وزیر خارجه لبنان به عراقچی: بدون خلع سلاح حزبالله، پولی برای بازسازی لبنان در کار نیست
یوسف رجی، وزیر خارجه لبنان و عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی
یوسف رجی، وزیر خارجه لبنان، در دیدار با عباس عراقچی، همتای ایرانی خود، در بیروت گفت بدون خلع سلاح حزبالله، پولی برای بازسازی لبنان وجود نخواهد داشت. ساعاتی پیش از این دیدار، عراقچی در فرودگاه بیروت ابراز امیدواری کرد فصل جدیدی از روابط دوجانبه بر اساس «منافع متقابل» آغاز شود.
شبکه الحدث سهشنبه ۱۳ خرداد به نقل از منابع آگاه گزارش داد رجی در دیدار با عراقچی به او گفت «ماجراجوییهای نظامی» حزبالله، به «اشغال» لبنان از سوی اسرائیل پایان نداده است.
رجی افزود این ماجراجوییهای نظامی، لبنان را در شرایط دشواری قرار دادهاند و حلوفصل بحران تنها از مسیر دیپلماسی امکانپذیر است.
عراقچی صبح سهشنبه پس از ورود به بیروت، با رییسجمهوری و وزیر امور خارجه لبنان دیدار کرد.
به گزارش الحدث، وزیر خارجه لبنان به همتای ایرانی خود هشدار داد بدون خلع سلاح حزبالله، پولی برای بازسازی لبنان در کار نخواهد بود.
رجی همچنین تاکید کرد هماهنگی میان تهران و بیروت صرفا باید از مسیر دولت لبنان انجام گیرد.
عراقچی ساعاتی پیش در بدو ورود به فرودگاه رفیق حریری گفت جمهوری اسلامی در همه مراحل از «سیادت و تمامیت ارضی لبنان» پشتیبانی کرده و همچنان مقابل «اشغالگری» اسرائیل از این کشور پشتیبانی خواهد کرد.
او اضافه کرد: «این البته به معنی حمایت یک کشور دوست از دوستان خودش در لبنان است و به هیچ وجه به معنی دخالت در امور لبنان نمیدهد. هیچ کشوری در منطقه حق ندارد در امور داخلی بقیه کشورهای منطقه دخالت کند.»
حزبالله در ماههای اخیر، در پی نابودی زیرساختهای نظامی خود در حملات اسرائیل و کشته شدن رهبران و فرماندهان برجستهاش، از جمله حسن نصرالله و هاشم صفیالدین، بهشدت تضعیف شده است.
این ضربات و سپس برقراری آتشبس فرصتی در اختیار دولت لبنان قرار داد تا پس از سالها نفوذ حزبالله، بار دیگر اقتدار خود را بازیابد.
در ماههای گذشته و همزمان با پیشرفت ارتش لبنان در زمینه برچیدن مواضع و انبارهای تسلیحاتی حزبالله و مصادره مهمات و سلاح در جنوب این کشور، دولت لبنان نیز تلاشهایی برای بازپسگیری فرودگاه بیروت با حمایت آمریکا انجام داد.
اسرائیل بارها هشدار داده جمهوری اسلامی از طریق این فرودگاه به تامین مالی حزبالله میپردازد. مقامهای لبنانی نیز گفتهاند حزبالله سالها از این فرودگاه برای قاچاق و تحکیم نفوذ خود بهره میبرد.
این گروه پس از سقوط حکومت بشار اسد، مسیرهای اصلی انتقال سلاح از ایران به لبنان از طریق سوریه را نیز از دست داد.
اظهار امیدواری عراقچی برای آغاز فصل جدید روابط با لبنان بر اساس «منافع متقابل»
رسانههای لبنانی گزارش دادند وزیر خارجه این کشور در دیدار با عراقچی تاکید کرد که بیروت بر اهتمام جمهوری اسلامی نسبت به «امنیت، ثبات و صلح داخلیاش» حساب میکند، تا از این طریق بتواند بر چالشهای بزرگی که با آنها روبهروست، غلبه کند.
رجی افزود این چالشها شامل تلاش دیپلماتیک برای «آزادسازی سرزمینهای تحت اشغال اسرائیل و توقف تجاوزات مستمر آن»، گسترش حاکمیت دولت لبنان بر سراسر خاک خود و انحصار سلاح در دست دولت میشود.
به گفته او، لبنان خواهان دریافت تضمینهایی از سوی «کشورهای دوست» است تا حمایتهای لازم تنها از طریق دولت و نهادهای رسمی صورت گیرد و دولت بتواند نقش خود را در بازسازی و احیای اقتصادی کشور ایفا کند.
