پدیده مهاجرت پزشکان از ایران در سال‌های اخیر خبرساز شده و در شرایطی که دولت جمهوری اسلامی آمار دقیقی از این مهاجرت ارائه نمی‌کنند، رسانه‌ها به ویژه در ماه‌های اخیر، هر یک تلاش می‌کنند به آمارهای تازه‌تری در این زمینه دست یابند.
روزنامه اعتماد روز دوشنبه ۱۶ بهمن در گزارشی به نقل از یک «منبع آگاه» خبر داد که درخواست پزشکان در ایران برای دریافت گواهی حرفه‌ای که معمولا برای مهاجرت از ایران به کار می‌رود، نسبت به سال ۱۳۹۷ حدود ۲۰۰ درصد افزایش یافته است.
این روزنامه دقیقا مشخص نکرد که رقم صدور گواهی حرفه‌ای پزشکان در سال ۱۳۹۷ به چه میزانی بوده است.
گواهی حرفه‌ای، مدرکی برای تایید حسن صلاحیت علمی و شغلی اعضای جامعه پزشکی است و در بسیاری از کشورهای دنیا، شرط اشتغال پزشکان مهاجر، ارائه این گواهی حرفه‌ای است.
اعتماد در آمار جداگانه دیگری نوشت از سال ۱۳۹۷ تاکنون، سازمان نظام پزشکی با افزایش هشت برابری تعداد درخواست پزشکان متخصص، فلوشیپ و فوق‌تخصص، افزایش پنج برابری تعداد درخواست داروسازان، افزایش ۱۰ برابری تعداد درخواست پیراپزشکان و ماماها و افزایش سه برابری تعداد درخواست دندانپزشکان برای صدور گواهی حرفه‌ای مواجه بوده است.
روزنامه اعتماد به نقل از این منبع آگاه نوشت که در سال‌های ۱۳۹۸و ۱۳۹۹ به دلیل شیوع کرونا و انسداد مرزها و ممنوعیت تردد بین کشورها، درخواست برای صدور این گواهی، کاهش هشت درصدی داشت.
طی دو سال اخیر این آمار رو به افزایش بوده و در سال ۱۴۰۰ بیش از چهار هزار پزشک، سال ۱۴۰۱ بیش از شش هزار پزشک و در نیمه اول امسال، بیش از سه هزار پزشک گواهی حرفه‌ای گرفته‌اند.
او افزود پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال، مجموع گواهی‌های صادر شده به ۱۰ هزار فقره برسد.
اعتماد نوشت که مهم‌ترین دلایل مهاجرت پزشکان و پرستاران، مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است.
نتایج بررسی‌های این روزنامه درباره مقصد مهاجرت پزشکان و پرستاران نشان می‌دهد که در حال حاضر، محبوب‌ترین کشورها برای مهاجرت کارکنان بخش بهداشت و درمان ایران، اتحادیه اروپا، آمریکا، کانادا، استرالیا و کشورهای حاشیه خلیج فارس است.
علی جعفریان، رییس پیشین دانشگاه علوم پزشکی تهران، با تایید مهاجرت گسترده پزشکان و پرستاران از ایران گفته که اکنون ۸۰۰ صندلی دستیاری پزشکی خالی است و ۵۰ درصد رزیدنت‌های بی‌هوشی بعد از قبولی انصراف می‌دهند.
جعفریان در گفتوگو با خبرآنلاین به چالشها و تبعاتی که با مهاجرت کادر درمان رخ داده اشاره کرد و فشار کاری و دستمزد پایین را از عوامل مهاجرت نیروهای متخصص دانست.
حدود سه هفته پیش، روزنامه شرق در واکنش به انکار آمارهای مهاجرت پزشکان از ایران از سوی وزیر بهداشت جمهوری اسلامی، از «فاجعه» در این زمینه خبر داد.
پیش از آن نیز، روزنامه هممیهن در گزارشی به موج جدید مهاجرت پزشکان از ایران پرداخت و نوشت که بعد از هشدارهای پیدرپی درباره ترک ایران از سوی پرستاران، ماماها، داروسازان و پزشکان متخصص، مهاجرتها به استادان دانشگاه و مدیران این حوزه در سطوح مختلف رسیده است.
بر اساس این گزارش که روز سهشنبه چهارم مهر منتشر شد، مدیرکل سلامت وزارت بهداشت، مدیر گروه اپیدمیولوژی، مدیر مرکز کارآزمایی بالینی و مدیر مرکز تحقیق اعتیاد در برخی دانشگاههای علوم پزشکی در میان مهاجران جدیدند.
همزمان، بخش بهداشت و درمان با بحران خودکشی اعضای کادر درمان درگیر است. در دی ماه بابک شكارچی، معاون آموزشی و پژوهشی سازمان نظام پزشكی، گزارش داد از ابتدای امسال تاكنون، تعداد خودكشی رزیدنتها به ۱۶ مورد رسيده است.
او بزرگترین مشکل رزیدنتها و پزشکان طرحی را «نداشتن امید به آینده» دانسته بود.
شکارچی اضافه کرد: «گفته می‌شود کار رزیدنتی سخت شده است اما باید بدانیم که رزیدنتی هیچ زمان کار راحتی نبود ولی قبلا امید به آینده وجود داشت. امید به آینده لزوما جنبه اقتصادی ندارد. امید به آینده میتواند اقتصادی، اجتماعی و معنوی باشد.»
