مطالب بیشتر
اگرچه جمهوریخواهان هماکنون کنترل هر سه نهاد اصلی قدرت — کاخ سفید، سنا و مجلس نمایندگان — را در اختیار دارند، اما برای پیشبرد هر طرح بودجهای نیاز به ۶۰ رأی در سنا دارند، و این همان جایی است که بنبست شکل گرفته است.
در هفته گذشته، تلاش جمهوریخواهان برای تصویب لایحهای که تامین مالی دولت را تا ۲۱ نوامبر تمدید میکرد، با شکست مواجه شد. هیچیک از سناتورهای دموکرات از این لایحه حمایت نکردند و تنها سه سناتور مستقل که معمولاً با دموکراتها همپیماناند، به آن رأی مثبت دادند. لایحه با ۴۹ رأی موافق در برابر ۴۵ رأی مخالف رد شد.
دموکراتها میگویند بدون بازگرداندن کاهشهای اخیر بودجه مدیکید (برنامه بیمه درمانی دولتی آمریکا) و تمدید یارانههای قانون مراقبت مقرونبهصرفه (اوباما کر) حاضر به مصالحه نخواهند شد، در حالی که جمهوریخواهان تاکید میکنند هرگونه مذاکره بر سر این مسائل باید پس از بازگشایی دولت انجام گیرد.
طولانیترین تعطیلی در راه است؟
مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان از ایالت لوئیزیانا، هشدار داده است که کشور «در مسیر یکی از طولانیترین تعطیلیهای تاریخ» قرار دارد. او گفت: «تا زمانی که دموکراتها از خواستههای حزبی خود عقبنشینی نکنند، دولت باز نخواهد شد.»
طولانیترین تعطیلی پیشین در تاریخ آمریکا بین دسامبر ۲۰۱۸ تا ژانویه ۲۰۱۹ و به مدت ۳۵ روز رخ داد — آن هم در دوره نخست ریاستجمهوری دونالد ترامپ. اکنون نیز خود ترامپ در کاخ سفید حضور دارد و به گفته منتقدان، با تاکید بر «بستن برنامههای دموکراتها» و «کاهش نیروی دولت فدرال» از این تعطیلی برای پیشبرد اهداف سیاسی خود استفاده میکند.
ترامپ در نشست اخیرش در کاخ سفید گفت: «ما برنامههای دموکراتها را که با آنها مخالفیم تعطیل میکنیم و بسیاری از آنها دیگر هرگز باز نخواهند شد. این فرصت تاریخی است برای کوچکتر کردن دولت و حذف نهادهای ناکارآمد.»
دفتر مدیریت و بودجه کاخ سفید نیز اعلام کرده که در حال آمادهسازی برای تعدیل نیروی بیشتر است. در بیانیهای آمده است: «پرداخت حقوق نیروهای نظامی و امنیتی ادامه خواهد داشت، اما تعدیل نیرو (RIFs) تا زمانی که دموکراتها به بنبست پایان ندهند، ادامه دارد.»
هزینه سنگین برای اقتصاد آمریکا
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، هشدار داده است که تعطیلی دولت ممکن است روزانه ۱۵ میلیارد دلار به اقتصاد ایالات متحده زیان وارد کند. او از دموکراتهای میانهرو در سنا خواست تا با جمهوریخواهان همراه شوند و این وضعیت را پایان دهند.
بسنت در نشست خبری گفت: «ما داریم وارد مرحلهای میشویم که آسیبها از سطح اداری فراتر میرود و به اقتصاد واقعی مردم میرسد. وقت آن است که برخی دموکراتها قهرمان شوند و از کندوی رادیکالیسم جدا شوند.»
او افزود که رسانههای جریان اصلی «در مورد نقش دموکراتها همانقدر سختگیر نیستند که در صورت تعطیل نگه داشتن دولت توسط جمهوریخواهان بودند.»
به گفته بسنت، اگر تعطیلی ادامه یابد، نهتنها رشد اقتصادی بلکه بازار کار، پرداخت وامهای مسکن و فعالیت پیمانکاران فدرال بهشدت تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
پرداخت موقت به نیروهای نظامی و پلیس کاپیتول
در حالیکه تعطیلی وارد سومین هفته میشود، بسیاری از کارکنان دولت فدرال نخستین حقوق کامل خود را از دست دادهاند. نیروهای پلیس کاپیتول که مسئول حفاظت از کنگرهاند، روز ۱۰ اکتبر اولین چک حقوقی خود را دریافت نکردند.
