فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی، در اظهاراتی بر خلاف مواضع مقامهای آمریکا در روزهای اخیر، تاکید کرد که گشایش آسمان کشورش به پروازهای تجاری اسرائیل «هیچ ارتباطی» به عادیسازی روابط ریاض و اورشلیم ندارد.
بن فرحان شنبه در یک نشست خبری در جده گفت: «این امر هیچ ارتباطی به روابط دیپلماتیک با اسرائیل ندارد. تصمیمی که برای عبور این پروازها در پیش گرفتیم برای ارائه مسیر ارتباطی بیشتر به کشورهای جهان بوده و امیدواریم شرایط برخی مسافران را راحتتر کند. اما این امر به هیچ وجه به منزله مقدمهای برای گامهای بعدی [با اسرائیل] نیست.»
این در حالی است که جو بایدن روز جمعه پس از دیدار با مقامهای عربستان سعودی، تصمیم ریاض برای گشودن آسمان خود به پروازهای اسرائیلی را «اولین گام ملموس در روند عادیسازی روابط» دو کشور خوانده بود.
کاخ سفید هنوز نسبت به این اظهارات وزیر خارجه عربستان سعودی موضعگیری نکرده است.
عربستان سعودی ساعاتی پیش از سفر جو بایدن به جده، از باز کردن حریم هوایی این کشور «به روی همه شرکتهای هواپیمایی» که الزامات عبور از آسمان عربستان سعودی را رعایت میکنند خبر داد که این گشایش شامل هواپیماهای اسرائیلی نیز میشود.
در پی اعلام این تصمیم عربستان سعودی، بایدن عصر جمعه ۲۴ تیر با یک پرواز مستقیم از فرودگاه بنگوریون در تلآویو اسرائیل راهی شهر جده در عربستان سعودی شد. ناظران سیاسی این پرواز نمادین را تلاش دولت آمریکا برای عادیسازی بیشتر روابط اسرائیل با کشورهای عربی منطقه از جمله عربستان سعودی ارزیابی کردهاند.
عربستان سعودی از زمان تاسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸، این کشور را به رسمیت نشناخته است.
عدم مذاکره درباره یکپارچهسازی پدافند هوایی اسرائیل و کشورهای عربی
همچنین، در حالی که انتظار میرفت یکی از محورهای اصلی مذاکرات جو بایدن با سران کشورهای منطقه درباره یکپارچهسازی پدافند دفاعی این کشورها با اسرائیل برای مقابله با تهدید ایران باشد، فیصل بن فرحان برگزاری گفتوگو در این مورد را نیز رد کرد.
او در نشست خبری خود گفت: «هیچ گونه بحثی درباره اتحاد دفاعی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با اسرائیل مطرح نشد. دستکم من از چنین مذاکراتی بیخبر هستم.»
این در حالی است که پیش از سفر جو بایدن به خاورمیانه، کاخ سفید اعلام کرده بود که مقامهای آمریکایی و کشورهای خاورمیانه در حال بررسی طرح یکپارچهسازی پدافند هوایی کشورهای منطقه برای مقابله با تهدید ایران هستند.
در اواخر خرداد ماه نیز اعضای دموکرات و جمهوریخواه سنا و مجلس نمایندگان آمریکا طرح یکپارچهسازی سیستمهای پدافند هوایی کشورهای خاورمیانه و اسرائیل برای مقابله با تهدید هستهای، موشکی وپهپادی ایران را مطرح کرده بودند.
