دانشمندان در بیابان‌های شمال شرقی اتیوپی فسیل‌هایی یافته‌اند که نشان می‌دهد انسان‌های اولیه (جنس هومو) نزدیک به سه میلیون سال پیش همزمان و در یک منطقه با گونه‌ای ناشناخته از استرالوپیتکوس زندگی می‌کرده‌اند.
نشریه ساینس‌دیلی جمعه ۳۱ مرداد در گزارشی نوشت: «این کشف، فرضیه نردبان خطی تکامل را به چالش می‌کشد و تصویری پیچیده‌تر و شاخه‌دار از سیر تکامل انسان ارائه می‌دهد.»
پژوهشگران پروژه باستان‌شناسی «لِدی-گِرارو» ۱۳ دندان کشف کردند که بخشی متعلق به نخستین انسان‌ها و بخشی دیگر به گونه‌ای تازه از استرالوپیتکوس است.
این یافته‌ها در کنار فسیل فک انسانی که سال ۲۰۱۳ در همین منطقه یافت شد، قدیمی‌ترین شواهد شناخته‌شده از جنس هومو را ارائه می‌دهد.
سن فسیل‌ها چگونه مشخص شد؟
یکی از نکات مهم در این پژوهش، روش دقیق تعیین قدمت فسیل‌هاست. منطقه آفر در اتیوپی از نظر زمین‌شناسی فعال و پر از آتشفشان‌های قدیمی است.
دانشمندان برای تعیین سن فسیل‌ها، از لایه‌های خاکستر آتشفشانی که همراه با بلورهای فلدسپات رسوب کرده‌اند، بهره بردند.
این لایه‌های آتشفشانی همچون «مُهر زمان» عمل می‌کنند و به پژوهشگران امکان می‌دهند زمان دقیق رسوب‌گذاری را مشخص کنند.
کریستوفر کامپیسانو، زمین‌شناس دانشگاه ایالتی آریزونا، در این زمینه توضیح داد: «ما می‌توانیم تاریخ فوران‌های آتشفشانی را که در منطقه رخ داده، تعیین کنیم. فسیل‌ها بین این لایه‌ها قرار گرفته‌اند، بنابراین می‌توانیم سن دقیق آن‌ها را بر اساس لایه‌های بالایی و پایینی محاسبه کنیم.»
به گفته او، این روش علاوه بر تعیین سن فسیل‌ها، به بازسازی چشم‌انداز و شرایط محیطی آن دوران نیز کمک می‌کند.
دو میلیون و ۷۰۰ هزار سال پیش، منطقه لدی-گرارو شامل رودخانه‌هایی بود که در میان چشم‌اندازهای سبز به‌سوی دریاچه‌های کم‌عمق جاری می‌شدند؛ شرایطی متفاوت با بیابان‌های خشک امروزی.
تکامل «خطی» نیست
کِی رید، دیرین‌بوم‌شناس دانشگاه ایالتی آریزونا، گفت: «تصویری که از تکامل در ذهن داریم، از میمون تا نئاندرتال و سپس انسان مدرن، نادرست است. این کشف نشان می‌دهد تکامل مانند درختی پرشاخه است و بسیاری از گونه‌ها منقرض شده‌اند.»
دانشمندان اکنون در حال بررسی مینای دندان‌های کشف‌شده هستند تا درباره رژیم غذایی این گونه‌ها و نحوه تعامل آن‌ها اطلاعات بیشتری به دست آورند.
پژوهشگران می‌گویند این دندان‌ها ویژگی‌های آناتومیک متفاوتی با گونه مشهور «استرالوپیتکوس آفارنسیس» یا همان «لوسی» دارند و بنابراین باید به‌عنوان گونه‌ای جدید در نظر گرفته شوند.
بر اساس نتایج این تحقیق، هیچ شواهدی از حضور لوسی و بازماندگان او از دو میلیون و ۹۵۰ هزار سال پیش وجود ندارد و در عوض، گونه‌های تازه‌ای از استرالوپیتکوس جایگزین شده‌اند.
پرسش‌هایی مانند اینکه آیا این دو گونه از منابع یکسان تغذیه می‌کردند یا در رقابت بودند، هنوز بی‌پاسخ مانده است.