لبنان پس از ماهها بنبست سیاسی و کارشکنی حزبالله، دیماه ۱۴۰۳ موفق به انتخاب ژوزف عون بهعنوان رییسجمهوری جدید شد؛ چهرهای مورد حمایت آمریکا که اکنون با تقویت ارتش تلاش دارد در برابر نفوذ حزبالله توازن ایجاد کند.
نواف سلام، نخستوزیر جدید لبنان، اوایل خرداد تاکید کرد «دوران صدور انقلاب ایران به پایان رسیده» و افزود: «ما در برابر وجود سلاحهایی خارج از کنترل دولت سکوت نخواهیم کرد.»
عراقچی نیز در بدو ورود به فرودگاه رفیق حریری بیروت گفت بررسی روابط دوجانبه از محورهای اصلی دیدارهای او با مقامهای ارشد لبنان خواهد بود.
او ابراز امیدواری کرد در سایه تحولات اخیر منطقه و شرایط جدید لبنان، «فصل جدیدی از روابط احترامآمیز» تهران و بیروت بر اساس «منافع متقابل» آغاز شود.
عراقچی در ایکس تصویری از خود در رستورانی در قاهره منتشر کرد. پیشتر نیز انتشار تصویر او در رستورانی در دمشق در آخرین روزهای حکومت اسد، موجب واکنش کاربران ایرانی شده بود.
واکنش اسرائیل به سفر منطقهای عراقچی
عراقچی عصر ۱۱ خرداد و پیش از سفر لبنان، به قاهره رفت و با عبدالفتاح السیسی، رییسجمهوری و بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه مصر، دیدار و گفتوگو کرد.
او پس از پایان این سفر، با انتشار پستی به زبان عربی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «بعد از سالهای طولانی، دیپلماسی ایران و مصر وارد مرحله جدیدی شده است. سطح تعامل و همکاری سیاسی و از آن مهمتر، میزان اعتماد و اطمینان در روابط دو کشور بیسابقه است.»
این سفر با واکنشهایی در اسرائیل مواجه شد.
یائیر لاپید، نخستوزیر پیشین اسرائیل و از چهرههای برجسته منتقد بنیامین نتانیاهو، دیدار عراقچی از مصر و سخنان او درباره همکاری تهران و قاهره را «زنگ هشدار» خواند.
لاپید در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ماههاست که دولت اسرائیل با تشویق و تامین مالی قطر، کارزاری ضد مصری به راه انداخته که در حال تضعیف توافقهای صلح است.»
او این رویکرد دولت نتانیاهو را «هزینهبر و خطرناک» توصیف کرد و افزود: «توافقهای صلح با مصر یک دارایی راهبردی برای اسرائیل به شمار میروند و دولت بعدی ناچار خواهد بود سریع و مسئولانه برای بهبود روابط و متوقف کردن محور ایران وارد عمل شود.»
روزنامه والاستریت ژورنال در گزارشی اختصاصی اعلام کرد که وزارت دادگستری آمریکا در حال بررسی این موضوع است که آیا شرکتهای گوتام آدانی، میلیاردر هندی، تحریمهای ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی در خصوص فروش محصولات نفتی را نقض کردهاند یا خیر.
این روزنامه آمریکایی روز دوشنبه ۱۲ خرداد در گزارشی اعلام کرد که طبق بررسیهای این نشریه، نفتکشهایی که بین بندر موندرا در سواحل غربی هند و خلیج فارس تردد میکردند، حرکتهایی شبیه به حرکات کشتیهایی داشتهاند که به دنبال فرار از تحریمها هستند.
دادستانهای ایالات متحده که فعالیت نفتکشهای حامل گاز مایع متعلق به شرکتهای آدانی را زیر نظر دارند، به مواردی از اختلاف در مکان ثبتشده کشتیها و احتمال دستکاری در سیستم مکانیاب کشتیها رسیدهاند.
گوتام آدانی، دومین فرد ثروتمند آسیا، سال گذشته در پروندهای مربوط به رشوهخواری در آمریکا تحت پیگرد قرار گرفته بود. او که در ماههای اخیر از طریق دوست دیرینش، ناندرا مودی، نخستوزیر هند، تلاش میکرد دولت آمریکا را برای پایان دادن به بررسی اتهام رشوهخواری متقاعد کند، حالا با چالشی تازه در خصوص خریداری محصولات پتروشیمی از جمهوری اسلامی روبهرو شده است.
گروه آدانی گزارش والاستریت ژورنال درباره ادعای ارتباطات با دریافت گاز مایع از ایران را بهطور قاطع رد کرده است.
