نمایندگی دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد گزارش نیویورکتایمز را در خصوص اطلاع حکومت ایران از طرح حماس برای حمله به اسرائیل تکذیب و اعلام کرد: «هر نوع ادعایی که این عملیات را به ایران و یا حزبالله چه بهصورت جزئی یا کلی مرتبط نمایند، فاقد اعتبار بوده و سندسازی تلقی میگردد.»
این نمایندگی افزود: «طراحی، تصمیم و مدیریت عملیات مزبور، صرفا بر عهده شاخه نظامی حماس مستقر در غزه بوده است.»
نیویورکتایمز روز شنبه ۲۱ مهر گزارش داد حماس برنامه خود را برای حمله به اسرائیل، از پیش به جمهوری اسلامی اطلاع داده بود.

الکس وطنخواه، کارشناس امنیت خاورمیانه و مدیر برنامه ایران در موسسه خاورمیانه، گفت جمهوری اسلامی نگران حملات احتمالی اسرائیل به مراکز هستهای خود است و اکنون از برنامه اتمیاش به عنوان اهرمی برای ارسال پیام استفاده میکند؛ البته نه برای اسرائیل، بلکه برای آمریکا.
وطنخواه که این هفته در پادکست «چشمانداز ایران» ایراناینترنشنال حضور داشت، افزود آنچه حکومت ایران بیش از همه از آن میترسد، حمله به زیرساختهای هستهایاش است که آن را اصلیترین دستاورد خود طی ۴۵ سال گذشته میداند.
به گفته او، پس از حمله موشکی اخیر سپاه پاسداران به اسرائیل، جمهوری اسلامی احتمالا در حال اعمال فشار بر دولت آمریکا است تا از اقدامات اسرائیل و هرگونه حمله احتمالی به تاسیسات هستهای خود جلوگیری کند.
شبکه خبری سیانان روز ۲۰ مهر گزارش داد تهران «عصبی و نگران» است و و خود را درگیر تماسهای فوری دیپلماتیک با کشورهای خاورمیانه کرده تا بسنجد که آیا آنها میتوانند از شدت و حجم حمله احتمالی اسرائیل بکاهند یا خیر.
مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، روز ۲۰ مهر با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، دیدار کرد و خواستار پدید آمدن یک نظم جهانی جدید شد.
هفته گذشته نیز عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، با همتای خود در عربستان سعودی دیدار کرد.
به گزارش شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل، ایالات متحده و کشورهای عربی در حال مذاکرات پنهانی با حکومت ایران به منظور دستیابی به یک آتشبس جامع منطقهای هستند. واشینگتن اما این گزارش را رد کرده است.
شبکه سیانان به نقل از منابع آگاه گزارش داد تهران نگران است زیرا نمیداند ایالات متحده قادر به منصرف کردن اسرائیل از حمله به تاسیسات هستهای و نفتی جمهوری اسلامی است یا خیر.
روز ۱۸ مهر، ۳۹ نماینده مجلس شورای اسلامی خواستار «تجدید نظر در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی و صدور اجازه و فراهم شدن امکانات برای ساخت سلاح هستهای» شدند.
وطنخواه در پادکست «چشمانداز ایران» تاکید کرد این صراحت بیسابقه مقامها و رسانههای جمهوری اسلامی در مورد احتمال ساخت بمب هستهای - چیزی که چند سال پیش غیرقابل تصور بود - به ترس و احساس ناامنی فزاینده حکومت ایران باز میگردد.
او گفت: «این نشاندهنده ترس بزرگی است که رژیم ایران دارد، در حالی که منتظر است ببیند اسرائیل در مورد انتقامگیری چه خواهد کرد.»
وطنخواه افزود: «پیام جمهوری اسلامی به ایالات متحده این است: اگر اسرائیل را متوقف نکنید، ما مسلح میشویم. ما را مجبور نکنید. و منظور از مجبور کردن ما این است که تاسیسات هستهای ما را هدف قرار ندهید. به یاد داشته باشید این یک برنامه هستهای است که حدود یک ربع قرن قدمت دارد و میلیاردها دلار سرمایهگذاری در آن انجام شده است.»
به گفته وطنخواه، مقامهای جمهوری اسلامی اسرائیل را متکی به آمریکا میدانند.
اکنون این پرسش مطرح است که آیا اسرائیل به درخواستهای دولت جو بایدن که اسرائیل را به واکنش «متناسب» فرا میخواند، توجه خواهد کرد؟
آمریکا و همسایگان نفتی ثروتمند جمهوری اسلامی نیز به اسرائیل توصیه میکنند تاسیسات هستهای و نفتی در ایران را هدف قرار ندهد.
