رویترز به نقل از دیپلماتها گزارش داد کره جنوبی بهعنوان رییس کنونی این شورای ۱۵ عضوی موظف به انجام این اقدام است اما هنوز زمان رایگیری برای این قطعنامه مشخص نشده است.
اقدام کره جنوبی پس از آن باید انجام میگرفت که بریتانیا، آلمان و فرانسه مکانیسم ماشه را فعال کردند.
در این سازوکار، چنانچه ظرف ۱۰ روز از آغاز روند ماشه هیچ کشوری چنین قطعنامهای ارائه نمیکرد، رییس شورای امنیت موظف بود که چنین قطعنامهای را ارائه دهد. ریاست شورای امنیت در ماه سپتامبر با کره جنوبی است و این کشور میتواند هر زمان پیش از پایان مهلت ۳۰ روزه آن را به رای بگذارد.
به گفته دیپلماتها، احتمال تصویب این قطعنامه اندک است و انتظار میرود با پایان یافتن مهلت ۳۰ روزه و همکاری نکردن تهران، همه تحریمهای سازمان ملل که پس از توافق اتمی ۲۰۱۵ موسوم به برجام به حالت تعلیق درآمده بود، مجددا بازگردانده شود.
کلاف پیچیده مکانیسم ماشه
بریتانیا، فرانسه و آلمان، ششم شهریور روندی ۳۰ روزه را برای فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگرداندن خودکار تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی آغاز کردند.
آنها جمهوری اسلامی را متهم کردند که به توافق برجام که جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هستهای را دنبال میکرد، پایبند نبوده است.
مکانیسم ماشه به سازوکاری در توافق برجام اشاره دارد که به موجب آن چنانچه جمهوری اسلامی از عمل به تعهداتش سر باز بزند، تحریمهای سازمان ملل بدون نیاز به رایگیری مجدد در شورای امنیت دوباره فعال میشوند.
بر اساس مفاد مندرج در این سازوکار، پس از اینکه یک یا چند کشور حاضر در برجام مکانیسم ماشه را به جریان بیاندازد، شورای امنیت سازمان ملل باید ظرف ۳۰ روز ادامه یافتن لغو تحریمها را به رای بگذارد.
لغو تحریمها در صورتی ادامه مییابد که ۹ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل با آن موافق باشد و هیچیک از اعضای دائم شامل آمریکا، چین، روسیه، بریتانیا و فرانسه نباید این تصمیم را وتو نکند.
اگر ادامه لغو تحریمها تصویب نشود، تمام تحریمها بهطور خودکار باز میگردند.
به نقل از رویترز، بریتانیا، فرانسه و آلمان همچنان میکوشند جمهوری اسلامی را متقاعد کنند تا سه شرطِ از سرگیری مذاکرات با آمریکا، همکاری کامل با بازرسان آژانس در خصوص تمام سایتهای هستهای و شفافسازی درباره ذخایر اورانیوم غنیشده را بپذیرد.
در مقابل، بازگشتن تحریمهای سازمان ملل برای مدتی محدود به تعویق میافتد و فرصتی برای مذاکره درباره توافقی بلندمدت با هدف رفع نگرانیهای غرب نسبت به برنامه هستهای جمهوری اسلامی فراهم شود. چنین تعویقی به قطعنامه شورای امنیت نیاز دارد
از سوی دیگر، روسیه و چین که متحدان راهبردی ایران به شمار میآیند، اواخر ماه گذشته پیشنویس قطعنامهای را در شورای امنیت نهایی کردند که توافق سال ۲۰۱۵ را برای شش ماه دیگر تمدید میکند و از همه طرفها میخواهد بهسرعت مذاکرات را از سر گیرند.
این دو کشور هنوز برای به رای گذاشتن این قطعنامه درخواست ندادهاند.
اگر روسیه و چین پیش از آنکه آلمان، فرانسه و بریتانیا با ایران بر سر تعویق به توافق برسند، قطعنامه خود را به رأی بگذارند، در صورت لزوم ممکن است با وتوی فرانسه، بریتانیا یا ایالات متحده روبهرو شود.
در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، تحریمهایی که در خلال سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ طی شش قطعنامه شورای امنیت علیه ایران اعمال شده بود، دوباره برقرار خواهند شد.
تسلیحات و تجهیزات نظامی، غنیسازی اورانیوم و هر شکلی از بازفرآوری آن، فعالیتهای مرتبط با تولید و استفاده از موشکهای بالستیک قادر به حمل کلاهک هستهای، انتقال فنآوری و دانش فنی در حوزههای مرتبط با صنایع نظامی، دفاعی، هستهای و موشکی، ممنوعیت سفر برای شماری از مقامها و نهادهای جمهوری اسلامی، مسدودسازی داراییها، بازرسی محمولههای دریایی و هوایی از جمله مواردی است که در صورت برقرار شدن دوباره تحریمها تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.