مطالب بیشتر
در میان اخبار و گمانهزنیها درباره درگیریها و نبرد جمهوری اسلامی با اسرائیل، سهمیه بنزین شهروندان در ایران دچار تغییراتی شده است. هر چند عدهای از بازگشت وضعیت سهمیهها به قبل خبر دادهاند اما خبرگزاریهای داخلی از طرح جدید بنزینی سخن میگویند.
شامگاه سهشنبه دهم مهر، همزمان با عملیات موشکی جمهوری اسلامی موسوم به «وعده صادق-۲»، مردم در مراجعه به پمپهای بنزین با پیام جدیدی روبهرو شدند: پس از ۳۰ لیتر سوختگیری، سهمیه بنزین آنها تمام میشد در حالی که تا پیش از آن، در هر بار سوختگیری مجاز به دریافت ۶۰ لیتر بنزین بودند.
خبرگزاری مهر برای روشن شدن موضوع تلاش کرد با رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاهداران مصاحبهای انجام دهد اما نوشت که او پاسخی به اعمال محدودیت دریافت ۲۰ لیتر بنزین در جایگاهها به خبرنگار مهر نداده است.
طرح محدودیت سوختگیری از سال ۱۴۰۲ آغاز شده است. در این طرح حدود ۷۰ درصد افراد میتوانند در هر بار سوختگیری، در شهرهای کوچک، ۳۰ لیتر و در شهرهای بزرگ، ۴۰ لیتر بنزین دریافت کنند اما این طرح تا پیش از عملیات «وعده صادق-۲» در پایتخت اجرا نمیشد و تهرانیها میتوانستند هر بار تا ۶۰ لیتر سوختگیری کنند.
دو روز پس از این عملیات و در روز جمعه ۱۳ مهر ۱۴۰۳، برخی شهروندان تهرانی گزارش کردند سهمیه آنها به حالت قبل بازگشته است.
طرح جدید بنزینی در هیاهوی جنگ احتمالی
با اینکه سهمیه بنزین تهرانیها بر اساس برخی گزارشها به حالت قبل بازگشته است اما از ابتدای مهر ۱۴۰۳، برخی رسانهها دوباره بحث تغییر سیستم اختصاص سهمیه بنزین را پیش کشیدند.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، با اشاره به طرح مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی برای «اختصاص سهمیه بنزین به نفر» با علی جعفری آذر، نماینده مجلس گفتوگو کرده است.
جعفری آذر با معرفی افراد «متمکن» و مالکان چندین خودرو به عنوان عوامل ترافیک و آلودگی هوا، در دفاع از طرح مجلس گفت: «طرحی که مرکز پژوهشهای مجلس در زمینه اختصاص سهمیه بنزین به نفر مطرح کرده است بهترین روشی است که میتوانیم برای توزیع یارانه سوخت مدنظر داشته باشیم. در مجلس قبل نیز نمایندگان زیادی در مورد مزیتهای اجرای این طرح صحبت میکردند. الان هم این طرح طرفدار دارد.»
او همچنین اجرای این طرح را باعث اختصاص سهمیه سوخت به خانوارهای فقیر دانست که صاحب خودرو نیستند.
وبسایت خبرآنلاین نیز در مطلبی به نقل از سهیل محمودیان که او را کارشناس انرژی معرفی کرده است، نوشت به دلیل سهمیهبندی غلط بنزین، تراز بنزین که پیش از این مثبت بود، در سال ۱۴۰۱ به صفر رسید و از اواسط سال ۱۴۰۲ به ناترازی منفی بنزین تبدیل شد.
به نوشته این وبسایت، این ناترازی عامل واردات و ناترازی بنزین به میزان شش میلیارد دلار در سال ۱۴۰۳ شده است.
نویسنده، اجرای طرح سهمیهبندی بنزین بر اساس نفر را تنها راه برونرفت از شرایط فعلی دانست.
اشارههای دولت چهاردهم به تغییر سهمیه یا افزایش قیمت بنزین
مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم و رییس ستاد انتخاباتی او از زمان مبارزات انتخاباتی، موضوع افزایش قیمت بنزین را پیش کشیده بودند.
پس از پیروزی او، اظهارات مقامات عمدتا متناقض بوده است.
پزشکیان ششم شهریور ۱۴۰۳ در یک سخنرانی گفت: «هیچ منطقی وجود ندارد که بنزین را با دلار آزاد بخریم و با سوبسید به مردم بفروشیم.»