با در نظر گرفتن گزارشها در خصوص تنشهای موجود میان نتانیاهو و بایدن، هنوز مشخص نیست اسرائیل به این درخواستها چه واکنشی نشان خواهد داد.
برای اولین بار در دو ماه گذشته، بایدن و نتانیاهو روز ۱۸ مهر در تماسی تلفنی درباره برنامههای اسرائیل در رابطه با حمله تلافیجویانه علیه جمهوری اسلامی به بحث و تبادل نظر پرداختند.
وطنخواه در این زمینه گفت: «من نمیتوانم پیشبینی کنم که نتانیاهو چه خواهد کرد. آنها به دنبال حذف تمامی دشمنان بزرگ خود هستند، چه حماس باشد، چه حزبالله و چه "سر مار" در ایران. آیا اسرائیل میتواند این کار را به تنهایی انجام دهد؟»
چه تواناییهایی برای حزبالله باقی مانده است؟
نگرانیهای جمهوری اسلامی در پی حملات اسرائیل به حزبالله، بزرگترین نیروی نیابتی تهران، و تضعیف این گروه تشدید شده است.
نتانیاهو پیشتر اعلام کرد حسن نصرالله، دبیرکل پیشین حزبالله، و همچنین جانشین او در حملات اسرائیل کشته شدهاند.
همچنین در رویدادی بیسابقه، دهها عضو حزبالله بر اثر انفجار پیجرها و بیسیمهای این گروه در روزهای ۲۷ و ۲۸ شهریور جان باختند.
وطنخواه در این رابطه گفت حکومت ایران با از دست دادن حزبالله به عنوان بزرگترین عامل بازدارنده خود، دیگر نمیتواند پس از راهاندازی کارزاری چندجانبه علیه اسرائیل، بدون پرداخت هیچ هزینهای پنهان شود.
او افزود: «علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، از یک طرف میگوید نمیخواهد با اسرائیل بجنگد، اما از مقابله با اسرائیل هم دوری نمیکند و گروههایی مانند حماس و حزبالله را برای ادامه حملات به اسرائیل تقویت میکند و خواستار نابودی اسرائیل است.»
اما اکنون اسرائیل آماده است تا نبرد را به داخل خاک ایران بکشاند و به مقامهای جمهوری اسلامی بگوید که دیگر نمیتوانند پشت نیروهای نیابتی عرب «یک بار مصرف» پنهان شوند.

روزنامه نیویورکتایمز روز شنبه ۲۱ مهر گزارش داد گروه حماس طرح خود را برای حمله به اسرائیل، از پیش به جمهوری اسلامی اطلاع داده بود. این در حالی است که مقامهای حکومت ایران پیشتر گفته بودند در جریان تصمیم حماس برای حمله به اسرائیل قرار نداشتند.
بر اساس این گزارش، حماس قصد داشت حمله خود به اسرائیل را در پاییز سال ۲۰۲۲ میلادی انجام دهد اما با هدف همراه کردن جمهوری اسلامی و حزبالله لبنان در این تهاجم، آن را به اکتبر ۲۰۲۳ موکول کرد.
این گزارش بر اساس صورتجلسههای ۱۰ نشست محرمانه رهبران نظامی و سیاسی حماس که به دست ارتش اسرائیل رسیده، تهیه شده است.
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد. در سوی دیگر، گروههای مورد حمایت جمهوری اسلامی، از جمله حزبالله لبنان و حوثیهای یمن، در حمایت از حماس وارد این مناقشه شدند و درگیریهای شدید و مرگبار در طول یک سال گذشته، منطقه را به بیثباتی کشانده است.

نیویورکتایمز در ادامه گزارش خود نوشت یحیی سنوار و سایر فرماندهان ارشد حماس بیش از دو سال بر روی نقشه یک تهاجم گسترده علیه اسرائیل کار میکردند اما اجرای آن را تا هفتم اکتبر سال گذشته به تعویق انداختند.
بر اساس این گزارش، سنوار امید داشت تا با متقاعد کردن جمهوری اسلامی و حزبالله، آنها را در حمله علیه اسرائیل با خود همراه کند یا دستکم، تهران و حزبالله در صورت گستردهتر شدن دامنه درگیریها پس از حمله حماس، در حمایت از این گروه وارد مناقشه شوند.
نیویورکتایمز افزود حماس خلیل الحیه، عضو ارشد خود را در ژوییه ۲۰۲۳ برای دیدار با «یک فرمانده ارشد» جمهوری اسلامی با نام محمد سعید ایزدی، راهی لبنان کرد.
