نخستوزیر سابق پاکستان و همسرش به ۱۷ سال زندان محکوم شدند
دادگاهی در پاکستان عمران خان، نخستوزیر پیشین این کشور و بشرا بیبی، همسرش، را در پروندهای به اتهام «فساد مالی» به ۱۷ سال زندان محکوم کرد.
دادگاهی در پاکستان عمران خان، نخستوزیر پیشین این کشور و بشرا بیبی، همسرش، را در پروندهای به اتهام «فساد مالی» به ۱۷ سال زندان محکوم کرد.
خبرگزاری رویترز شنبه ۲۹ آذر گزارش داد این پرونده به خرید هدایای لوکس دولتی با بهایی کمتر از ارزش واقعی مربوط میشود و دادگاه و وکلای عمران خان این خبر را تایید کردهاند.
این محکومیت بر مشکلات قضایی عمران خان افزوده است؛ سیاستمداری که از اوت ۲۰۲۳ در حبس به سر میبرد و هماکنون نیز در پروندهای جداگانه درباره «فساد در معاملات املاک»، در حال گذراندن حکم ۱۴ سال زندان است.
از زمان برکناری عمران خان از قدرت در سال ۲۰۲۲، دهها پرونده قضایی، از اتهامهای فساد مالی گرفته تا اتهامهای مرتبط با تروریسم و افشای اسرار دولتی، علیه او مطرح شده است.
نخستوزیر پیشین پاکستان تمامی این اتهامها را رد کرده و حزب او گفته است این پروندهها انگیزه سیاسی دارند.
رانا مدثر عمر، وکیل خانواده عمران خان، در مصاحبه با رویترز گفت: «دادگاه بدون شنیدن دفاعیات، حکم را اعلام کرد و عمران خان و بشرا بیبی را به ۱۷ سال زندان همراه با جریمههای سنگین محکوم کرد.»
بر اساس رای دادگاه ویژه وابسته به آژانس تحقیقات فدرال پاکستان، این زوج به ۱۰ سال حبس همراه با اعمال شاقه به اتهام «خیانت در امانت» طبق قانون جزای پاکستان و همچنین به هفت سال زندان دیگر بر اساس قوانین مبارزه با فساد محکوم شدند.
عطاءالله طرار، وزیر اطلاعرسانی پاکستان، اعلام کرد دوره محکومیت ۱۷ ساله ناشی از این حکم، پس از پایان دوره ۱۴ ساله حبس عمران خان آغاز خواهد شد.
این پرونده به ساعتهای لوکسی مربوط میشود که در جریان سفرهای رسمی از سوی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، به عمران خان اهدا شده بود.
دادستانها گفتهاند عمران خان و همسرش این هدایا را برخلاف مقررات، با قیمتی بسیار پایینتر از ارزش واقعی از دولت خریداری کردند.
به گفته وزیر اطلاعرسانی پاکستان، این اقدام باعث وارد آمدن خسارتی چند میلیون روپیهای به دولت این کشور شده است.
ذوالفقار بخاری، سخنگوی عمران خان، این حکم را «نادیده گرفتن اصول اولیه عدالت» دانست و گفت روند قضایی به «ابزاری برای پیگرد گزینشی» تبدیل شده است.
سلمان صفدر، یکی دیگر از وکلای عمران خان، نیز اعلام کرد موکلش به تیم حقوقی دستور داده است درخواست تجدیدنظر در خصوص این حکم را در دادگاه عالی اسلامآباد ثبت کنند.
تجمع اعتراضی حامیان عمران خان
پس از اعلام این حکم، حزب تحریک انصاف پاکستان که رهبری آن را عمران خان بر عهده دارد، از برنامهریزی برای برگزاری اعتراضات در سراسر ایالت پنجاب در یکشنبه ۳۰ آذر خبر داد.