یک کشتی حامل گاز مایع متعلق به پاناما
این گروه با انتشار بیانیهای در روز دوشنبه ۱۲ خرداد اعلام کرد: «آدانی بهطور قاطع هرگونه مشارکت عمدی در دور زدن تحریمها یا تجارت با گاز مایع منشأ ایرانی را تکذیب میکند. همچنین، ما از هیچگونه تحقیقاتی از سوی مقامات آمریکایی در این زمینه آگاه نیستیم.»
بررسیهای گستردهتر دفتر دادستانی ایالات متحده در ناحیه بروکلین ممکن است برای تلاشهای آدانی با هدف اعاده حیثیت و پاکسازی نام خود مشکلساز شود. اگرچه دونالد ترامپ در حال عقبنشینی از اجرای سختگیرانه قوانین ضد رشوهخواری خارج از مرزهای آمریکاست، اما در عین حال خریداران نفت و گاز ایران را هدف قرار داده است.
ترامپ ماه گذشته در رسانه اجتماعی خود، تروثسوشال نوشت: «هر کشور یا فردی که حتی مقدار اندکی از نفت یا محصولات پتروشیمی ایران را بخرد، بلافاصله مشمول تحریمهای ثانویه خواهد شد. آنها به هیچ وجه اجازه معامله با ایالات متحده را نخواهند داشت.»
آدانی که از متحدان نزدیک نخستوزیر هند محسوب میشود، ریاست گروهی از شرکتهای زیرساختی به نام خودش را بر عهده دارد که در رشد اقتصادی هند در سالهای گذشته نقش کلیدی داشتهاند. ارزش ۱۵۰ میلیارد دلاری سهام این گروه، آدانی و خانوادهاش را در میان ثروتمندترین خانوادههای جهان قرار داده است.
تحقیقات درباره محمولهها
به گفته منابع آگاه، دادستانها در حال بررسی فعالیتهای چند کشتی حمل گاز مایع هستند که محمولههایی به شرکت آدانی تحویل دادهاند.
سخنگوی آدانی گفته است که تاکنون واردات گاز مایع بخش کوچکی از فعالیتهای این شرکت بوده، اما اکنون در حال رشد است و در سال مالی گذشته ۱.۴۶ درصد از درآمد حدود ۱۲ میلیارد دلاری این شرکت را شامل شده است.
تحقیقات والاستریت ژورنال درباره گروهی از کشتیهای حامل گاز مایع که از اوایل سال ۲۰۲۴ بین بندر موندرا و خلیج فارس تردد داشتند، نشانههایی را آشکار کرده که از نظر کارشناسان ردیابی کشتیها، از تلاش برای پنهانسازی مسیر واقعی حکایت دارد.
به گفته تومر رانان، تحلیلگر ریسک دریایی در شرکت بیمه لویدز که تانکرهای حامل گاز مایع را ردیابی میکند، یکی از تاکتیکهای رایج کشتیها برای دور زدن تحریمها دستکاری سیستم شناسایی خودکار کشتی است. به این ترتیب موقعیت کشتی بهدرستی مخابره نمیشود.
یک کشتی با پرچم پاناما به نام اساماس بروس (SMS Bros) که بهار سال گذشته محمولهای از گاز مایع را برای آدانی حمل میکرده، چنین الگوهای مشکوکی را نشان داده است. طبق دادههای رهگیری کشتیها این کشتی روز ۱۵ فروردین ۱۴۰۳ در کناره خورالزبیر عراق پهلو گرفته بود.
در تصاویر ماهوارهایِ این کشتی در تاریخ مورد نظر در محل اعلامشده دیده نمیشود؛ در عوض، کشتیای با مشخصات مشابه در فاصله حدود ۵۰۰ کیلومتریِ بندر تنبک در استان هرمزگان مشاهده شده است.
اوایل پاییز ۱۳۹۹ مقامات حکومت ایران از افتتاح نخستین اسکله صادرات گاز مایع در «بندر خدماتی-صادراتی تنبک» در آیندهای نزدیک خبر داده بودند.
به گفته سمیر مدنی از پایگاه ردیابی تانکرها (TankerTrackers.com) که بیش از ۹ هزار کشتی را بر اساس تصاویر ماهوارهای فهرست کرده، این کشتی همان کشتی اساماس بروس (SMS Bros) بوده است.
روز ۲۰ فروردین ۱۴۰۳، دادههای سیستم شناسایی خودکار (AIS) نشان میدهند که اساماس بروس (SMS Bros) در نزدیکی سواحل امارات بوده و در این زمان وزن کشتی سنگینتر از قبل شده است؛ این به معنای بارگیری است.
