خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت ایران پس از حمله اسرائیل به کنسولگری این کشور در دمشق با معضلی بزرگ روبه‌رو شده است. معضل به وجود آمده درباره نحوه تلافی است و اینکه تهران چگونه بدون تشدید درگیری‌ها در منطقه که به عقیده بسیاری از تحلیل‌گران در دستور کارش نیست، دست به عمل بزند.
در جریان حمله روز دوشنبه ۱۳ فروردين به ساختمان کنسولی جمهوری اسلامی ایران در دمشق هفت نفر از فرماندهان و افسران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از جمله محمدرضا زاهدی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در سوریه و لبنان کشته شدند.
مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی آمریکا و اسرائیل را عامل این حمله معرفی کرده و گفته‌اند انتقام خواهند گرفت.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در پیامی گفت تهران آنان را «از این جنایت و امثال آن» پشیمان می‌کند.
به گزارش رویترز در روز چهارشنبه ۱۵ فروردین، ایران گزینه‌هایی برای تلافی در اختیار دارد: جمهوی اسلامی می‌تواند از گروه‌های نیابتی خود بخواهد به مواضع آمریکا در منطقه حمله کنند یا مستقیما اسرائیل را هدف قرار دهند.
تهران هم‌‌زمان می‌تواند برنامه هسته‌ای خود را سرعت ببخشد. برنامه‌ای که آمریکا و متحدانش برای مدت زمانی طولانی کوشیده‌اند توسعه نیابد.
برخی از مقام‌های ایالات متحده به رویترز گفتند واشینگتن در حال رصد دقیق اوضاع در منطقه پس از حمله اخیر اسرائیل است تا ببیند آیا گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی همانند گذشته به نظامیان آمریکایی مستقر در عراق و سوریه حمله می‌کنند یا نه.
این مقام‌ها خواسته‌اند تا به دلیل حساسیت موضوع هویتشان افشا نشود.
حمله‌های گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت ایران از ماه فوریه سال جاری میلادی متوقف شد. این اتفاق پس از آن رخ داد که ایالات متحده حملات تلافی‌جویانه‌ای علیه مواضع این گروه‌ها در پی کشته شدن سه سرباز آمریکایی در مرز اردن و سوریه انجام داد.
به گفته مقام‌های ایالات متحده، هنوز اطلاعاتی درباره قصد احتمالی گروه‌های نیابتی ایران برای حمله به نیروهای آمریکایی در منطقه به تلافی عملیات مرگ‌بار اسرائیل به دست نیامده است.
واشینگتن روز سه‌شنبه ۱۴ فروردین به تهران هشدار داد به دنبال حمله به نظامیان آمریکایی نباشد.
رابرت وود، معاون نماینده ایالات متحده در سازمان ملل متحد گفت: «ما در دفاع از نیروهای خود تردید نخواهیم کرد. هشدارهای پیشین خود را به ایران و نیروهای نیابتیاش تکرار میکنیم که به دنبال سوءاستفاده از شرایط کنونی نباشند و حملات علیه نیروهای آمریکایی را از سر نگیرند.»
یک منبع که تحولات اخیر را به دقت رصد می‌کند و خواسته است هویتش فاش نشود، به رویترز گفت ایران با یک دوراهی مواجه شده است زیرا از یک سو قصد دارد برای ایجاد بازدارندگی و جلوگیری از عملیات اسرائیل در آینده، دست به تلافی بزند و از سوی دیگر میخواهد از جنگی تمامعیار با اسرائیل اجتناب کند.
او افزود مقام‌های ایران در تلاش هستند تا واکنش خود را به حمله اسرائیل به گونهای تعدیل کنند که نشان دهد آنان در مقام پاسخگویی برآمدهاند اما طرحی برای تشدید تنشها ندارند.
به گفته این منبع، خاک اسرائیل، سفارتخانههای اسرائیل و تاسیسات یهودی در نقاط مختلف جهان میتوانند از اهداف احتمالی حکومت ایران باشند.
او تاکید کرد در صورتی که ایران در این مورد به حمله اسرائیل پاسخ ندهد، نشانهای خواهد بود بر اینکه جمهوری اسلامی در حوزه بازدارندگی تنها «یک ببر کاغذی» است.
یک مقام آمریکایی نیز گفت با توجه به اهمیت حمله اخیر اسرائیل، ایران ممکن است برای مقابله به مثل، مجبور شود منافع اسرائیل و نه سربازان آمریکایی را هدف قرار دهد.
الیوت آبرامز، کارشناس خاورمیانه در اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا معتقد است تهران به دنبال جنگ تمامعیار با اسرائیل نیست اما این احتمال وجود دارد که به اهداف اسرائیل حمله کند.
آبرامز اضافه کرد: «فکر میکنم ایران در حال حاضر خواهان یک جنگ بزرگ میان حزبالله و اسرائیل نیست. بنابراین پاسخ ایران به حمله اسرائیل در قالب اقدامی گسترده از سوی حزبالله ظاهر نخواهد شد.»
به گفته این کارشناس خاورمیانه، ایران ممکن است سراغ گزینههای دیگری مانند بمبگذاری در سفارتخانههای اسرائیل برود.
رویترز در ادامه گزارش خود نوشت یکی دیگر از پاسخهای احتمالی جمهوری اسلامی می‌تواند توسعه برنامه هسته‌ای تهران باشد اما دو گام تاثیرگذار در این راه – افزایش خلوص اورانیوم غنیشده تا ۹۰ درصد و احیای تلاشها برای ساخت یک سلاح واقعی – می‌تواند نتیجه عکس دهد و به حمله آمریکا و اسرائیل بینجامد.
یک منبع به رویترز گفت ایالات متحده و اسرائیل هر یک از این دو گام را به منزله تصمیم ایران برای دستیابی به بمب هسته‌ای تفسیر خواهند کرد.
او افزود تصور نمیکند جمهوری اسلامی حاضر به پذیرفتن چنین ریسکی در مقطع فعلی باشد.
جون آلترمن، مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی در واشینگتن، پیشبینی کرد تهران واکنشی گسترده به حمله اخیر اسرائیل نخواهد داشت.
به گفته آلترمن، ایران بیش از آنکه بخواهد به اسرائیل درس عبرتی بدهد، میخواهد به متحدان خود در خاورمیانه ثابت کند ضعیف نیست.
