تیراندازی در محوطه دانشگاه براون رود آیلند دستکم ۲ کشته و نه زخمی برجای گذاشت و باعث شد چندین ساختمان دانشگاه به حالت قرنطینه درآید. مقامهای محلی اعلام کردند نیروهای پلیس و امدادی بلافاصله به محل اعزام شدند و تدابیر امنیتی گستردهای در اطراف دانشگاه به اجرا درآمد.
گزارشهای ابتدایی از زخمی شدن دستکم ۲۰ نفر خبر داده بود، اما در ادامه آسوشیتدپرس اعلام کرد ۲ نفر از قربانیان کشته شدهاند. مقامهای محلی ساعاتی بعد اعلام کردند که افزون بر ۲ کشته، دستکم ۹ نفر دیگر زخمی شدهاند.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا نیز شنبهشب به خبرنگاران در کاخ سفید گفت که در جریان این حادثه قرار گرفته و آن را «وحشتناک» توصیف کرد.
او افزود: «تنها کاری که در حال حاضر میتوانیم انجام دهیم این است که برای قربانیان و کسانی که بهشدت مجروح شدهاند دعا کنیم.»
دانشگاه براون، عصر شنبه ۲۲ آذر به وقت محلی، در نخستین هشدارهای خود از وجود یک «تیرانداز فعال» در محوطه دانشگاه خبر داد و از دانشجویان خواست درها را قفل کنند، تلفنهای همراه خود را بیصدا بگذارند و تا اطلاع ثانوی در محلهای امن پناه بگیرند.
این هشدارها همزمان با آغاز دومین روز امتحانهای پایان ترم پاییز اعلام شد، موضوعی که نگرانی درباره شمار افراد حاضر در ساختمانهای دانشگاه را افزایش داد.
به گفته مقامهای دانشگاه، تیراندازی در نزدیکی ساختمان مهندسی باروس و هالی رخ داد، ساختمانی هفتطبقه که محل استقرار دانشکده مهندسی و گروه فیزیک است و دهها آزمایشگاه، دفتر اداری و کلاس درس را در خود جای داده است.
در پی این حادثه، چند ساختمان اطراف نیز بهطور موقت تعطیل و قرنطینه شدند. در پیامهای هشدار ارسالی برای دانشجویان، دستورالعملهای ایمنی شامل «فرار، پنهان شدن و مقابله» یادآوری شد.
مقامهای دانشگاه تاکید کردند دانشجویان تنها در صورت اطمینان از امنیت خود، محل را ترک کنند و در غیر این صورت در پناهگاههای امن باقی بمانند. همچنین از آنان خواسته شد برای دریافت اطلاعات بیشتر، منتظر اطلاعیههای بعدی باشند.
اداره پلیس پراویدنس اعلام کرد حضور نیروهای پلیس و آتشنشانی در خیابانهای اطراف دانشگاه بهویژه خیابان هوپ «سنگین» بوده و از شهروندان خواست تا اطلاع ثانوی از نزدیک شدن به این منطقه خودداری کنند.
مقامهای شهری گفتند بررسی صحنه حادثه همچنان ادامه دارد و اطلاعات بهتدریج تکمیل خواهد شد.
در ساعات اولیه پس از حادثه، گزارشهای ضدونقیضی درباره بازداشت مظنون منتشر شد. در حالی که ابتدا از بازداشت یک مظنون خبر داده شده بود، مقامهای امنیتی بعدتر اعلام کردند جستوجو برای یافتن مظنون یا مظنونان احتمالی ادامه دارد.
تا زمان انتشار آخرین اطلاعیهها، جزئیات بیشتری درباره عامل یا عوامل تیراندازی منتشر نشد.
دانشگاه براون یک موسسه خصوصی و غیرانتفاعی عضو «آیوی لیگ» است که حدود ۷ هزار و ۳۰۰ دانشجوی کارشناسی و بیش از ۳ هزار دانشجوی تحصیلات تکمیلی دارد.