دادهها حاکی از آن است که این کشتی شب بیستم فروردین به سمت جنوب حرکت کرده و روز بعد در نزدیکی سواحل عمان لنگر انداخته است.
اسناد بررسی شده نشان میدهند که روز ۲۲ فروردین یکی از شرکتهای آدانی قراردادی برای بارگیری حدود ۱۱هزار و ۲۵۰ تُن گاز مایع از بندر صحار عمان با این کشتی امضا کرده است. با این حال، دادههای سیستم شناسایی خودکار نشان نمیدهد که این کشتی در بندر صحار پهلو گرفته باشد.
پس از آن کشتی اساماس بروس (SMS Bros) به بندر موندرا رفت، جایی که طبق اسناد گمرکیِ بررسی شده از سوی والاستریت ژورنال در روز ۲۹ فروردین یک شرکت دیگر از شرکتهای اقماری متعلق به آدانی محمولهای با مشخصات مشابه را از طریق آن وارد کرده است. ارزش اعلامشده این محموله چیزی بیش از ۷ میلیون دلار است.
به گفته کارشناسان خریداران نفت و گاز ایران اغلب از اسناد جعلی منتسب به عمان و عراق استفاده میکنند.
سخنگوی آدانی درباره این محموله گفته بود که یک شرکت ثالث لجستیکی مدیریت آن را بر عهده داشته و اسنادی دارند که نشان میدهد مبدا نهایی بندر صحار بوده است.
به گفته او شرکتهای آدانی کشتیها را از نظر علائم هشدار بررسی میکنند، اما مالک، بهرهبردار یا ناظر کشتیها نیستند و نمیتوانند درباره فعالیت کشتیهایی که کنترل آنها را در دست ندارند، اظهار نظر کنند.
سخنگوی آدانی گفت: «ما به تمام وظایف و مسئولیتهای یک واردکننده صادق عمل کردهایم.»
دیگر موارد مشکوک
کشتی اساماس بروس (SMS Bros) که سال گذشته نامش را به نیل (Neel) تغییر داد، ترددهای مشکوک دیگری هم داشته است.
سوابق بندر بنگلادش از خرداد سال گذشته نشان میدهند که این کشتی محمولهای از گاز مایع را از ایران برای واردکنندهای ناشناس تخلیه کرده است، در حالی که دادههای سیستم شناسایی خودکار این کشتی همان مسیر اعلامشده به عراق در ماه فروردین را گزارش کردهاند.
در چند مورد دیگر هم تصاویر ماهوارهای این کشتی را در موقعیتی که سیستم شناسایی خودکار گزارش کرده بود، نشان نمیدهد. بیورِن بِرگمَن، تحلیلگر داده در سازمانهای غیرانتفاعی گلوبال فیشینگ واچ و اسکایتروث این مورد را تایید کرده است.
سه کشتی دیگر حامل گاز مایع هم نیز در مسیرهای میان بندر موندرا و خلیج فارس، نشانههایی از پنهانکاریهای مشابه و جعل دادههای سیستم شناسایی خودکار داشتهاند.
یکی از آنها از سوی همان شرکتی اداره میشود که اساماس بروس (SMS Bros) را مدیریت میکند. این کشتی در فهرستی که از سوی گروهی فراجناحی از سناتورهای آمریکایی منتشر شد، جزو کشتیهای مظنون به حمل نفت و گاز برای جمهوری اسلامی است.
شرکت ادارهکننده کشتیها و کاپیتان کشتی اساماس بروس (SMS Bros) به درخواستهای والاستریت ژورنال برای اظهارنظر پاسخ ندادند.
به نظر میرسد کشتی سوم هم تاکتیکهای مشابهی را در سفرهایش به موندرا به کار گرفته باشد، از جمله گزارش توقف در بندر خور الزبیر که در تصاویر ماهوارهای دیده نمیشود.
چهارمین کشتی که اغلب محمولههایی به بندر موندرا میبرد، در گزارش سال ۲۰۲۴ وزارت انرژی آمریکا به عنوان کشتی درگیر در صادرات محصولات نفتی ایران فهرست شده بود.
والاستریت ژورنال ماه گذشته دریافت که این کشتی هم موقعیت خود را روی ریلهای قطار بندر خور الزبیر گزارش کرده بود.
آدانی و اتهام رشوهخواری
حدود دو سال پیش گزارشی منتشر شد که ادعا میکرد گروه آدانی با کنترل پنهانی بخشهایی از سهام از طریق شرکتهای فراساحلی (آفشور)، قوانین بورس هند را نقض کرده است. به دنبال این گزارش ارزش سهام شرکتهای آدانی سقوط کرد، البته بخشی از این ضرر اکنون بازیابی شده است.
