مناظره‌ها دست‌کم ۱۵۳ میلیارد تومان خرج روی دست شهروندان گذاشت
حدود ۲۲ ساعت از زمان پخش برنامه‌های سه شبکه صدا و سیما در پربازدیدترین و گران‌قیمت‌ترین ساعات به پخش پنج مناظره انتخاباتی اختصاص یافت. چهار ساعت و نیم از این زمان به پخش اقامه نماز نامزدها، گریم آن‌ها و مقدمه و پایان‌بندی مناظرات اختصاص داشت. بهای مالی این ثانیه‌ها چقدر بود؟
صدا و سیمای جمهوری اسلامی پنج برنامه تلویزیونی به نام «مناظره» در روزهای دوشنبه ۲۸ خرداد، پنج‌شنبه ۳۱ خرداد، جمعه یکم تیر و دوشنبه و سه‌شنبه، چهارم و پنجم تیر، از سه شبکه اول، سلامت و جام‌جم پخش کرد.
این پنج مناظره در مجموع ۲۱ ساعت و ۴۶ دقیقه و ۴۵ ثانیه زمان برد. از این مقدار حدود سه ساعت و ۵۱ دقیقه صرف ورود نامزدها، نشستن آن‌ها روی صندلی‌هایشان، خواندن سرود جمهوری اسلامی و قرآن و میان‌برنامه‌ها و توضیحات ابتدایی مجری بود.
پایان‌بندی و خداحافظی مجری برنامه در این پنج مناظره، ۱۱ دقیقه و ۵۲ ثانیه طول کشید.
متن اصلی مناظره‌ها، از زمان شروع سخنان اولین نامزد تا زمان پایان صحبت‌های آخرین نامزد در کل این پنج مناظره، ۱۶ ساعت و ۴۲ دقیقه و هفت ثانیه است.
متن مناظره دوم با سه ساعت و ۵۷ دقیقه و ۳۴ ثانیه، بلندترین و متن مناظره پنجم با دو ساعت و ۴۶ دقیقه و ۴۱ ثانیه، کوتاه‌ترین آن‌ها بود.
در هر مناظره حدود شش دقیقه و نیم و جمعا به مدت ۳۲ و نیم دقیقه صرف پخش اقامه نماز شد.
به این ترتیب حدود هزار و ۹۲۰ ثانیه از آنتن سه شبکه صدا و سیما، صرف نمایش اقامه نماز از سوی نامزدهای ریاست جمهوری شد.
نرخ تبلیغات در شبکه یک
رقم مشخصی درباره هزینه پخش برنامه‌های صدا و سیما با توجه به تنوع برنامه‌ها و شبکه‌های این سازمان وجود ندارد. بودجه این سازمان هم همه فعالیت‌های آن، از جمله شبکه‌های رادیویی و زیرمجموعه‌هایش مثل مراکز آموزشی، خبرگزاری و دیگر مراکز را پوشش می‌دهد.
۳۰ دی ماه ۱۴۰۲، محمدصالح مفتاح، دبیر ستاد انتخابات سازمان صدا و سیما در جریان انتخابات مجلس در اسفند ماه ۱۴۰۲ گفت: «اگر کسی بخواهد بداند که ارزش واقعی آنتن صدا و سیما چقدر است، می‌توان آن را با قیمت تبلیغات تجاری مقایسه کرد.»
نرخ تبلیغات در صدا و سیما بسیار متغیر است و بسته به شبکه، برنامه و ساعت پخش تعیین می‌شود. همچنین برنامه‌های تبلیغاتی طولانی مدت که تحت عنوان برنامه‌های مشارکتی ساخته می‌شوند عموما قیمت مشخصی ندارند. مناظرات به طور هم‌زمان از سه شبکه پخش شدند.
بر اساس نرخ‌نامه سال ۱۴۰۳، «هر ثانیه تبلیغ» در شبکه یک در ساعت خبر ۲۱ و مجموعه شبانه این شبکه، حدود ۳۲۷ میلیون تومان است. طبیعتا این قیمت برای آگهی‌های کوتاه مدت است و عدد مشخصی برای پخش تبلیغاتی چند ساعته وجود ندارد.