گاس پاپاتاناسیو، رئیس اتحادیه پلیس کاپیتول، در بیانیهای گفت: «هرچه تعطیلی طولانیتر شود، شرایط مأموران ما سختتر خواهد شد. بانکها و صاحبخانهها به مأموران ما مهلت نمیدهند — آنها هنوز انتظار دارند پولشان را دریافت کنند.»
در همین حال، ۱.۳ میلیون نیروی فعال نظامی نیز در آستانه از دست دادن حقوق خود بودند. اما ترامپ در ۱۱ اکتبر اعلام کرد که وزارت دفاع میتواند از بودجههای تحقیقاتی استفادهنشده برای پرداخت دستمزد نیروها بهره گیرد. مایک جانسون با وجود تمجید از «رهبری قاطع رئیسجمهوری ترامپ» هشدار داد که این تصمیم فقط یک راهحل موقت است و اگر بنبست ادامه یابد، نظامیان تا پایان ماه چک بعدی خود را دریافت نخواهند کرد.
دموکراتها چه میگویند؟
در مقابل، هاکیم جفریز، رهبر اقلیت دموکرات مجلس نمایندگان، جمهوریخواهان را متهم کرده است که پس از تعطیل کردن دولت، واشینگتن را ترک کردهاند: «دموکراتهای مجلس در اینجا هستند، آماده خدمتاند. ما آمادهایم برای توافقی دوحزبی که نیازهای واقعی مردم آمریکا را برآورده کند، دولت را بازگشایی کند و بحران بهداشت و درمان را حل کند.»
او افزود: «زمان تمدید یارانههای درمانی فرا رسیده است، زمان جلوگیری از افزایش هزینه بیمه برای میلیونها آمریکایی و زمان بازگشایی دولت است. کارمندان فدرال ما سزاوار چنین بیثباتیای نیستند.»
تظاهرات «بدون پادشاهان» و فشار سیاسی
برخی ناظران سیاسی میگویند دموکراتها میخواهند موضع خود را تا زمان برگزاری تظاهرات سراسری «بدون پادشاهان» (No Kings) در ۱۸ اکتبر حفظ کنند — جنبشی اعتراضی که به گفته برگزارکنندگانش «علیه اقتدارگرایی» که از زمان آغاز دور دوم ریاستجمهوری ترامپ شکل گرفته است.
جان تون، رهبر اکثریت سنا، گفت: «این تظاهرات به نوعی به خط قرمز دموکراتها تبدیل شده است. امیدوارم پس از آن گفتوگوهای واقعبینانهتر آغاز شود.»
با وجود فشارهای سیاسی و اقتصادی، هنوز هیچ نشانهای از توافق در واشینگتن دیده نمیشود. اگر این روند ادامه یابد، تعطیلی فعلی ممکن است بهزودی رکورد تعطیلی ۳۵ روزه دولت در سال ۲۰۱۹ را بشکند — و بار دیگر نام دونالد ترامپ را در صدر طولانیترین تعطیلیهای تاریخ آمریکا قرار دهد.
این روزنامه همچنین نوشت که در پی این حادثه، برخی مغازهداران از فروش کالا به دانشجویان عراقی خودداری میکنند و تعدادی از رانندگان اسنپ نیز از سوار کردن آنها امتناع میورزند.
هممیهن چهارشنبه ۲۳ مهر با اعلام خبر احضار این دانشجویان به تعداد آنها و نیز نهاد یا نهادهای احضارکننده اشاره نکرد.
این روزنامه همچنین اشاره کرد که چهارشنبه خبرهایی غیررسمی در شبکههای اجتماعی از بازداشت کوتاهمدت برخی از دانشجویان منتشر شده است.
پیشتر خبرنامه امیرکبیر سهشنبه ۲۲ مهر گزارش داده بود که تعدادی از دانشجویان دانشگاههای همدان به دلیل اعتراض به آزار و اذیتهای دانشجویان عراقی وابسته به گروه حشد شعبی، به دست ماموران جمهوری اسلامی بازداشت شده و مورد برخورد خشونتآمیز قرار گرفتهاند.