حدود شش ماه پیش این گروه با چالش جدیدی مواجه شد؛ دادستانهای آمریکایی، او را به تقلب متهم کردند و گفتند که [این گروه] حدود ۲۵۰ میلیون دلار رشوه به مقامات هندی داده تا قراردادهای سودآورِ تامین انرژی خورشیدی را تصاحب کند.
گروه آدانی گزارش اولیه را «بهکل دروغ» و اتهامات دولت آمریکا را «بیاساس» خواند.
براساس مطالب فاش شده، آدانی دو شرکت حقوقی قدرتمند به نامهای «کرکلند اند الیس» و «کوئین امانوئل» را استخدام کرده است و وکلای او در ماه مارس (حدود سه ماه پیش) در جریان تلاش برای مختومه کردن پرونده با دادستانهای آمریکایی دیدار کردهاند.
شش عضو جمهوریخواه کنگره نیز بطور آشکار اعلام کردهاند که طرح اتهام علیه آدانی با اولویتهای سیاست خارجی ترامپ، از جمله حفظ روابط تجاری قوی با هند، مغایرت دارد. ترامپ همچنین با صدور یک فرمان اجرایی، تعقیب قضایی بر اساس «قانون اقدامات فساد خارجی» (FCPA) را «معلق» کرده است.
اگرچه این پرونده از دل تحقیقاتی در مورد قانون اقدامات فساد خارجی بیرون آمده، اما آدانی به توطئه و تقلب در اوراق بهادار متهم شده است، نه نقض مستقیم این قانون.
اداره دریانوردی پاناما اعلام کرد از سال ۲۰۱۹ تاکنون بیش از ۶۵۰ کشتی را از فهرست ثبت ملی خود خارج کرده است تا به اجرای تحریمهای آمریکا کمک کند و مقررات سختگیرانهتری برای کشتیهای تحت پرچم این کشور اعمال کند.
بهگفته اداره دریانوردی پاناما، از سال گذشته تاکنون ۲۱۴ کشتی بهطور خاص بهدلیل اجرای سریعتر اقدامات تازه برای حمایت از تحریمها، از ثبت پاناما خارج شدهاند.
کشتیهایی که از فهرست ثبت خارج میشوند، دیگر اجازه ندارند تحت پرچم پاناما فعالیت کنند.
این بیانیه در پاسخ به انتقادات سازمان اتحاد علیه ایران هستهای (UANI) منتشر شده است.
این سازمان هفته گذشته اعلام کرده بود که پاناما اقدامات کافی برای مقابله با ناقضان تحریمها انجام نداده و خواستار آن شده بود که این کشور فوراً حمایت خود از «تجارت غیرقانونی نفت ایران» را متوقف کند و پرچم خود را از تمام نفتکشهای حامل نفت ایران بردارد.
بر اساس گزارش سازمان اتحاد علیه ایران هستهای، نزدیک به یکپنجم کشتیهایی که مظنون به حمل نفت ایران هستند، تحت پرچم پاناما تردد میکنند.
این سازمان هشدار داده است: «این فقط یک ناکامی در سامانه ثبت پاناما نیست، بلکه تهدیدی مستقیم برای رعایت تحریمهای جهانی و امنیت منطقهای و آمریکا به شمار میرود.»
پاناما در سال ۲۰۱۹ توافقی با کشورهای دارای پرچم دریایی مانند لیبریا و جزایر مارشال امضا کرد تا اطلاعات مربوط به کشتیهایی را که بهدلیل احتمال نقض تحریمها از ثبت خارج یا رد شدهاند، مبادله کند. این کشور همچنین اقداماتی را علیه کشتیهایی آغاز کرد که عمداً سامانههای ردیابی خود را خاموش میکنند تا مسیرشان پنهان بماند.
اداره دریانوردی پاناما در ماه مه اعلام کرد که نظارت بر عملیات کشتی به کشتی را برای نفتکشهای تحت پرچم پاناما افزایش میدهد. این تصمیم پس از افزایش استفاده از نفتکشهای موسوم به «ناوگان تاریک» اتخاذ شد که برای دور زدن تحریمها یا الزامات زیستمحیطی بهکار گرفته میشوند.