این اظهارات با واکنش گسترده کاربران رسانههای اجتماعی روبهرو شد. آنان موارد متعددی از وجود نداشتن منطق در عملکرد جمهوری اسلامی را فهرست کردند و در مقابل پزشکیان قرار دادند که یکی از آنها بهای فروش خودروی داخلی بود.
نهم شهریور ۱۴۰۳، محمدرضا عارف، معاون اول پزشکیان در خصوص احتمال افزایش قیمت بنزین گفت: «به مردم اطمینان میدهیم دولت چهاردهم هیچ تصمیم عجولانهای نخواهد گرفت.»
یک هفته بعد از این اظهار نظر و در ۱۸ شهریور ماه، عارف در مراسم معارفه وزیر جدید نفت گفت: «کدام عقل سلیمی میگوید بنزین را با دلار وارد کنیم و هزار و ۵۰۰ تومان بفروشیم؟»
۱۹ شهریور ۱۴۰۳ علیاصغر نخعیراد، عضو کمیسیون شوراهای مجلس اعلام کرد قیمت بنزین در سال آینده افزایش خواهد یافت که این افزایش بین ۱۵ تا ۲۰ درصد خواهد بود.
اول مهر ماه ۱۴۰۳ نیز ناصر عاشوری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت در گفتوگو با صداوسیما قیمت تمامشده بنزین را ۳۰ هزار تومان عنوان کرد و گفت: «ما روزانه ۱۱۰ تا ۱۱۲ میلیون لیتر بنزین تولید میکنیم و مصرفمان هفت-هشت میلیون لیتر بیشتر است که از میانگین دنیا ۲۳ درصد بیشتر مصرف میکنیم.»
به نظر میرسد پس از عملیات «وعده صادق-۲»، دولت چهاردهم و نظام جمهوری اسلامی برای تامین بنزین شهروندان دچار مشکل شدهاند. این که راهکار آنها برای رفع این مشکل افزایش قیمت، تغییر الگوی سهمیهبندی یا هر دوی اینهاست مشخص نیست اما با توجه به اظهارات مقامات مسئول، به نظر میرسد ادامه دادن با این شرایط و قیمت، برای جمهوری اسلامی دشوار است.
یک دختر ایزدی که به مدت ۱۰ سال «به عنوان برده»، در چنگ یک عضو فلسطینی گروه حماس اسیر بود، پس از حملات اسرائیل و کشته شدن اسیرکنندهاش، با کمک نیروهای آمریکایی، اسرائیلی و عراقی نجات پیدا کرد و به خانه برگشت.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت که این زن ایزدی، فوزیه سیدو نام دارد. او که هماکنون ۲۱ ساله است، سال ۲۰۱۴ میلادی و در ۱۱ سالگی، از خانهاش در عراق ربوده شد.
فوزیه حالا در عراق در کنار خانوادهاش است.
پس از کشته شدن اسیرکننده او در حملات اسرائیل به غزه که یک فلسطینی عضو حماس بود، عملیات نجات این زن ایزدی آغاز شد.
ارتش اسرائیل در بیانیهای اعلام کرد با سفارت آمریکا در اورشلیم و دیگر بازیگران بینالمللی در طرح پیچیده نجات سیدو، همکاری کرده است.
اسکای نیوز گزارش داد مقامهای عراقی ماهها با این زن در تماس بودهاند و اطلاعات او را در اختیار مقامات آمریکایی قرار دادند.
از آنجا که عراق و اسرائیل روابط دیپلماتیک ندارند، آمریکاییها اطلاعات را برای عملیات نجات فوزیه در اختیار اسرائیلیها قرار دادند.
سیلوان سنجری، از مسئولان وزارت امور خارجه عراق گفته است وضع جسمی فوزیه خوب است اما او در دوران اسارت، در وضعیتی بسیار غیرانسانی نگهداری شده و آسیب دیده است.
خلف سنجار، مشاور نخستوزیر عراق در امور ایزدیها، گفته است محمد شیاع السودانی، نخستوزیر، ماه گذشته در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مستقیما درباره موضوع فوزیه سیدو با مقامهای آمریکایی مذاکره کرده است.
