خییم کاتص، وزیر گردشگری اسرائیل، در جریان سفر به دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، یک توافق همکاری اقتصادی با تاکید بر زمینه گردشگری با همتای تاجیک خود امضا کرد. این اولین رخداد در این سطح است که یک مقام اسرائیلی در سفر به کشور مسلمان‌نشین آسیای مرکزی انجام داده است.
کاتص نخستین وزیر اسرائیلی است که به دوشنبه سفر کرده است. این سفر به‌منظور شرکت در نشست سازمان جهانی گردشگری انجام شد.
وزیر گردشگری اسرائیل اعلام کرد در حاشیه نشست، با مقامات شماری دیگر از کشورهای اسلامی، از جمله کشورهایی که با اسرائیل رابطه رسمی ندارند نیز دیدار کرده است.
این سفر جمعه ۲۸ شهریور، با امضای یک یادداشت تفاهم با همتای تاجیک او، جومه‌خانزاده جمشید جوره‌خان، به پایان رسید. توافقی که گامی مهم برای تقویت روابط دوجانبه و گسترش همکاری در حوزه گردشگری به شمار می‌رود.
همچنین در کنار توافق گردشگری، توافقاتی در زمینه توسعه همکاری‌های موجود دو کشور در حوزه‌هایی چون کشاورزی و توسعه روستایی مطرح شده است.
وب‌سایت اسرائیلی آی‌تی‌ان نوشت در این سفر، کاتص بر اهمیت گردشگری به‌عنوان «پل میان ملت‌ها» تاکید کرد و گفت این حوزه فرصت‌های منحصربه‌فردی برای همکاری بین‌المللی ایجاد می‌کند.
وزیر تاجیکستان نیز از سفر کاتص استقبال و ابراز امیدواری کرد که یادداشت تفاهم جدید فرصتی برای تبادل دانش و تقویت سرمایه‌گذاری گردشگری در تاجیکستان فراهم کند.
این سفر همچنین شامل دیدارهایی با مقام‌های ازبکستان نیز بوده است.
تاجیکستان در شمال شرقی ایران قرار دارد. اگرچه دو کشور مرز مشترک ندارند، با این حال ملتهای ایران و تاجیکستان از نظر زبان، فرهنگ و تاریخ، اشتراکات پرشماری دارند.
روابط جمهوری اسلامی و تاجیکستان پیشتر چندان گرم نبود. مقامات تاجیکستان، تهران را متهم کردند که از گروههای اسلامگرا در این کشور حمایت کرده است.
از سوی دیگر بابک زنجانی، متهم اقتصادی، بخشی از اموال خود را در تاجیکستان نگهداری میکرد و جمهوری اسلامی دوشنبه را متهم به بلوکه کردن اموال او کرده بود.
از حدود ۱۰ سال پیش، تهران تلاشهایی برای افزایش سطح روابط با دوشنبه انجام داده است.
برای نمونه، سال ۱۴۰۱ و در جریان سفر تاجیکستان محمد باقری، رئیس سابق ستاد مشترک نیروهای مسلح که در حملات اسرائیل کشته شد، او یک کارخانه تولید پهپاد «ابابیل-۲» را در تاجیکستان افتتاح کرد.
از بهمن سال ۱۴۰۳، پس از سفر ی که امامعلی رحمان، رئیسجمهور تاجیکستان در مرداد ۱۴۰۳ به تهران داشت، دو کشور تفاهم لغو روادید را به اجرا گذاشتند تا شهروندانشان بدون نیاز به ویزا بتوانند به کشورهای هم سفر کنند.
در سالهای اخیر، تاجیکستان در حال تبدیل شدن به مقصد جدید گردشگران ایرانی است.
این کشور از جمله کشورهایی بود که حملات اسرائیل و ایالات متحده به جمهوری اسلامی را محکوم کرد و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در پیامی، از مواضع دوشنبه قدردانی کرد.
اسرائیل که در شمال غرب ایران با جمهوری آذربایجان روابط گرمی دارد، اکنون با گسترش همکاری‌های خود با تاجیکستان، در شمال شرق ایران نیز نفوذ بیشتری پیدا می‌کند.
