لیدیا تورپ، سناتور بومی استرالیا، روز دوشنبه ۳۰ مهر، پس از سخنرانی چارلز سوم، پادشاه بریتانیا در پارلمان این استرالیا او را به «نسلکشی» متهم و با فریاد اعلام کرد حاکمیت چارلز بر استرالیا را نمیپذیرد.
این شانزدهمین سفر رسمی چارلز به استرالیا و اولین سفر خارجی او پس از تشخیص ابتلای او به بیماری سرطان است.
چارلز سوم، علاوه بر بریتانیا، رییس دولت کشورهای مشترکالمنافع است. این کشورها شامل استرالیا، کانادا، نیوزیلند، جامائیکا، باهاما، گرانادا، پاپوآ گینه نو، جزایر سلیمان، سنت لوسیا، سنت کیتس و نویس، بلز و چند کشور دیگر میشود.
در این کشورها، چارلز بیشتر نقشی نمادین دارد و حکومت به صورت پارلمانی و مستقل اداره میشود. این سیستم در محدوده کشورهای مشترکالمنافع تاریخی است و چارلز به عنوان رئیس دولت، نقش فرهنگی و نمادین دارد.
چارلز در سخنرانی خود به «مالکین سنتی سرزمینها» ادای احترام کرده بود.
به گزارش رویترز، تورپ در پایان سخنرانی چارلز فریاد زد :«شما علیه مردم ما نسلکشی کردید. زمینهای ما را برگردانید. آنچه از ما دزدیدید را پس دهید - استخوانها، جمجمهها، کودکان و مردم ما. شما زمین ما را ویران کردید. به ما یک معاهده بدهید. ما معاهده میخواهیم.»
تورپ، که پیش از این نیز به استعمار استرالیا اعتراض کرده بود تلاش داشت به چارلز نزدیک شود، اما متوقف و از جلسه اخراج شد.
چارلز در حالی که آرام با آنتونی آلبانیزی، نخستوزیر استرالیا صحبت میکرد، بیتوجه به این اعتراضات به برنامه خود ادامه داد و تورپ از جلسه اخراج شد.
به گفته تورپ زندانی شدن و خشونت ناشی از استعمار تنها با یک معاهده ملی بین دولت و مردم بومی میتواند پایان یابد و مسائل مربوط به ملتهای اولیه را حل کند.
واکنشها به فریادهای تورپ
تونی ابوت، نخستوزیر پیشین از حزب لیبرال محافظهکار، اعتراضات تورپ را «نمایش سیاسی ناخوشایند» توصیف کرد.
یکی از منابع کاخ سلطنتی اعلام کرد که «شاه و ملکه» از استقبال هزاران نفری مردم قدردانی کردهاند و فقط متاسف بودند که نتوانستند با همه حضار صحبت کنند.
اعتراض تورپ در میان استقبال گسترده از چارلز ، نادر بود.
آلبانیز، در پارلمان به احترام استرالیاییها نسبت به پادشاه اشاره و از حمایت چارلز از تغییرات اقلیمی تقدیر کرد.
این دیدار شامل ملاقات با هزاران نفر از هواداران در بنای یادبود جنگهای استرالیا در کانبرا نیز بود.
این بنا یکی از مهمترین مکانهای تاریخی در استرالیا است و برای گرامیداشت تمامی سربازان استرالیایی که در جنگهای مختلف، از جمله جنگ جهانی اول و دوم، جنگ کره، ویتنام، و عملیاتهای صلحبانی شرکت داشتهاند ساخته شده و به نمادی از تاریخ و هویت نظامی استرالیا تبدیل شده است.
خبرگزاری فرانسه در خبر اعلام درگذشت گولن نوشت که او از متحد اردوغان، بدل به «کابوس او» شد.
بر اساس گزارش تلویزیون دولتی ترکیه، گولن که از سوی حکومت این کشور به رهبری کودتای نافرجام سال ۱۳۹۵ متهم شده بود، شامگاه یکشنبه در بیمارستانی در پنسیلوانیا درگذشت.
وبسایت نزدیک به گولن (هرکول) نیز که در ترکیه مسدود شده است، تاریخ درگذشت گولن را روز یکشنبه اعلام کرد.
هرکول نوشت که گولن «تمام لحظههای زندگی خود را صرف خدمت به دین مبین اسلام» کرد.
گولن اتهام دست داشتن در کودتا علیه دولت رجب طیب اردوغان را رد کرده بود اما ترکیه خواستار استرداد او به این کشور برای محاکمه شده بود.
او که در راس شبکه گستردهای از مدارس مذهبی در سراسر جهان قرار داشت از سال ۱۹۹۹ در پنسیلوانیا، در ایالات متحده مستقر بود.
