مطالب بیشتر
پیش از این نیز ایراناینترنشنال گزارش داده بود به دلیل تلاش حکومت ایران برای جلوگیری از خروج سرمایهها، چند صرافی از صبح دوشنبه ۹ تیر دچار اختلال فنی شدند.
بر اساس این گزارش، در روزهای گذشته و پس از حمله سایبری به بانکهای سپه و پاسارگاد، حجم قابل توجهی از سرمایه بهدلیل بیاعتمادی عمومی به نظام بانکی، از طریق صرافیها به خارج انتقال داده شده است.
سهشنبه ۱۰ تیر، سقوط بازار سهام ایران در چهارمین روز بازگشایی پس از برقراری آتشبس میان جمهوری اسلامی و اسرائیل ادامه یافت. همزمان، قیمت دلار و سکه طلا نیز در بازار آزاد افزایش یافت.
بازارهای آزاد ارز و طلا در جریان جنگ ۱۲ روزه فعالیتی نداشتند که پس از پایان درگیریها به روند افزایشی خود بازگشتند.
با پایان معاملات ۱۰ تیر، شاخص کل بورس با ریزش ۵۷ هزار واحدی مواجه شد و به دو میلیون و ۷۳۱ هزار واحد رسید.
شاخص هموزن نیز ۹ هزار و ۳۷۲ واحد ریزش کرد.
در این روز شش هزار و ۴۷۸ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد.
این فرار کمسابقه سرمایه، نشانه نبود اطمینان سرمایهگذاران خرد نسبت به آینده بازار سهام ایران است.
بورس تهران پیش از این و در نخستین روز بازگشایی پس از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و جمهوری اسلامی، هفتم تیر با سقوطی سنگین آغاز به کار کرد.
در این روز بیش از ۹۹ درصد نمادها سقوط کردند و در پایان معاملات شنبه هفتم تیر، صف فروش یا همان فرار از بازار سرمایه ایران به بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان رسید.
شاخص کل بورس تهران با افتی معادل ۶۲ هزار و ۵۰۳ واحد برابر با ۲.۱ درصد کاهش، به عدد دو میلیون و ۹۲۲ هزار و ۱۰۱ واحد رسید.
شاخص هموزن نیز ۱۵ هزار و ۵۲۲ واحد کاهش یافت و در سطح ۹۰۸ هزار و ۱۶۳ واحد ایستاد.
بهنظر میرسد بورس تهران که همواره نسبت به تحولات سیاسی و امنیتی حساس بوده، اینبار وارد فاز عمیقتری از بیاعتمادی و اضطراب شده است.
پیامدهای جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل تنها محدود به دو کشور درگیر نیست. میلیونها مهاجر افغان ساکن ایران اکنون با موجی از محدودیتها و اخراجهای گسترده مواجه شدهاند.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی به وضعیت برخی اتباع افغان اخراجی پرداخته است. هاجر شادمانی، یکی از افغانهای اخراج شده، دختر ۱۹ سالهای است که در ایران متولد شده است، به این خبرگزاری گفت با وجود تولد در ایران، این کشور «هرگز» آنها را نپذیرفت.
او همراه خانوادهاش ساعتها در مرز منتظر ماند تا مراحل اخراج کامل شود. ماموران پلیس چند روز پیش به خانهشان در شیراز رفتند و به آنها دستور ترک فوری کشور را دادند.
شادمانی که تحصیلاتش بین دانشگاههای ایرانی که او را نمیپذیرفتند و ممنوعیت تحصیل زنان از سوی طالبان معلق مانده، به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما اینجا هیچ چیز نداریم. عاشق درس خواندن هستم اما فکر نمیکنم در افغانستان بتوانم ادامه تحصیل دهم.»
افزایش چشمگیر اخراجها
در گذرگاه اسلام قلعه که معمولا شاهد رفت و آمد کارگران و قاچاقچیان است، حالا جریان عظیم خانوادههای اخراجی دیده میشود. تهران ضربالاجل پانزدهم تیر را برای ترک افغانهای فاقد مجوز اقامت تعیین کرده است.
سازمان بینالمللی مهاجرت سازمان ملل تایید کرد که تنها در ماه ژوئن بیش از ۲۳۰ هزار مهاجر افغان ایران را ترک کردند.
آوند عزیز آقا، سخنگوی این سازمان، به خبرگزاری فرانسه گفت: «از ژانویه تاکنون ۶۹۰ هزار افغان ایران را ترک کردهاند که ۷۰ درصد آنها به اجبار بازگردانده شدند.»
شرایط دشوار مهاجران اخراجشده
یدالله علیزاده، یکی دیگر از مهاجران اخراج شده، تنها با لباس تنش و یک گوشی موبایل شکسته به مرز رسید. این مرد ۳۷ ساله گفت که هنگام کار دستگیر شده و پس از بازداشت در اردوگاه، به افغانستان تبعید شده است.
علیزاده که در مرز منتظر است تا خانوادهاش به او ملحق شوند، افزود: «سه فرزندم در ایران هستند، همگی بیمارند و نمیدانند چگونه به اینجا بیایند.»
هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان هشدار داد ورود انبوه اتباع اخراجی که بدون دارایی، چشمانداز شغلی و با دسترسی محدود به خدمات هستند، خطر بیثباتی در این کشور بحرانزده را افزایش میدهند.
عبدالسلام حنفی، معاون نخستوزیر طالبان، هفته گذشته از مرز بازدید کرد و وعده داد که «هیچ شهروند افغان از حقوقش در ایران محروم نخواهد شد» و داراییهای ضبط شده یا رها شده بازگردانده خواهد شد.
