رییس پیشین موسسه ملی مهاجرت مکزیک در مراسمی عمومی از خانواده‌ها و بازماندگان آتش‌سوزی در یک مرکز بازداشت مهاجران در مرز شمالی این کشور که به مرگ ۴۰ نفر انجامید، عذرخواهی کرد. این اقدام بخشی از حکمی قضایی است که به او امکان می‌دهد از زندان رفتن بگریزد.
فرانسیسکو گاردونو، رییس وقت موسسه ملی مهاجرت مکزیک، در موزه مکزیکوسیتی و در برابر بازماندگان و بستگان قربانیان گفت: «عمیق‌ترین عذرخواهی خود را بابت رنج و آسیبی که به شما و خانواده‌هایتان وارد شد، ابراز می‌کنم. زندگی شما برای همیشه تغییر کرده است.»
این عذرخواهی عمومی بخشی از توافقی جنجالی در دادگاه است که در آن قاضی در ژانویه سال جاری میلادی تصمیم گرفت اتهامات علیه گاردونو را به شرط رعایت چند تعهد از جمله شرکت در دوره‌های حقوق بشر و عذرخواهی علنی، تعلیق کند.
گروه‌های مدافع حقوق مهاجران با این تصمیم مخالفت کرده و آن را ناکافی دانسته‌اند.
یکی از بدترین فجایع مهاجران در مکزیک
آتش‌سوزی در ماه مارس ۲۰۲۳ در مرکز بازداشت سیوداد خوآرز، توجه جهانی را جلب کرد و بار دیگر اتهام‌های دیرینه درباره «فساد و شرایط غیرانسانی در مراکز مهاجرتی مکزیک» را پررنگ ساخت.
مقام‌های مکزیکی گفته‌اند این حادثه زمانی آغاز شد که دو مهاجر برای اعتراض به شرایط بازداشت، تشکی را آتش زدند.
تصاویر دوربین‌های مداربسته نشان دادند که نگهبانان هنگام پر شدن فضا از دود، محل را ترک کردند و هیچ اقدامی برای باز کردن سلول‌ها انجام ندادند.
آندرس مانوئل لوپز اوبرادور، رییس‌جمهوری وقت، گفته بود فردی که کلید سلول‌ها را در اختیار داشت در آن لحظه در محل حضور نداشت.
دادستان‌ها مقام‌های ارشد مهاجرت را به «بی‌توجهی به مسئولیت حفاظت و مراقبت از افراد و تاسیسات» متهم کردند و گفتند که این پرونده نشان‌دهنده «الگوی بی‌مسئولیتی» در سیستم است.
غرامت، ادامه پرونده و صدای بازماندگان
دولت مکزیک برای خانواده هر یک از ۴۰ قربانی و نیز افراد مجروح، مبلغی حدود ۳.۵ میلیون پزو (معادل ۱۹۰ هزار دلار) پرداخت کرده است.
با این حال، دادستانی همچنان پرونده دو مهاجر ونزوئلایی متهم به برافروختن آتش و نیز ۱۰ مقام پیشین موسسه ملی مهاجرت و نیروهای امنیتی خصوصی را دنبال می‌کند.
چهار نهاد حقوق بشری در بیانیهای تاکید کردند عذرخواهی گاردونو «گامی نمادین» برای جبران خسارت است اما «بهمعنای تبرئه یا پشیمانی واقعی نیست»؛ نه خواستههای قربانیان برای عدالت را برطرف می‌کند و نه تضمین می‌دهد چنین فجایعی دوباره رخ ندهد.
استفان آراگون، مهاجر ونزوئلایی که از این آتش‌سوزی جان به در برده، گفته است هنوز از مشکلات شدید ریوی و تنفسی رنج میبرد: «یک عذرخواهی عمومی سلامتی من را برنمیگرداند. ما به کمک نیاز داریم.»
