استقبال کرملین از حذف روسیه از فهرست «تهدیدات مستقیم» در سند راهبردی جدید آمریکا
کرملین از اقدام دولت دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، برای بازنگری در راهبرد امنیت ملی این کشور و کنار گذاشتن نام روسیه از فهرست «تهدیدات مستقیم» استقبال کرد.
کرملین از اقدام دولت دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، برای بازنگری در راهبرد امنیت ملی این کشور و کنار گذاشتن نام روسیه از فهرست «تهدیدات مستقیم» استقبال کرد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، یکشنبه ۱۶ آذر در مصاحبه با خبرگزاری دولتی تاس روسیه گفت در سند بهروزرسانیشده از استراتژی امنیت ملی آمریکا، عباراتی که روسیه را بهعنوان «تهدیدی مستقیم» توصیف میکرد، حذف شده است.
او افزود در عوض، بر همکاری با روسیه در مسائل مربوط به ثبات راهبردی تاکید شده، که مسکو این تغییر را «یک گام مثبت» تلقی میکند.
به گفته سخنگوی کرملین، مسکو پیش از نتیجهگیریهای گستردهتر، این سند را «با دقت» مورد بررسی و تحلیل قرار خواهد داد.
از زمان الحاق شبهجزیره کریمه به خاک روسیه در سال ۲۰۱۴ و تهاجم تمامعیار این کشور به اوکراین در سال ۲۰۲۲، سندهای راهبردی آمریکا همواره مسکو را بهعنوان «تهدیدی بزرگ» معرفی کردهاند.
با این حال، سند سیاست جدید واشینگتن که ۱۴ آذر منتشر شد، لحنی نرمتر اتخاذ کرده و خواستار همکاری محدود با مسکو است.
این سند ۲۹ صفحهای چشمانداز سیاست خارجی ترامپ را در چارچوب «رئالیسم انعطافپذیر» ترسیم کرده و تاکید دارد راهبرد کاخ سفید «بر مبنای آنچه برای آمریکا کارآمد است»، هدایت خواهد شد.
بر اساس استراتژی جدید، واشینگتن بهدنبال حل و فصل سریع جنگ در اوکراین و بازگرداندن «ثبات راهبردی» در روابط با مسکو خواهد بود.
سند استراتژی امنیت ملی ایالات متحده در عین حال تاکید دارد اقدامات روسیه در اوکراین «یک نگرانی امنیتی محوری» به شمار میرود.
راهبرد جدید آمریکا در شرایطی منتشر شده که تلاشها برای برقراری صلح در اوکراین هنوز به سرانجام نرسیده است.
هفته گذشته، رسانهها از طرحی ۲۸ مادهای به ابتکار آمریکا برای برقراری صلح در اوکراین خبر دادند.
این طرح نگرانی مقامهای اوکراینی و اروپایی را برانگیخت، زیرا پیشنویس آن با برخی از خواستههای اصلی مسکو از جمله مخالفت با پیوستن اوکراین به ناتو، به رسمیت شناختن کنترل روسیه بر حدود یکپنجم از خاک اوکراین و اعمال محدودیتهایی بر ارتش این کشور همراه بود.
در پی این موضوع، قدرتهای اروپایی طرحی متقابل ارائه کردند. در نهایت در جریان مذاکرات ژنو در سوم آذر، واشینگتن و کییف از تدوین «چارچوب صلحی بهروز شده» برای خاتمه جنگ خبر دادند.
ترامپ بارها درباره ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، اظهاراتی مثبت و تحسینآمیز بیان کرده و همین امر موجب شده منتقدان او را به نرمش در برابر مسکو متهم کنند.
با این حال، دولت ترامپ همچنان تحریمهای روسیه را به دلیل ادامه کارزار نظامی علیه اوکراین حفظ کرده است.
نگرانی متحدان اروپایی آمریکا
متحدان اروپایی که برای بازدارندگی در برابر روسیه به حمایت نظامی آمریکا وابستهاند، ابراز نگرانی کردهاند که رویکرد نرمتر واشینگتن ممکن است همزمان با تداوم جنگ در اوکراین، تلاشهای غرب برای مقابله با مسکو را تضعیف کند.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ۱۵ آذر در نشست دوحه تاکید کرد ایالات متحده همچنان بزرگترین متحد اروپا است.
این سخنان در حالی مطرح میشود که دولت ترامپ در سند راهبردی جدید خود هشدار داده اروپا در مسیر «محو تمدنی» قرار دارد و ممکن است در آینده جایگاه خود را بهعنوان متحدی قابل اعتماد از دست بدهد.