«آیوی لیگ» نام یک اتحادیه از هشت دانشگاه قدیمی، خصوصی و بسیار معتبر آمریکا است که بهدلیل سطح علمی بالا، سابقه تاریخی و رقابت شدید برای پذیرش، شناخته میشوند.
مقامهای دانشگاه و پلیس ایالتی رود آیلند در ساعات ابتدایی پس از حادثه به پرسشهای رسانهها پاسخ ندادند.
با ادامه عملیات امنیتی، وضعیت دانشگاه بهتدریج تحت کنترل نیروهای انتظامی قرار گرفت، اما مقامها اعلام کردند ارزیابی شرایط و جمعآوری اطلاعات برای روشن شدن ابعاد این حادثه همچنان ادامه دارد.
دبیرکل حزبالله، شنبه ۲۲ آذر اعلام کرد این گروه تحت هیچ شرایطی خلع سلاح نخواهد شد و فشارهای ایالات متحده برای واداشتن مقامهای لبنانی به این اقدام بینتیجه خواهد ماند.
قاسم گفت آمریکا باید بداند حزبالله در هر سناریویی از خود دفاع میکند و هرگز با کنار گذاشتن سلاحهایش موافقت نخواهد کرد، حتی اگر «تمام جهان» در جنگی علیه لبنان متحد شوند.
او تاکید کرد زمین، سلاح و روحیه یک کلیت واحد را تشکیل میدهند و تفکیکپذیر نیستند و خلع سلاح حزبالله به معنای «اعدام» این گروه خواهد بود.
دبیرکل حزبالله با اشاره به کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل پیشین این گروه، و دیگر مقامهای ارشد حزبالله، مدعی شد هدف اسرائیل نابودی کامل این سازمان بود. به گفته او، حزبالله با جنگ با اسرائیل مانع تحقق این هدف شد.
قاسم افزود اسرائیل اکنون به این نتیجه رسیده که دستاوردهایش در جریان جنگ در حال از بین رفتن است، زیرا نتوانسته به اهداف خود دست یابد، در حالی که حزبالله همچنان به فعالیت خود ادامه میدهد.
او در بخش دیگری از سخنانش خطاب به دولت لبنان اعلام کرد حزبالله آماده است بر پایه یک راهبرد دفاعی با ارتش لبنان همکاری کامل داشته باشد و از توانمندیهای نظامی هر دو طرف برای دفاع از کشور استفاده شود.
با این حال، دبیرکل حزبالله تاکید کرد این گروه هیچ توافق یا سازوکاری را که به معنای تسلیم در برابر اسرائیل یا ایالات متحده باشد، نخواهد پذیرفت و چنین گزینهای را بهطور کامل رد میکند.
جمهوری اسلامی مانع اصلی در برابر خلع سلاح حزبالله
پیشتر هیات نمایندگان آمریکا، از جمله تام باراک، فرستاده ویژه آمریکا به لبنان، مورگان اورتگاس و چند سناتور، با هدف گفتوگو درباره خلع سلاح حزبالله به بیروت سفر کردند.
اعضای این هیات در دیدار با مقامهای لبنانی تاکید کردند که جمهوری اسلامی مانع اصلی در مسیر خلع سلاح حزبالله است، هرچند به گفته آنان تهران در موقعیتی ضعیفتر از گذشته قرار داشت.
باراک در این دیدارها گفت واشینگتن برای بهبود شرایط زندگی مردم لبنان تلاش خواهد کرد «چه ایران بخواهد و چه نخواهد» و تاکید کرد هیچیک از بازیگران لبنانی خواهان ورود کشور به جنگ داخلی نیستند. او افزود حزبالله با پافشاری بر حفظ سلاح، عملا از مسیر فعالیت سیاسی خارج شده است.
در همین حال، حزبالله به دولت لبنان اعلام کرد حتی با خلع سلاح «صوری» نیز مخالفت دارد. پیش از این یوسف رجی، وزیر خارجه لبنان، خلع سلاح حزبالله را «ضرورتی ملی» توصیف کرد و گفته بود این گروه بدون تایید جمهوری اسلامی قادر به تحویل تسلیحات خود نیست.
