مطالب بیشتر
خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلماتهای آگاه نوشت در حالی که دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو درباره موفقیت در حملات به ایران صحبت میکنند اما درباره چگونگی اعمال فشار بر جمهوری اسلامی اختلافنظر دارند.
به گفته منابع دیپلماتیک، ترامپ بهدنبال استفاده از دیپلماسی برای حصول توافقی محدود است که مانع از دستیابی ایران به سلاح هستهای شود. در مقابل، نتانیاهو معتقد است باید از فشار نظامی بیشتر استفاده کرد تا در صورت لزوم، جمهوری اسلامی را حتی تا مرز فروپاشی حکومت وادار به عقبنشینی کامل از برنامه غنیسازی کند.
منابع آگاه به رویترز گفتند که نتانیاهو از تصمیم واشینگتن برای ازسرگیری مذاکرات هستهای با ایران ناراضی است و هرگونه روزنه سیاسی یا اقتصادی برای ایران را خطری راهبردی تلقی میکند.
نتانیاهو به گفته منابع نزدیک به او، این لحظه را یک فرصت استراتژیک میبیند و معتقد است باید قبل از آنکه ایران دوباره قدرت بگیرد، ضربات سختتری وارد شود.
نیکولا لِرنر، رییس اداره کل امنیت خارجی فرانسه، در گفتوگو با شبکه تلویزیونی السیآی گفت: «همه مراحل برنامه هستهای ایران از جمله مواد، فرایند تبدیل، ساخت هسته، و سامانههای پرتاب، بهشدت آسیب دیده و دچار تاخیر شدهاند، اما هنوز هیچ قطعیتی درباره محل نگهداری اورانیوم غنیشده ایران وجود ندارد.»
او تاکید کرد که پاریس اطلاعاتی درباره موقعیت احتمالی این ذخایر دارد، اما تا زمانیکه بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه بازگشت به ایران را نیابند، نمیتوان با اطمینان درباره سرنوشت این مواد سخن گفت.
لِرنر همچنین هشدار داد که احتمال ادامه فعالیتهای پنهانی غنیسازی در ظرفیتهای کوچکتر همچنان وجود دارد و بر همین اساس، «فرانسه همچنان بر یافتن راهحل دیپلماتیک برای بحران هستهای ایران تاکید دارد.»
روایت متناقض اسرائیل و آمریکا؛ از «نابودی کامل» تا «ابهام در تخریب»
همزمان، روزنامه اورشلیم پست نیز بهنقل از مقامهای اسرائیلی بر وجود ابهام درباره میزان دقیق تخریب ذخایر اورانیوم ایران تاکید کرد.
بر اساس این گزارش، تاسیسات نگهداری حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده در حملات هدف قرار گرفته، اما هنوز مشخص نیست چه میزان از این مواد نابود شده و آیا ایران امکان بازیابی آن را دارد یا نه.
به نوشته این روزنامه، مقامهای اسرائیلی تقریبا مطمئن هستند جمهوری اسلامی نتوانسته پیش یا پس از حملات، این مواد را از سایتهای هستهای خارج کند؛ اما تصریح کردند که «هیچ تضمین قطعی در اینباره وجود ندارد.»
در همین زمینه، دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، در نشست خبری در حاشیه اجلاس ناتو در لاهه، مدعی شد که «تمام اورانیوم غنیشده ایران» در تاسیسات بمبارانشده نگهداری میشده و انتقال آن بسیار دشوار بوده است.
او با استناد به بیانیه کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل، گفت: «سطح تخریبی که آمریکا در این عملیات ایجاد کرد، با بمباران هیروشیما قابل مقایسه است و همانگونه که جنگ جهانی دوم پایان یافت، این حمله نیز جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل را به پایان رساند.»
اختلاف در ارزیابیها؛ از «نابودی کامل» تا «چند ماه تأخیر»
در حالیکه ترامپ و برخی مقامهای اسرائیلی از نابودی کامل برنامه هستهای ایران سخن میگویند، گزارشهای اطلاعاتی داخلی آمریکا، از جمله از سوی یک نهاد اطلاعاتی که نام آن فاش نشده، نشان میدهند که تاثیر واقعی حملات تنها «چند ماه تاخیر» در برنامه هستهای ایران بوده است.
روزنامه والاستریت ژورنال نیز گزارش داده که این ارزیابی محافظهکارانه خشم ترامپ و اطرافیانش را برانگیخته و آنها رسانهها را متهم به کوچکنمایی موفقیت عملیات کردهاند.
پنتاگون نیز در بیانیهای محتاطانه، تاسیسات فردو، نطنز و اصفهان را «بهشدت آسیبدیده» توصیف کرده اما از بهکار بردن واژه «نابودی» پرهیز کرده است.
امید به مذاکره و سایه ابهام بر آینده
در ادامه تنشها، ترامپ در گفتوگو با بنیامین نتانیاهو در کاخ سفید اعلام کرد که جمهوری اسلامی خواهان ازسرگیری مذاکرات هستهای شده است.
او گفت: «وقتی دیدم که همه چیز نابود شده، پرسیدم اصلا چه نیازی به مذاکره هست؟ اما آنها خواستار دیدار شدند و من موافقت کردم. اگر بتوانیم به توافقی برسیم، عالی است.»
با وجود این، رییسجمهوری آمریکا احتمال رسیدن به توافق بدون سند مکتوب را نیز مطرح کرده و گفت: «عملیات اخیر آنقدر گویا بود که شاید نیازی به هیچ نوشتهای نباشد.»
به گفته مقامهای نزدیک به دولت آمریکا، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ و میانجی در مذاکرات غیرمستقیم میان اسرائیل و حماس، مسئول هدایت گفتوگوهای هستهای با جمهوری اسلامی نیز شده و احتمال آغاز مذاکرات جدید در هفته پیشرو وجود دارد.