بر اساس این سند که در وبسایت کاخ سفید منتشر شد، هدف واشینگتن باید تشویق اروپا به «اصلاح مسیر کنونی خود» باشد.
در این مطلب که شنبه ۱۵ آذر منتشر شد، آمده است دولت دونالد ترامپ با هدف اعمال فشار بر کرملین و تغییر موازنه جنگ اوکراین، از مسیر ونزوئلا وارد شده و سیاست «مهار و حذف دولتهای یاغی متحد مسکو» را دنبال میکند.
تحلیلگران فاکسنیوز معتقدند این رویکرد هماکنون ایران و ونزوئلا را در بر میگیرد و پیش از این نیز حکومت بشار اسد، رییسجمهوری مخلوع سوریه، را شامل میشد.
فاکسنیوز تاکید کرد: «ونزوئلا یک کشور وابسته به روسیه است؛ همانطور که ایران چنین است و سوریه نیز تا زمان سرنگونی بشار اسد چنین بود. ترامپ یکییکی ثابت کرده که پوتین نمیتواند از متحدان مسالهدار خود در برابر قدرت آمریکا محافظت کند.»
بر اساس این گزارش، در حالی که ولادیمیر پوتین سرگرم مدیریت جنگ اوکراین است، ترامپ از مسیر فشارهای منطقهای، توان روسیه را در حفظ نفوذ خارجیاش فرسوده میکند.
در روزهای اخیر گمانهزنیها درباره چشمانداز روابط واشینگتن و کاراکاس، احتمال حمله نظامی آمریکا به ونزوئلا و تغییر حکومت این کشور افزایش یافته است.
۱۵ آذر ابراهیم عزیزی، رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، در دیدار با سفیر ونزوئلا در تهران گفت ایران از «مقاومت» ونزوئلا در برابر ایالات متحده حمایت میکند.
با این حال، تهرانتایمز، روزنامه انگلیسیزبان وابسته به جمهوری اسلامی، ۱۲ آذر نوشته بود در صورت حمله آمریکا به ونزوئلا، واکنش تهران بیشتر دیپلماتیک خواهد بود و حکومت ایران ابزار نظامی لازم را برای دفاع از ونزوئلا در آن سوی جهان در اختیار ندارد.
عملکرد روسیه در قبال متحدانش: وعدههای بزرگ، حمایت ناچیز
فاکسنیوز در ادامه گزارش خود، با اشاره به تحولات ماههای اخیر نوشت سوریه «اکنون در حال نزدیکترشدن به آمریکا است»، جمهوری اسلامی «از برنامه هستهای عقب نشسته» و حالا نوبت ونزوئلا فرا رسیده است.
در این مطلب آمده است: «ترامپ پوتین را در موقعیتی بسیار دشوار قرار داده و صفحه شطرنج جهان را بهخوبی میشناسد. او میداند تقابل مستقیم با روسیه خطر جنگ جهانی را در پی دارد، اما حذف تدریجی دولتهای یاغی وابسته به مسکو در نقاط مختلف جهان، فشار را بر مرکز قدرت روسیه افزایش میدهد.»
این رسانه به نقل از پیتر دوران، پژوهشگر ارشد در بنیاد دفاع از دموکراسیها، افزود مدل رفتاری کرملین در قبال متحدانش، از ایران تا سوریه و ونزوئلا، یک الگوی تکراری دارد: «وعدههای پرطمطراق، اما حداقل حمایت در مواقع تهدیدهای واقعی.»
نشریه تلگراف ۱۳ آذر گزارش داد مادورو در گفتوگوی تلفنی اخیر خود با ترامپ درخواست کرد در ازای تسلیم شدن و خروج از کشور، از «۲۰۰ میلیون دلار دارایی شخصیاش» محافظت شود.
پیشتر در ۹ آذر، مارکوین مولین، سناتور جمهوریخواه، اعلام کرد واشینگتن به مادورو فرصت داده که ونزوئلا را ترک کند و به روسیه یا کشور دیگری برود.
تضعیف تدریجی نفوذ روسیه در جهان
فاکسنیوز در ادامه نوشت در حالی که جنگ اوکراین برای روسیه «هزینه انسانی و مالی سنگینی» به دنبال داشته و مسکو برای تامین نیرو به مزدوران کرهشمالی متوسل شده، آمریکا بدون اعزام سرباز به جنگ توانسته حلقه نفوذ خارجی کرملین را بهتدریج تضعیف کند.