ایزدیها یا یزدانیها، از اقوام کُرد هستند که دین آنها با اسلام و مذاهب آن متفاوت است. در سال ۲۰۱۴ میلادی و با ظهور داعش در عراق و سوریه، بسیاری از ایزدیها که در شمال غرب عراق، سوریه و ترکیه زندگی میکردند، هدف حملات نیروهای داعش قرار گرفتند.
تخمین زده میشود هزار و ۲۰۰ نفر از ایزدیها در حملات داعش کشته شده باشند.
همچنین هزاران زن و کودک ایزدی در حملات داعش اسیر و به بردگی کشیده شدند و برخی نیز به عنوان برده جنسی به فروش گذاشته شدند.
مقامهای عراقی میگویند در سالهای اخیر بیش از سه هزار و ۵۰۰ نفر از این افراد آزاد شدهاند و حدود دو هزار و ۶۰۰ نفرشان هنوز پیدا نشدهاند.
با اینکه احتمال داده میشود از بین مفقودشدگان ایزدی، بسیاری کشته شده باشند اما مقامات ایزدی معتقدند هنوز صدها نفر از آنان زنده هستند.
رسانههای لبنانی از حملات هوایی جدید اسرائیل به حومه جنوبی بیروت، پایگاه حزبالله موسوم به ضاحیه خبر میدهند.
هنوز ارتش اسرائیل در این زمینه اطلاعرسانی نکرده است.
علی نسائی زهان، دادستان عمومی و انقلاب مرکز خراسان جنوبی اعلام کرد در پرونده انفجار معدن طبس، کوتاهی در زمینه نبود ایمنی، از سوی بازپرس پرونده تایید شده است و این قصور متوجه مسئولان معدن است. او تاکید کرد افرادی که قصور متوجهشان باشد به دادسرا احضار و پاسخگوی موارد خواهند شد.
دادستان خراسان جنوبی در یک برنامه رادیویی در صدا و سیما گفت که کارشناسی پرونده «معدنجو»ی طبس دارای دو جنبه است که یک جنبه آن اعلام شده و قصور در زمینه نبود ایمنی در معدن را متوجه مسئولان معدن دانستهاند.
نسائی زهان اضافه کرد جنبه بعدی این است که این قصور، درصد دارد و باید مشخص شود که متوجه کدام فرد یا افراد است: «در این مورد در حال تحقیق هستند و نظرشان را به صورت مکتوب به قاضی پرونده اعلام میکنند.»
او انتشار تصویر و سایر اطلاعات متهمان در مسیر اتهام را ممنوع دانست و اعلام کرد نتیجه بعد از اثباتِ موارد و اعلام نظر کارشناسی، برای روشن شدن افکار عمومی اعلام خواهد شد.
حسن هاشمی، نماینده بیرجند در مجلس شورای اسلامی نیز در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت که در مورد معدنِ معدنجوی طبس، باید سیستم مانیتورینگ به صورت آنلاین به علاوه چاه دفع گاز وجود میداشت که عدم رعایت این موارد، «حادثهساز» شد.
شرکت سهامی خاص معدنجو، تیر ماه سال ۱۳۴۵ تاسیس شده است. بررسی روزنامههای رسمی نشان میدهد تا پیش از سال ۱۳۵۷، هیات مدیره آن اشخاص حقیقی بودند.
این شرکت بعد از انقلاب سال ۵۷ در ایران، در اختیار دولت جمهوری اسلامی قرار گرفت تا این که در جلسه هیات دولت مورخ ۲۰ اردیبهشت ۱۳۷۱، مصوب شد سهام دولت در ۲۹ شرکت دولتی واگذار شود. بیست و پنجمین شرکت از این فهرست، شرکت «معدنجو» بود.
ایراناینترنشنال در گزارشی مالکان این معدن را معرفی کرده است.
شامگاه شنبه ۳۱ شهریور رسانهها از انفجار در یکی از کارگاههای شرکت زغالسنگ معدنجو در طبس بر اثر «نشت گاز» خبر دادند.
مدیرکل مدیریت بحران خراسان جنوبی روز سوم مهر ماه گفت مجموع کارگران شرکت معدنجو در زمان حادثه ۶۵ نفر بودهاند.
جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی، روز ۱۲ مهر ماه خبر داد با فوت یکی دیگر از مصدومان انفجار این معدن در بیمارستان یزد، شمار کارگران جانباخته در این سانحه به ۵۲ نفر رسید.