مقام حماس در این دیدار از جمهوری اسلامی خواست پس از آغاز حمله این گروه علیه اسرائیل، «مکانهای حساس» این کشور را هدف قرار دهد.
فرمانده ارشد جمهوری اسلامی در پاسخ به این درخواست گفت تهران و حزبالله «به صورت اصولی» از حمله حماس به اسرائیل حمایت میکنند، اما برای آمده شدن به زمان بیشتری نیاز دارند.
بر اساس مستندات به دست آمده از جلسات رهبران حماس، مشخص نیست این گروه تا چه حد جزییات طرح حمله به اسرائیل را در اختیار متحدان خود قرار داده بود.
مقامهای حکومت ایران در یک سال گذشته بارها تاکید کردهاند در تهاجم مرگبار حماس علیه اسرائیل دست نداشتهاند.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز ۱۸ مهر ۱۴۰۲ گزارشها را در خصوص نقش تهران در حمله هفتم اکتبر تکذیب کرد.
خامنهای گفت کسانی که معتقدند حملات حماس «کار غیرفلسطینیها است، دچار محاسبه غلط شدهاند».
او در عین حال افزود: «ما پیشانی و بازوی طراحان مدبر و هوشمند و جوانان فلسطینی را میبوسیم.»
خبرگزاری رویترز روز ۲۴ آبان ۱۴۰۲ گزارش داد تهران از حمله حماس به اسرائیل مطلع نبود و به همین دلیل، تمایلی به ورود به مناقشه کنونی ندارد.

نیویورکتایمز همچنین با استناد به صورتجلسههای به دست آمده نوشت حماس قصد داشت جزییات طرح حمله به اسرائیل را با حسن نصرالله، دبیرکل پیشین حزبالله لبنان، در میان بگذارد اما مشخص نیست این دیدار انجام شده است یا خیر.
به گزارش این روزنامه، حماس از «حمایت کلی» متحدان خود اطمینان داشت اما در عین حال حاضر بود حمله به اسرائیل را حتی بدون «مشارکت کامل» متحدان خود به اجرا درآورد.
یحیی سنوار امیدوار بود این طرح که از آن در مکاتبات حماس با عنوان «پروژه بزرگ» یاد میشد، زمینه را برای «سقوط» اسرائیل فراهم آورد.
بر اساس مدارک موجود، رهبران حماس «شرایط داخلی» اسرائیل را یکی از دلایلی میدانستند که آنها را برای حرکت به سوی «یک نبرد استراتژیک» مجاب کرده است.
نیویورکتایمز افزود منظور رهبران حماس از «شرایط داخلی» اسرائیل، جنجالها در این کشور بر سر لایحه مناقشهبرانگیز اصلاحات قضایی مورد نظر بنیامین نتانیاهو بود.
پیشتر و در روز ۱۸ مهر سال گذشته، روزنامه واشینگتنپست گزارش داد حمله حماس به اسرائیل با «حمایت عمده» جمهوری اسلامی که شامل «آموزش نظامی و کمک لجستیکی و همچنین دهها میلیون دلار برای تسلیحات» میشود، از یک سال پیش از تهاجم طراحی شده بود.
روزنامه وال استریت ژورنال هم روز ۱۷ مهر نوشت حمله هفتم اکتبر با چراغ سبز سپاه پاسداران انجام شد.
کانال ۱۲ و رادیو ارتش اسرائیل گزارش دادند آمریکا قصد دارد سامانه ضدموشکی تاد را در اسرائیل مستقر کند.
این اقدام بهعنوان بخشی از آمادهسازیها برای حمله تلافیجویانه احتمالی اسرائیل علیه جمهوری اسلامی صورت خواهد گرفت.
کانال ۱۲ افزود نیروهای آمریکایی هدایت این سامانه دفاعی پیشرفته را در خاک اسرائیل بر عهده خواهند داشت.
در سوی مقابل، شبکه خبری العربیه به نقل از یک مقام نظامی ایالات متحده گزارش داد هنوز تصمیمی در خصوص ارسال سامانه تاد به اسرائیل گرفته نشده است.
کارل اسکائو، معاون مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا وابسته به سازمان ملل متحد، تاکید کرد بنادر و مسیرهای تامین منابع غذایی در لبنان باید به فعالیت خود ادامه دهند.
او گفت مسئولان اسرائیلی متعهد شدهاند نبردها در لبنان خللی در ادامه فعالیت فرودگاهها و بنادر در این کشور ایجاد نکند.
اسکائو در عین حال شرایط کنونی در لبنان را «متغیر» خواند و افزود با توجه به تحولات در این کشور، «نمیتوانیم چیزی را بدیهی و قطعی فرض کنیم».
