دانشمندان برای نخستین بار موفق به تولید موش‌هایی شدند که از سلول‌های نگهداری شده در ایستگاه فضایی بین‌المللی به دنیا آمده‌اند. این دستاورد امیدهای تازه‌ای برای برنامه‌های اکتشاف فضا و سفرهای طولانی مدت بشر به سیاره‌های دیگر ایجاد کرده است.
بسیاری از کارشناسان انتظار دارند در سال‌های آینده انسان‌ها زمان بیشتری را خارج از زمین سپری کنند؛ چه در قالب گردشگری فضایی و چه برای اکتشاف سیاره‌های دیگری همچون مریخ. اما این ماموریت‌ها ممکن است به دلیل اثرات مخرب پرواز فضایی بر بدن انسان محدود شوند یا حتی لغو گردند.
قابلیت تولید مثل در فضا
یکی از نگرانی‌های اساسی که مدت‌هاست ذهن طراحان ماموریت‌های فضایی را مشغول کرده، خطر تاثیرگذاری منفی سفرهای فضایی بر قابلیت تولید مثل انسان است.
بررسی چگونگی تاثیر پرواز فضایی بر سلول‌های جنسی که به تخمک و اسپرم تبدیل می‌شوند، اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا آسیب به این سلول‌هامی‌تواند مشکلات غیرقابل جبرانی برای نسل‌های آینده ایجاد کند.
پژوهش‌های پیشین حاکی از آن است که شرایط فضا می‌تواند به این سلول‌ها آسیب برساند، دانشمندان هنوز از چگونگی رخداد این فرآیند اطلاعات کافی ندارند.
دستاورد جدید محققان ژاپنی
به گزارش ایندیپندنت، اکنون مطالعه‌ای جدید با ایجاد نوعی حیوان به نام «موش‌های فضایی» سعی در حل این مشکل دارد.
محققان دانشگاه کیوتو سلول‌های بنیادی موش را پس از انجماد برای حفظ و نگهداری، به ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستادند. این سلول‌ها به مدت شش ماه در ایستگاه فضایی نگهداری شدند.
تیم تحقیقاتی پس از بازگرداندن سلول‌ها به زمین و بررسی آنها، هیچ گونه ناهنجاری مشاهده نکرد. برای بررسی عملکرد این سلول‌ها، محققان آنها را به موش‌های ماده تزریق کردند و پس از جفت‌گیری، موش‌های سالم متولد شدند.
بررسی‌های انجام شده روی موش‌های متولد شده نشان داد آنها کاملا سالم هستند و ژن‌هایشان به‌طور طبیعی عمل می‌کند.
بر پایه یافته‌های این پژوهش که در مجله «استم سل ریپورتز» منتشر شد، سلول‌های جنسی منجمد شده پس از شش ماه نگهداری در فضا همچنان قابلیت بارور سازی خود را حفظ می‌کنند.
میتوکاناتسو-شینوهارا، نویسنده اصلی این پژوهش، درباره این دستاورد گفت: «بررسی مدت زمان نگهداری سلول‌های جنسی در ایستگاه فضایی بین‌المللی برای درک بهتر محدودیت‌هایذخیره‌سازی (سلول‌های جنسی) انسان در پروازهای فضایی آینده اهمیت دارد.»
راه حل برای سفرهای فضایی آینده
بر اساس این یافته‌ها، دانشمندان معتقدند در ماموریت‌های فضایی آینده می‌توان از همین روش برای حفظ سلول‌های تولید مثل استفاده کرد.
با این حال، محققان تاکید می‌کنند که تحقیقات بیشتری لازم است و باید موش‌های متولد شده را تا پایان عمر زیر نظر داشت تا مطمئن شوند هیچ تغییری در آنها یا نوزادانشان رخ نمی‌دهد.
دستاورد دانشمندان ژاپنی گامی مهم در جهت تسهیل اکتشاف فضای دور دست محسوب می‌شود و امید به برطرف شدن یکی از موانع اساسی سفرهای طولانی‌مدت فضایی را افزایش می‌دهد.