ایالات متحده فشارها بر کشورهایی با سامانه ثبت کشتی بزرگ را افزایش داده تا به اجرای تحریمها کمک کنند. دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، پیشتر از گسترش ناوگان تاریک برای جابهجایی نفت تحریمی انتقاد و تهدید کرده بود که ممکن است کنترل کانال پاناما را به دست گیرد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، بار دیگر تاکید کرد که در یک توافق احتمالی با جمهوری اسلامی اجازه هیچ نوع غنیسازی در خاک ایران را نخواهد داد. پیش از اظهار نظر ترامپ، برخی از رسانههای آمریکایی از تغییر موضع آمریکا و موافقت واشینگتن با غنیسازی محدود در خاک ایران خبر داده بودند.
دونالد ترامپ بعدازظهر دوشنبه ۱۲ خرداد، در پستی در شبکه اجتماعی خود، تروث سوشیال، با انتقاد از عملکرد جو بایدن، رییسجمهوری پیشین آمریکا، تاکید کرد که در یک توافق احتمالی با جمهوری اسلامی، آمریکا اجازه هیچگونه غنیسازی اورانیوم را به حکومت ایران نخواهد داد.
این در حالی است که ساعاتی پیش از انتشار این پست، وبسایت آکسیوس گزارش داده بود که دولت دونالد ترامپ در پیشنهادی محرمانه به جمهوری اسلامی، اجازه غنیسازی محدود اورانیوم را در خاک ایران داده است.
آکسیوس در گزارش خود این را اقدام را متضاد و مغایر با مواضع علنی مقامهایی چون استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ و مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، خوانده بود.
سایت خبری اکسیوس بهنقل از دو منبع آگاه که نام آنها را اعلام نکرد، نوشت که ایران در قالب این پیشنهاد اجازه دارد غنیسازی را تا سقف سه درصد ادامه دهد اما باید تاسیسات زیرزمینی خود را برای مدتی معین غیرفعال و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته را متوقف کند.
منابع مطلع به اکسیوس گفتهاند این پیشنهاد مسیر جدیدی را برای دستیابی به توافق باز میکند؛ اگرچه با خطر واکنش منفی متحدان آمریکا، بهویژه اسرائیل و سناتورهای جمهوریخواه در کنگره همراه است.
گزارش سیانان از مخالفت تهران با پیشنهاد آمریکا و احتمال فروپاشی مذاکرات
از سوی دیگر، یک مقام ارشد جمهوری اسلامی دوشنبه ۱۲ خرداد در گفتوگو با شبکه سیانان، پیشنهاد جدید آمریکا در خصوص توافق هستهای را «ناسازگار و گسیخته» خواند.
سیانان نام این مقام ارشد جمهوری اسلامی را نگفت اما بهنقل از او گزارش داد که حکومت ایران پیشنهاد جدید آمریکا را رد میکند.
او گفت: «در نگاه نخست، این پیشنهاد ناسازگار و گسیخته، بسیار غیرواقعبینانه و همراه با مطالبات بیش از حد ارزیابی میشود.»
این مقام ارشد جمهوری اسلامی به سیانان گفت همچنین افزود که مهمترین مانع پیشرفت در مذاکرات، تغییر مداوم مواضع آمریکا بوده است.
او افزود: «این واقعیت که آمریکاییها مدام موضع خود را تغییر میدهند، تاکنون مانع اصلی موفقیت مذاکرات بوده و اکنون کار را سختتر از همیشه کرده است.»
این مقام همچنین ادعا کرد که متن جدید، با توافقات پیشین در تضاد آشکار است.
او بهسیانان گفت: «این متن آشکارا با توافق اخیر حاصلشده در دور پنجم مذاکرات در تضاد است. موضع ایران درباره غنیسازی، قاطع و غیرقابل تغییر است.»
این شبکه همچنین بهنقل از منابع آگاه از روند مذاکرات گزارش داد که تحرک و شتاب مذاکرات برای دستیابی به توافقی تازه در حال فروپاشی است.
بهگفته سیانان، این بدبینی پشتپرده در تضاد کامل با اظهارات خوشبینانه و علنی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، است. او هفته گذشته گفته بود دولت او «به یک راهحل بسیار نزدیک شده است.»
در گزارش شبکه سیانان گفته شده است که آمریکا در پیشنهاد جدیدش موضع خود درباره غنیسازی اورانیوم را تغییر داده است. طبق این پیشنهاد، ایالات متحده ممکن است در برنامه انرژی هستهای غیرنظامی ایران سرمایهگذاری کند و به کنسرسیومی بینالمللی بپیوندد که وظیفه نظارت بر غنیسازی سطح پایین اورانیوم در داخل خاک ایران را برعهده خواهد داشت. این کنسرسیوم احتمالی شامل کشورهای خاورمیانه و همچنین آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد بود.