به گفته قناعت، اعضای بدن دو نفر از این کارگران که دچار مرگ مغزی شده بودند، در روزهای گذشته به بیماران نیازمند اهدا شد.
او اضافه کرد اکنون چهار نفر از مصدومان این حادثه در بیمارستانهای بیرجند و مشهد و دو نفر در یزد بستری هستند.
بیشتر بخوانید: روایت کارگران از وضعیت «سراسر مشکل» معدن طبس
گزارشهای منتشر شده نشان میدهند از ابتدای امسال تا روز ۱۱ مهر ماه دستکم ۶۵ کارگر در معادن سراسر ایران جان خود را از دست دادند.
وقوع حوادث مرگبار در معدنهای ایران در سالهای اخیر افزایش یافته است.
بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، در سال ۱۴۰۰ تعداد معادن در حال بهرهبرداری کشور شش هزار و ۲۵ معدن بوده که نسبت به سال قبل از آن، ۴/۲ درصد (۲۴۳ معدن) افزایش داشته است.
همچنین در سال ۱۴۰۰ تعداد افراد شاغل در معادن در حال بهرهبرداری، ۱۳۰ هزار و ۳۵۸ نفر بوده است که نسبت به سال ۱۳۹۹، برابر با ۸/۳ درصد (معادل ۱۰ هزار و ۳۱ نفر) افزایش یافته است.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز جمعه ۱۳ مهر بعد از پنج سال به عنوان خطبهخوان در نماز جمعه تهران حاضر شد و با تاکید بر اینکه حمله موشکی سپاه پاسداران به اسرائیل کمترین مجازات برای این کشور بود، گفت کشتن فرماندهان حزبالله لبنان و حماس باعث حذف اسرائیل از منطقه خواهد شد.
خامنهای که چند روز پس از کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان نیز در انظار عمومی حاضر شده بود، حمله موشکی سپاه پاسداران به اسرائیل را مشروع و قانونی خواند و گفت: «جمهوری اسلامی آنچه لازم باشد را انجام میدهد. همانطور که انجام داد و در آینده هم اگر لازم شود، انجام خواهد داد.»
امیر اوهانا، رییس پارلمان اسرائیل، پس از این حمله و در پاسخ به پست خامنهای به زبان عبری در شبکه ایکس، خطاب به او به زبان فارسی نوشت: «به پایان سلام کن ...»
خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه و به نقل از سه منبع آگاه ایرانی، گزارش داد رهبر جمهوری اسلامی چند روز پیش از کشته شدن نصرالله به او هشدار داده بود فورا از لبنان خارج شود و اکنون هم به شدت نگران نفوذ اسرائیل در ردههای ارشد دولتی در تهران است.
کمربند دفاع و عزت
خامنهای در خطبههای اول نماز جمعه تهران گفت: «از ایران تا غزه باید کمربند دفاع و عزت را در تمام کشورهای اسلامی محکم ببندیم.»
او با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی در انجام وظیفه «حمایت از جبهه مقاومت و دفاع از خود» تعلل نمیکند و دچار شتابزدگی هم نمیشود، از حمله موشکی به اسرائیل به عنوان «کار درخشان نیروهای مسلح» یاد کرد و آن را «مشروع و قانونی» دانست.
خامنهای با اشاره به «طوفان الاقصی» که نام و عنوان حمله هفتم اکتبر حماس و گروههای فلسطینی به اسرائیل در منابع حامیحماس است، آن را «حرکتی منطقی و قانونی از سوی فلسطینیها» توصیف کرد و گفت: «حق با فلسطینیها بود.»
بر اساس آمار ارائه شده از سوی اسرائیل، بیش از هزار و ۲۰۰ نفر در حمله هفتم اکتبر کشته و ۲۵۰ نفر دیگر به گروگان گرفته شدند.
پیشتر و در روز دوشنبه ۱۱ تیر، بیش از ۱۰۰ تن از قربانیان و خانوادههای قربانیان حمله هفتم اکتبر حماس، با تنظیم دادخواستی از جمهوری اسلامی، سوریه و کره شمالی به اتهام حمایت از حماس شکایت کردند و خواستار دریافت حداقل چهار میلیارد دلار غرامت شدند.
