آیا اسرائیل برای حمله هوایی به ایران از آسمان جمهوری آذربایجان استفاده کرد؟

شماری از رسانه‌های حکومتی در ایران در روزهای گذشته به این موضوع پرداختند که بیشترین حملات اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه، از جمهوری آذربایجان انجام شده است. یک مدرس دانشگاه گفت رییس‌جمهوری آذربایجان در تماس تلفنی با مسعود پزشکیان، این اتهام را «جفنگیات» خوانده است.

رسانه‌ها در ایران گزارش دادند که رییس دولت جمهوری اسلامی، پنجم تیر در گفت‌وگوی تلفنی با الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان، خواستار «بررسی و راستی‌آزمایی برخی اخبار درباره تعرض پهپادها و ریزپرنده‌های اسرائیل از طریق فضای سرزمینی آذربایجان» شده است.

چهارشنبه ۱۱ تیر مصاحبه‌ای ویدیویی از احسان موحدیان، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه علامه، در رسانه‌های داخلی منتشر شد که او در آن می‌گوید در این تماس تلفنی، «علی‌اف در کمال وقاحت سخنان پزشکیان را جفنگیات نامید».

موحدیان در بخش دیگری از این مصاحبه گفت این‌که ریزپرنده‌ها و پهپادهای اسرائیل از جمهوری آذربایجان به ایران آمده‌اند «یک موضوع ثابت شده برای همه» است.

این مدرس دانشگاه در راستای اثبات حرفش افزود: «پهپادهای اسرائیل که در ایران سقوط کرده، دقیقا عین پهپادهای آذربایجان در جنگ قره‌باغ است؛ یعنی تولید مشترک این دو کشور در باکو است. از طرفی، پهپادهای اسرائیل نهایتا هزار کیلومتر بُرد دارند و بنابراین این پهپادها از جمهوری آذربایجان به سمت ایران آمده‌اند.»

روزنامه کیهان، زیر نظر نماینده علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، پیش‌تر در مطلبی نوشت اکثر قریب به اتفاق حملات به تهران و کرج از سمت دریای خزر و با استفاده از حریم هوایی جمهوری آذربایجان بوده است.

کیهان تاکید کرد: «این نشان می‌دهد باید فکری برای این کشور همسایه شمالی کرد تا در آینده با وضعیت مشابه روبه‌رو نشویم.»

موحدیان در مصاحبه خود تاکید کرد که جمهوری آذربایجان قبل از حمله اسرائیل «مرخصی سربازانش را در مرز ایران لغو و نیروهایش را در مرز جمع کرد».

او همچنین به «نفوذ بسیار زیاد اسرائیل در مراکز اقتصادی و سیاسی جمهوری آذربایجان» و پیوندهای «خاندان الهام علی‌اف در باکو با اسرائیل» اشاره کرد.

جیحون بایراموف، وزیر خارجه جمهوری آذربایجان، یک روز پس از حمله اسرائیل، در تماس تلفنی با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، تاکید کرده بود باکو «به هیچ عنوان اجازه نخواهد داد از حریم هوایی یا خاک این کشور برای حمله به ایران یا سایر کشورها استفاده شود».

روزنامه فرهیختگان در مطلبی نوشت با وجود این تماس زودهنگام، «تهران این‌بار می‌تواند با صراحت بیشتری خواستار راستی‌آزمایی عملی شود».

این روزنامه نوشت لاشه پهپادهای منهدم شده در مرزهای شمال غرب کشور، کشف سه مخزن سوخت خارجی در سواحل مازندران و ردیابی مسیرهای پروازی پهپادهای تهاجمی، همگی «قرائن و شواهدی از نقش احتمالی جمهوری آذربایجان در تسهیل این حملات» به دست می‌دهند.

مهدی سبحانی، سفیر جمهوری اسلامی در ارمنستان، هفتم تیر گفته بود تهران منتظر نتایج تحقیقات طرف آذربایجانی است و انتظار دارد باکو پاسخ رسمی و شفاف ارائه دهد.

او گفته بود جمهوری اسلامی پس از مشخص شدن ابعاد موضوع، «درباره نحوه واکنش تصمیم‌گیری خواهد کرد».