این حزب همچنین اعلام کرد دیدارهای معمول خانوادگی و حقوقی عمران خان در هفتههای اخیر با وجود دستور دادگاه، با مانع روبهرو شده یا متوقف شده است.
مقامهای دولتی این صحبتها را رد کرده و گفتهاند او از تمام امکانات قانونی برای زندانیان برخوردار است.
عمران خان، چهره نامدار پیشین دنیای کریکت که مسیر خود را به سیاست تغییر داد، همچنان یکی از چهرههای بهشدت مناقشهبرانگیز در پاکستان به شمار میرود.
او در شرایطی که با پروندههای قضایی پیدرپی دستوپنجه نرم میکند، شاهد کنار ماندن حزبش از ساختار قدرت است.
اولکسی کولِبا شنبه ۲۹ آذر در پیامرسان تلگرام گفت نیروهای مسکو عمدا مسیرهای لجستیکی غیرنظامی را در منطقه اودسا هدف قرار میدهند.
حمله شنبه به بندر یوژنه یک روز پس از یک حمله مشابه روسیه به همین بندر است که هشت کشته بر جای گذاشت.
دو روستای دیگر اوکراین در تصرف روسیه
وزارت دفاع روسیه شنبه از طریق کانال خود در پیامرسان تلگرام اعلام کرد نیروهای این کشور روستاهای سویتلِه و ویسوکه را تصرف کردهاند.
این دو روستا به ترتیب در منطقه دونتسک در شرق و منطقه سومی در شمال شرقی اوکراین قرار دارند.
خبرگزاری رویترز نوشت که نمیتواند خبرهای روسیه از میدان جنگ را بهطور مستقل تایید کند.
دیدار مقامهای آمریکا و روسیه در فلوریدا
در پی گفتوگوهای روز جمعه آمریکا با مقامهای اوکراینی و اروپایی، مذاکرهکنندگان آمریکایی قرار است شنبه در فلوریدا با مقامهای روسیه دیدار کنند.
این دیدار تازهترین تحول در روند گفتوگوها با هدف پایان دادن به جنگ روسیه علیه اوکراین است.
دولت آمریکا تلاش میکند از هر دو طرف، یعنی روسیه و اوکراین، برای دستیابی به توافقی به منظور پایان دادن به این درگیری، امتیاز بگیرد.
کیریل دیمیتریف، فرستاده ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، ریاست هیات این کشور در مذاکرات فلوریدا را برعهده دارد.
او قرار است با استیو ویتکاف، نماینده ویژه، و جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، دیدار کند.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا و مشاور امنیت ملی کاخ سفید، گفته که ممکن است او نیز به این گفتوگوها بپیوندد.
پیشرفت در زمینه تضمینهای امنیتی
مقامهای آمریکایی، اوکراینی و اروپایی، اوایل این هفته از پیشرفت در زمینه تضمینهای امنیتی برای کییف بهعنوان بخشی از گفتوگوها برای پایان دادن به جنگ خبر دادند، اما هنوز روشن نیست که آیا این شروط برای مسکو قابل قبول خواهد بود یا نه.
یک منبع روس به رویترز گفت که هرگونه دیدار میان دیمیتریف و مذاکرهکنندگان اوکراینی، منتفی شده است.
کییف همچنان با هرگونه واگذاری سرزمین به مسکو مخالفت میکند.
پیشتر رییسجمهوری روسیه از طرح جنجالی اتحادیه اروپا برای استفاده از داراییهای مسدودشده مسکو به نفع اوکراین انتقاد کرد، آن را «دزدی» خواند و هشدار داد اجرای احتمالی این طرح «پیامدهای جدی برای سارقان» به همراه خواهد داشت.
پوتین ۲۸ آذر در نشست خبری خود به مناسبت پایان سال ۲۰۲۵ گفت: «دزدی تعریف دقیقی برای این کار نیست. دزدی در خفا انجام میشود، اما در این مورد کاملا آشکار صورت میگیرد.»
