وزارت امور خارجه آمریکا با انتشار یک بیانیه مطبوعاتی از اعمال محدودیت در دسترسی هیات اعزامی جمهوری اسلامی به فروشگاه‌های عمده‌فروشی و کالاهای لوکس حین اقامت آن‌ها در نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل خبر داد و آن را بخشی از اعمال فشار حداکثری بر حکومت ایران دانست.
در این بیانیه که دوشنبه ۳۱ شهریور منتشر شد، به اعمال محدودیت‌هایی در تردد و جابه‌جایی این هیات نیز اشاره شده و آمده است: «در حالی که مردم ایران در فقر به سر می‌برند و با کمبود شدید آب و برق و زیرساخت‌های در حال فروپاشی مواجهند، ما اجازه نخواهیم داد که حکومت ایران به کارگزاران خود امکان دهد در نیویورک خرید و ولخرجی کنند.»
ساعاتی پیش از انتشار این بیانیه، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد که دولت دونالد ترامپ، دیپلمات‌های جمهوری اسلامی را که در نیویورک مستقر هستند یا برای بازدید و به‌طور موقت به این شهر می‌آیند، از خرید در فروشگاه‌های عمده‌فروشی مانند «کاستکو» و تهیه کالاهای لوکس، بدون مجوز مشخص وزارت خارجه آمریکا، منع کرده است.
طبق بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا تردد هیات اعزامی جمهوری اسلامی به نیویورک به مناطقی محدود شده که برای رفت و آمد آن‌ها به مقر سازمان ملل و انجام امور رسمی «ضروری» است.
این بیانیه می‌افزاید: «ایالات متحده اجازه نخواهد داد رژیم ایران از مجمع عمومی سازمان ملل به عنوان بهانه‌ای برای گشت‌وگذار آزادانه در نیویورک برای پیشبرد دستورکار تروریستی خود استفاده کند.»
گزارش آسوشیتدپرس نسبت به بیانیه اخیر وزارت خارجه آمریکا حاوی جزئیات بیشتری از اعمال محدودیت‌ها است.
بر اساس این گزارش، عضویت دیپلمات‌های ایرانی در فروشگاه‌های عمده‌فروشی و همچنین توانایی آن‌ها برای خرید کالاهایی نظیر ساعت، خز، جواهرات، کیف‌های دستی، عطر، دخانیات، الکل و خودرو «امتیاز» به شمار می‌آید و نیاز به تایید دولت آمریکا دارد.
آسوشیتدپرس افزود فروشگاه‌هایی مانند کاستکو برای دیپلمات‌های جمهوری اسلامی مقیم یا بازدیدکننده نیویورک محبوب‌اند، زیرا می‌توانند حجم زیادی از کالاهایی را که به‌دلیل انزوای اقتصادی در کشورشان در دسترس نیست، با قیمت نسبتا پایین خریداری کنند و به ایران بفرستند.
به نوشته آسوشیتدپرس، طبق دستورالعمل جدید، دیپلمات‌های جمهوری اسلامی و خانوادههایشان برای عضویت در فروشگاه‌های عمده‌فروشی و خرید کالاهای لوکس بالای هزار دلار یا خودروهای بیش از ۶۰ هزار دلار، به تایید وزارت خارجه آمریکا نیاز دارند.
کالاهای لوکس شامل ساعت، جواهرات، کیف، عطر، فرش، آثار هنری، لوازم الکترونیک و مشروبات الکلی است.
این محدودیت‌ها که به‌طور دائمی برای نمایندگان ایران در سازمان ملل اعمال میشود، بخشی از سختگیریهای تازه دولت ترامپ علیه دیپلماتها و ویزاهای خارجی است.
۱۳ شهریور، آسوشیتدپرس گزارش داد که وزارت خارجه ایالات متحده در حال بررسی محدودیتهای ویژهای برای سفر هیات جمهوری اسلامی به سازمان ملل در ماه جاری است.
عمده‌فروشی چیست و چرا مقامهای جمهوری اسلامی به آن علاقه دارند؟
در ایالات متحده، مفهوم عمده‌فروشی به مدلی از کسبوکار اشاره دارد که در آن کالاها در حجم بالا و با قیمت پایینتر عرضه میشوند.
عمده‌فروشی در بیشتر کشورها مورد توجه خردهفروشان، رستورانها یا کسبوکارهای کوچکتری است که کالا را با تغییری اندک، ماننده بستهبندی در تعداد کمتر، به مشتری نهایی میفروشند، اما در آمریکا فروشگاه‌های بزرگی مانند کاستکو یا سَمزکلاب به مصرفکنندگان عادی هم امکان خریده عمده با قیمت پایینتر میدهند.
در این فروشگاهها که به بخشی از فرهنگ خرید خانوار آمریکایی تبدیل شده است، مشتریان با پرداخت حق عضویت سالانه می‌توانند اجناس را در بستهبندیهای بزرگ و با صرفهجویی قابل توجه نسبت به خرید خُرده تهیه کنند.
فروشگاهی مانند کاستکو علاوه بر خوراکی و کالاهای ضروری، باقی ملزومات مورد نیاز خانوار مانند مبلمان، انواع لباس و منسوجات، وسایل سفر و کمپینگ، وسایل باغبانی و طلا و جواهر هم عرضه میکند و با بسیاری از برندهای شناختهشده قراردادهایی دارد که به سبب میشود قیمت عرضه محصولات آن‌ها در این فروشگاهها بسیار ارزانتر از نمونههای مشابه در فروشگاه‌های دیگر باشد.
همین اختلاف قیمت توجه مقامها و دیپلمات‌های مقیم و مسافر جمهوری اسلامی را به مفهوم عمده‌فروشی جلب کرد.
دو سال پیش، انتشار ویدیویی از هیات جمهوری اسلامی در نیویورک در حال بارگیری و جابه‌جایی انبوهی از کالاهای خریداری شده با برچسب شرکتها و فروشگاه‌های آمریکایی در شبکههای اجتماعی مورد توجه قرار گرفت.
این ویدیو تیم همراه ابراهیم رئیسی، رییس دولت وقت جمهوری اسلامی را نشان میداد که در حال بار زدن بستههای بزرگ در کامیونی در مقابل در هتل محل اقامتشان در نیویورک بودند.
همان روزها، تصاویر دیگری نیز از جابه‌جایی چمدانها و بستههای متعدد در مقابل هتل محل اقامت هیات جمهوری اسلامی در رسانههای اجتماعی بازتابهای فراوانی در پی داشت.
سال گذشته نیز ویدیوی دیگری از خردی هیات اعزامی دولت پزشکیان مورد توجه قرار گرفت.
۱۵ شهریور، ۴۰ نماینده کنگره آمریکا از رییسجمهوری آمریکا خواستند تا مانع ورود آزادانه مقامات جمهوری اسلامی به ایالات متحده در جریان نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک شود.
آنان در نامهای به کاخ سفید، با اشاره به «نقض حقوق بشر و حمایت تهران از تروریسم»، خواستار محدودیت صدور ویزا و محدودسازی تردد اعضای هیات ایرانی شدند.
وزارت خارجه آمریکا، بیش از سه هفته پیش اعلام کرد هنگام صدور ویزا برای هیاتهای خارجی، اطمینان حاصل خواهد کرد این افراد تهدیدی برای امنیت ملی ایالات متحده ایجاد نکنند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسش ایراناینترنشنال گفته بود: «آمریکا در فرآیند صدور ویزا از قوانین کشور و بالاترین استانداردهای امنیت ملی و ایمنی عمومی عدول نخواهد کرد.»
