بحران جهانی پلاستیک با هزینه سالانه ۱.۵ تریلیون دلار برای سلامت انسان

نشریه پزشکی لنست هشدار داد تولید پلاستیک از سال ۱۹۵۰ تاکنون بیش از ۲۰۰ برابر افزایش یافته و در هر مرحله، از استخراج تا دفع، سلامت انسان را تهدید میکند.
نشریه پزشکی لنست هشدار داد تولید پلاستیک از سال ۱۹۵۰ تاکنون بیش از ۲۰۰ برابر افزایش یافته و در هر مرحله، از استخراج تا دفع، سلامت انسان را تهدید میکند.
روزنامه گاردین دوشنبه ۱۳ مرداد با استناد به یافتههای مطالعه جدید نشریه لنست نوشت جهان با «بحران پلاستیک» روبهروست؛ بحرانی فزاینده، کمتر شناختهشده و جدی که سلامت انسان و محیط زیست را بهطور همزمان تهدید میکند.
پیامدهای بهداشتی این بحران هر ساله دستکم ۱.۵ تریلیون دلار خسارت به همراه دارد.
عامل اصلی این وضعیت، رشد شتابان تولید جهانی پلاستیک است که از سال ۱۹۵۰ تاکنون بیش از ۲۰۰ برابر شده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۶۰ به بیش از یک میلیارد تُن در سال برسد.
اکنون هشت میلیارد تن پلاستیک سراسر کره زمین را آلوده کرده است.
این گزارش پیش از ششمین و احتمالا آخرین دور مذاکرات میان کشورها برای توافق بر سر «پیمان جهانی پلاستیک» منتشر شد.
این مذاکرات با اختلاف نظر جدی میان دو گروه از کشورها همراه است: گروهی که خواستار اعمال محدودیت بر تولید پلاستیک هستند و در مقابل، کشورهای نفتمحوری مانند عربستان سعودی که با چنین محدودیتهایی مخالفت میکنند.
کشورهای نفتی و صنایع تولید پلاستیک استدلال میکنند که تمرکز اقدامات جهانی باید بر بهبود بازیافت پلاستیک باشد، نه بر کاهش میزان تولید آن.
با این حال، برخلاف موادی مانند کاغذ، شیشه، فولاد و آلومینیوم، پلاستیکهای پیچیده بهدلیل ساختار شیمیایی خاص خود بهسادگی قابل بازیافت نیستند.
در حال حاضر، کمتر از ۱۰ درصد از پلاستیکهای تولیدشده در جهان بازیافت میشوند.
پلاستیک و تهدید مداوم برای سلامت و محیط زیست
بر اساس یافتههای مطالعه لنست، پلاستیک در تمام مراحل چرخه عمر خود - از تولید و مصرف گرفته تا دفع - تهدیدی جدی برای سلامت انسان و محیط زیست به شمار میرود.
فیلیپ لندریگان، متخصص اطفال و اپیدمیولوژی در کالج بوستون و نویسنده اصلی گزارش، گفت: «ما اطلاعات زیادی درباره دامنه و شدت تاثیرات زیست محیطی و سلامتی آلودگی پلاستیک داریم.»
او تاکید کرد این تاثیرات عمدتا جمعیتهای آسیبپذیر، بهویژه نوزادان و کودکان، را تحت فشار قرار میدهد.
بیش از ۹۸ درصد پلاستیکهای مورد استفاده در جهان از منابع فسیلی نظیر نفت، گاز و زغالسنگ تولید میشوند.
فرایند پرانرژی ساخت این مواد سالانه حدود دو میلیارد تُن دیاکسید کربن وارد جو میکند؛ رقمی که از مجموع انتشار گازهای گلخانهای روسیه، چهارمین آلاینده بزرگ جهان، نیز فراتر میرود.
در ساخت پلاستیکها از بیش از ۱۶ هزار نوع ماده شیمیایی استفاده میشود؛ موادی که بسیاری از آنها با مشکلات سلامت انسان در تمام مراحل زندگی مرتبط هستند.
با این حال، اطلاعات شفاف و کافی درباره میزان و نوع این مواد در محصولات پلاستیکی در دسترس نیست.
گزارش لنست حاکی از آن است که جنینها، نوزادان و کودکان بیش از دیگر گروههای سنی در برابر خطرات ناشی از مواد شیمیایی موجود در پلاستیک آسیبپذیر هستند.
مواجهه با این ترکیبات میتواند خطراتی چون سقط جنین، تولد زودرس، ناهنجاریهای مادرزادی، اختلال در رشد ریه، ابتلا به سرطانهای دوران کودکی و مشکلات باروری در بزرگسالی را افزایش دهد.
اگرچه پلاستیک در ظاهر مادهای ارزان بهنظر میرسد، اما با توجه به پیامدهای بهداشتی آن، هزینهای سنگین به جامعه تحمیل میکند. تنها سه نوع از مواد شیمیایی موجود در پلاستیکها سالانه معادل ۱.۵ تریلیون دلار خسارت به سلامت جامعه در ۳۸ کشور برجا میگذارند.