در گزارش سیانان نیز بر این نکته تاکید شده که مقامات ارشد آمریکایی پیش از این تاکید کرده بودند که اجازه هیچگونه غنیسازی در داخل ایران را نمیدهند و خواستار آن هستند که ایران تنها مجاز به واردات اورانیوم غنیشده باشد. تهران این پیشنهاد را قاطعانه رد کرده بود.
سیانان در گزارش خود افزوده که دادن اجازه غنیسازی سطح پایین در داخل ایران، که یادآور توافق هستهای سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام است که ترامپ از آن خارج شد، احتمالاً با مخالفت شدید اسرائیل و جمهوریخواهان در آمریکا مواجه خواهد شد.
مقامات جمهوری اسلامی گفتهاند که با اصل کنسرسیوم نظارت بر غنیسازی مخالفتی ندارند، اما ایران باید کنترل کامل توانمندیهای غنیسازی خود را حفظ کند.
مذاکرات هستهای بین جمهوری اسلامی و ایالات متحده در سوم خرداد با برگزاری پنجمین دور گفتگوها در رم به پایان رسید. پس از آن، یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت که دو طرف توافق کردهاند که بهزودی دوباره دیدار کنند. اما سیانان بهنقل از منابع آگاه گزارش داد که برگزاری دور بعدی مذاکرات با تردید جدی مواجه است و شاید اصلاً چنین اتفاقی روی ندهد.
رویترز: تهران در حال آماده کردن جواب منفی خود است
خبرگزاری رویترز نیز دوشنبه ۱۲ خرداد بهنقل از یک دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی گزارش داد که جمهوری اسلامی در آستانه رد پیشنهاد تازهای از سوی ایالات متحده برای حل مناقشه هستهای چند دههای است.
این دیپلمات ارشد که نامش اعلام نشده، به رویترز گفت که طرح آمریکا «غیربدیهی» و فاقد ملاحظات منافع ایران است و هیچ انعطافی در موضع آمریکا نسبت به موضوع غنیسازی اورانیوم در خاک ایران نشان نمیدهد.
این دیپلمات ارشد، که بهگفته رویترز به تیم مذاکرهکننده جمهوری اسلامی نزدیک است، افزود:«تهران در حال تدوین پاسخی منفی به پیشنهاد آمریکاست؛ پاسخی که میتواند بهعنوان رد رسمی این پیشنهاد تفسیر شود.»
این دیپلمات جمهوری اسلامی گفت که ارزیابی کمیته مذاکرات هستهای که زیر نظر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی فعالیت میکند، این است که «پیشنهاد آمریکا کاملاً یکطرفه است و نمیتواند منافع تهران را تامین کند.»
او افزود:«تهران این پیشنهاد را یک طرح غیربدیهی میداند که صرفاً تلاش دارد از طریق خواستههای افراطی، یک توافق بد را به ایران تحمیل کند.»
او گفت: «در این پیشنهاد، موضع آمریکا در خصوص غنیسازی در خاک ایران بدون تغییر باقی مانده و هیچ توضیح روشنی درباره رفع تحریمها ارائه نشده است.»
پیشنهاد جدید ایالات متحده برای توافق هستهای، شنبه۱۰ خرداد از سوی بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان که میانجیگری میان تهران و واشینگتن را برعهده دارد، در جریان سفری کوتاه به تهران به مقامات جمهوری اسلامی ارائه شد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز پیشتر گفته بود که پاسخ رسمی حکومت ایران به پیشنهاد آمریکا بهزودی ارائه خواهد شد.
سیانان به نقل از یک مقام ارشد جمهوری اسلامی گزارش داد پیشنهاد جدید هستهای که در روزهای اخیر به تهران ارائه شده، «ناسازگار و پراکنده» است. منابع آگاه از روند گفتوگوها نیز به سیانان گفتند شتاب مذاکرات برای دستیابی به توافقی جدید در حال فروپاشی است.
در این گزارش آمده: «آمریکا ممکن است در برنامه انرژی هستهای غیرنظامی ایران سرمایهگذاری کند و به کنسرسیومی بپیوندد که بر غنیسازی اورانیوم با غنای پایین در داخل ایران، برای مدت زمانی نامشخص، نظارت خواهد داشت.»
به گفته مقام ارشد ایرانی که نامش فاش نشده، «اینکه آمریکاییها مدام مواضع خود را تغییر میدهند، تاکنون مانع اصلی موفقیت گفتوگوها بوده و اکنون کار را سختتر از همیشه کرده است.»
منابع آگاه هم به سیانان گفتند دور بعدی گفتوگوها اکنون بسیار نامشخص است و ممکن است اصلا برگزار نشود.