فاکسنیوز افزود تازهترین سند «استراتژی امنیت ملی» دولت ترامپ بر اولویت دادن به نیمکره غربی و مقابله مستقیم با نفوذ روسیه در حیاطخلوت آمریکا تاکید میکند.
در پایان این مطلب آمده است رویکرد واشینگتن در ونزوئلا صرفا اقدامی علیه مادورو نیست، بلکه «عملیات فشردهای برای محدودکردن پوتین» است تا کرملین میان حفظ متحدانش و ادامه جنگ اوکراین یکی را انتخاب کند.
خبرگزاری رویترز شنبه ۱۵ آذر گزارش داد هدف از سفر مکرون به لندن و گفتوگوهای آتی رهبران کشورهای اروپایی در این شهر، بررسی وضعیت میدانی جنگ اوکراین و روند گفتوگوهای صلح با میانجیگری ایالات متحده است.
مکرون در پیامی در شبکه ایکس نوشت: «اوکراین میتواند روی حمایت تزلزلناپذیر ما حساب کند؛ این هدف تلاشهایی است که در چارچوب ائتلاف کشورهای داوطلب انجام دادهایم.»
او افزود فرانسه «همراه با آمریکا به تلاش برای ارائه تضمینهای امنیتی ادامه خواهد داد»، زیرا «بدون این تضمینها، صلحی پایدار و محکم امکانپذیر نیست» و «امنیت اوکراین به معنای امنیت کل اروپاست».
مکرون همچنین حملات شب گذشته روسیه به اوکراین، بهویژه هدف قرار گرفتن زیرساختهای انرژی و شبکه ریلی این کشور، را «به شدیدترین شکل ممکن» محکوم کرد و ادامه داد: «روسیه به تنشزایی ادامه میدهد و به دنبال صلح نیست. باید فشار بر مسکو ادامه یابد تا وادار به صلح شود.»
همزمان، آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد حملات شب گذشته موجب اختلال در شبکه برق اوکراین شده و نیروگاههای هستهای فعال ناچار به کاهش توان تولید خود شدهاند.
به گزارش این نهاد، نیروگاه هستهای زاپوریژیا برای مدتی از شبکه برق خارجی جدا شد که به اختلال در تامین انرژی آن انجامید.
این موضوع به تایید رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نیز رسید.
رویترز در ادامه گزارش خود از گفتوگوی تلفنی زلنسکی با استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا و جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، خبر داد.
زلنسکی این تماس را «طولانی و پرمحتوا» توصیف کرد و گفت کییف «مصمم است با حسن نیت» برای رسیدن به صلح با واشینگتن همکاری کند.
او اضافه کرد در این تماس درباره «گامها و چارچوبهای بعدی مذاکره با آمریکا» توافق شده است.
ویتکاف و کوشنر در روزهای اخیر دو بار در میامی با رستم عمرف، مذاکرهکننده ارشد اوکراین، دیدار کردند.
این مذاکرات از سوی دو طرف «سازنده» و در جهت «پیشبرد مسیر معتبری برای برقراری صلحی پایدار و عادلانه» توصیف شد.
پیشتر در ۱۱ آذر، ویتکاف و کوشنر با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، در مسکو دیدار کرده بودند.
یوری اوشاکوف، دستیار ویژه پوتین، این مذاکرات پنجساعته را «سازنده» توصیف کرد و در عین حال گفت: «دو طرف نه به صلح نزدیکتر شدند و نه از آن دورتر.»
پوتین پیش از این دیدار، اروپا را به «کارشکنی» در مذاکرات صلح متهم کرد و هشدار داد اگر کشورهای اروپایی واقعا خواهان رویارویی مستقیم با مسکو باشند، روسیه نیز آماده جنگ است.
روزنامه فرانسوی لوموند ۱۴ آذر گزارش داد دولت ترامپ در جریان مذاکرات صلح اوکراین، متحدان اروپایی خود را «نادیده گرفته» و آنها را «تحقیر کرده است».
لوموند نوشت ویتکاف و کوشنر پس از سفر اخیر به مسکو، نشست خود با کشورهای اروپایی در بروکسل را لغو کردند و ترجیح دادند در میامی با هیات مذاکرهکننده اوکراینی دیدار کنند.
رجی شنبه ۱۵ آذر در مصاحبه با شبکه العربیه، به نقش حکومت ایران در موضوع خلع سلاح در لبنان اشاره کرد و گفت دغدغه امروز این گروه، خرید زمان و حفظ جایگاهش در داخل لبنان است تا بتواند قدرت خود را پس بگیرد.