اردوغان، رییس دولت ترکیه، در دهه اول قرن بیستویکم از شبکه گولن برای تثبیت قدرت خود در برابر تشکیلات کمالیستی، مدافع ترکیه سکولار، استفاده کرد اما از سال ۲۰۱۰، روابط گولن و اردوغان پرتنش شد و اردوغان از آن پس متحد سابقش را به مدت تقریبا ۱۵ سال به «تروریسم» متهم کرد.
دولت ترکیه یک سال پس از کودتای نافرجام، (در سال ۲۰۱۷) او را از تابعیت ترکیه محروم کرد.
در سال ۱۳۹۶ اعلام شد که بیش از ۱۲۰ هزار نفر به اتهام ارتباط با این گروه در ترکیه به زندان افتادهاند.
دولت ترکیه، جنبش گولن را «یک سازمان تروریستی» اعلام کرده و اردوغان پیشتر از دولتهای خارجی خواسته بود پیروان گولن را در کشورهای خود، مجازات کنند.
پس از کودتای نافرجام در ترکیه، کشورهای عربستان سعودی، مالزی، گرجستان و میانمار به درخواست آنکارا، تعدادی از افراد دانشگاهی، تجار و مدیران مدارس ترک را به آن کشور تحویل دادند.
این در حالی بود که بعضی از این افراد، پیش از آن بهعنوان پناهجو در فهرست سازمان ملل ثبت شده بودند.
بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، دولت اردوغان هنوز هم مرتبا «هواداران گولن» را دستگیر میکند.
بر اساس این گزارش و به گفته مقامات ترکیه، نزدیک به ۷۰۰ هزار نفر به اتهام عضویت در شبکه گولن تحت تعقیب قرار گرفتهاند و سه هزار نفر از آنان «به اتهام نقش داشتن در کودتای نافرجام»، به حبس ابد محکوم شدهاند.
پس از این کودتای نافرجام و به عنوان بخشی از پاکسازیهای بیسابقه، بیش از ۱۲۵ هزار نفر از موسسات دولتی ترکیه اخراج شدهاند؛ از جمله حدود ۲۴ هزار سرباز و هزاران قاضی.
دولت اردوغان برخی موسسات آموزشی خصوصی، رسانهها و انتشاراتیها را نیز به اتهام نزدیکی به گولن، تعطیل کرد.
همزمان، سرویسهای مخفی ترکیه چندین عملیات را در کشورهای آسیای مرکزی، آفریقا و بالکان برای بازگرداندن اجباری افراد مظنون به هواداری از گولن انجام دادهاند.
گاردین روز یکشنبه ۲۹ مهر در گزارشی نوشت دانشمندان بریتانیایی در آستانه راهاندازی پروژه تحقیقاتی چشمگیری هستند که نشان میدهد هوایی که تنفس میکنیم چگونه میتواند بر مغز ما تاثیر بگذارد.
به گفته دانشمندان، این تحقیق برای درک یک مشکل پزشکی مهم، یعنی چگونگی تاثیر آلودگی هوا بر بروز زوال عقل، حیاتی است.
در سالهای اخیر، دانشمندان دریافتند که آلودگی هوا یکی از خطرناکترین تهدیدها برای سلامت انسان است و نشان دادهاند که این آلودگی در بروز سرطان، بیماریهای قلبی، دیابت و بسیاری از مشکلات بهداشتی دیگر نقش دارد.
اکنون دانشمندان در موسسه فرانسیس کریک (Francis Crick) قرار است به بررسی ارتباط آلودگی هوا با پدیده زوال عصبی بپردازند.
این پروژه تحقیقاتی با عنوان «سرعت» (Rapid) که از سوی خیریه «مقابله با زوال عقل» تامین مالی شده است، از روز دوشنبه ۳۰ مهر بهطور رسمی آغاز خواهد شد.
ذرات کوچک آلاینده چطور منجر به زوال عقل میشوند؟
پروژه سرعت شامل بررسی دقیق فرآیندهایی است که ذرات کوچک آلاینده میتوانند منجر به زوال عقل شوند.
این تحقیق میتواند بینشی کلی درباره چگونگی تاثیر ذرات معلق در هوا بر بروز بیماریها ارائه دهد و همچنین به توسعه داروهای جدید برای مقابله با پیشرفت شرایطی مانند بیماری آلزایمر کمک کند.
