادیار گروه تاریخ و جامعهشناسی دانشگاه محقق اردبیلی، این تحقیق را برای بررسی دلایل احساس محرومیت نسبی ساکنان پایتخت انجام دادند.
احساس محرومیت نسبی زمانی شکل میگیرد که فرد یا گروهی در پی مقایسه خود با دیگران یا با انتظاراتی که آن را حق طبیعی خود میداند، احساس عقبماندگی و نابرخورداری میکند؛ حتی اگر از نظر مطلق در شرایط فقر کامل قرار نداشته باشد.
بر اساس یافتههای پژوهش، ناکارآمدی نهادهای اجتماعی و دولتی در ایفای کارکردهای اساسی خود و رفع نیازهای شهروندان، عاملی محوری در شکلگیری این احساس به شمار میآید.
جامعه آماری این پژوهش ۲۲۵ نفر از شهروندان ۱۸ تا ۷۰ ساله ساکن ۲۲ منطقه تهران بودند که به سوالاتی درباره فشارهای اقتصادی، نیازهای برآوردهنشده، آزادیهای مدنی، منزلت اجتماعی و کارآمدی دولت در قالب پرسشنامه پاسخ دادند.
نتایج این مطالعه در آخرین شماره مجله «جامعهشناسی کاربردی» دانشگاه اصفهان منتشر شد.
احساس محرومیت برای اکثریت
بر پایه یافتههای پژوهش، میانگین احساس محرومیت نسبی در میان تهرانیها بالاتر از حد متوسط است.
بر این اساس، کمی بیش از ۶۷ درصد شرکتکنندگان سطح احساس محرومیت خود را «زیاد» اعلام کردند و تنها حدود ۶ درصد گفتند این احساس در زندگی آنان شدت کمی دارد.
در شاخص نیازهای اجتماعی نیز بیش از نیمی از پاسخدهندگان اعلام کردند در تامین نیازهای زیستی و امنیتی خود، از مسکن و خوراک گرفته تا امنیت شغلی، در مضیقه هستند و برای برآوردن نیازهای اولیه زندگی با فشارهای جدی روبهرو شدهاند.
پژوهشگران معتقدند رویدادهای منجر به افزایش ۵۰ درصدی تورم در دهه ۱۳۷۰، اعتراضات و مطالبات متعدد صنفی از اوایل دهه ۱۳۹۰، و اعتراضات دی ۱۳۹۶، آبان ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ در کنار عقبنشینی دولت از حمایت معیشتی، «حس محرومیت و ناتوانی را بر بدنه عظیمی از شهروندان» حاکم کرده است.
بحران اقتصادی، نابرابری و ناکارآمدی دولت
پژوهشگران «کلانشهر تهران را به نمایندگی از جامعه شهروندی ایران»، صحنه تلاقی انواع فشارهای اقتصادی، نظیر تورم شدید، جهشهای پیدرپی قیمت مسکن و ارز و گسترش نابرابری اقتصادی در سالهای اخیر، توصیف میکنند.
یافتهها حاکی از آن است که تشدید فشارهای ساختاری اقتصادی، از جمله فقر، بیکاری، تورم و بیثباتی درآمد، با سطح بالاتری از احساس محرومیت نسبی در میان شهروندان همراه است.
نویسندگان مقاله تاکید میکنند این احساس در گام نخست «متاثر از شرایط ساختاری جامعه در حوزه امور اقتصادی» است.
پیامد ارضا نشدن نیازهای اجتماعی
در کنار مشکلات اقتصادی، ارضا نشدن نیازهای اجتماعی بیشترین نقش را در افزایش احساس محرومیت ایفا میکند.
طبق نتایج تحقیق، برآورده نشدن نیازهای زیستی، امنیت، تعلق اجتماعی، احترام و خودشکوفایی شهروندان، فاصله میان «زندگی مطلوب» و واقعیت روزمره را افزایش میدهد و احساس ناکامی و محرومیت را به تجربهای اجتنابناپذیر تبدیل میکند.
بسیاری از پاسخدهندگان ضعف منزلت اجتماعی و نارسایی در ساختار روابط کاری را مهمترین دلایل نارضایتی خود از جایگاه شغلی و اجتماعیشان میدانند.
یافتهها نشان میدهد میان محدود شدن آزادیهای مدنی و سیاسی و تشدید احساس محرومیت نسبی رابطهای مستقیم وجود دارد؛ بهگونهای که هرچه شهروند امکان کمتری برای بیان اعتراض، مشارکت در فرایندهای تصمیمگیری و اثرگذاری بر سرنوشت خود داشته باشد، احساس نادیده گرفته شدن و به حاشیه رانده شدن در او تقویت میشود.
حسینیزاده آرانی و عشایری تاکید میکنند ادراک روزافزون «ناکارآمدی»، «عدم اثربخشی» و «بیکفایتی» دولت در ذهن شهروندان، در بستر فشارهای همزمان اقتصادی و اجتماعی، احساس محرومیت نسبی را در جامعه تشدید میکند.
این در حالی است که نهاد حاکم در تامین نیازهای اساسی، رفع آسیبهای اقتصادی و فراهم کردن زمینههای کامیابی اجتماعی و سیاسی ناتوان است.
طبق یافتهها، مثلث فشارهای ساختاری اقتصادی، ارضا نشدن نیازهای اجتماعی و ادراک ناکارآمدی دولت بر فضای محرومیت نسبی در ایران سایه میاندازد و بخش زیادی از شکاف میان انتظارات و توانمندیهای ارزشی شهروندان را تبیین میکند.
