والدین بیش از قبل، فرزند دختر را بر پسر ترجیح می‌دهند
آمارها و مطالعات جهانی نشان می‌دهد تمایل دیرینه به داشتن فرزند پسر در کشورهای در حال توسعه کاهش یافته و در کشورهای توسعه‌یافته نیز خانواده‌ها ترجیح می‌دهند فرزند دختر داشته باشند.
به گزارش نشریه اکونومیست، جهان شاهد تغییری بنیادین در ترجیح والدین برای جنسیت فرزندان است.
در حالی که تا دهه‌های اخیر خانواده‌ها به‌شدت فرزند پسر را ترجیح می‌دادند، اکنون این روند معکوس شده و در بسیاری از نقاط جهان فرزندان دختر بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرند.
آمار در کشورهای آسیایی
بر اساس محاسبات اکونومیست، از سال ۱۹۸۰ تاکنون حدود ۵۰ میلیون دختر کمتر از میزان طبیعی متولد شده‌اند.
در سال ۲۰۰۰ که اوج عدم توازن جنسیتی در تولدها گزارش شده، شمار تولد پسران حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار مورد بیش از حد طبیعی بوده است.
اما در سال جاری میلادی، این رقم به حدود ۲۰۰ هزار مورد کاهش یافته است؛ آماری که کارشناسان آن را نشانه‌ای از بهبود تدریجی نسبت جنسیتی از سال ۲۰۰۱ به این‌سو ارزیابی می‌کنند.
کره جنوبی که در سال ۱۹۹۰ نسبت تولد ۱۱۶ پسر به‌ازای ۱۰۰ دختر را ثبت کرده بود، اکنون به تعادلی نسبی میان تولد دو جنسیت رسیده است.
در چین نیز این نسبت از ۱۱۷ در دهه ۲۰۰۰ به ۱۱۱ در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است. هند هم با ثبت نسبت ۱۰۷ در سال ۲۰۲۳، یک کاهش نسبی را نسبت به رقم ۱۰۹ در سال ۲۰۱۰ نشان می‌دهد.
داده‌های نظرسنجی در کشورهای در حال توسعه حاکی از آن است که والدین اکنون ترکیبی از فرزندان پسر و دختر را ترجیح می‌دهند.
در بنگلادش زنانی که هنوز فرزندی ندارند، تمایل تقریبا یکسانی به پسر و دختر ابراز می‌کنند.
ترجیح داشتن فرزند دختر در کشورهای ثروتمند
در کشورهای توسعه‌یافته شواهد فزاینده‌ای از ترجیح دادن فرزند دختر وجود دارد.
در کره جنوبی درصد زنانی که تولد پسر را «ضروری» می‌دانستند، از ۴۸ درصد در سال ۱۹۸۵ به شش درصد در سال ۲۰۰۳ کاهش یافته است.
نظرسنجی ملی باروری در ژاپن نشان می‌دهد در سال ۱۹۸۲، حدود ۴۸.۵ درصد زوج‌های متاهلی که تنها یک فرزند می‌خواستند، دختر را ترجیح می‌دادند. این رقم در سال ۲۰۰۲ به ۷۵ درصد رسید.
بررسی داده‌های درمان‌های باروری و فرزندخواندگی
بر اساس مطالعه فرانسین بلو از دانشگاه کرنل در سال ۲۰۱۷، در آمریکا والدینی که فرزند نخست آن‌ها دختر است، به‌طور متوسط تمایل کمتری به فرزندآوری مجدد دارند.
در کلینیک آی‌وی‌اف نیویورک، والدین ثروتمند تا ۲۰ هزار دلار برای انتخاب جنسیت فرزند پرداخت می‌کنند و انتخاب اکثر آن‌ها دختر است.
مطالعه اَبی گلدبرگ از دانشگاه کلارک در سال ۲۰۰۹ روی بیش از ۲۰۰ زوج آمریکایی نشان داد در میان شرکت‌کنندگان، مردان و زنان دگرجنس‌گرا و همچنین زنان همجنس‌گرا به‌طور میانگین ترجیح می‌دادند فرزندشان دختر باشد.
طبق یافته‌های این تحقیق، تنها گروهی که به‌طور متوسط فرزندان پسر را ترجیح می‌داد، مردان همجنس‌گرا بودند.
دلایل تغییر نگرش
محققان دلایل مختلفی را برای این تغییر رویکرد مطرح می‌کنند. در مطالعه گلدبرگ، مردان دگرجنس‌گرا معتقد بودند دختران «آسان‌تر بزرگ می‌شوند» و «جالب‌تر» و «پیچیده‌تر» هستند.
ریچارد ریوز، رییس موسسه آمریکایی «پسران و مردان»، معتقد است نگاه والدین به فرزندان تغییر کرده است: «دیگر کسی به داشتن همسر زیبا برای افتخار فکر نمی‌کند، بلکه داشتن فرزندی باهوش مایه افتخار است.»
به گفته او، والدین امروزی اغلب دختران را موفق‌تر می‌دانند، چرا که آن‌ها زودتر مهارت می‌آموزند و رفتار آرام‌تری از خود نشان می‌دهند.
مسائل اجتماعی مرتبط با مردان در کشورهای ثروتمند نیز در شکل‌گیری ترجیح والدین برای داشتن فرزند دختر نقش دارد.
آمارها نشان می‌دهد پسران نوجوان بیشتر درگیر جرائم خشونت‌آمیز می‌شوند، نرخ خودکشی بالاتری دارند و در تمامی مقاطع تحصیلی، عملکرد ضعیف‌تری نسبت به دختران از خود نشان می‌دهند.
این واقعیت‌ها نگرانی والدین نسبت به آینده پسران را افزایش داده و بر ترجیحات آن‌ها در فرزندآوری تاثیر گذاشته است.
هشدار درباره آینده
با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند پیشرفت فناوری‌های مرتبط با باروری می‌تواند به برهم زدن تعادل جنسیتی منجر شود.
کیت‌های تشخیص جنسیت جنین که از هفته ششم بارداری قابل استفاده هستند، در کنار کاهش هزینه درمان‌های باروری، امکان انتخاب جنسیت را بیش از گذشته در دسترس قرار داده‌اند؛ موضوعی که می‌تواند بار دیگر تعادل جنسیتی را با تهدید مواجه کند.
در آمریکا ۹۰ درصد زوج‌هایی که از روش انتخاب اسپرم بهره می‌برند، می‌گویند جنسیت فرزند برای آن‌ها مهم نیست، اما ۸۰ درصد آن‌ها دختر انتخاب می‌کنند.
اکونومیست در ادامه گزارش نوشت اگر این روند ادامه یابد، کشورهای ثروتمند ممکن است با مشکل کمبود پسر مواجه شوند.
این رسانه افزود تغییر در ترجیح جنسیت فرزند بازتاب‌دهنده مسائل عمیق‌تری در جامعه است که نیاز به توجه بیشتر دارد تا جوامع شاهد ترجیح یک جنس بر دیگری نباشند.