وزارت امور خارجه آمریکا مذاکرات پنج‌شنبه، ۹ اسفند، هیئت‌های دیپلماتیک ایالات متحده و روسیه را سازنده خواند و اعلام کرد این مذاکرات صرفا به موضوعاتی مانند سطح و شرایط کارکنان سفارتخانه، صدور ویزا و خدمات بانکی دیپلماتیک اختصاص داشت.
به‌گفته وزارت امور خارجه آمریکا، «ایالات متحده نگرانی‌هایی را درباره دسترسی به خدمات بانکی و قراردادها و همچنین نیاز به تضمین سطح پایدار کارکنان در سفارت آمریکا در مسکو مطرح کرد.»
تیم‌های دیپلماتیک روسیه و ایالات متحده روز پنج‌شنبه در ترکیه به مدت شش ساعت مذاکره کردند تا شرایط عادی‌سازی فعالیت سفارتخانه‌های دو کشور را بررسی کنند.
خبرگزاری دولتی تاس روسیه گزارش داد که مذاکرات روز پنج‌شنبه، که در اقامتگاه محصور سرکنسول آمریکا در استانبول برگزار شد، پس از حدود شش ساعت بدون انتشار بیانیه‌ای مطبوعاتی پایان یافت.
هیئت آمریکایی در استانبول به رهبری سوناتا کولتر، معاون دستیار وزیر خارجه، و تیم روسی به سرپرستی الکساندر دارچیف، رئیس دپارتمان آمریکای شمالی وزارت خارجه، هدایت شد. دارچیف به‌عنوان گزینه اصلی سفیر بعدی روسیه در آمریکا دیده می‌شود؛ پستی که اکنون خالی است.
این گفت‌وگوها که صرفا بر شرایط کاری دیپلمات‌های دو طرف متمرکز بود، آزمونی اولیه برای توانایی دو کشور در بازسازی روابط گسترده‌تر به شمار می‌رود. این در حالی است که تلاش دولت ترامپ برای نزدیک شدن به مسکو، نگرانی‌هایی را در میان متحدان اروپایی واشنگتن و کی‌یف برانگیخته است.
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که نشست بعدی در آینده نزدیک برگزار خواهد شد، اما تاریخ و مکان آن هنوز مشخص نشده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا پیش از نشست استانبول تاکید کرده بود که هیچ موضوع سیاسی یا امنیتی از جمله اوکراین در دستور کار قرار ندارد.
او افزود: «سازنده بودن این گفت‌وگوها به سرعت مشخص خواهد شد؛ یا مشکلات حل می‌شوند یا خیر. به زودی خواهیم دانست که آیا روسیه واقعاً قصد تعامل با حسن نیت را دارد.»
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، نیز گفت که نتیجه این نشست «نشان خواهد داد که چقدر سریع و موثر می‌توانیم پیش برویم.»
لاوروف تایید کرد که روسیه شرایط «ناخوشایندی» برای دیپلمات‌های آمریکایی در مسکو ایجاد کرده است؛ اقدامی که به گفته او در پاسخ به رفتار واشینگتن با دیپلمات‌های روس صورت گرفته است.
با وجود تمرکز این گفت‌وگوها بر فعالیت دیپلمات‌های دو کشور در خاک یکدیگر، این مذاکرات می‌تواند در نهایت به پیشرفت در کل روابط روسیه و آمریکا، از جمله در زمینه‌هایی چون خلع سلاح هسته‌ای و همکاری اقتصادی، منجر شود.
ولادیمیر پوتین،رییس جمهوری روسیه، پنج‌شنبه ۹ اسفند، به سرویس امنیت ملی فدرال این کشور گفت که تماسها با دولت دونالد ترامپ امیدهایی را برانگیخته است.
او پیشتر نیز گفته بود که مسکو آماده است آمریکا را به پروژههای مشترک استخراج ذخایر کمیاب زمین در روسیه و بخشهایی از اوکراین که ادعای مالکیت آن را دارد، دعوت کند.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت که توسعه مشترک منابع طبیعی در قطب شمال نیز امکانپذیر است، هرچند هنوز مذاکرات جدی در این باره انجام نشده است.
تلاش برای بازسازی روابط
طی یک دهه گذشته، روسیه و آمریکا در اقدامات تلافیجویانه، دیپلمات‌های یکدیگر را اخراج و انتصاب کارکنان جدید در ماموریتهای دیپلماتیک را محدود کردهاند؛ امری که باعث شده سفارتخانه‌های دو طرف با کمبود شدید نیرو مواجه شوند.
کرملین سال گذشته روابط با دولت جو بایدن را «پایینتر از صفر» توصیف کرده بود؛ دولتی که با کمکهای مالی و تسلیحاتی از اوکراین حمایت کرد و تحریمهایی را برای مجازات روسیه بهدلیل تهاجم به اوکراین در سال ۲۰۲۲ اعمال کرد.
اما ترامپ، که وعده پایان سریع جنگ را داده، با تغییر ناگهانی سیاست آمریکا، مذاکرات با مسکو را آغاز کرده است. از هنگام بازگشت ترامپ به کاخ سفید او از جمله ۱۲ فوریه تلفنی بهمدت ۹۰ دقیقه با پوتین صحبت کرد و شش روز پس از آن، مقامات ارشد دو کشور از جمله وزیران امور خارجه در عربستان سعودی با یکدیگر دیدار کردند.
اوکراین و متحدان اروپاییاش نگرانند که نزدیکی سریع ترامپ به مسکو به توافقی برای پایان جنگ منجر شود که آنها را کنار بزند و امنیتشان را تضعیف کند. ترامپ اعلام کرده که هدفش پایان دادن به خونریزی با برقراری آتشبس زودهنگام است.
پوتین این هفته انتظارات برای دستیابی به توافقی سریع را تعدیل کرد و گفت که اعتماد میان روسیه و آمریکا باید پیش از هر پیشرفتی بازسازی شود.
با این حال، او پنج‌شنبه گفت: «حس متقابلی برای همکاری در راستای بازسازی روابط بیندولتی و حل تدریجی انبوه مشکلات سیستمی و استراتژیک در معماری امنیتی جهان وجود دارد.»
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، نیز گفت که مذاکرات استانبول اولین گام در سلسله تماسهایی است که با هدف اعتمادسازی و حذف «عوامل مزاحم» در روابط دوجانبه انجام می‌شود.
