دولت اقلیت حزب کارگر نروژ روز دوشنبه دومین دوره خود را در قدرت تضمین کرد، در حالی‌که حزب راست‌گرای پوپولیست «پیشرفت» بهترین نتیجه انتخاباتی تاریخ خود را به‌دست آورد. این انتخابات تحت‌تأثیر نگرانی‌ها از افزایش هزینه‌های زندگی و جنگ‌های اوکراین و غزه برگزار شد.
با شمارش ۹۹ درصد آرا، حزب کارگر به رهبری یوناس گار استوره، نخست‌وزیر کنونی، به همراه چهار حزب چپ‌گرای کوچک‌تر موفق به کسب ۸۷ کرسی شدند که بالاتر از حداقل ۸۵ کرسی موردنیاز برای اکثریت است.
وابستگی به احزاب کوچک‌تر
استوره ۶۵ ساله همچنان برای تصویب قوانین مهمی مانند بودجه‌های مالی به حمایت متحدان کوچک‌تر نیازمند خواهد بود. او برای جلب حمایت آنها احتمالاً با مذاکرات دشواری بر سر مسائلی چون افزایش مالیات بر ثروتمندان، آینده اکتشافات نفتی و خروج صندوق ثروت حاکمیتی دو تریلیون دلاری نروژ از شرکت‌های اسرائیلی روبه‌رو خواهد شد.
یوناس اشتاین، استاد علوم سیاسی دانشگاه ترومسو، به خبرگزاری رویترز گفت: «استوره به‌عنوان نخست‌وزیر باقی خواهد ماند، اما در شرایط پارلمانی بسیار دشوارتری که برای حکمرانی به پنج حزب وابسته است.»
صعود تاریخی حزب راست پوپولیست
انتخابات نشان‌دهنده چرخش بیشتر رأی‌دهندگان محافظه‌کار به راست بود. حزب ضد مهاجرت پیشرفت به رهبری سیلوی لیستهائوگ، ۴۷ ساله، بهترین نتیجه تاریخ خود را به‌دست آورد و با کسب ۴۸ کرسی، بیش از دو برابر دوره قبل، جایگاه خود را تثبیت کرد. وعده این حزب برای کاهش گسترده مالیات با استقبال بسیاری از رأی‌دهندگان روبه‌رو شد.
لیستهائوگ، که از رونالد ریگان و مارگارت تاچر به‌عنوان الگو یاد می‌کند، کارزار خود را بر انتقاد از هزینه‌های عمومی «بیهوده» در حوزه‌هایی چون کمک‌های بین‌المللی و یارانه انرژی سبز متمرکز کرده بود.
اریک لُکه، پژوهشگر اندیشکده لیبرال سیویتاس در اسلو، به رویترز گفت: «جوانان امروز بسیار راست‌گرا‌تر از گذشته هستند. فکر می‌کنم حزب پیشرفت بخش بزرگی از آرای جوانان، به‌ویژه مردان جوان، را به‌دست آورده است.»
هیچ‌یک از احزاب راست‌گرای نروژ، از جمله حزب محافظه‌کار به رهبری نخست‌وزیر پیشین ارنا سولبرگ، برخلاف همتایان اروپایی خود، به دنبال کسب حمایت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، نرفته‌اند.
«چهار سال دیگر»
استوره در سخنرانی پس از اعلام نتایج، با کم‌اهمیت جلوه‌دادن چرخش به راست گفت: «این پیامی به خارج از نروژ است که دموکراسی اجتماعی می‌تواند علی‌رغم موج راست‌گرایی پیروز شود.» او این سخنان را در برابر جمعی از هواداران حزب کارگر بیان کرد که شعار «چهار سال دیگر» سر می‌دادند.
نگرانی از جنگ اوکراین و تهدید روسیه ــ که با نروژ در قطب شمال مرز مشترک دارد ــ در ماه‌های اخیر به تقویت چپ‌ها کمک کرده بود؛ پس از آنکه ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیشین ناتو، به کابینه استوره پیوست. بسیاری از نروژی‌ها این تصمیم را به‌عنوان تضمینی در برابر درگیری‌های احتمالی آینده تلقی کردند.
طبق نظرسنجی موسسه تحقیقات صلح اسلو، ۵۹ درصد نروژی‌ها معتقدند احتمال وقوع جنگ جدیدی در اروپا طی یک دهه آینده وجود دارد؛ رقمی که از ۵۵ درصد در سال گذشته افزایش یافته است.
جنگ غزه و سرمایه‌گذاری‌ها
در هفته‌های پایانی انتخابات، جنگ غزه نیز به موضوعی مهم بدل شد. برخی متحدان کوچک‌تر استوره خواستار خروج بیشتر صندوق ثروت حاکمیتی نروژ از شرکت‌های اسرائیلی شدند. این صندوق از ۳۰ ژوئن تاکنون از بیش از دو ده شرکت اسرائیلی خارج شده است، پس از گزارش‌هایی مبنی بر سرمایه‌گذاری در یک شرکت موتور جت که خدمات نگهداری برای جنگنده‌های اسرائیلی ارائه می‌دهد.
برخی احزاب چپ‌گرا پرسش‌هایی درباره مشارکت غیرمستقیم نروژ در نقض احتمالی قوانین بین‌المللی از طریق سرمایه‌گذاری در شرکت‌های فعال در سرزمین‌های اشغالی فلسطین مطرح کرده‌اند. اسرائیل هرگونه نقض قوانین بین‌المللی را رد می‌کند.
آینده صنعت نفت و گاز
آینده صنعت نفت نیز در این انتخابات مطرح بود. نروژ پس از تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ جایگزین گازپروم شد و به بزرگ‌ترین تأمین‌کننده گاز اروپا بدل گشت. نقش نروژ قرار است با برنامه اتحادیه اروپا برای کنارگذاشتن گاز روسیه تا سال ۲۰۲۷ بیشتر شود، اما برخی از متحدان کوچک‌تر استوره خواهان کنارگذاشتن تدریجی اکتشافات نفتی هستند؛ اقدامی که می‌تواند توسعه میادین گازی جدید را محدود کند.
