شناسایی عوامل اصلی بیماری ام‌اس در باکتری‌های روده
محققان آلمانی با انجام مطالعه‌ای بر روی دوقلوها، دو گونه باکتری مسئول ایجاد التهاب در سیستم عصبی مرکزی را شناسایی کردند.
به گزارش پایگاه خبری نوروساینس نیوز، بیش از ۲۸۰ هزار نفر در آلمان به بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام‌اس) مبتلا هستند و سالانه حدود ۱۵ هزار مورد جدید تشخیص داده می‌شود.
این آمار، ام‌اس را به رایج‌ترین بیماری التهابی سیستم عصبی مرکزی تبدیل کرده است.
در بیماری ام‌اس، سلول‌های ایمنی بدن به لایه عایق اطراف رشته‌های عصبی حمله می‌کنند و عملکرد آن‌ها را مختل می‌سازند.
بسته به محل وقوع این حملات، علائم گوناگونی بروز می‌کند که همین تنوع، ام‌اس را به بیماری هزار چهره معروف کرده است.
اختلال بینایی، مشکلات حسی و فلج از جمله علائمی هستند که بیماران با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
نقش عوامل محیطی در ایجاد بیماری
علت دقیق تبدیل سلول‌های ایمنی به عوامل مخرب هنوز ناشناخته است. ام‌اس یک بیماری چند عاملی محسوب می‌شود که هیچ محرک واحدی ندارد، بلکه چندین عامل باید با هم ترکیب شوند تا در نهایت به بیماری بینجامد.
مطالعات پیشین نشان داده‌اند علاوه بر عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی متعددی مانند کشیدن سیگار، کمبود ویتامین دی، برخی بیماری‌های عفونی و به‌ویژه میکروارگانیسم‌های موجود در روده در ابتلا به ام‌اس دخیل هستند.
مطالعه بر روی دوقلوها
برای کاهش تاثیر عوامل ژنتیکی و محیطی، محققان از دوقلوها کمک گرفتند؛ چرا که در برخی موارد، تنها یکی از دوقلوهای همسان علی‌رغم داشتن ژن‌های یکسان به ام‌اس مبتلا می‌شود.
محققان برای بررسی سایر عوامل موثر در بروز این بیماری ۱۰۰ جفت دوقلوی همسان را در قالب پروژه «ام‌اس تویین استادی» مورد آزمایش قرار دادند.
این روش امکان بررسی بیماری را در شرایطی فراهم می‌کند که عوامل ژنتیکی و محیطی تا حد زیادی کنترل شده‌اند.
تجزیه و تحلیل میکروارگانیسم‌ها در روده
محققان نمونه‌های مدفوع ۸۱ جفت دوقلو را مورد مطالعه قرار دادند. آن‌ها ۵۱ گروه از میکروارگانیسم‌ها را شناسایی کردند که فراوانی آن‌ها میان دوقلوهای مبتلا و غیرمبتلا به ام‌اس متفاوت بود.
محققان در این مطالعه نمونه‌هایی از روده کوچک چهار جفت از دوقلوها را نیز بررسی کردند. تصور می‌شود که تعاملات بیماری‌زای بین میکروارگانیسم‌ها و سلول‌های ایمنی بدن در این مکان رخ می‌دهد.
آزمایش بر روی موش‌های تراریخته
برای آزمایش وجود ارگانیسم‌های بیماری‌زا در نمونه‌های روده کوچک، محققان از موش‌های تراریخته ویژه‌ای استفاده کردند.
این موش‌ها در شرایط عاری از میکروب زندگی سالمی دارند، اما پس از کلونیزاسیون با باکتری‌های روده، به بیماری شبه ام‌اس مبتلا شدند.
در گام بعدی، پژوهشگران با تجزیه و تحلیل مدفوع موش‌های مبتلا، دو گونه باکتری «لاکنوکلوستریدیوم» و «آیزنبرگیلا تایی» را به‌عنوان عوامل بالقوه بیماری‌زا شناسایی کردند.
اهمیت این کشف در آن است که این باکتری‌ها به‌دلیل حضور بسیار اندک در روده، قبلا قابل شناسایی نبودند. اما محققان با استفاده از این روش نوین، برای نخستین بار توانستند نقش بیماری‌زای این میکروب‌ها را به اثبات برسانند.
چشم‌انداز درمانی
محققان بر این باورند که احتمالا میکروب‌های دیگری نیز در بروز ام‌اس نقش دارند و برای شناسایی کامل این عوامل، تحقیقات بیشتری لازم است.
یافته‌های این مطالعه امید تازه‌ای برای درمان بیماران مبتلا به ام‌اس ایجاد کرده است، زیرا اگر تعداد محدودی از باکتری‌ها عامل بروز این بیماری باشند، امکان طراحی درمان‌های هدفمند فراهم خواهد شد.