بهدنبال رسیدن طوفان ملیسا به خشکی در جامائیکا بهعنوان یکی از قدرتمندترین طوفانهای اقیانوس اطلس در ۱۵۰ سال اخیر، دهها نفر در کشورهای مختلف کارائیب جان خود را از دست دادند، هزاران خانه ویران شد و زیرساختهای حیاتی در سه کشور بهشدت آسیب دید.
طوفان ملیسا در نخستین برخورد با خشکی، با سرعتی معادل ۲۹۵ کیلومتر بر ساعت به سواحل جامائیکا برخورد کرد. به گزارش سیانان، ملیسا هنگام ورود به جامائیکا، بهعنوان یک طوفان رده پنج، خسارات سنگینی برجای گذاشت و اکنون در مسیر حرکت بهسوی برمودا قرار دارد.
بر پایه پیشبینیهای هواشناسی، ملیسا به احتمال زیاد وارد خاک اصلی آمریکا نخواهد شد و در عوض، از کنار برمودا عبور خواهد کرد.
این طوفان سهمگین، که از نظر سرعت و فشار، از طوفان معروف کاترینا نیز قویتر توصیف شده، با عبور از جامائیکا، کوبا، هائیتی و جمهوری دومینیکن، خسارات گستردهای برجای گذاشت و هماکنون ارزیابی دامنه واقعی آسیبها بهدلیل قطع ارتباطات و نبود برق در بسیاری از مناطق آسیبدیده، با تاخیر روبهروست.
جامائیکا: بدترین ضربه در تاریخ ثبتشده طوفانها
ملیسا نخستین بار سهشنبه در جامائیکا به خشکی رسید. تصاویر ماهوارهای و هوایی که از مناطق جنوبغربی جزیره منتشر شده، شهرهایی مانند «بلک ریور» و «وایت هاوس» را به ویرانههایی از گل، آوار و ساختمانهای فروپاشیده تبدیل شده نشان میدهد.
دزموند مککنزی، وزیر دولت محلی جامائیکا، چهارشنبه اعلام کرد که چهار جسد در استان سنت الیزابت پیدا شده و همگی قربانی مستقیم طوفان ملیسا هستند. به گفته دولت، بیش از ۲۵ هزار نفر همچنان در پناهگاهها اسکان داده شدهاند.
برق ۷۷ درصد جزیره چهارشنبه همچنان قطع بود و بهدلیل «قطع کامل ارتباطات»، ارزیابی خسارات در برخی مناطق ممکن نیست.
ریچارد تامپسون، رییس موقت سازمان مدیریت بحران، در گفتوگو با شبکه خبری نیشنواید گفت: «برقراری ارتباط با مناطق آسیبدیده و تخمین خسارات بهدلیل قطع سراسری بسیار دشوار شده است.»
در شهرستان سنت الیزابت، رانش زمین راههای اصلی شهر سانتا کروز را مسدود کرده و خیابانها به باتلاقی از گل تبدیل شدهاند. مدارس، بیمارستانها، نیروهای امداد و پلیس در برخی شهرها زیر آب رفتهاند و توان عملیاتی ندارند.
ریچارد سولومون، شهردار بلک ریور، وضعیت را «فاجعهبار» توصیف کرده و در کنفرانس خبری خواستار کمک فوری دولت و نهادهای بینالمللی شد. دولت جامائیکا با همکاری سازمان ملل و چندین نهاد امدادی، ارسال کمکها به مناطق بحرانی را آغاز کرده است.
کوبا: خانههای فروپاشیده و تخلیه ۷۳۵ هزار نفر
پس از جامائیکا، طوفان ملیسا چهارشنبه با قدرت رده سه به کوبا رسید و به گفته میگل دیاز کانل، رییسجمهوری این کشور، «خسارات گستردهای» به بار آورد. رانش زمین، سیلاب، ویرانی خانهها و قطع راههای ارتباطی در استان سانتیاگو و دیگر نواحی شرقی، صدها روستا را بهطور کامل از جهان خارج جدا کرده است.
