روزنامه واشینگتنپست پیشتر گزارش داده بود که رامون سلستینو ولاسکز، وزیر حملونقل ونزوئلا، به یکی از مقامهای جمهوری اسلامی گفته است که کاراکاس به پهپادهایی با برد هزار کیلومتر و تجهیزاتی همچون سامانه جنگ الکترونیک و «تجهیزات شناسایی غیرفعال» نیاز دارد. این اطلاعات از اسناد داخلی دولت آمریکا استخراج شده است.
در گزارشها اشاره نشده که ونزوئلا چه نوع پهپادی درخواست کرده است. کارشناسان احتمال میدهند کاراکاس بهدنبال پهپادهای شناسایی دوربرد یا پهپادهای انتحاری یکطرفه باشد.
فابیان هینتس، کارشناس پهپادهای ایرانی در اندیشکده موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک، گفت: «ایران مجموعهای غنی از سیستمها دارد که میتواند به ونزوئلا عرضه کند.»
بهسختی میتوان گفت زرادخانه پهپادهای ونزوئلا تا چه حد شامل تجهیزات ایرانی است، اما گفته میشود این کشور نسخهای اولیه از پهپاد شناسایی مهاجر-۲ را در اختیار دارد. احتمال دارد کاراکاس همچنین مدل پیشرفتهتر مهاجر-۶ را نیز تهیه کرده باشد که مشابه «بیرقدار تیبی۲» است.
هینتس افزود ونزوئلا ممکن است چند نوع پهپاد دیگر با قطعات ایرانی نیز در زرادخانه خود داشته باشد. به گفته او، برخی از مدلهای پهپاد شاهد ایران از جمله شاهد-۱۳۱، بردی بیش از ۶۰۰ مایل دارند و روسیه از آنها در جنگ اوکراین استفاده کرده است.
نیوزویک اشاره کرد که پایگاههای نظامی آمریکا در فاصله ۶۰۰ مایلی ساحل ونزوئلا قرار دارند؛ به عبارت دیگر، در تیررس پهپادها هستند.
در منطقه کارائیب، نیروهای آمریکا چند پایگاه در پورتوریکو دارند؛ از جمله پایگاه ارتش فورت بوکانان، مرکز آموزش مشترک کمپ سانتیاگو و پایگاه هوایی مونیز که به فرودگاه بینالمللی لوئیس مونوز مارین متصل است. در اواسط سپتامبر، جنگندههای «اف۳۵» در ایستگاه نیروی دریایی روزولت رودز، در شرق پورتوریکو، فرود آمدند.
بهگزارش رویترز، آمریکا در حال گسترش تاسیسات نظامی خود در منطقه است و توان فرود و برخاست در پایگاه روزولت رودز و دو فرودگاه دیگر در پورتوریکو و جزیره سنتکروی را ارتقا میدهد. هر دو این نقاط در حدود ۵۰۰ مایل از ونزوئلا فاصله دارند.
پایگاه دریایی گوانتانامو در جنوب کوبا و فرودگاههای آروبا و کوراسائو نیز در برد احتمالی پهپادهای ونزوئلا قرار دارند.
تحلیلگران میگویند ونزوئلا از حضور گسترده نیروهای نظامی آمریکا در جنوب کارائیب و حملات واشینگتن به قایقهای مظنون به قاچاق مواد مخدر در نزدیکی سواحلش نگران است. با این حال، ارتش ونزوئلا که بر تجهیزات روسی، چینی و ایرانی تکیه دارد، عمدتا بر دفاع از حاکمیت ملی متمرکز است و برای عملیات برونمرزی مناسب نیست.
پیشتر روزنامه آمریکایی میامی هرالد گزارش داده بود که افزایش تنش نظامی میان ونزوئلا و ایالات متحده، ابعاد همکاری کاراکاس و تهران را پررنگتر کرده و ونزوئلا با همکاری جمهوری اسلامی، زرادخانهای متنوع از پهپادها ساخته است.
به نوشته میامی هرالد، ونزوئلا نخستین کشور در آمریکای جنوبی است که از پهپادهای مسلح استفاده میکند؛ تحول مهمی که نتیجه نزدیک به دو دهه همکاری مستمر با تهران است.
بر اساس این گزارش، ونزوئلا طی سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۵ از کشوری بدون توان پهپادی به کشوری دارای زرادخانهای متنوع از پهپادها برای شناسایی، دیدهبانی و رزم تبدیل شده است.
این جهش حاصل برنامهای محرمانه بوده است که از زمان هوگو چاوز، رییسجمهوری سابق و از دنیا رفته این کشور آغاز شد و با قراردادی ۲۸ میلیون دلاری و ارسال کیتهای مونتاژ «مهاجر-۲» از ایران، کلید خورد.
ونزوئلا چه پهپادهایی دارد؟
ونزوئلا در دو دهه گذشته زرادخانهای متنوع از پهپادها ساخته است.
بر اساس گزارش میامی هرالد، «آرپیا-۱» بر پایه مهاجر-۲ ایرانی طراحی و در داخل مونتاژ شده است.
این پهپاد برای گشتزنی مرزی و پایش زیرساختها بهکار میرود.
«آنتونیو خوزه دِ سوکره-۱۰۰» با حمایت ایران مدرنسازی شده و قابلیت شناسایی آنی و حملات دقیق با مهمات هدایتشونده روسی دارد.
مدل پیشرفتهتر آن، «سوکره-۲۰۰»، رادارگریز و چندمنظوره است و هنوز در مرحله آزمایشی قرار دارد.
«مهاجر-۶» ایرانی از سال ۲۰۲۰ وارد خدمت شده و برای شناسایی و حمله با موشکهای قائم استفاده میشود.
«اورلان-۱۰» روسی نیز از همان سال در اختیار ونزوئلا قرار گرفته و برای شناسایی تاکتیکی و تصحیح آتش توپخانه به کار میرود.
به نوشته میامی هرالد، ونزوئلا همچنین پروژه آزمایشی «گاویلان» را برای شناسایی سبک و آموزش، اجرا کرده است.
آخرین نمونه، «زامورا وی-۱» است؛ پهپادی انتحاری بر پایه شاهد-۱۳۶ ایران که پس از یافتن هدف به آن برخورد میکند و منفجر میشود.