رابرت مالی آثار مقامهای پیشین جمهوری اسلامی را در دانشگاه ییل تدریس میکند
دانشگاه ییل اعلام کرد پاییز امسال سمیناری تازه درباره روابط آمریکا و ایران برگزار خواهد کرد که تدریس آن را رابرت مالی، نماینده پیشین آمریکا در امور ایران، بر عهده دارد. بر اساس برنامه درسی این سمینار ، منابع الزامی این دوره شامل آثار مقامهای پیشین جمهوری اسلامی است.
در این برنامه درسی که ایراناینترنشنال آن را مشاهده کرده، کتابها و مقالاتی از محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین، و حسین موسویان، دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی، و تحلیلگرانی همسو با آنها از جمله نرگس باجغلی، ولی نصر، جواد صالحیاصفهانی، علی واعظ، اسفندیار باتمانقلیچ و تریتا پارسی گنجانده شده است.
به گفته دانشگاه ییل، این دوره شامل سخنرانان مهمان خواهد بود، گرچه سایت این دانشگاه آنها را معرفی نکرده است. با این حال، در مقاله دانشجویی از دانشگاه ییل که جمعه در جوییش نیوز سیندیکیت منتشر شد، از ظریف به عنوان یکی از سخنرانان دعوتشده نام برده شده است.
مالی در دولت جو بایدن بهعنوان نماینده ویژه آمریکا در امور ایران فعالیت داشت و یکی از معماران اصلی توافق هستهای، موسوم به برجام در دوره اوباما بود. او در سال ۲۰۲۳ به اتهام «سوءمدیریت اطلاعات طبقهبندیشده» از کار معلق شد و دسترسی امنیتی او نیز به حالت تعلیق درآمد.
این دوره درسی با عنوان «دشمنیِ طراحیشده: واکاوی رابطه ایران و ایالات متحده» ارائه میشود و روابط تهران و واشینگتن را از انقلاب ۱۳۵۷ تا امروز بررسی خواهد کرد.
در سرفصلهای برنامه درسی رابرت مالی آمده است که دانشجویان باید هر دو منظر آمریکایی و ایرانی را «درونیسازی» کنند. همچنین بخشی از تکالیف کلاسی شامل بازیهای نقشآفرینی در قالب مذاکرات شبیهسازیشده میان دو دولت خواهد بود.
با این حال، فهرست نویسندگانی که آثارشان بهعنوان منبع درسی معرفی شده، عمدتاً شامل مقامهای پیشین جمهوری اسلامی یا تحلیلگران نزدیک به خط فکری آنان است.
از جمله منابع اصلی این دوره، مقاله «ایران مسیر صلح را چگونه میبیند» است؛ یادداشتی از محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین جمهوری اسلامی، که دسامبر ۲۰۲۴ در نشریه فارین افرز منتشر شد و برای هفته یازدهم کلاس در نظر گرفته شده است. ظریف که از سال ۲۰۱۹ تحت تحریمهای ایالات متحده قرار دارد، در این مقاله دیدگاه خود را درباره روابط جمهوری اسلامی و غرب تشریح کرده است.
وبسایت ییل اعلام کرده این دوره میزبان سخنرانان مهمان خواهد بود اما نامی از آنها نبرده است. با این حال، یک دانشجوی ییل در یادداشتی که جمعه گذشته در وبسایت سندیکای اخبار یهودیان (Jewish News Syndicate) منتشر شد، ظریف را یکی از مدعوین معرفی کرده است.
در بخش دیگری از برنامه درسی، مقالهای از حسین موسویان، دیپلمات پیشین و عضو تیم مذاکرهکننده هستهای جمهوری اسلامی در سال ۲۰۱۹ با عنوان «ایران چگونه به تقابل خود با ایالات متحده مینگرد» برای هفته هشتم گنجانده شده است؛ موضوعی که به فروپاشی برجام میپردازد.
موسویان بهتازگی پس از ۱۵ سال همکاری با دانشگاه پرینستون بازنشسته شد. هرچند دانشگاه از «بازنشستگی» سخن گفت، اما فعالان سیاسی این اقدام را نتیجه فشارها بر سر ارتباط احتمالی او با پروندههای ترور و فعالیتهای تبلیغاتی وابسته به حکومت ایران دانستند، بهویژه در دورهای که او سفیر جمهوری اسلامی در آلمان بود و در دوران ماموریت او تهران دست به ترورهایی خونین در برلین زد.
از دیگر نویسندگانی که آثارشان در فهرست منابع آمده میتوان به نرگس باجغلی، ولی نصر، جواد صالحیاصفهانی، علی واعظ، اسفندیار باتمانقلیچ و تریتا پارسی اشاره کرد؛ چهرههایی که عمدتاً با سیاست تحریم و فشار بر جمهوری اسلامی مخالفند و از عادیسازی روابط تهران و واشینگتن حمایت میکنند.
این آثار که برای هفتههای مربوط به تحریم و دیپلماسی تعیین شده، استدلال میکنند تحریمهای آمریکا نهتنها ناکارآمد بوده بلکه آسیب اصلی را متوجه مردم عادی ایران کرده و در مقابل، مسیرهای دیپلماتیک را بهعنوان راهحل ممکن بررسی میکنند.
از جمله منابع اصلی این دوره کتاب « تحریمها چگونه کار میکنند: ایران و پیامدهای جنگ اقتصادی» نوشته باجغلی، نصر، صالحیاصفهانی و واعظ است؛ همچنین مقاله باتمانقلیچ با عنوان «چگونه تحریمها به معترضان ایرانی آسیب میزند» و یادداشت پارسی با عنوان «خیر، تحریمها ایران را پای میز توافق نیاورد» هم در فهرست منابع الزامی برای این درس گنجانده شده است.
در مهرماه ۱۴۰۲، یک گزارش تحقیقی مشترک ایران اینترنشنال و سمافور، که با بررسی هزاران ایمیل دیپلماتهای ایرانی تهیه شده است، شبکهای از دانشگاهیان و تحلیلگران اندیشکدهها را افشا کرد که از سوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی برای گسترش قدرت نرم تهران ایجاد شده بود.
این شبکه زیر نظر ظریف شکل گرفت تا سیاست خارجی و راهبرد هستهای جمهوری اسلامی را از طریق دانشگاهیان خارج از کشور ترویج کند. در این گزارش، علی واعظ بهعنوان یکی از اعضای کلیدی این شبکه معرفی شده بود.