روزنامه وال‌استریت ژورنال گزارش داد جمهوری اسلامی در جریان جنگ ۱۲ روزه، با «آزمون و خطا» شیوه عملکرد سامانه دفاع هوایی اسرائیل را یاد گرفت و الگوی شلیک موشک‌های خود را تغییر داد و به‌طور نمونه، به جای شلیک انبوه، از تعداد موشک‌های کمتر اما پیشرفته‌تر استفاده کرد.
وال‌استریت ژورنال چهارشنبه ۲۵ تیر نوشت جنگ اخیر اسرائیل با ایران هشداری برای کشورهایی بود که سامانه‌های پیشرفته پدافند موشکی دارند یا در تلاش برای دستیابی به آن هستند، چرا که در طول ۱۲ روز، تهران با موفقیت فزاینده‌ای توانست از سیستم دفاعی اسرائیل عبور کند و نشان داد حتی پیشرفته‌ترین سامانه‌های جهان نیز قابل نفوذ هستند.
اگرچه بیشتر موشک‌ها و پهپادهای جمهوری اسلامی منهدم شدند اما تهران با تغییر تاکتیک‌های خود و از طریق آزمون و خطا، توانست نقاط ضعف سامانه‌های دفاعی اسرائیل را شناسایی کند.
به گفته کارشناسان پدافند موشکی که داده‌های منابع باز و تصاویر باقی‌مانده از بقایای موشک‌ها را بررسی کرده‌اند، تهران شروع به پرتاب موشک‌های پیشرفته‌تر و دوربردتر از مناطق وسیع‌تری در عمق خاک ایران کرد.
تحلیل‌گران همچنین دریافتند جمهوری اسلامی زمان‌بندی، نحوه و الگوی حملات خود را تغییر و دامنه جغرافیایی اهداف را گسترش داد.
بر اساس تحلیل روزنامه وال‌استریت ژورنال از داده‌های اندیشکده‌های مستقر در اسرائیل و واشینگتن، با ادامه جنگ، ایران موشک‌های کمتری شلیک کرد اما نرخ موفقیت آن افزایش یافت.
تفاوت نیمه اول و دوم جنگ
بر اساس داده‌های موسسه امنیت ملی آمریکا - جینسا (JINSA) مستقر در واشینگتن، در نیمه نخست جنگ، تنها هشت درصد از موشک‌های ایران از سد دفاعی اسرائیل گذشتند اما این میزان در نیمه دوم درگیری به ۱۶ درصد افزایش یافت.
مورا دیچ، رییس مرکز تحلیل داده در موسسه مطالعات امنیت ملی دانشگاه تل‌آویو، گفت این نرخ موفقیت شامل موشک‌هایی نمی‌شود که به‌درستی پرتاب نشدند یا پیش از ورود به حریم هوایی اسرائیل رهگیری شدند.
او همچنین تاکید کرد این آمار بین موشک‌هایی که عمدا اجازه داده شد به مناطق خالی از سکنه اسرائیل برخورد کنند و آن‌هایی که از کنترل اسرائیل خارج شدند، تمایزی قائل نمی‌شود.
بر اساس داده‌های جینسا، موفق‌ترین موج حمله ایران، یکم تیر و اندکی پیش از پایان جنگ ثبت شد. در این روز، ۱۰ مورد از ۲۷ موشک پرتاب‌شده به اسرائیل اصابت کرد.
آری سیکورل، معاون مدیر سیاست خارجی در جینسا گفت داده‌ها نشان می‌دهند که تهران به‌خوبی توانسته شیوه، زمان و نوع پرتاب‌های خود را برای موفقیت بیشتر، با شرایط تطبیق دهد.
ارتش اسرائیل از اظهار نظر درباره آمار جینسا خودداری و اعلام کرد جزییات مربوط به نرخ رهگیری‌ها را به‌طور عمومی منتشر نمی‌کند.
عملکرد سامانه گنبد آهنین اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه
دفاع هوایی اسرائیل از جمله سامانه مشهور «گنبد آهنین» که موشک‌های کوتاه‌برد از غزه و لبنان را رهگیری می‌کند، از پیشرفته‌ترین سامانه‌های جهان به شمار می‌رود و با همکاری آمریکا توسعه یافته است.
