شکست سامانه‌های دفاع هوایی روسیه در ایران قدرت نظامی مسکو را زیر سوال برد
فروپاشی سریع سامانه‌های دفاع هوایی روسیه در ایران، مشکلی جدی برای ولادیمیر پوتین محسوب می‌شود و ضعف دفاع هوایی در ایران، موجب نگرانی کاخ کرملین شده است.
از زمان آغاز حملات اسرائیل به مواضع جمهوری اسلامی در ایران در جمعه ۲۳ خرداد، ارتش اسرائیل روزانه عملیات گسترده‌ای را علیه اهدافی استراتژیک به اجرا گذاشته است.
به گزارش نشریه تلگراف، این حملات تنها برای رهبری جمهوری اسلامی نگران‌کننده نیست و مسکو نیز از فروپاشی سریع امکانات دفاع هوایی متحد استراتژیک خود نگران است؛ تجهیزاتی که بخش قابل توجه آن از سوی روسیه تامین شده بود.
حملات اولیه اسرائیل ترکیبی از اقدامات زمینی، حملات موشکی دوربرد و استفاده از ۲۰۰ جنگنده از نوع اف-۳۵، اف-۱۶ و اف-۱۵ آمریکایی بود که با موفقیت پرتابگرهای موشک‌های زمین به هوا، پایگاه‌های نظامی، کارخانه‌های مهمات‌سازی و تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی را هدف قرار داد.
عملیات هوایی که با طی مسافت رفت و برگشت، حدود سه هزار و ۲۰۰ کیلومتر است و سوخت‌رسانی هوایی بر فراز سوریه انجام می‌شود.
برتری هوایی کامل اسرائیل
فرانسیس توسا، تحلیل‌گر مستقل دفاعی، با اشاره به این‌که تاکنون هیچ هواپیمایی از اسرائیل سرنگون نشده و سامانه‌های روسی جمهوری اسلامی ناتوان از متوقف کردن نیروی هوایی اسرائیل بوده‌اند، به تلگراف گفت: «اسرائیل عملا برتری هوایی کامل دارد و ایران نمی‌تواند برای جلوگیری از آنچه آن‌ها می‌خواهند از هوا انجام دهد، هیچ کاری صورت دهد.»
به گفته این تحلیل‌گر دفاعی، آخرین بار که چنین برتری هوایی کاملی مشاهده شده است، مربوط به عملیات اسرائیل در جنگ شش روزه ۱۹۶۷ بود و پیش از آن نیز نیروهای متفقین در سال ۱۹۴۴ بر فراز آلمان چنین کنترلی بر آسمان داشتند.
توسا افزود: «شما با سامانه دفاع هوایی و موشکی یکپارچه‌ای سر و کار دارید که در عرض ۷۲ ساعت سرنگون شد. اکنون پهپادهای اسرائیل در روز روشن و بدون هیچ مانعی بر فراز آسمان تهران پرواز می‌کنند.»
آشکار شدن نقاط ضعف
از نظر تحلیل‌گران دفاعی، این رویداد نشانه دیگری است از این‌که سامانه‌های دفاع هوایی ساخت روسیه آنچنان که ادعا می‌شد قدرتمند نیستند.
نشانه‌هایی از این ضعف پیش از این در اوکراین نیز مشاهده شده بود.
اوکراین توانسته است موشک‌های «استورم شدو» بریتانیایی را صدها کیلومتر به داخل خاک روسیه پرتاب کند و اهداف مهمی را مورد حمله قرار دهد.
این موفقیت، پرسش‌هایی جدی درباره کارایی واقعی سامانه‌های دفاعی روسیه ایجاد کرده است.
دفاع هوایی ایران بر مجموعه‌ای از تسلیحات بومی و خارجی متکی بود.
این سامانه شامل رادارهای مختلف، جنگنده‌های ساخت داخل و پرتابگرهای موشک زمین به هوا بود.
جمهوری اسلامی همچنین از تعدادی جنگنده «اف-۱۴ تامکت» استفاده می‌کرد که قبل از انقلاب ۱۳۵۷ از آمریکا خریداری شده بودند.
تسلیحات بومی ایران شامل پرتابگرهای موشک متحرک «باور-۳۷۳» و «۱۵ خرداد» بود. روسیه نیز دفاع موشکی متحرک «اس-۳۰۰» دوربرد و سامانه رادار «رزونانس-ان‌ای» را در اختیار تهران قرار داده بود.
سامانه رادار روسی برای شناسایی جت‌های رادارگریز و موشک‌های بالستیک در فاصله صدها کیلومتری طراحی شده است. با این حال، تمام این تجهیزات در برابر حملات هماهنگ اسرائیل ناکارآمد بودند.
تاثیر بر فروش تسلیحات روسیه
جیمز بلک از یک موسسه تحقیقاتی اروپا در این خصوص به تلگراف گفت: «حملات اخیر اسرائیل به ایران محدودیت‌های دفاع هوایی این کشور را در برابر حملات هماهنگ هوایی هواپیماهای ساخت غرب از جمله جت‌های اف-۳۵ آشکار کرد.»
بلک افزود که انتظار می‌رود کشورهای اروپایی تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۴۰۰ فروند جت جنگنده اف-۳۵ در پایگاه‌های هوایی سراسر قاره مستقر کنند.
جاستین کرامپ، فرمانده سابق ارتش بریتانیا و کارشناس جنگ هوایی، در این باره گفت که اکثر کشورهای عضو پیمان نظامی آتلانتیک شمالی (ناتو)، سال‌ها این باور را داشتند که سامانه دفاع هوایی روسیه آن‌قدر قدرتمند است که در صورت بروز جنگ، قادر است نیروهای ناتو را هفته‌ها یا ماه‌ها از آسمان این کشور دور نگه دارد.
اما به گفته کرامپ این تصور اکنون در حال تغییر است و شکست سامانه‌های دفاعی روسیه در ایران گمانه‌زنی‌های جدی درباره واقعی بودن ادعاهای مسکو ایجاد کرده است.
این موضوع تنها از نظر نظامی مهم نیست بلکه می‌تواند بر بازار جهانی فروش تسلیحات روسیه نیز تاثیر منفی بگذارد که در این صورت، چین احتمالا بیشترین سود را خواهد برد.
به باور کرامپ، اگر کشورها به نتایج اخیر نگاه کنند و به این نتیجه برسند که تجهیزات روسی آن‌طور که تبلیغ می‌شود عمل نمی‌کند، بسیاری از آن‌ها ممکن است سراغ پیشنهادات چین بروند.
روسیه سال‌ها به کشورهایی مانند چین، هند، پاکستان، ویتنام و ایران تسلیحات فروخته است اما اکنون این بازار در خطر است.