پروفسور چارلز سوانتون، معاون مدیر بالینی موسسه کرک و از مدیران این پروژه گفت: «آلودگی هوا معمولا با زوال عقل مرتبط نیست. با این حال، اپیدمیولوژیستها بهتازگی دریافتهاند که ذرات موجود در هوا کاملا با خطر بیماریهای نورودژنراتیو (زوال عصبی) مرتبط هستند.»
او افزود: «ما میخواهیم دقیقا بفهمیم که چگونه ذرات ریز در هوا میتوانند تاثیرات عمیقی بر مغز ما داشته باشند و از این دانش برای توسعه داروهای جدیدی برای درمان زوال عقل استفاده کنیم.»
یک نوع کلیدی از آلودگی هوا، شامل معلقهای ریز ذرات جامد و قطرات مایع است.
این ذرات از اگزوز خودروها و کامیونها، کارخانهها، گرد و غبار، گردهها، آتشفشانها، آتشسوزیهای جنگلی و منابع دیگر تولید میشوند و بهعنوان ذرات معلق ۲.۵ میکرومتری یا بهطور ساده PM2/5 شناخته میشوند.
این ذرات دارای قطری کمتر از ۲.۵ میلیونیم متر هستند که حدود ۳۰ برابر نازکتر از موی انسان است و بهقدری کوچکاند که میتوانند به عمق بدن انسان نفوذ کنند.
در مورد زوال عقل، پیام۲.۵ها هنگام تنفس و از طریق پیاز بویایی (olfactory bulb) وارد مغز میشوند.
پیاز بویایی یک ساختار عصبی در مغز است که در بالای حفره بینی قرار دارد و سیگنالهای بویایی را از گیرندههای موجود در بینی دریافت کرده و پردازش میکند. این بخش، نقش مهمی در درک و تشخیص بوها دارد.
به گفته پروفسور سوانتون، به نظر میرسد که پیام۲.۵ها در مغز، از سوی سلولهای ایمنی در سیستم عصبی مرکزی جذب میشوند و پس از آن است که احتمالا زوال عصبی آغاز میشود.
با این حال، این که این فرآیند چگونه پیش میرود و منجر به زوال عقل میشود، هنوز روشن نیست.
درک دقیق این فرایند، یکی از اهداف اصلی پروژه سرعت است تا بفهمیم چگونه پیام۲.۵ها موجب تشکیل تودههایی در بافت مغز میشوند که نشانه مشخص بیماری آلزایمر است.
سونیا گاندی، رییس آزمایشگاه زیستشناسی زوال عصبی در موسسه کرک و دانشگاه کالج لندن گفت: «ما شواهد خوبی از ارتباط بین قرارگیری در معرض ذرات معلق ۲.۵ میکرومتری و بیماریهای مغزی مانند آلزایمر و پارکینسون داریم. اما هنوز نمیدانیم که آیا این ذرات واقعا زوال عصبی را بهطور مستقیم تحریک میکنند یا تنها فرایندی را که در افراد آسیبپذیر در حال وقوع است، تسریع میکنند.»
پژوهشگران موسسه کرک بر این باورند که آلودگی هوا از طریق سه مکانیسم مختلف میتواند باعث زوال عقل شود؛ بر اساس یکی از این مکانیسمها، ذرات معلق ۲.۵ میکرومتری ممکن است بهطور مستقیم فرآیند تجمع پروتئینها را در مغز تسریع کنند و باعث بروز آلزایمر شوند.
به عبارت دیگر، ممکن است ورود ذرات معلق با توانایی مغز در پاکسازی تودههای پروتئینی تداخل ایجاد کند.
به بیانی ساده، این ذرات ۲.۵ میکرومتری با سیستم پاکسازی سلولهای بدن تداخل دارند و باعث میشوند حذف پروتئینهای عامل بیماریهایی مانند آلزایمر، دشوارتر شود.
سومین نظریه این است که پیام۲.۵ها به وسیله سلولهای ایمنی مغز به نام میکروگلیا جذب و احتمالا باعث میشوند که این سلولها، واکنشی التهابی را ایجاد و آغاز زوال عقل را تسریع کنند.
پژوهشگران برای تشخیص اینکه کدام مکانیسم در بروز زوال عقل نقش دارد، بر آزمایشهای درونکشتگاهی روی سلولهای بنیادی انسانی و همچنین مدلهای حیوانی تمرکز خواهند کرد.
سونیا گاندی در همین زمینه گفت: «زمانی که این مکانیسمها را با جزییات بیشتری درک کنیم، میتوانیم از این دانش برای توسعه درمانهایی استفاده کنیم که تاثیر آلودگیهای هوا را کاهش دهند.»
او اظهار امیدواری کرد که شاید روزی، بتوانیم از اثرات محیط بر بیماریهای مغزی پیشگیری کنیم.
