ابوالفضل اقبالی، استاد دانشگاه و مدافع قانون عفاف و حجاب، در مناظره‌ای گفت اجرای ناقص این قانون باعث شد «رفتارهای اتاق‌خوابی» در جامعه عادی شود. محمد مهاجری، فعال سیاسی که در گذشته حامی حجاب اجباری بود در پاسخ گفت این قانون پلیس را مقابل مردم قرار داد و حتی مذهبی‌ها را تحقیر کرد.
در این مناظره که به تازگی منتشر شده و دوشنبه پنجم آبان‌ماه مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته، اقبالی در پاسخ به این سوال که آیا اظهارات اخیر محمدرضا باهنر مبنی بر توقف قانون حجاب و تشکیل «اتاق وضعیت عفاف و حجاب»، نشانه شکست سیاست رسمی جمهوری اسلامی در موضوع حجاب است، گفت: «این برداشت غلط است. نه سخنان آقای باهنر و نه اظهارات مسئولان استانی نمایانگر سیاست رسمی نظام نیست. جمهوری اسلامی همچنان موضع واحدی درباره حجاب دارد و آن را جزو ارکان فرهنگ ایرانی-اسلامی می‌داند.»
این در حالی است که باهنر چند روز بعد از این اظهارات ضمن عقب‌نشینی از سخنان خود، حجاب را «ضرورتی اجتماعی» خواند و خواستار مجازات مخالفان حجاب اجباری شد.
اقبالی تاکید کرد که میان سه قوه درباره لزوم حفظ «پوشش اجتماعی» توافق وجود دارد اما در روش اجرا، اختلاف نظرهایی میان دولت و سایر نهادها دیده می‌شود.
او گفت: «حتی آقای [مسعود] پزشکیان هم به‌طور قاطع از مواجهه مدبرانه با وضعیت بدپوششی حمایت می‌کند.»
در مقابل، مهاجری قانون عفاف و حجاب را «توهین به مفهوم حجاب» توصیف کرد و گفت: «این قانون کاریکاتوری از دین بود. عده‌ای در پستو قانونی نوشتند که نه تنها نتیجه فرهنگی نداشت، بلکه به تحقیر زنان محجبه انجامید.»
اختلاف بر سر نقش حکومت در فرهنگ‌سازی
مهاجری با تاکید بر این‌که «کار فرهنگی درباره حجاب» وظیفه حکومت نیست، گفت: «روحانیت قبل از انقلاب تاثیرگذارتر بود چون مردمی بود. امروز روحانیون از منبرها به صندلی‌های سبز مجلس رفته‌اند. کار فرهنگی را به دولت سپردیم و نتیجه‌اش همین شکست ۴۰ ساله است.»
اقبالی در پاسخ گفت: «اگر شما کار فرهنگی را وظیفه مردم می‌دانید، چرا وقتی بودجه سازمان تبلیغات یا صداوسیما برای فرهنگ‌سازی تصویب می‌شود، رسانه‌های شما آن را هدر‌رفت می‌نامند؟ از یک طرف می‌گویید باید فرهنگ‌سازی کرد، از طرف دیگر نهادهای فرهنگی را تخریب می‌کنید.»
در بخشی از این مناظره، دو طرف بر سر نقش «شبکه نمایش خانگی» و رسانه‌ها نیز جدل کردند.
مهاجری بارها تکرار کرد که «هیچ قانون و چماقی نمی‌تواند باور دینی بسازد».
او گفت: «هر کاری که لج مردم را دربیاورد، شکست میخورد.»
ادامه برخوردها با شهروندان
با روی کار آمدن جمهوری اسلامی، برخورد با شهروندان بهدلیل پوشش آنان آغاز شد و در دورههایی شدت گرفت. گاهی نیز این برخوردها کمتر شد.
در سالهای گذشته بارها گزارشهایی از حمله «آمران به معروف» به شهروندان یا درگیری آنان با مردم بهدلیل دخالت در نحوه رفتار، سبک زندگی و پوشش در اماکن عمومی منتشر شده و این فشارها مخصوصا برای تحمیل حجاب اجباری به زنان همچنان ادامه دارد.
اقبالی درباره نحوه مواجهه با بیحجابی گفت: «اگر کسی در خیابان به تذکر مودبانه توجه نکند، باید قانون وارد شود. هدف اصلاح رفتار است، نه ایمان آوردن. مثل مالیات یا نظم ترافیک، الزام قانونی برای حفظ نظم اجتماعی است.»
او تاکید کرد: «کسی که در خیابان با بیحجابی آشکار عملا قانونشکنی می‌کند، باید جریمه شود. این به معنی سرکوب نیست بلکه حفظ نظم عمومی است.»
مهاجری در مقابل تاکید کرد: «نوجوانان امروز را با پیامک و پلیس نمیتوان مذهبی کرد. اگر قرار است جامعه باحجاب شود، باید از گفتوگو و اعتماد شروع کنیم نه از اجبار.»
۲۵ مهر، روحالله مومننسب، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران، از تشکیل «اتاق وضعیت عفاف و حجاب» و سازماندهی بیش از ۸۰ هزار نیروی موسوم به «آمر به معروف» بهعنوان مامور کنترل حجاب اجباری خبر داد.
در همین روزها، کاربران شبکه‌های اجتماعی از مشاهده مجدد ونهای گشت ارشاد در نقاطی از تهران خبر دادند. گزارشهایی مشابه نیز از شهرهای قم و اصفهان منتشر شد.
همزمان، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان، در نشستهای خبری خود تاکید کرد هیچ بودجهای برای چنین طرحهایی اختصاص نیافته و «تجربه گشت ارشاد شکست خورده است».
در هفتههای گذشته، گزارشهای متعددی از پلمب واحدهای صنفی از جمله کافهها و رستورانها در شهرهای مختلف به دلایلی مانند رعایت نکردن حجاب اجباری منتشر شده است.
با وجود تشدید فشارهای حکومتی، مقاومت زنان در برابر اجبار حجاب همچنان ادامه دارد.
