هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه درباره تحولات سوریه به الحدث گفت جمهوری اسلامی از وضعیت جدید درس خواهد گرفت. رسانه‌های حکومتی در ایران مانند روزنامه کیهان و خبرگزاری تسنیم روز سه‌شنبه، ۲۷ آذر، اظهارات فیدان را «گزافه‌گویی» و «کنایه‌آمیز» خواندند.
فیدان روز دوشنبه ۲۶ آذر در این مصاحبه، جمهوری اسلامی و روسیه را خطاب قرار داد و گفت: «شما به بشار اسد کمک کردید، به او در عقب راندن مخالفان یاری رساندید، اما متاسفانه اسد در ارائه خدمات به مردم، بازسازی نظام، آشتی با مردمش و حفظ نظام موفق نبود.»
تهران و آنکارا پس از سقوط دولت بشار اسد وارد تقابلی شده‌اند که نشانه‌های آن را در سخنان مقامات جمهوری اسلامی و ترکیه و نیز برخی رسانه‌های حامی حکومت در ایران می‌توان دید.
در راستای این تقابل، فیدان خواستار کنار زدن تفکرات امپریالیستی و سلطه‌گر و حکومت بر کشورهای دیگر از طریق نیروهای نیابتی شد و گفت این اقدامات، واکنش متقابل ایجاد و منطقه خاورمیانه را وارد یک چرخه معیوب می‌کند.
او گفت کشورهای منطقه برای خروج از این دور باطل درس گرفته و اکنون به این بلوغ رسیده‌اند که دیگر سلطه هیچ کشوری را نپذیرند و خود سرنوشتشان را رقم بزنند.
وزیر امور خارجه ترکیه تاکید کرد که جمهوری اسلامی هم در دوره جدید، از این موضوع درس‌هایی خواهد گرفت و باید به تهران در این زمینه کمک سازنده ارائه کرد.
فیدان پیش‌تر و روز ۲۳ آذر هم در یک مصاحبه گفت ترکیه با روسیه و ایران صحبت کرده و به آن‌ها هشدار داده است که وارد معادلات نظامی در سوریه نشوند.
او در مصاحبه جدید خود با الحدث عربستان سعودی، یادآور شد که به مقامات جمهوری اسلامی گفته اینکه بشار اسد را عضو «جبهه مقاومت» بدانند «شبیه شوخی» است؛ چرا که به گفته وزیر امور خارجه ترکیه، اسرائیل هرگز خواهان کنار رفتن اسد نبود و می‌دانست که او برایش یک «بازیگر مفید» است.
در واکنش به این مصاحبه، روزنامه کیهان روز سه‌شنبه ۲۷ آذر، مطلبی با عنوان «چه زود فراموش کردید آقای فیدان؟» منتشر کرد و سخنان او را «گزافه‌گویی» خواند.
این روزنامه که تحت مدیریت حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنهای اداره میشود، از دولت ترکیه با ریاستجمهوری اردوغان با عنوان «خیانتکار» یاد کرد که باوجود جنگ غزه، هنوز با اسرائیل «شراکت اقتصادی» دارد.
کیهان نوشت: «دولت ترکیه متاسفانه در تحولات منطقه نقش کارگزار و پیمانکار پروژههای ویرانیطلبانه غرب را ایفا کرده است.»
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران نیز در مطلبی مشابه، نوشت: «ترکیه برای مبرا کردن خود از اتهام تنشزایی در منطقه، تلاش دارد تا تصویری از یک سوریه باثبات ارائه دهد.»
تسنیم اظهارات فیدان درباره نقش اسرائیل در سوریه را «سفیدشویی» و سخنانش درباره جمهوری اسلامی را «کنایه‌آمیز» خواند.
اشاره این خبرگزاری به مصاحبه فیدان با شبکه العربیه است که گفته بود «آنکارا جایگزین تهران در سوریه نخواهد شد».
گرچه مقامهای ترکیه بهطور رسمی دخالت در سقوط حکومت اسد را تکذیب کردهاند اما منافع پرشمار سیاسی و اقتصادی آنکارا، نشان از اثرگذاری دولت اردوغان در رخدادهای اخیر سوریه دارد.
از زمان آغاز حملات گروه «تحریر شام»، بسیاری از رسانهها و تحلیلگران تاکید کردند حملات به حکومت حزب بعث سوریه، «با پشتیبانی و چراغ سبز ترکیه» آغاز شده است.
خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت درگیری نظامی اسرائیل در لبنان علیه گروه حزبالله باعث شد جمهوری اسلامی به عنوان حامی رژیم اسد به شدت درگیر باشد و روسیه نیز حواسش از سوریه پرت شود.
از سوی دیگر به دنبال شکست تلاش اردوغان برای تعامل با دولت سوریه، مخالفان اسد طرح خود را برای ساقط کردن او به آنکارا ارائه دادند و تاکید کردند: «نیازی نیست شما کاری انجام دهید. فقط مداخله نکنید.»
مقامات ترکیه از جمله هاکان فیدان، وزیر امور خارجه این کشور تاکید کردند آنکارا در این سقوط نقشی نداشته است.
خامنهای روز ۲۱ آذر در سخنرانی درباره تحولات سوریه تصریح کرد بر اساس قرائنی که دارد، «یک دولت همسایه سوریه» نقش آشکاری در تحولات سوریه ایفا کرده و می‌کند.
اشاره تلویحی او به ترکیه بود اما از این کشور نامی نبرد.
یکشنبه ۱۸ آذر و ۱۱ روز پس از آغاز حملات گروههای مسلح مخالف، سرانجام دولت بشار اسد سقوط کرد و مخالفان از تسلط بر دمشق، پایتخت سوریه خبر دادند.