رهبران اتحادیه اروپا ۲۸ آذر در بروکسل بر سر اعطای یک وام ۱۰۶ میلیارد دلاری بدون بهره به اوکراین به توافق رسیدند، اما مذاکره درباره استفاده از داراییهای مسدودشده روسیه برای تامین این منابع ناکام ماند.
همزمان با این تحولات، اوکراین ۲۹ آذر از حمله پهپادی خود به یک سکوی نفتی روسیه متعلق به شرکت لوکاویل در دریای خزر و یک ناو گشتی نظامی در نزدیکی این سکو خبر داد.
این اقدام، نشاندهنده تشدید حملات کییف به زیرساختهای نفتی مسکو است.
ستاد کل نیروهای مسلح اوکراین شنبه ۲۹ آذر اعلام کرد که حمله مورد نظر، جمعه انجام شده است.
این حمله یکی از سلسله حملاتی است که در هفتههای اخیر زیرساختهای حفاری روسیه در دریای خزر را هدف قرار دادهاند اما به نوشته خبرگزاری رویترز، نخستین موردی است که ارتش اوکراین بهطور رسمی آن را تایید میکند.
به گفته ارتش اوکراین، یکی از سکوهای حفاری میدان نفتی فیلانوفسکی در این حمله آسیب دیده است.
این سکو دستکم دو بار دیگر نیز در ماه جاری میلادی هدف حملات پهپادی قرار گرفت.
اوکراین: زیرساختهای نفتی روسیه هدفی مشروع است
اوکراین میگوید زیرساختهای نفتی روسیه هدفی مشروع برای حملات نظامی هستند، زیرا درآمد حاصل از تجارت نفت، منبع اصلی تامین مالی جنگ تمامعیاری است که روسیه نزدیک به چهار سال است علیه این کشور به راه انداخته است.
ستاد کل نیروهای مسلح اوکراین افزود که یک ناو گشتی نظامی نیز در این حمله هدف قرار گرفته و میزان خسارت وارده در حال ارزیابی است.
اوکراین در طول سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ به پالایشگاههای نفت روسیه حمله کرده، اما در هفتههای اخیر بهطور آشکاری دامنه این کارزار را گسترش داده است.
حملات اوکراین به «ناوگان سایه» روسیه
کییف همچنین مسئولیت حملات پهپادهای دریایی به نفتکشهای «ناوگان سایه» روسیه در دریای سیاه و دریای مدیترانه را بر عهده گرفته است.
ناوگان سایه شبکهای از نفتکشها، شرکتهای پوششی و عملیات لجستیکی پنهانی است که کشورهای تحت تحریم مانند روسیه و جمهوری اسلامی ایران، برای صادرات نفت از آن استفاده میکنند.
یک مقام سرویس امنیتی اوکراین (اسبییو) ۲۸ آذر به رویترز گفت که حمله به یک نفتکش روسیه در مدیترانه، شامل اقدامات «چندمرحلهای» بود.
بر اساس این اظهارات، این نفتکش که «قندیل» نام دارد، در زمان حمله خالی بود و در آبهای بیطرف در فاصلهای بیش از دو هزار کیلومتر از اوکراین با پهپادها هدف قرار گرفت و دچار آسیبهای جدی شد.
نقش سرویس امنیتی اوکراین
اسبییو، نهاد امنیتی عظیمی که پشت این حمله قرار گرفته، حملات بسیار پیچیدهای انجام داده است؛ از جمله قاچاق دهها پهپاد برای عملیات بهمنظور نابودی بمبافکنهای راهبردی روسیه در پایگاههای هوایی بسیار دور از خط مقدم جنگ.
همچنین از دسامبر ۲۰۲۴ تاکنون، مجموعهای از انفجارهای مشکوک روی نفتکشهایی رخ داده است که به بنادر روسیه رفتوآمد داشتهاند.
