هیات نمایندگی آمریکا در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در بیانیهای درباره گزارش مدیرکل آژانس از راستیآزمایی و نظارت بر برنامه هسته ای ایران اعلام کرد: ایران باید اقدامات تحریکآمیز هستهای و تحرکاتی را که خطرات جدی گسترش سلاحهای هستهای به همراه دارد، متوقف کند.
بیانیه آمریکا با تاکید بر لزوم توجه جدی شورای حکام به نقض تعهدات پادمانی از سوی ایران گفت: «موضوع نگرانکنندهتر، کشف ذرات اورانیوم با غنای بیش از ۸۰ درصد توسط آژانس در فردو بود. ایران باید فورا این موضوع را روشن کند. اقدامات ایران، چه عمدی یا سهوی، به تشدید تنشها منجر شده و به طور بیسابقه از حد خارج شده است.»
بیانیه آمریکا در حالی منتشر میشود که وال استریت ژورنال به نقل از چند دیپلمات غربی گزارش داد در حالی که اروپاییها در واکنش به غنیسازی ۸۴ درصدی اورانیوم توسط جمهوری اسلامی، از صدور بیانیه انتقادی علیه ایران در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی حمایت میکنند، ایالات متحده تمایل به انجام چنین کاری ندارد.
در همین حال، بر اساس گزارش خبرنگار ایراناینترنشنال در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، این سازمان به دنبال دسترسی به اپراتورهایی است که در زمان غنیسازی ۸۴ درصدی حضور داشتهاند و معتقد است پاسخهای آنها از اظهارات رییس سازمان انرژی اتمی ایران راهگشاتر است.
بر اساس این گزارش، کارشناسان معتقدند که یکی از چالشهای اصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصمیمگیری درباره پیدا شدن ذرات اورانیوم با غنای ۸۴ درصد است.
از سوی دیگر، جان تون، عضو جمهوریخواه سنای آمریکا، به ایراناینترنشنال گفت: «دولت بایدن برخی چالشهای امنیت ملی ایالاتمتحده را نادیده گرفته که برنامه هستهای ایران در صدر این فهرست قرار دارد.»
سناتور تون نسبت به امکان جلوگیری از برنامه هستهای ایران در نقطه کنونی، ابراز تردید کرد.
باب منندز، سناتور دموکرات آمریکایی، نیز با صدور بیانیهای تاکید کرد ایالاتمتحده و کشورهای اروپایی باید در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در ارتباط با عدم همکاری کافی ایران با این سازمان، قطعنامهای انتقادی صادر کنند.
این در حالی است که دیوید آلبرایت، بازرس پیشین آژانس، غنیسازی ۸۴ درصدی توسط جمهوری اسلامی را عمدی خواند و اعلام کرد که تصور اینکه غنیسازی ۶۰ درصدی به طور ناخواسته به ۸۴ درصد برسد، بسیار دشوار است.
دیوید آلبرایت، بازرس پیشین آژانس، اعلام کرد که بر اساس اسناد افشا شده اسرائیل از برنامه اتمی جمهوری اسلامی، کلاهکهای طراحی شده جمهوری اسلامی برای ساخت تسلیحات اتمی احتمالی، برای اورانیوم ۹۰ درصد بوده است.
در همین حال، تحرکات مقامات منطقهای نیز برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی در ارتباط با برنامه هستهای آن ادامه دارد. پس از دیداری بین مقامهای آمریکایی و اسرائیلی در واشینگتن، دو کشور متعهد شدند هماهنگی خود را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای و بازدارندگی بیشتر علیه فعالیتهای خصمانه جمهوری اسلامی در منطقه افزایش دهند.
فیصل بنفرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی نیز سهشنبه گفت: توافق هستهای با ایران ایدهآل محسوب نمیشود و باید نگرانی کشورهای منطقه را در بر بگیرد.
پیشتر رسانههای بینالمللی فاش کرده بودند که بازرسان آژانس ذرات اورانیوم غنیسازی شده ۸۴ درصدی را در فردو یافتهاند.
جمهوری اسلامی با رد غنیسازی در این سطح، از آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دلیل افشای این موضوع انتقاد کرد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شنبه در نشستی خبری پس از سفر به ایران اعلام کرد با جمهوری اسلامی برای دسترسی و تبادل اطلاعات بیشتر توافق کرده و از اعزام تیمی به ایران، راهاندازی دوباره تجهیزات نظارتی و افزایش ۵۰ درصدی بازرسی در سایت فردو خبر داد.
در همین حال، خبرگزاری رویترز نوشت گزارشی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی را مشاهده کرده که نشان میدهد جمهوری اسلامی در سطح بالایی اطمینان داده که مایل به همکاری با آژانس برای حل و فصل مسائل برجسته باقیمانده است و در بحثهای فنی پیگیری آنها به زودی مشارکت خواهد داشت.