مهوش (سایه) صیدال، زندانی سیاسی که در اعتراض به وضعیت بند زنان زندان اوین در اعتصاب غذا و دارو به سر میبرد، در پی وخامت حال ناشی از هشت روز اعتصاب غذا، به بیمارستان طالقانی منتقل شد.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال در روز دوشنبه ۱۲ خرداد، این زندانی سیاسی شامگاه ۱۱ خرداد به بیمارستان طالقانی تهران منتقل و با تشخیص کیست خونی در ناحیه شکم، بستری شده است.
طبق اطلاعات رسیده، صیدال در بیمارستان از دریافت دارو خودداری کرده و جانش در خطر است.
صیدال، پنجم خرداد در نامهای سرگشاده از زندان اوین اعلام کرد بهدلیل نقض حق دسترسی به درمان و تحمیل محدودیتهای تنبیهی از جمله ممنوعیت ملاقات و تماس، وارد اعتصاب غذا و دارو شده است.
در این نامه که خطاب به مردم ایران، شورای حقوق بشر سازمان ملل، گزارشگران ویژه حقوق بشر و سازمانهای بینالمللی حقوق بشری نوشته شده، آمده است: «با آگاهی کامل از عواقب، مسئولیت هرگونه آسیب جسمی و روانی را متوجه مقامات جمهوری اسلامی ایران میدانم و از نهادهای بینالمللی درخواست رسیدگی فوری دارم.»
بسیاری از زندانیان در ایران بهناچار از اعتصاب غذا بهعنوان آخرین راه برای رسیدن به خواستههایشان استفاده میکنند و جان خود را به خطر میاندازند.
آنها اغلب در اعتراض به برآورده نشدن مطالبات خود، از جمله تاخیر در رسیدگی به پرونده و مراعات نشدن حقوقشان بهعنوان زندانی، اعتصاب غذا میکنند.
عدم رسیدگی درمانی، سیاستی برای فرسودن روان زنان زندانی
صیدال، ۳۰ اردیبهشت در نامهای با انتقاد از وضعیت درمانی زنان در اوین نوشت نظام درمانی حاکم بر بند زنان زندان اوین «نه صرفا ناکارآمد، بلکه در خدمت یک سیاست مشخص به منظور فرسایش جسمی و روانی زنان زندانی، خصوصا مخالفان سیاسی» قرار گرفته است.
این زندانی سیاسی که دکترای حقوق بینالملل دارد، در این زمینه به مواردی از جمله فقدان مستمر پزشک عمومی در بند زندان، عدم حضور پرستار در بند در مدت قابل توجهی از هفته، محدودسازی زندانیان سیاسی در دسترسی به متخصصین پزشکی، مراکز درمانی فاقد استاندارد، روند اعزام فرسایشی و هزینههای درمانی نامتوازن اشاره کرد.
او خواستار ثبت و مستندسازی وضعیت درمانی بند زنان زندان اوین، فشار برای اعمال اصل تضمین حق بر سلامت و جلوگیری از مرگ خاموش زندانیان، گشودن مسیرهای نظارت بینالمللی و مستقل بر وضعیت بهداشتی زندانها، بهویژه زندان اوین، الزام جمهوری اسلامی به رعایت استانداردهای حداقلی سلامت در زندانها و رفع تبعیض سیاسی در دسترسی به خدمات درمانی شد.
صیدال که بهدلیل فعالیتهایش در شبکه اجتماعی «کلابهاوس» در دو پرونده مجزا به سه سال حبس محکوم شده، از ۱۵ مهر ۱۴۰۳ دوران محکومیت خود را در بند زنان زندان اوین سپری میکند.
در سالهای گذشته گزارشهای متعددی درباره عدم رسیدگی پزشکی به زندانیان سیاسی و زیر پا گذاشتن حق دسترسی آنان به درمان مناسب از سوی مسئولان زندانها در ایران منتشر شده است.
طی این سالها زندانیان سیاسی زیادی در زندان جان خود را از دست دادهاند اما جمهوری اسلامی هیچ مسئولیتی در قبال مرگ آنها که به دلیل فشار، شکنجه و ارائه ندادن خدمات پزشکی بوده، نپذیرفته است.
ایراناینترنشنال، فروردین ۱۴۰۳ در گزارشی با اشاره به ادامه فشارهای امنیتی و قضایی بر زنان زندانی سیاسی محبوس در بند زنان زندان اوین، نوشت شماری از آنها از رسیدگی پزشکی محروم هستند و برخی دیگر به دلیل کهولت سن از مشکلات بسیاری رنج میبرند.