اوکراین نه داشتن مسئولیت در این حوادث را تایید کرده و نه رد، اما منابع امنیت دریایی گمان میکنند کییف پشت آنها بوده است. برخی از آنها شامل مینهای چسبان بر کشتیها در مدیترانه بودهاند.
واکنش روسیه
روسیه هنوز به خبر جدید حمله اوکراین واکنش نشان نداده، اما ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، در واکنش به حملات پهپادی اوکراین به نفتکشهای «ناوگان سایه» روسیه در دریای سیاه، تهدید کرد که دسترسی کییف به دریا را قطع خواهد کرد.
پیش از این و در فروردینماه، روسیه و اوکراین برای آتشبس دریایی به توافق رسیده بودند.
آن آتشبس در حالی صورت گرفته بود که دریای سیاه در مرکز تنشهای شدید بین دو کشور قرار داشت.
در ماههای اخیر، دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای دستیابی به یک توافق صلح، طرفین درگیر در اوکراین را تحت فشار قرار داده است، اما کییف و مسکو یکدیگر را متهم میکنند که در پی صلح نیستند.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگویی با خبرگزاری روسی ریانووستی که شنبه ۲۹ آذر منتشر شد، گفت: «آنها [مقامات جمهوری اسلامی] میگویند: "تاسیسات ناامن است و نمیتوان به آنجا رفت." اما در این صورت، شما باید به بازرسان اجازه دهید تا تایید کنند که واقعا دسترسی به آنجا امکانپذیر نیست.»
رافائل گروسی افزود که این موضوع اکنون موضوع گفتوگوی آژانس با تهران است: «امیدوارم بتوانیم به میزان مشخصی از پیشرفت دست یابیم.»
موضوع اورانیوم غنیشده ایران پس از جنگ ۱۲ روزه به چالشی جدی برای آژانس بینالمللی انرژی اتمی تبدیل شده است.
مهرماه، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت مسعود پزشکیان، در کنفرانس خبری هفتگی خود تاکید کرد اورانیوم غنیشده «در جایی مدفون شده» و دسترسی به آن وجود ندارد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز ۲۱ شهریور در گفتوگو با صدا و سیمای جمهوری اسلامی گفت که ذخیره اورانیوم غنیشده ایران «زیر آوار تاسیسات هستهای بمباران شده» است.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، جمعه گفت مسکو از مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی میخواهد در ارزیابی برنامه هستهای جمهوری اسلامی «رویکردی حرفهای و بیطرفانه» داشته باشد.
لاوروف در گفتوگو با خبرنگاران افزود: «ما از آقای گروسی که خواهان احیای تماسها با تهران است، میخواهیم بهطور دقیق به ماموریت بنیادین دبیرخانه آژانس پایبند بماند؛ از جمله ماهیت خنثی و بیطرفانه ارزیابیهایی که ارائه میشود و همچنین فعالیت کلی این سازمان.»
تاکید آژانس بر ضرورت دسترسی به همه تاسیسات هستهای ایران
گروسی در بخش دیگری از مصاحبه با ریانووستی گفت: «پیش از هر چیز، ایران بسیار بیش از این سه تاسیسات را در اختیار دارد. این سه تاسیسات از نظر بازفرآوری، تبدیل و غنیسازی اورانیوم بسیار مهم هستند، اما برنامه هستهای ایران به آنها محدود نمیشود.»
او افزود: «ایران یک برنامه هستهای بسیار پیشرفته با یک مولفه پژوهشی و علمی قدرتمند و شمار زیادی از تاسیسات دیگر در سراسر کشور دارد. همچنین یک نیروگاه هستهای در بوشهر وجود دارد و برنامههایی برای ساخت نیروگاههای جدید نیز مطرح است؛ از جمله، اگر اشتباه نکنم، بهصورت مشترک با روسیه. بنابراین، کار در همه این حوزهها ادامه دارد.»