او در گفتوگویی با شبکه العربیه تاکید کرده بود حزبالله در پی خرید زمان و بازسازی توان خود از مسیرهای مختلف، از جمله منابع مالی، است تا جایگاه پیشینش را در لبنان بازیابد.
دولت لبنان شانزدهم مرداد کلیات طرح آمریکا برای خلع سلاح گروههای مسلح را تصویب کرد، اما حزبالله، که مهمترین گروه نیابتی جمهوری اسلامی به شمار میرود و در اثر حملات اسرائیل تضعیف شده، از پذیرش آن خودداری کرده است. در همین دوره، مقامهای لبنانی بارها از تهران خواستهاند از دخالت در امور داخلی لبنان دست بردارد.
همزمان، نتایج یک نظرسنجی موسسه گالوپ نشان داد اکثریت مردم لبنان خواهان آن هستند که سلاح تنها در اختیار ارتش این کشور باشد، یافتهای که بر شکاف فزاینده میان مواضع حزبالله و افکار عمومی لبنان درباره خلع سلاح این گروه تاکید دارد.
شنبه ۲۲ آذر در جریان تیراندازی در نزدیکی شهر تدمر سوریه، یک عضو نیروهای امنیتی این کشور همراه با دو نظامی و یک مترجم آمریکایی کشته و سه نظامی دیگر زخمی شدند.
فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) در بیانیهای اعلام کرد این نیروها از سوی یک فرد مسلح وابسته به داعش در استان حمص هدف قرار گرفتند.
ترامپ در پیامی در شبکه اجتماعی تروث سوشال، این رویداد را «حمله داعش علیه آمریکا و سوریه» توصیف کرد و نوشت این حمله در منطقهای «بسیار خطرناک» از سوریه رخ داد که بهطور کامل تحت کنترل دولت این کشور قرار ندارد.
او افزود احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه، از این حادثه «بهشدت خشمگین و نگران» است.
سنتکام در بیانیه خود بدون اشاره به جزییات بیشتر خبر داد فرد مهاجم هدف قرار گرفت و کشته شد.
پیت هگست، وزیر جنگ آمریکا، نیز گفت عامل این حمله به دست «نیروهای شریک» ایالات متحده از پا درآمد.
هگست در پیامی در شبکه ایکس نوشت: «اگر در هر نقطهای از جهان، آمریکاییها را هدف قرار دهید، باقی عمر کوتاه و پراضطرابتان را با آگاهی از این موضوع سپری خواهید کرد که ایالات متحده شما را تعقیب میکند، پیدایتان میکند و بیرحمانه میکشد.»
به گفته شان پارنل، سخنگوی پنتاگون، این حمله زمانی رخ داد که نیروهای آمریکایی در حال انجام «دیداری کلیدی با رهبران محلی» بودند.
او افزود ماموریت آنها در چارچوب عملیات جاری مقابله با داعش و تروریسم در منطقه بود.
دیدهبان حقوق بشر سوریه ۲۲ آذر در گزارشی، عامل این حمله را از اعضای نیروهای امنیتی خواند و از وزارتخانههای دفاع و کشور سوریه خواست افراد وابسته به حکومت پیشین و عناصر دارای «ایدئولوژی داعش» را از نهادهای امنیتی کنار بگذارند.
این نهاد حقوق بشری پیشتر از پرواز جنگندههای آمریکا در ارتفاع پایین بر فراز شهر تدمر خبر داده بود.
به گفته دیدهبان حقوق بشر سوریه، این تحرکات پس از آن انجام شد که یک کاروان آمریکایی بدون توضیح رسمی درباره ماهیت یا دلایل این تحرکات هوایی، منطقه را بهسرعت ترک کرد.
یک منبع امنیتی در مصاحبه با شبکه العربیه گفت بالگردهای آمریکایی مجروحان حمله تدمر را به پایگاه التنف، در نزدیکی مرز عراق، منتقل کردند.
آمریکا نزدیک به یک دهه است که با استقرار نیروهای نظامی در شمالشرق سوریه، از ائتلاف تحت رهبری کردها برای مقابله با گروه داعش پشتیبانی میکند.
مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد)، در واکنش به این رویداد گفت: «افزایش حملات نشاندهنده لزوم اقدامات مشترک برای مقابله با تروریسم است.»
عبدی همچنین نسبت به «مجروح شدن نیروهای امنیتی سوریه و سربازان آمریکایی در حمله بادیه سوریه» ابراز تاسف کرد.
گروه داعش در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ و همزمان با گسترش نفوذ خود در بادیه سوریه، کنترل شهر تدمر را در دست داشت.
این گروه پیش از آنکه کنترل منطقه را از دست بدهد، بناهای تاریخی شاخصی را تخریب و شماری از ساکنان و نظامیان را اعدام کرد.
سرانجام در سال ۲۰۱۹، ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده به همراه متحدان محلیاش آخرین پایگاه داعش در سوریه را تصرف کردند. با این حال، برخی اعضای این گروه همچنان به انجام حملات پراکنده در بیابان ادامه میدهند.
نیروهای سوری و آمریکایی ۲۲ آذر و پس از حمله یکی از اعضای داعش، جاده دیرالزور به دمشق را مسدود و در اقدامی اضطراری، عبور و مرور در این مسیر را بهطور کامل ممنوع کردند.
گروسی شنبه ۲۲ آذر در مصاحبه با یک روزنامه آرژانتینی، به رایزنی با مقامهای بینالمللی درباره برنامه هستهای تهران اشاره کرد و گفت بهطور مداوم با مقامهای ایرانی، اروپایی، روسی و چینی در تماس است.
او تاکید کرد وضعیت بهویژه پس از جنگ ۱۲ روزه، همچنان تا حد زیادی حلنشده باقی مانده است.
گروسی افزود زرادخانه جمهوری اسلامی با ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی همچنان در جای خود باقی است؛ سطحی که تقریبا در حد نظامی یا نزدیک به ساخت سلاح هستهای است.
او پیشتر تایید کرده بود تهران همچنان از ظرفیت ساخت سلاح هستهای برخوردار است.
مدیرکل آژانس اواخر مهر نیز گفته بود جمهوری اسلامی عمده ذخایر اورانیوم غنیشده خود را در تاسیسات هستهای شناختهشدهای نگهداری میکند که بازرسان آژانس اجازه دسترسی به آنها را ندارند.
در روزهای اخیر، گمانهزنیها درباره چشمانداز برنامه هستهای تهران افزایش یافته و پافشاری حکومت ایران بر تداوم آن، احتمال واکنش جامعه جهانی، بهویژه آمریکا، اسرائیل و تروئیکای اروپایی، را تقویت کرده است.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، ۲۱ آذر در دیدار با مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، در ترکمنستان اعلام کرد مسکو به حمایت از حکومت ایران در موضوع پرونده هستهای ادامه خواهد داد.
وبسایت المانیتور ۱۶ آذر به نقل از دیپلماتهای اروپایی گزارش داد اسرائیل حتی در صورت عدم تایید دولت دونالد ترامپ، احتمالا در سال ۲۰۲۶ میلادی به جمهوری اسلامی حمله نظامی دیگری خواهد کرد.
روایت گروسی از تهدیدات تهران علیه او
گروسی در ادامه گفتوگوی خود با روزنامه آرژانتینی، اتهام «جانبداری» را که در موارد مختلف علیه او مطرح شده است، بخشی از ماهیت و اقتضائات کاری خود دانست.
او در عین حال تهدیدهای مقامهای جمهوری اسلامی علیه خود را «بسیار آسیبزا» توصیف کرد و گفت: «متاسفانه همچنان تحت حفاظت امنیتی قرار دارم، زیرا کارشناسان این حوزه این تهدیدها را واقعی و معتبر میدانند.»
گروسی افزود: «اما فراتر از آن، معتقدم که بهویژه در مقاطع پرتنشی مانند اکنون و بهویژه در برابر تهدیدات، نباید عقبنشینی کرد و تسلیم شد.»
