علی هریسچی، وکیل مهاجرت در آمریکا به ایران‌اینترنشنال گفت دو پناهجوی ایرانی بدون رضایت و در حالی‌که با زنجیر به هواپیما منتقل و تمامی وسایلشان ضبط شده بود، از ایالات متحده اخراج به مقام‌های جمهوری اسلامی تحویل داده شده‌اند.
هریسچی جمعه ۱۱ مهر به ایران‌اینترنشنال گفت این دو نفر از مرز جنوبی وارد آمریکا شده و درخواست پناهندگی داده بودند؛ یکی از آنها مخالف سیاسی جمهوری اسلامی و دیگری یک مسیحی نوکیش است.
به‌گفته هریسچی همسر فرد مخالف سیاسی که به ایران بازگردانده شده، به تازگی در آمریکا فرزندی به دنیا آورده و اکنون به تنهایی از نوزاد سه‌ماهه خود مراقبت می‌کند و در شرایط روحی و روانی بسیار بدی قرار دارد.
او گفت: «آینده نامشخص است و معلوم نیست این دو چه زمانی دوباره می‌توانند با هم باشند.»
هریسچی تاکید کرد که هیچ‌یک از موکلانش با بازگرداندن خود موافقت نکرده‌اند و برای چنین اقدامی رضایت آنها جلب نشده است.
او به ایران‌اینترنشنال گفت که پرونده‌ها، مدارک و تلفن‌های این دو پناهجو به مقامات جمهوری اسلامی تحویل داده شده است.
هریسچی چنین اقدامی را «بسیار خطرناک» نامید.
وزارت امور خارجه و وزارت امنیت داخلی آمریکا به پرسش‌های ایران‌اینترنشنال در این زمینه بلافاصله پاسخ نداند.
به گفته او، بازگرداندن این دو نفر بخشی از عملیاتی بزرگ‌تر بود که طی آن ۱۲۰ ایرانی از بازداشتگاه‌ها در آمریکا به تهران بازگردانده شدند.
هریسچی گفت: «براساس ارزیابی ما شمار کل کسانی که بازگردانده شدند به ۲۲۰ نفر می‌رسد، هرچند برخی در قطر باقی مانده‌اند.»
یکی از ۱۲۰ ایرانی اخراج‌شده از آمریکا پنج‌شنبه ۱۰ مهر در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال از بدرفتاری در بازداشتگاه‌های ایالات‌متحده با آنها و استفاده از زور در روند انتقال این گروه به ایران خبر داد.
او افزود ابوالفضل مهرآبادی، سرپرست دفتر حفاظت منافع ایران در واشینگتن در فرودگاه مبدا به آنها گفته ۲۵۰۰ ایرانی تحت بازداشت اداره مهاجرت آمریکا هستند و انتظار می‌رود با پروازهای اختصاصی به ایران بازگردانده شوند.
این شهروند ایرانی که خواست نامش فاش نشود، به ایران‌اینترنشنال گفت که هفتم مهر سه زن و ۱۱۷ مرد با پرواز چارتر و تحت نظارت ماموران امنیتی از آمریکا به ایران بازگردانده شدند. به گفته او، پرواز آنها سه‌شنبه ۸ مهر وارد ایران شد.
حسین نوش‌آبادی، مدیرکل پارلمانی و کنسولی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، سه‌شنبه هشتم مهر در پاسخ به پرسشی درباره بازگرداندن این گروه از ایرانی‌ها از آمریکا گفته بود: «اداره مهاجرت آمریکا قصد دارد نزدیک به ۴۰۰ ایرانی را به ایران بازگرداند.»
منابع فدرال در ایالات‌متحده هشتم تیرماه سال جاری به شبکه فاکسنیوز گفته بودند ماموران اداره مهاجرت و گمرک آمریکا (ICE) طی یک هفته ۱۳۰ تبعه ایرانی را در نقاط مختلف این کشور بازداشت کرده بودند.
به گفته این منابع، با احتساب بازداشتهای تازه، شمار شهروندان ایرانی در بازداشتگاه‌های این نهاد فدرال در آن تاریخ به ۶۷۰ نفر رسیده بود.
بنا بر اعلام وزارت امنیت داخلی آمریکا، اداره مهاجرت و گمرک آمریکا ۱۱ تبعه ایرانی را در ۸ ایالت بازداشت کرده که یکی از بازداشتشدگان، عضو پیشین سپاه پاسداران است و به گفته مقام‌های آمریکایی، به ارتباط با حزبالله لبنان اعتراف کرده است.
مسیر پرواز و قوانین محدودکننده
پیشتر روزنامه نیویورک تایمز گزارش داده بود که یک پرواز چارتر حامل بیش از ۱۰۰ ایرانی از فرودگاهی نظامی در لوئیزیانا به پرواز درآمد، در پورتوریکو افراد دیگری را سوار کرد و سپس به دوحه قطر رفت؛ جایی که مسافران به هواپیمای دیگری برای انتقال به تهران منتقل شدند.
هریسچی گفت بازگرداندهشدگان فرصت کامل برای دفاع از پروندههای پناهندگی خود را پیدا نکردند و گرفتار قوانین دوران ترامپ شدند که محدودیتهای شدیدی برای متقاضیان ورودی از مرز جنوبی اعمال می‌کند.
یا ایران یا سودان و سومالی
او در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال به پروندههای دیگری اشاره کرد که در آنها مقامات مهاجرتی آمریکا به ایرانیان بازداشت شده گفته بودند: «انتخاب کنید یا رضایت بدهید به ایران بازگردید، یا شما را به سومالی یا سودان میفرستیم.»
هریسچی در عین حال تاکید کرد که در مورد موکلان او حتی حق چنین انتخابی داده نشد و فقط گفتند: «کارتان تمام است، بروید.»
مذاکرات واشینگتن و تهران
نیویورک تایمز در گزارش خود به نقل از مقام‌های آمریکا و جمهوری اسلامی نوشت این پرواز نتیجه «ماهها مذاکره» میان واشینگتن و تهران بود.
وزارت امور خارجه آمریکا سه ماه پیش از دفتر حفاظت منافع ایران در واشینگتن برای هماهنگی برای بازگرداندن این افراد کمک خواسته بود. جمهوری اسلامی نیز باید هویت افراد را تایید و برای برخی از آنها سند سفر صادر میکرد.
هریسچی گفت: «باید بدانیم در قبال بازگرداندن این افراد چه چیزی رد و بدل شده است. آیا جمهوری اسلامی در تعیین فهرست بازگرداندهشدگان یا اولویتبندی افراد نقشی داشته است یا نه؟»
نگرانی از عادیسازی نقض حقوق بشر
این وکیل هشدار داد چنین اقداماتی خطر عادیسازی پرونده حقوق بشر ایران را به همراه دارد و تعهد اعلامشده آمریکا برای حمایت از اقلیتهای تحت تعقیب را زیر سؤال میبرد.
او گفت:« با چنین کاری القا میشود که ایران یک کشور عادی است پس چرا باید نگران باشیم. در حالی که این درست نیست.»