طالبان پیوسته خواستار رفتار محترمانه با مهاجران افغان در ایران و پاکستان شده است.
آینده نامعلوم
بیش از یک میلیون افغان امسال از کشورهای ایران و پاکستان به افغانستان بازگشتهاند. این روند در شرایطی ادامه دارد که کمکهای بینالمللی کاهش یافته و حکومت طالبان برای تامین منابع مالی و کسب مشروعیت بینالمللی تلاش میکند.
سازمان بینالمللی مهاجرت تاکید کرد که امکان کمک به همه افغانهایی را که وارد کشور میشوند، ندارد و فقط میتواند بخش کوچکی از آنها را پوشش دهد.
بر اساس برآوردها ممکن است چهار میلیون افغان که در ایران زندگی میکنند مشمول دستور اخراج شوند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد نیروهای این کشور در جریان حملاتی شبانه، چند عضو یک هسته تحت کنترل جمهوری اسلامی را در جنوب سوریه بازداشت کردهاند.
به گفته ارتش اسرائیل، این هسته در دو نقطه نزدیک مرز اسرائیل فعالیت داشت و بر اساس اطلاعاتی که در هفتههای اخیر جمعآوری شده بود هدف قرار گرفت.
در جریان این عملیات، سلاحهایی از جمله سلاح گرم و نارنجک نیز کشف و ضبط شدند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد تلاشها برای مقابله با استقرار «گروههای تروریستی وابسته به ایران در سوریه»، بهویژه در نزدیکی مرز اسرائیل، ادامه خواهد یافت.
نیروهای اسرائیلی از زمان سقوط رژیم سابق بشار اسد در سوریه مستقر شدهاند و یک منطقه حائل کوچک در نزدیکی مرز را در کنترل دارند.
رسانهها در ایران گزارش دادند که رییس دولت جمهوری اسلامی، پنجم تیر در گفتوگوی تلفنی با الهام علیاف، رییسجمهوری آذربایجان، خواستار «بررسی و راستیآزمایی برخی اخبار درباره تعرض پهپادها و ریزپرندههای اسرائیل از طریق فضای سرزمینی آذربایجان» شده است.
چهارشنبه ۱۱ تیر مصاحبهای ویدیویی از احسان موحدیان، استاد روابط بینالملل دانشگاه علامه، در رسانههای داخلی منتشر شد که او در آن میگوید در این تماس تلفنی، «علیاف در کمال وقاحت سخنان پزشکیان را جفنگیات نامید».
موحدیان در بخش دیگری از این مصاحبه گفت اینکه ریزپرندهها و پهپادهای اسرائیل از جمهوری آذربایجان به ایران آمدهاند «یک موضوع ثابت شده برای همه» است.
این مدرس دانشگاه در راستای اثبات حرفش افزود: «پهپادهای اسرائیل که در ایران سقوط کرده، دقیقا عین پهپادهای آذربایجان در جنگ قرهباغ است؛ یعنی تولید مشترک این دو کشور در باکو است. از طرفی، پهپادهای اسرائیل نهایتا هزار کیلومتر بُرد دارند و بنابراین این پهپادها از جمهوری آذربایجان به سمت ایران آمدهاند.»
روزنامه کیهان، زیر نظر نماینده علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، پیشتر در مطلبی نوشت اکثر قریب به اتفاق حملات به تهران و کرج از سمت دریای خزر و با استفاده از حریم هوایی جمهوری آذربایجان بوده است.
کیهان تاکید کرد: «این نشان میدهد باید فکری برای این کشور همسایه شمالی کرد تا در آینده با وضعیت مشابه روبهرو نشویم.»
موحدیان در مصاحبه خود تاکید کرد که جمهوری آذربایجان قبل از حمله اسرائیل «مرخصی سربازانش را در مرز ایران لغو و نیروهایش را در مرز جمع کرد».
او همچنین به «نفوذ بسیار زیاد اسرائیل در مراکز اقتصادی و سیاسی جمهوری آذربایجان» و پیوندهای «خاندان الهام علیاف در باکو با اسرائیل» اشاره کرد.
جیحون بایراموف، وزیر خارجه جمهوری آذربایجان، یک روز پس از حمله اسرائیل، در تماس تلفنی با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، تاکید کرده بود باکو «به هیچ عنوان اجازه نخواهد داد از حریم هوایی یا خاک این کشور برای حمله به ایران یا سایر کشورها استفاده شود».
روزنامه فرهیختگان در مطلبی نوشت با وجود این تماس زودهنگام، «تهران اینبار میتواند با صراحت بیشتری خواستار راستیآزمایی عملی شود».
این روزنامه نوشت لاشه پهپادهای منهدم شده در مرزهای شمال غرب کشور، کشف سه مخزن سوخت خارجی در سواحل مازندران و ردیابی مسیرهای پروازی پهپادهای تهاجمی، همگی «قرائن و شواهدی از نقش احتمالی جمهوری آذربایجان در تسهیل این حملات» به دست میدهند.
مهدی سبحانی، سفیر جمهوری اسلامی در ارمنستان، هفتم تیر گفته بود تهران منتظر نتایج تحقیقات طرف آذربایجانی است و انتظار دارد باکو پاسخ رسمی و شفاف ارائه دهد.
او گفته بود جمهوری اسلامی پس از مشخص شدن ابعاد موضوع، «درباره نحوه واکنش تصمیمگیری خواهد کرد».