در این گزارش به برخورد خشونتآمیز با بازداشتشدگان و همچنین شهروندان معترض اشاره شده بود.
بر اساس ویدیوهای رسیده به ایران اینترنشنال، دانشجویان دانشگاه بوعلی همدان ۱۴ مهر با همراهی گروهی از مردم در اعتراض به «حضور دانشجویان عراقی وابسته به حشد شعبی و مزاحمتهای آنان برای دختران دانشجو» تجمع کردند و خواستار اخراج آنها شده بودند.
همچنین اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال حاکی از آن است که نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ۱۹ مهر تجمع مردم همدان در اعتراض به آزار یک دانشجوی دختر توسط یک دانشجوی عراقی را بر هم زدند.
در پی اعتراض دانشجویان و شهروندان همدان به رفتار خشونتآمیز برخی دانشجویان وابسته به حشد شعبی، وبسایت عراقی الجبال در گزارشی تأیید کرد که یک دانشجوی عراقی به نام «سیف صدامحسین» در دانشگاه همدان به یک دانشجوی دختر ایرانی توهین و او را آزار داده است.
در این ارتباط، هممیهن به نقل از این دانشجو که در فیلم منتشرشده از تردد خودروی خارجی در بلوار ارم همدان حضور داشته است، نوشت که پس از انتشار ویدئو، از سوی پلیس احضار و بررسیهای لازم انجام شد اما اتهامات منتسب به او محرز نشد.
او با تکذیب گزارشهای منتشر شده در مورد «مزاحمت برای دختران» افزود: «از ما به مدت چهار ساعت بازجویی شد» و پلیس «پس از بررسی صحت گفتههایما و اطمینان از اینکه مزاحم کسی نشدهایم و هیچ کار غیرقانونی انجام ندادهایم، ما را آزاد کردند و گفتند که متأسفاند.»
صدامحسین گفت پس از بازگشت به خوابگاه، روز بعد پلیس مهاجرت آنها را احضار کرده و از صاحب خودرو خواسته بود برای حفظ امنیت خود و ماشینش، خودرو را از ایران خارج کند. او افزود که همان روز کشور را ترک کردهاند، چون مردم با «نگاههای پر از نفرت» به آنها مینگریستند، بیآنکه بدانند علت چیست.
یکی از دانشجویان عراقی که به نمایندگی از دیگر دانشجویان با هممیهن گفتوگو کرده، اظهار داشت پس از ماجرای مربوط به سیف حسین، تصاویری منتشر شده که ادعا میشود گفتوگویی میان آن دانشجوی عراقی و دختر ایرانی است، اما به گفته او «ما بررسی کردیم و چنین اتفاقی نیفتاده است».
او افزود که پس از این ماجرا، برخی مغازهداران از فروش کالا به آنها خودداری میکنند، بعضی رانندگان اسنپ آنها را سوار نمیکنند و شماری از دانشجویان نیز به آنها ناسزا میگویند. به گفته او، شمار دانشجویان عراقی در همدان اکنون به حدود ۵۰ نفر کاهش یافته است.
«مسئولان دانشگاه هنجارشکنیها را نادیده میگرفتند»
در بخشی از گزارش هممیهن به نقل از علیرضا علیمحمدی، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه بوعلی سینای همدان، آمده است که مسئولان دانشگاه در برابر برخی هنجارشکنیها سکوت کردهاند و همین موضوع باعث نارضایتی دانشجویان شده است.
او توضیح داد که ماجرا از سیگار کشیدن و نوع پوشش برخی دانشجویان آغاز شد و زمانی شدت گرفت که تعدادی از دانشجویان بینالملل با خودروی شخصی وارد دانشگاه شدند، در حالیکه ورود خودرو به محوطه دانشگاه ممنوع است. به گفته او، همان خودرو پیش از ورود نیز در سطح شهر تردد داشته و مزاحمتهایی ایجاد کرده بود.
علیمحمدی همچنین با انتقاد از «امتیازهای ویژه» برای دانشجویان بینالملل گفت اگر دانشجوی ایرانی مرتکب تخلفی شود، پرونده او در کمیته انضباطی بررسی میشود، اما چنین برخوردی در مورد دانشجویان بینالملل صورت نمیگیرد.