خامنهای در ۱۸ مهر ۱۴۰۲ و تنها ساعاتی پس از هشدار آمریکا به جمهوری اسلامی مبنی بر دخالت نکردن در جنگ حماس و اسرائیل، با عقبنشینی از مواضع پیشین، نقش تهران در حملات مرگبار حماس علیه اسرائیل را تکذیب کرد و در عین حال گفت: «ما پیشانی و بازوی طراحان مدبر و هوشمند و جوانان فلسطینی را میبوسیم.»
رهبر جمهوری اسلامی در ادامه نماز جمعه این هفته خود تاکید کرد هیچکس حق اعتراض به فلسطین و لبنان ندارد و گفت: «آنهایی هم که حمایت میکنند از این کشورها، وظیفه خود را انجام میدهند.»
به نظر میرسد این سخنان او واکنش به اعتراضات و نارضایتیهای داخلی است که پس از کشته شدن نصرالله به شکل شادی مردمی در برخی شهرهای کشور بروز کرد
خامنهای بار دیگر از اسرائیل با صفاتی همچون «خونآشام، گرگ صفت و سگ هار آمریکا در منطقه» یاد کرد و با تاکید بر این که «جمهوری اسلامی در انجام وظایف خود تعلل نخواهد کرد و شتابزده نیز واکنش نشان نخواهد داد»، گفت: «ما با صلابت و قدرت هر کاری لازم باشد انجام خواهد داد.»
یاد کردن از نصرالله در خطبه عربی
رهبر جمهوری اسلامی خطبه دوم نماز جمعه تهران را به زبان عربی و خطاب به مردم لبنان و فلسطین خواند.
او گفت: «کشته شدن حسن نصرالله فقدان کبیر است اما عزاداری ما از جنس افسردگی و پریشانی نیست و از جنس عزاداری برای امام حسین و درس دهنده و امید آفرین است.»
او روز چهارشنبه ۱۱ مهر هم گفته بود که «این حادثه» او را «جدا عزادار» کرده است.
خامنهای از سالهای گذشته تا روزهای اخیر بسیاری از نزدیکان سیاسی و نظامی خود از جمله قاسم سلیمانی، فرمانده کشته شده سپاه قدس، اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس و حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان را از دست داد.
او در پنج سال اخیر و بعد از کشته شدن سلیمانی، دستکم ۱۴ نماز میت برای اطرافیان خود خوانده است.
خامنهای در ادامه خطبه دوم نماز جمعه ۱۳ مهر از مردم لبنان به عنوان «عزیزان» خود یاد کرد و به آنها وعده داد: «ویرانیها ترمیم میشوند و صبر و استقامت، عزت و کرامت به بار میآورد.»
در حالی که دولت لبنان مدتهاست در وضعیت ورشکستگی به سر میبرد، رهبر جمهوری اسلامی نگفت که ویرانیها را چه کسی و چگونه ترمیم خواهد کرد.
نصرالله در تیر ماه ۱۳۹۵، در یک سخنرانی به تامین مالی حزبالله لبنان از سوی جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت: «بودجه و هزینه و خرج و خورد و خوراک و سلاح و موشکهای حزبالله از جمهوری اسلامی میرسد. تا زمانی که ایران پول داشته باشد، یعنی ما پول داریم.»
رهبر جمهوری اسلامی با تاکید بر اینکه «مقاومت در غزه به اسلام عزت بخشید و چشم دنیا را خیره کرد»، گفت که با حمله حماس و مقاومت غزه و لبنان، اسرائیل «به ۷۰ سال قبل بازگشته» و حالا مهمترین دغدغهاش «حفظ موجودیت خود» است.
از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ و بنا بر اعلام وزارت بهداشت حماس، درگیریها در غزه تاکنون جان بیش از ۴۱ هزار و ۵۰۰ فلسطینی را گرفته و بیش از ۹۶ هزار نفر نیز مجروح شدهاند.
خامنهای در ادامه گفت که اسرائیل «ترور و تخریب و بمباران و کشتار غیرنظامیان را نشانه پیروزی خود قلمداد میکند» اما نمیتواند به تشکیلات حماس و حزب الله و دیگر سازمان های مجاهد صدمه جدی بزند.
این در حالی است که گزارشها نشان میدهند اکثر کادر رهبری حماس و حزبالله در هفتهها و ماههای اخیر، در عملیاتهای مختلف نظامی اسرائیل در غزه، کرانه باختری، لبنان و حتی سوریه کشته شدهاند.