او این سخنان را در پاسخ به این پرسش مطرح کرد که چرا با توجه به اعلام ایالات متحده مبنی بر نابودی کامل همه تاسیسات هستهای ایران، آژانس بازرسیها از این تاسیسات را ضروری میداند.
گروسی تاکید کرد که بر اساس معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای (انپیتی)و موافقتنامه جامع پادمانها، ایران موظف است دسترسی به این تاسیسات را فراهم کند.
او افزود: «این دقیقا بخشی از گفتوگوی ماست.»
کمالوندی: بازرسی از سایتها خواسته غیرمعقول است
همزمان با اظهارات گروسی، بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون سازمان انرژی اتمی ایران، خواسته آژانس برای بازرسی از تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی را «غیرمعقول» خواند.
او ۲۹ آذر به خبرگزاری ایسنا گفت: «ما باید تدابیری داشته باشیم و ببینیم میشود از طریق دیگر، حسابرسی مواد را انجام دهیم و به آژانس اطلاع دهیم؛ بدون اینکه بازرسها به محل مورد نظر بروند یا نه. ایدهها و روشهایی الان به ذهن ما میرسد اما باید درباره این موضوعات مذاکره شود.»
این مقام ارشد جمهوری اسلامی افزود: «اصرار آژانس برای اینکه حتما طبق موافقتنامه پادمان که برای شرایط غیرجنگی نوشته شده، ایران اجازه دسترسی و بازرسی درباره مواد و سایتها بدهد یا به آژانس گزارش دهد، خواستهای غیرمعقول است.»
مقامات جمهوری اسلامی پس از جنگ با اسرائیل، بارها از آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مدیرکل آن انتقاد و گروسی را به «محکوم نکردن» حملات اسرائیل و آمریکا متهم کردند.
در حالی که تهران اعلام کرده توافق صورت گرفته با آژانس در قاهره لغو شده، کمالوندی تهدید کرد: «چه بخواهند چه نخواهند، شرایط تغییر کرده و اگر بخواهیم مذاکرات جدی را دوباره با آژانس شروع کنیم، باید ملاحظات ایران در نظر گرفته شود.»
در ماههای اخیر، شماری از مقامهای جمهوری اسلامی، گروسی را «عامل موساد» نامیدند و حتی روزنامه کیهان، رسانه زیر نظر نماینده علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، خواستار اعدام او به اتهام «جاسوسی» برای اسرائیل شد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۱۰ خرداد و پیش از جنگ، در گزارشی محرمانه اعلام کرده بود ایران پیشتر در سه مکان که مدتها تحت تحقیقات قرار داشتهاند، فعالیتهای محرمانه هستهای انجام داده است.
پایگاه خبری واینت ۲۸ آذر گزارش داد جمهوری اسلامی پیش از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، در حال تحقیق درباره توسعه نسل چهارم تسلیحات هستهای بر اساس همجوشی خالص بود.
بر پایه این گزارش که جمعه ۲۸ آذر منتشر شد، تحقیقات در ایران درباره نوعی سلاح هستهای کاملا جدید صورت گرفته که تاکنون هیچ کشوری موفق به تولید آن نشده است.
در این گزارش آمده است: «این نوع همجوشی به اورانیوم یا پلوتونیوم نیاز ندارد و تقریبا هیچگونه تشعشع یا آلودگی رادیواکتیوی بر جای نمیگذارد.»
این گزارش در شرایطی منتشر شد که در روزهای اخیر، گمانهزنیها درباره سرنوشت برنامه هستهای جمهوری اسلامی و واکنش احتمالی آمریکا، اسرائیل و تروئیکای اروپایی به آن بالا گرفته است.
زلنسکی جمعه ۲۸ آذر پس از توافق سران اتحادیه اروپا برای پرداخت این وام در بروکسل در کانال تلگرام خود نوشت: «این حمایت قابل توجهی است که واقعاً مقاومت ما را تقویت میکند.»
سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در اجلاس بروکسل موفق نشدند تا درباره استفاده از داراییهای مسدودشده روسیه برای تامین این منابع به توافق برسند.
بنابراین بودجه هفتساله کشورهای اتحادیه اروپا به عنوان پشتوانه این وام در نظر گرفته شد.
پیش از پایان احلاس بروکسل، ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، از طرح اتحادیه اروپا برای استفاده از داراییهای مسدودشده این کشور به نفع اوکراین انتقاد کرد و آن را «دزدی آشکار» خواند.
او هشدار داد اجرای احتمالی این طرح «پیامدهای جدی برای سارقان» به همراه خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری رویترز، اتحادیه اروپا این وام مالی را در حالی به کییف پرداخت میکند که بدون این کمک، منابع مالی اوکراین تا سهماهه دوم سال آینده به پایان میرسید و در آن صورت، احتمال شکست این کشور در جنگ با روسیه بهطور جدی افزایش مییافت.
صندوق بینالمللی پول برآورد میکند که اوکراین در دو سال آینده به ۱۶۱ میلیارد دلار نیاز خواهد داشت.
زلنسکی پنجشنبه ۲۷ آذر هشدار داده بود اگر کییف تا بهار آینده به منابع مالی مبتنی بر داراییهای مسدودشده روسیه دسترسی پیدا نکند، ناچار به کاهش تولید پهپادهای نظامی خواهد شد.
به نوشته رویترز، چالش اصلی بر سر ارائه تضمینهای کافی به بلژیک بود؛ کشوری که ۱۸۵ میلیارد یورو از داراییهای روسیه در اروپا در آن نگهداری میشود و نگران پیامدهای مالی و حقوقی احتمالی در صورت اقدام تلافیجویانه مسکو بهدلیل آزادسازی این منابع به نفع اوکراین است.
پیشتر اعلام شده بود که بلژیک به دلیل نگرانی بابت اقدامات تلافیجویانه روسیه، مخالف اعطای این وام بزرگ به اوکراین است.
حدود ۲۱۰ میلیارد یورو (۲۴۶ میلیارد دلار) از داراییهای روسیه در اروپا مسدود شده است.
در این ارتباط، جورجیا ملونی، نخستوزیر ایتالیا، با ابراز خوشحالی از توافق سران اتحادیه اروپا برای پرداخت وام به اوکراین گفت: «ما توانستیم منابع لازم را با راهحلی که پایه حقوقی و مالی محکمی دارد، تامین کنیم.»
در همین حال، روسیه از شکست اجلاس بروکسل در مورد استفاده از داراییهای مسدود شده خود استقبال کرد.
کریل دیمیتریف، نماینده ویژه پوتین در امور سرمایهگذاری و همکاری اقتصادی، گفت که «قانون و عقل» پیروز شدند.
او در شبکه اجتماعی ایکس با اشاره به اورسولا فون در لاین، رییس کمیسیون اروپا، گفت: «ضربه بزرگی به جنگطلبان اتحادیه اروپا به رهبری اورسولا وارد شد و صداهای منطقی در اتحادیه اروپا مانع استفاده غیرقانونی از ذخایر روسیه برای تامین مالی اوکراین شدند.»
در این میان، فردریش مرتس، صدراعظم آلمان، که برای پرداخت وام با پشتوانه داراییهای مسدود شده روسیه تلاش زیادی کرده بود اما موفق به تصویب آن نشد، استدلال کرد که این هنوز یک توافق خوب است.
او گفت: «این خبر خوبی برای اوکراین و خبر بدی برای روسیه است و قصد ما همین بود.»
تهاجم روسیه علیه اوکراین اسفند ۱۴۰۰ آغاز شد و تاکنون نیروهای روسی حدود یکپنجم از خاک اوکراین را تحت اشغال خود دارند.