او افزود حزبالله همانطور که مقامهایش اعلام کردهاند، به شیوههای مختلف، از جمله با پول، خود را بازسازی میکند تا هر زمان فرصتی فراهم شود، نفوذ و موقعیت پیشینش را در لبنان بازیابد.
وزیر خارجه لبنان تاکید کرد از این رو، فعالیت حزبالله اکنون دیگر متمرکز بر نقاط مرزی و جنگیدن با اسرائیل نیست.
در شهریورماه، هیاتی بلندپایه از ایالات متحده با حضور تام باراک و مورگان اورتگاس، در بیروت با مقامهای لبنانی دیدار کرد. اعضای این هیات در گفتوگوهای خود تصریح کردند جمهوری اسلامی مانع اصلی در روند خلع سلاح حزبالله محسوب میشود.
دولت لبنان ۱۶ مرداد کلیات طرح آمریکا برای خلع سلاح گروههای مسلح را تصویب کرد. با این حال، حزبالله که مهمترین گروه نیابتی جمهوری اسلامی به شمار میرود و با حملات پی در پی اسرائیل بسیار تضعیف شده، از پذیرش خلع سلاح سر باز زده است.
رجی در ادامه مصاحبه خود گفت مسائل مربوط به خلع سلاح حزبالله را بهطور جدی با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در حاشیه نشستهای منطقهای مطرح کرده است.
عراقچی ۱۳ آذر با ارسال پیامی کتبی به همتای لبنانی خود، از او برای سفر به ایران بهمنظور رایزنی درباره «توسعه روابط دوجانبه و بررسی تحولات منطقهای و بینالمللی» دعوت کرد.
وزیر خارجه لبنان افزود پاسخ او به این دعوت از طریق «یک یادداشت دیپلماتیک» داده خواهد شد.
واینت بهتازگی گزارش داده بود رجی برای گفتوگو با عراقچی درباره اختلافات دوجانبه در «کشوری بیطرف» اعلام آمادگی کرده است.
مقامهای لبنانی در ماههای اخیر بارها تاکید کردهاند تهران باید از دخالت در امور داخلی لبنان بپرهیزد.
در یک نمونه، ارتش لبنان ۱۳ آذر گزارش برخی رسانههای وابسته به جمهوری اسلامی درباره عضویت همزمان شمار زیادی از سربازان ارتش در گروه حزبالله را تکذیب کرد.
اظهارات اخیر علیاکبر ولایتی، مشاور علی خامنهای، مبنی بر اینکه «وجود حزبالله از نان شب هم برای لبنان واجبتر است» نیز با عکسالعملهای تندی از سوی رجی و نواف سلام، نخستوزیر لبنان، روبهرو شد.
«حزبالله دولت لبنان را به چالش میکشد»
وزیر خارجه لبنان در مصاحبه با العربیه، خلع سلاح حزبالله و برچیدن ساختار نظامی آن را فارغ از درخواستهای بینالمللی، یک «مطالبه لبنانی» خواند.
رجی از اینکه حزبالله همچنان متقاعد نشده که تحویل تسلیحات میتواند هم به سود لبنان و هم به نفع خودش بهعنوان یک «حزب» باشد، ابراز تاسف کرد.
به گفته او، اعتبار دولت لبنان اکنون به میزان توانایی آن در اعمال حاکمیت بر سراسر خاک کشور و محدود کردن سلاح در دست نیروهای قانونی وابسته است.
نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله، ۱۴ آذر در یک سخنرانی بار دیگر با خلع سلاح کامل این گروه مخالفت کرد.
در حالی که فشارهای بینالمللی بر دولت لبنان برای خلع سلاح حزبالله شدت گرفته است، این گروه مورد حمایت تهران تهدید کرده در صورت اصرار و اقدام دولت در این مسیر، احتمال بروز «درگیری داخلی» وجود دارد.
با این حال، یافتههای نظرسنجی جدید موسسه گالوپ نشان میدهد اکثریت مردم این کشور خواستار آن هستند که تنها ارتش لبنان حق در اختیار داشتن سلاح را داشته باشد.
وزیر خارجه لبنان همچنین هشدار داد حزبالله هر روز دولت را به چالش میکشد و تحریک میکند.
رجی تاکید کرد جامعه بینالمللی تنها در صورتی لبنان را جدی میگیرد که دولت بتواند کنترل خود بر کشور را از طریق انحصار سلاح و تسلط نیروهای قانونیاش نشان دهد.
او اضافه کرد موفقیت راهحل دیپلماتیک با اسرائیل، با خلع سلاح حزبالله آغاز میشود.