در ماههای اخیر و بهخصوص پس از جنگ ۱۲ روزه، شماری از مقامهای جمهوری اسلامی گروسی را «عامل موساد» نامیدند و حتی روزنامه کیهان، رسانه زیر نظر نماینده خامنهای، خواستار اعدام او به اتهام «جاسوسی» برای اسرائیل شد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۱۰ خرداد و پیش از جنگ، در گزارشی محرمانه اعلام کرده بود ایران پیشتر در سه مکان که مدتهاست تحت تحقیقات قرار دارند، فعالیتهای محرمانه هستهای انجام داده است.
آنها شنبه ۲۲ آذر در مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفتند نیروی بینالمللی تثبیت وارد جنگ با حماس نخواهد شد.
آنها افزودند بسیاری از کشورها برای مشارکت در این ائتلاف ابراز علاقه کردهاند و مقامات ایالات متحده در حال بررسی تعداد، ترکیب، اسکان و آموزش نیروها هستند.
به گفته آنها، فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) ۲۵ آذر کنفرانسی را در دوحه با حضور نمایندگان بیش از ۲۵ کشور برگزار خواهد کرد که محور آن بررسی ساختار فرماندهی و دیگر موضوعات مرتبط با نیروی تثبیت است.
این دو مقام آمریکایی خواستند بهدلیل حساسیت موضوع نامشان فاش نشود.
پایگاه خبری اکسیوس ۲۰ آذر به نقل از منابع آگاه گزارش داد دولت دونالد ترامپ قصد دارد یک ژنرال ارتش آمریکا را بهعنوان فرمانده نیروهای بینالمللی در نوار غزه برگزیند.
بر اساس این گزارش، مایک والتز، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد، در سفر اخیر خود به اسرائیل، به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر و سایر مقامهای این کشور، خبر داد واشینگتن تصمیم دارد رهبری نیروی تثبیت را بر عهده بگیرد.
مرحله دوم طرح صلح و نقش کلیدی آن در تحولات غزه
رویترز در ادامه نوشت استقرار نیروهای بینالمللی بخش مهمی از مرحله بعدی طرح صلح ترامپ برای غزه به شمار میرود.
بر اساس این طرح، در مرحله نخست آتشبس برقرار شد، حماس اقدام به آزادی گروگانها کرد و اسرائیل نیز شماری از زندانیان فلسطینی را آزاد کرد.
کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، ۲۰ آذر گفت: «برنامهریزیهایی برای مرحله دوم توافق صلح در پشت صحنه در حال انجام است. ما میخواهیم صلحی پایدار و بادوام را تضمین کنیم.»
در همین حال، اندونزی اعلام آمادگی کرد تا ۲۰ هزار نیروی نظامی را برای انجام کارهای مربوط به بهداشت و ساختوساز در غزه مستقر کند.
یک مقام جمهوری آذربایجان هفته گذشته به نشریه تایمز اسرائیل گفت باکو اطلاعات کافی در مورد اختیارات نیروهای امنیتی اسرائیل ندارد تا بتواند در مورد پیوستن به نیروهای تثبیت تصمیم بگیرد.
در حال حاضر، اسرائیل کنترل حدود ۵۳ درصد از نوار غزه را در اختیار دارد، در حالی که نزدیک به دو میلیون نفر در بخشهایی زندگی میکنند که همچنان تحت حاکمیت حماس است.
مقامهای آمریکایی گفتند پس از برقراری ثبات در منطقه، نیروهای اسرائیل بهتدریج و «بر اساس استانداردها و چارچوبهای زمانی مرتبط با غیرنظامیسازی» از غزه عقبنشینی خواهند کرد.
در این میان، هنوز مشخص نیست روند غیرنظامیسازی نوار غزه، از جمله خلع سلاح گروههای فلسطینی مانند حماس، چگونه قرار است در عمل اجرا شود.
خالد مشعل، از رهبران ارشد حماس، ۱۶ آذر تاکید کرد این گروه تن به خلع سلاح نمیدهد، کنترل غزه را واگذار نمیکند و نظارت خارجی در این منطقه را نمیپذیرد.