رسانههای محلی از تخریب بخشهایی از بیمارستان «خوان برونو زایاس» در سانتیاگو خبر دادهاند. دیوارهای بتنی فرو ریخته، شیشههای شکسته، و بخشهای درمانی ویرانشده تنها بخشی از آسیبها به زیرساختهای حیاتی این منطقه است.
دولت کوبا اعلام کرد که بیش از ۷۳۵ هزار نفر را پیش از رسیدن طوفان تخلیه کرده و به پناهگاههای اضطراری منتقل کرده است. موسسه ملی منابع آبی کوبا میزان بارندگی در برخی مناطق مانند «چارکو رِدوندو» را ۳۸ سانتیمتر و در «لاس ویاس» را ۳۶ سانتیمتر گزارش داده است.
طوفان ملیسا در شرایطی کوبا را هدف قرار داد که این کشور با بحران شدید اقتصادی، کمبود سوخت و غذا، و قطع مکرر برق روبهرو است و مقامها نسبت به تشدید بحران انسانی هشدار دادهاند.
هائیتی: مرگبارترین آمار قربانیان
در هائیتی، که طوفان مستقیماً به آن نرسید، شدت بارندگیها و رانش زمین موجب مرگ دستکم ۲۵ نفر شده است. به گفته آژانس حفاظت مدنی هائیتی، ۲۰ نفر از کشتهشدگان و ۱۰ نفر از مفقودان، کودکان و ساکنان شهر بندری «پتی گواف» بودهاند؛ جایی که رودخانه محلی طغیان کرد و دهها خانه را با خود برد.
استیون گوآدار، یکی از بازماندگان در گفتوگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «هر چهار فرزندم را از دست دادم. بچهای یک ماهه، یکی ۷ ساله، یکی ۸ ساله و یکی دیگر هم نزدیک تولد ۴ سالگی بود.» پیکرهای بیجان قربانیان، در میان آوار و گل شناسایی شدهاند.
چارلی سنتویل، وکیل ساکن این شهر که در دوران کودکی در پتیگواف زندگی کرده، گفت: «مردم جیغ میزدند، دنبال بچههای گمشدهشان میگشتند. کسانی که همهچیزشان را از دست دادهاند.» او اکنون در آپارتمان کوچک خود میزبان دوستانی است که خانهشان را از دست دادهاند و میگوید: «کاری که بتوانم انجام میدهم، اما اوضاع برای همه خیلی سخت است.»
بحرانی منطقهای با واکنش بینالمللی
در حالیکه ملیسا بهعنوان یک طوفان رده دو به سوی برمودا حرکت میکند، هشدارهایی درباره طوفانهای شدید، سیلاب و بالا آمدن سطح آب در باهاما و برمودا صادر شده است.
مقامات برمودا پل ارتباطی با جزیره سنت دیوید را بستهاند، مدارس و سیستم حملونقل دریایی را متوقف کردهاند و اقدامات احتیاطی گستردهای را به اجرا گذاشتهاند.
دولت بریتانیا اعلام کرده که ۲/۵ میلیون پوند کمک اضطراری برای نجات جان شهروندان بریتانیایی و ارسال تجهیزات بشردوستانه اختصاص داده است.
آمریکا نیز با اعزام تیمهای امدادی و نجات به منطقه، از جمله در کوبا و جامائیکا، حمایت خود را از تلاشهای امدادی اعلام کرده است. مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، گفت: «برای کمک فوری بشردوستانه به قربانیان آمادهایم.»
در همین حال، کارشناسان نگرانند که این طوفان، بهویژه در کوبا، بحران اقتصادی، قحطی، قطع برق و بیثباتی را تشدید کند. سازمانهای جهانی هشدار دادهاند که بازسازی مناطق آسیبدیده ممکن است ماهها به طول بینجامد و نیازمند بسیج بینالمللی خواهد بود.