کمترین رقم تبلیغات در شبکه یک در سال ۱۴۰۳، حدود دو میلیون تومان برای هر ثانیه و بالاترین آن در ساعت پیک یعنی همان سال خبر ۲۱ است که حدود ۳۲۷ میلیون تومان برای هر ثانیه است. به این ترتیب میانگین نرخ هر ثانیه تبلیغات در شبکه یک حدود ۱۷۵ میلیون تومان است.
بر این اساس با دو سناریو می‌توان مناظرات تلویزیونی نامزدها را ارزش‌گذاری کرد. در این محاسبه، ارزش پخش هم‌زمان مناظرات در دو شبکه دیگر یعنی جام جم و سلامت، همچنین پخش زنده از رادیو، رایگان در نظر گرفته می‌شود.
کمترین، ۱۵۳ میلیارد تومان
نرخ آگهی دو میلیون تومان به ازای هر ثانیه مربوط به کم بازدید‌ترین ساعات و برنامه‌های شبکه یک است؛ برای مثال برنامه‌های بازپخش در بخش بامدادی.
متن پنج مناظره مجموعا ۶۰ هزار و ۵۲۷ ثانیه برابر ۱۶ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۴۷ ثانیه بوده است. بهای این زمان با کمترین نرخ آگهی در شبکه یک، حدودا برابر ۱۲۱ میلیارد تومان است.
ورود و نشستن نامزدها، نمایش آماده‌سازی و گریم نامزدها، پخش سرود و قرآن خواندن، میان‌برنامه‌ها و توضیحات اولیه و پایان‌بندی در مناظرات مجموعا سه ساعت و ۵۱ دقیقه زمان برد. این مقدار زمان، با کمترین نرخ آگهی شبکه یک حدود ۲۸ میلیارد تومان ارزش دارد.
نمایش اقامه نماز نامزدها مجموعا حدود هزار و ۹۲۰ ثانیه زمان برد. بهای این بخش هم با حداقل نرخ آگهی حدود سه میلیارد و ۸۴۰ میلیون تومان برآورد می‌شود.
روی هم رفته کف بهای پخش مناظرات و حاشیه‌های آن حدود ۱۵۳ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
میانگین، ۱۳/۳ هزار میلیارد تومان
میانگین نرخ آگهی در شبکه یک صدا و سیما حدود ۱۷۴/۵ میلیون تومان به ازای هر ثانیه است. با این حساب، بهای متن مناظره‌ها حدود ۱۰ هزار و ۵۶۲ میلیارد تومان و ورود و نشستن نامزدها، نمایش آماده‌سازی و گریمشان، پخش سرود و قرآن خواندن، میان‌برنامه‌ها و توضیحات اولیه و پایان‌بندی مناظرات، دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بوده است.
نمایش اقامه نماز نامزدها حدود ۳۳۵ میلیارد و ۴۰ میلیون تومان، بها داشته است.
بهای جمع مناظرات بر اساس میانگین قیمت تبلیغات در شبکه یک سیما، ۱۳ هزار و ۳۱۹ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
هزینه برگزاری انتخابات
مناظرات تنها بخشی از برنامه‌های تبلیغاتی صدا و سیما بودند. هر کدام از شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳، در شبکه‌های مختلف و در برنامه‌های گوناگون، ۱۸ ساعت، برابر ۱۰۸۰ دقیقه، معادل ۶۴ هزار و ۸۰۰ ثانیه برنامه تبلیغاتی داشتند. یعنی شش نامزد روی هم ۳۸۸ هزار و ۸۰۰ ثانیه آنتن شبکه‌های مختلف را در اختیار داشتند.
با کمترین رقم تبلیغات در صدا و سیما که ثانیه‌ای حدود دو میلیون تومان است، ارزش این ۳۸۸ هزار و ۸۰۰ ثانیه‌ای که شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری از صدا و سیما گرفتند برابر ۷۷۷/۶ میلیارد تومان است.
علاوه بر این، محمد مخبر، کفیل ریاست جمهوری، از مصوبه‌ای به تاریخ نهم خرداد ۱۴۰۳ خبر داد که بودجه یک هزار و ۵۵۰ میلیارد تومانی را برای انتخابات ریاست‌جمهوری زودهنگام ۱۴۰۳ در اختیار شورای نگهبان و وزارت کشور قرار داده است.
مشخص نیست هزینه تبلیغات تلویزیونی نامزدها از محل بودجه سازمان صدا و سیما پرداخت شده یا ستاد انتخابات مستقر در وزارت کشور هزینه آن را پرداخت کرده است.