اسکائو خواستار یافتن راهحلی سیاسی برای پایان دادن به مناقشه اسرائیل و حزبالله شد.

سازمان هواپیمایی کشوری ایران روز شنبه ۲۱ مهر ورود هرگونه وسایل ارتباطی الکترونیکی بهاستثنای تلفن همراه را به داخل هواپیماها ممنوع اعلام کرد. تاکنون مقامهای جمهوری اسلامی بارها درباره تکرار رویدادی مشابه انفجار اخیر پیجرهای حزب الله ابراز نگرانی کردهاند.
جعفر یازرلو، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری، گفت: «با توجه به حفظ ایمنی پروازها، مسافران بخش هوایی از به همراه داشتن وسایل ارتباط الکترونیکی بهغیر از تلفن همراه مانند پیجر، واکیتاکی و نظیر آن به کابین هواپیما یا در بار خودداری کنند.»
یازرلو تاکید کرد: «این ممنوعیت شامل کابین مسافر و بخش کارگو است و مسافران باید از به همراه داشتن وسایل ممنوعه در هواپیما پرهیز کنند.»
پیشتر و در روز ۱۴ مهر، خطوط هوایی امارات نیز مسافران را از حمل پیجر و واکیتاکی منع کرده بود.
بنا بر اعلام خطوط هوایی امارات، مسافران پروازهای ورودی، خروجی یا عبوری از طریق دبی مجاز به حمل پیجر و واکیتاکی در چمدانهای دستی یا بار تحویلی خود نیستند و پلیس دبی در صورت کشف، این وسایل را ضبط خواهد کرد.
در هفتههای اخیر و پس از هدف قرار گرفتن پیجرها و بیسیمهای مورد استفاده حزبالله لبنان، مقامهای جمهوری اسلامی کوشیدهاند تدابیر امنیتی را در خصوص استفاده از وسایل ارتباطی افزایش دهند.
بر اثر انفجار پیجرها و بیسیمهای حزبالله در روزهای ۲۷ و ۲۸ شهریور، دهها عضو این گروه کشته شدند.
در این رویداد، مجتبی امانی، سفیر جمهوری اسلامی، نیز زخمی شد.
مسعود اسداللهی، کارشناس صدا و سیمای جمهوری اسلامی، روز ۲۰ مهر گفت پیجرهای منفجر شده حزبالله بهواسطه یک شرکت ایرانی از یک شرکت تایوانی خریداری شده بودند.
اسداللهی که در شبکه خبر جمهوری اسلامی بهعنوان «کارشناس منطقه» معرفی شده بود، افزود:«پیجرها از نظر حفاظتی بررسی نشد و در اختیار حزبالله قرار گرفت.»
این اظهارات واکنش رسانههای حکومتی در ایران را برانگیخت و آنها دست داشتن شرکتی ایرانی در خرید پیجرهای حزبالله را تکذیب کردند.
نور نیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، سخنان اسداللهی را «نادرست» خواند و نوشت این اظهارات منجر به «فضاسازی جدید» در خصوص انفجار پیجرهای حزبالله شده است.
نور نیوز اضافه کرد: «هیچیک از شرکتهای ایرانی نقشی در خرید، حمل و توزیع پیجرها نداشتهاند. آلوده بودن پیجرها را حتی دستگاههای ایکسری پیشرفته هم تشخیص ندادند.»
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، هم به نقل از «رضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل غرب آسیا» نوشت: «پیجرها به هیچ عنوان نه در ایران تولید شده و نه توسط هیچ یک از شرکتهای ایرانی خریداری شده، یعنی افراد ایرانی در خرید، حمل و توزیع و نشر آن نقش نداشتهاند.»
این در حالی است که احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، روز اول مهر اعلام کرد بهطور قطع نیروهای جمهوری اسلامی در خرید پیجرهای حزبالله نقش داشتهاند و بنابراین دستگاههای اطلاعاتی ایران باید به این مساله ورود پیدا کنند.
او افزود ابراهیم رئیسی، رییس پیشین دولت جمهوری اسلامی، هم از یک پیجر استفاده میکرد و یک سناریوی محتمل در موضوع سقوط بالگردش، انفجار پیجر او است.
بالگرد حامل رئیسی و تعدادی دیگر از مقامهای بلندپایه جمهوری اسلامی، از جمله حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه و محمدعلی آلهاشم، امام جمعه تبریز، روز ۳۰ اردیبهشت در منطقه کوهستانی ورزقان در استان آذربایجان شرقی سقوط کرد و همه سرنشینان آن کشته شدند.