رافائل کوهن، پژوهش‌گر ارشد اندیشکده رَند (وابسته به وزارت دفاع آمریکا) گفت: «هر سامانه موشکی، حتی نمونه پیشرفته‌ای مثل اسرائیل، بالاخره دچار نشت می‌شود. کلید موفقیت در دفاع هوایی این نیست که هر لایه به‌تنهایی بی‌نقص باشد، بلکه اثر تجمیعی آن‌ها اهمیت دارد.»
تحلیل اظهارات عمومی ارتش اسرائیل نیز نشان می‌دهد نرخ رهگیری در طول جنگ ۱۲ روزه کاهش یافت.
ارتش اسرائیل در طول جنگ گفته بود ۹۰ تا ۹۵ درصد موشک‌های شلیک شده از ایران را رهگیری کرده اما پس از برقراری آتش‌بس در چهارم تیر، این نرخ را در مجموع ۸۶ درصد اعلام کرد.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، بهمن سال گذشته با امضای یک فرمان اجرایی، دستور آغاز پروژه‌ای به نام «گنبد آهنین آمریکا» را داد؛ یک سامانه دفاع موشکی به ارزش ۱۷۵ میلیارد دلار که ابتدا به تقلید از سامانه اسرائیلی نام‌گذاری شده بود و اکنون با عنوان «گنبد طلایی» شناخته می‌شود.
کارشناسان می‌گویند به‌دلیل وسعت جغرافیایی آمریکا، حفاظت از آسمان این کشور به‌مراتب دشوارتر از اسرائیل خواهد بود.
اوکراین نمونه بهتری درباره دفاع از یک سرزمین وسیع در طول جنگی چندساله ارائه می‌دهد اما سامانه‌های دفاع هوایی آن ترکیبی از فناوری‌های آمریکایی، اروپایی و بومی است.
کوهن گفت سامانه پیشرفته و یکپارچه اسرائیل بیشتر شبیه چیزی است که آمریکا می‌کوشد آن را توسعه دهد.
تغییر الگوی حمله و نوع موشک‌های جمهوری اسلامی در نیمه دوم جنگ
موفقیت اسرائیل در هدف قرار دادن سکوهای پرتاب موشک ایران، مانع از آن شد که تهران از موشک‌های قدیمی‌تر، کم‌دقت‌تر و کوتاه‌بردتر خود استفاده کند.
این موضوع در عین حال باعث شد جمهوری اسلامی زودتر از آن‌چه انتظار می‌رفت، سراغ استفاده از موشک‌های پیشرفته‌تر و دوربردتر خود برود.
به گفته کارشناسان موشکی که تصاویر باقی‌مانده از بقایای موشک‌ها را تحلیل کرده‌اند، قطعاتی از موشک هایپرسونیک «فتح-۱» در دست‌کم دو شهر اسرائیل سقوط کرده است.
موشک فتح-۱ با سرعتی بیش از ۱۰ برابر صوت، از خارج جو زمین و با زاویه‌ای تند به سمت هدف فرود می‌آید.
این موشک دارای کلاهکی است که در حین پرواز از بدنه جدا شده و می‌تواند از رهگیرها فرار کند.
تنها سامانه‌های بسیار پیشرفته اسرائیل مانند «پیکان-۳» و «فلاخن داوود» توانایی تغییر مسیر در حین پرواز برای دنبال کردن چنین موشکی را دارند.
تهران همچنین الگوی حملات خود را تغییر داد و از شلیک موج‌های سنگین شبانه به پرتاب دسته‌های کوچک‌تر در ساعات روز و از مناطق متنوع‌تر روی آورد.
با تغییر الگوهای شلیک مانند هدف‌گیری شهرهای دور از هم و متنوع کردن فواصل زمانی میان حملات، توان پدافندی اسرائیل بیشتر به چالش کشیده شد.
کارشناسان موشکی می‌گویند ادامه جنگ، کاهش شمار موشک‌های رهگیر و هزینه بالای آن‌ها ممکن است اسرائیل را وادار کرده باشد منابع خود را حفظ کند و فقط موشک‌هایی را هدف قرار دهد که بیشترین تهدید را ایجاد می‌کنند.
مقام‌های اسرائیلی و جمهوری اسلامی، هر دو، به‌طور مستقل خواستار بازبینی توانمندی‌های هوایی خود شده‌اند.