آزادی بیالیاتسکی و کولسنیکووا و بیش از ۱۲۰ زندانی دیگر در شرایطی انجام شد که الکساندر لوکاشنکو، رییسجمهوری بلاروس، بهدنبال بهبود روابط با واشینگتن است.
بلاروس، متحد نزدیک روسیه، بهدلیل نقض حقوق بشر و دادن اجازه به مسکو برای استفاده از خاکش در حمله به اوکراین، با تحریمهای غرب روبهرو بوده است.
دولت بلاروس از تابستان سال گذشته تاکنون دستکم ۴۳۰ زندانی را آزاد کرده است.
جان کول، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور بلاروس، پس از دیدار جمعه و شنبه، ۲۱ و ۲۲ آذر، با لوکاشنکو در مینسک، لغو تحریمهای صادرات پتاس را اعلام کرد.
بلاروس که حدود ۲۰ درصد از صادرات جهانی کود پتاس را در اختیار داشت، پس از تحریمهای غرب با کاهش شدید محمولهها مواجه شده بود.
کول مذاکرات را «بسیار سازنده» توصیف کرد و افزود عادیسازی روابط دوجانبه «هدف ما» است.
«باید محتاط باشیم»
سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر تبعیدی مخالفان بلاروس، ۲۲ آذر در مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «آزادی زندانیان سیاسی به این معنی است که لوکاشنکو تاثیر تحریمهای غرب را درک میکند و بهدنبال کاهش آنها است.»
او اضافه کرد: «نباید سادهلوح باشیم؛ لوکاشنکو سیاستهای خود را تغییر نداده است. سرکوب ادامه دارد و او همچنان از جنگ روسیه علیه اوکراین حمایت میکند. باید در مورد هرگونه کاهش تحریمها بسیار محتاط باشیم.»
تیخانوفسکایا تحریمهای اتحادیه اروپا علیه صادرات پتاس بلاروس را بسیار موثرتر از تحریمهای ایالات متحده دانست و تاکید کرد در حالی که کاهش تحریمهای واشینگتن میتواند به آزادی زندانیان سیاسی بینجامد، تحریمهای اروپا باید برای تغییرات بلندمدت در بلاروس و پایان جنگ اوکراین به کار گرفته شوند.
در مورد بیالیاتسکی و کولسنیکووا چه میدانیم؟
بیالیاتسکی، فعال حقوق بشر ۶۳ ساله، سال ۲۰۲۲ در کنار گروه روسی حقوق بشر «مموریال» و مرکز آزادیهای مدنی اوکراین، جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.
این جایزه در شرایطی اعطا شد که او در زندان و در انتظار محاکمه بود.
بیالیاتسکی در سال ۲۰۲۳ به اتهام «قاچاق» و تامین مالی اقدامات ناقض «نظم عمومی»، به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
مقامات بلاروس گفتند بیالیاتسکی، موسس ویاسنا، مهمترین گروه حقوق بشری این کشور، بهدلیل داشتن «تمایلات افراطی» خطرناک محسوب میشود.
پیشتر همسر بیالیاتسکی گفته بود سلامت او رو به وخامت است. کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل نیز خواستار آزادی او شده بودند.
کولسنیکووا ۴۳ ساله چهره کلیدی در اعتراضات گسترده سال ۲۰۲۰ بلاروس بود و از متحدان نزدیک تسیخانوسکایا محسوب میشود.
کولسنیکووا زمانی که بلاروس در سپتامبر ۲۰۲۰ سعی کرد او را اخراج کند، به نماد مقاومت تبدیل شد. او که با ماشین به مرز اوکراین منتقل شده بود، برای مدت کوتاهی از نیروهای امنیتی جدا شد، گذرنامهاش را پاره کرد و به بلاروس بازگشت.
این نوازنده حرفهای فلوت در سال ۲۰۲۱ به ۱۱ سال زندان محکوم شد. او در زندان بهشدت بیمار شد و تحت عمل جراحی قرار گرفت.