تعدادی از دانشجویان عراقی تازهوارد تصمیم به انصراف گرفتهاند
روزنامه هممیهن گزارش داد که پس از رخدادهای اخیر در دانشگاه بوعلی سینای همدان، شماری از دانشجویان تازهوارد عراقی تصمیم به انصراف گرفتهاند و فضایی منفی علیه این دانشجویان شکل گرفته است.
این روزنامه در ادامه با اشاره به افزایش تنشها علیه دانشجویان عراقی، به نقل از آرش نصر اصفهانی، جامعهشناس و پژوهشگر حوزه مهاجرت، نوشت که این وضعیت ادامه همان موج مهاجرستیزی است که پیشتر علیه مهاجران افغانستانی نیز دیده شده بود.
نصر اصفهانی تاکید کرده است که رخدادهای اخیر یادآور برخوردهای مشابه با زائران عراقی، بهویژه در مشهد، است و ریشه در پیشفرضهای ذهنی و نگاههای نژادپرستانه نسبت به خارجیها در جامعه ایران دارد.
صدور مجوز تحصیل و اقامت بلندمدت در مناطق ممنوعه برای دانشجویان بینالملل
خبرنامه امیرکبیر در گزارشی که روز چهارشنبه منتشر کرد، نوشت در چارچوب سیاستهای امنیتی و روند نظامیسازی محیطهای دانشگاهی، سازمان امور دانشجویان با اجرای آییننامهای موسوم به «تسهیل جذب دانشجویان بینالملل»، مجوز تحصیل و اقامت بلندمدت در مناطق ممنوعه، از جمله مناطق نظامی و امنیتی، را صادر کرده است.
در گزارش خبرنامه امیرکبیر به سخنان عباس قنبری باغستان، معاون بورس و دانشجویان خارج از کشور در سازمان امور دانشجویان، اشاره شده که گفته است: بر اساس هماهنگی میان نهادهای مسئول، تحصیل دانشجویان بینالملل در دانشگاههای مستقر در مناطق ممنوعه امکانپذیر شده و مدت اقامت آنها نیز به اندازه دوره تحصیلشان تمدید خواهد شد.
او توضیح داد که این اقدام بخشی از آییننامه «تسهیل جذب دانشجویان بینالملل» است که سال گذشته به تصویب هیئت دولت رسیده و با همکاری سازمان امور دانشجویان، وزارت کشور، وزارت اطلاعات، فراجا و وزارت امور خارجه از هفته جاری به اجرا درآمده است. بر اساس این طرح، محدودیتهای ورود و خروج دانشجویان خارجی لغو و برای آنها مجوز خروج مکرر صادر میشود.
خبرنامه امیرکبیر در گزارش خود نوشت این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که در سالهای اخیر، نهادهای امنیتی با استفاده از پوشش «دانشجوی بینالملل» اقدام به جذب افراد وابسته به گروههای شبهنظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی ـ از جمله حماس، حزبالله، حشد شعبی و حوثیها ـ در دانشگاههای ایران کردهاند.
این خبرنامه هشدار داده است که صدور مجوز تحصیل در مناطق ممنوعه و حذف نظارتهای مرزی، نگرانیها درباره گسترش حضور سازمانیافته نیروهای شبهنظامی در محیطهای دانشگاهی و تبدیل آنها به ابزار سرکوب را افزایش داده است.
قنبری باغستان نیز با اشاره به «همافزایی مناسب میان نهادهای نظارتی و امنیتی» در اجرای این آییننامه، از دانشگاهها خواست برای عملیاتی شدن کامل این طرح همکاری لازم را داشته باشند.
به نوشته امیرکبیر، ناظران دانشگاهی این روند را بخشی از سیاست گستردهتر جمهوری اسلامی برای تغییر ترکیب دانشجویی و کنترل فضای دانشگاهها از طریق جایگزینی نیروهای وابسته به حکومت به جای دانشجویان مستقل ارزیابی میکنند.
در سالهای اخیر، شمار دانشجویان عراقی در ایران به دهها هزار نفر رسیده است.
بر اساس گزارشها، بین پنج تا ده هزار نفر از این دانشجویان با هدف تقویت پیوندهای ایدئولوژیک با جمهوری اسلامی از سوی نهادهایی نظامی و شبهنظامی همچون سپاه پاسداران و حشد شعبی بورسیه شدهاند.
